Libertinage. Jaargang 2

[p. 210]

M.W. Belinda
Conception

Er komen al heel vroeg bezoekers voor het geboortehuis van Napoleon. Madame Leca verschijnt met een grote sleutelbos en ontsluit de knersende deur op de eerste verdieping, waarachter de Bonapartes gewoond hebben. De deur van het kamertje er tegenover, waar zij met haar dochter Maria woont, laat ze openstaan.

Met twee touristen achter zich aan, ziet Maria haar de entrée ingaan.

Madame Leca heeft altijd instinctief gevoeld, dat je kinderen nooit alleen moet laten in kamers met dichte deuren. Maria heeft haar hele leven tegen die open deuren gevochten; ze slaat ze meestal hard dicht achter haar moeder en heeft daarmee het instinct slechts aangewakkerd.

Maar vandaag wil ze geen wantrouwen