Den Bybel met groter neersticheyt ghecorrigeert (Liesveltbijbel 1542)

¶ Die Ioden scrijuen den Romeynen ende Sparciaten, om dye vrientschap te vernyeuwen. Demetrius trect teghen Ionathan Triphon meende Ionathan te vangen, dwelcke oock gesciede

Dat .xij. Capittel

1

⁺ENde Ionathas sach dat hem den tijt behulpich was, ende hi koos mannen wt ende sontse te Romen, te setten ende te vernyeuwen die vrientscap met hen,

+ A vers 1

2

ende hi sandt na dese maniere brieuen, totten Sparciaten, ende totten anderen steden,

3

Ende si togen wech te Romen, ende quamen int hof ende seyden. Ionathas die hooge priester, ende dat volck vanden Ioden hebben ons tot v ghesonden, dat ghi met ons vernyeuwet, die vrientschap ende tgeselschap, na dat die te voren was,

4

ende si gauen hen brieuen, totten volcke tallen steden dat sise met vreden gheleyden souden, tot int landt van Iuda,

5

Ende dit is die copie die Ionathas den Sparciaten sandt.

6

Ionathas die hooge priester, ende douders vanden volcke, ende die priesters, ende dander volc vanden Ioden onsen broeders, den Sparciaten saluyt.

7

Hier voortijts warender brieuen gesonden, tot Oniam den hoogen priester, van Dario die bi v regneerde, want ghi onse broeders sijt, so dat wederscrift houdt dat-ter volcht.

8

Ende Onias ontfinc den man met eeren die ghesonden was, Ende hi ontfinck die brieuen daer in ghescreuen was,

9

vander vrientschap ende tgeselscap, ende al en hadden wi dies niet te doen, om dat wy tot solaes hebben, die heylige boecken,

10

die in onsen handen sijn, so wouden wi nochtans tot v seynden, om ons vrientschap, ende broederscap te vernyeuwen, op dat wi van v niet verureemt en werden,

11

want vele tijden sijnt geleden, van dier tijt dat ghi ons seyndet. Want in allen tijden sonder achterlaten, inden feestelijcken dagen, ende in allen anderen tijden, daert van doen is, so ghedencken wi ws inden offerhanden die wi offeren, ende in die bewaernisse,

12

alsoo dat recht is, ende betaemt den broeder te ghedencken, want wy verblijden van uwer glorien, mer ons hebben beuaen veel tribulatien, ende strijden,

13

ende die coningen die rontom ons sijn, hebben ons bestreden,

14

Mer wi en willen v niet moeylijcken sijn, noch onsen vrienden in desen strijde,

15

want wi hadden succoers vanden hemel ende wi sijn verlost, ende onse vianden sijn verootmoedicht.

16

⁺Ende hierom hebben wi wtghecoren Nuemenium Anthiochus soon, ende Antipatrem Iasons soon, ende wi sondense tot die van Romen, om dye eerste vrientschap te vernyeuwen.

+ B vers 16

17

Ende hebben ooc beuolen, dat si tot v comen, ende v groeten, Ende dat si onse brieuen v geuen, vanden vernyeuwen ons broederscaps

18

Ende ghi sult wel doen, ons op dit antwoordende.

19

Ende dit ist wederscrift vanden brieuen die Onias sondt.

20

Die coninck der Sparciaten, Onias seyndt Ionathas den grooten priester saluyt.

21

Men heeft gheuonden inder scriftueren der Sparciaten, ende der Ioden, dat si broeders sijn, ende dat si van Abrahams geslacht sijn,

22

ende nv dat wetende soo doet ghi wel, ons scriuende van uwen vrede.

23

Maer wi hebben v oock weder gescreuen onse vee ende besittingen sijn v, ende die uwe onse, ⁺ ende wi ontbieden datmen v dit doet weten,

+ C vers 23

24

Ende Ionathas verhoorde dat Demetrius hooftlieden wtghetogen waren, met veel meer volcx dan si te voren plaghen, om tegen hen te vechten,

25

ende si togen wt Ierusalem, ende hi quam hen teghen int lant van Amathie, want hi en had hen so veel termijns niet ghegheuen, dat si binnen sinen lande comen mochten.

26

Ende hi sandt haestelic zijn verspieders in haren heyr ende doe die weder gecomen waren, seyden si, dat die vianden des snachts scicten op hem te comen,

27

ende doe die sonne onder gegaen was, beual Ionathas den sinen te waken, ende alle den nacht gereet te sijn int harnasch om te strijden, ende hi leyde wachters al om dat heyr, ende die vianden vernamen dat Ionathas, ende zijn heyr gereet waren om te strijden.

28

Ende si ontsagen hen, ende hadden ancxt voor hem, ende staken dat vier in haer tenten, ende vloden, Mer Ionathas ende die met hem waren, en wistent niet, voor tsmorgens vroech, maer si sagent tvier barnen

29

Ende Ionathas volchde, hen na,

30

mer hi en onderhaeldese niet, Want si waren ouer die riuiere Elutherum ghepasseert.

31

Ende Ionathas keerde tot dien van Arabien, die Zabadei heeten, ende hi sloechse, ende nam haren roof,

32

hi vinckse, ende quam tot Damasco, ende doorwandelde alle dat lantschap.

33

Ende Simon tooch wt tot Ascalon, ende totten vasten steden daer ontrent, ende hi tooch neder tot Ioppe

34

ende hi namt in, ende besettedet met volcke, want hi had vernomen dat si die vesten Demetrio ouergheuen wilden.

35

Ende Ionathas keerde weder, ende vergaderde die

[p. *]

ouders vanden volcke, ende dacht met hen lieden dye vaste steden in. Iudea te stichten,

36

ende die mueren van Ierusalem te hoogen, ende een groote hoochte te maken tusscen der stadt ende den slote, om dat slot vander stadt te sceyden, om dat si alleen souden zijn. Ende dat si dat niet en souden coopen noch vercoopen, binnen den slote,

37

ende si vergaderden om die stadt te stichten, ende si maecten die mueren die opter riuieren geuallen waren, ten oosten waert, ende hi maecte die mueren diemen Capheteta hiet,

38

ende Simon stichte Adaidam, in Sepheta, ende hi beuredet, ende hincker poorten aen, ende sloten.

39

Ende Triphon wert denckende om ouer Asien te regneren, ende dat hi die croone nemen soude, ende om Antiochum te dooden,

40

mer om dat hi hem ontsach dat hem Ionathas, dat niet toelaten en soude, maer hi soude tegen hem moeten strijden, soo socht, hi Ionathan te vangen ende te dooden. Ende hi stont op, ende tooch in Bethsan.

41

Ende Ionathas tooch wt, hem te gemoet met veertich duysent wtuercoren mannen ten strijde, ende quam tot Bethsan,

42

Ende Triphon sach dat hi met een groot heyr ghecomen was, ende hi en dorst hem niet vangen, ende ontsach hem,

43

ende ontfinck hem met grooter eeren ende beuallen al sinen vrienden, ende gaf hem groote gauen. Ende hi beual sinen heeren, dat si Ionathan onderdaden souden sijn, als hem seluen.

44

Ende hi seyde tot Ionathan Waerom hebdi al dit volck ghemoeyt, als wi gheenen strijdt en hebben, ende seyntse weder thuys,

45

Mer kieset v een luttel mannen wt, die met di sijn mogen, ende coemt met mi tot Ptholomaidem, ende ic salt dy leueren, ende die ander steden, ende dat heyr, ende al die hooftlieden vanden lande, ende ick sal dan weder keeren, ende wech trecken. Want hierom ben ic hier ghecomen.

46

⁺Ende Ionathas gheloofde hem, ende dede soo hi hem seyde, ende liet dat heyr wech gaen, ende si togen int lant van Iuda

+ E vers 46

47

Maer hi hielt met hem drie duysent mannen, ende daer af, sandt hi twee duysent in Galilea, ende met hem togher duysent,

48

ende als hy binnen Ptholomaiden ghecomen was, sloten die vander stadt haer poorten, ende vinghen Ionathan, ende al die met hem waren, sloeghen si metten swaerde,

49

ende Triphon sandt een heyr in Galilea, ende in die groote velden, dat si alle Ionathas gesellen dooden souden,

50

mer doense vernamen dat Ionathas geuangen was, ende al die met hem waren verslagen waren, so rieden si deen den anderen, ende togen wt bereet ten strijde,

51

ende doen die ghene sagen diese geuolcht waren, datse haer lijf auontueren wouden

52

keerden si weder achterwaert, ende dese quamen met vreden, int lant van Iuda, ende beweenden Ionathan seer, ende alle die met hem waren, Ende Israel weende met groten geween.

53

Ende al die heydenen, die daer om laghen ende woonden, sochtense om te bederuen, want si seyden.

54

Si en hebben nv gheenen hooftman, noch hulpe, daerom laetse ons nv tonder doen, ende laet ons haer gedachtenisse nemen, van allen menschen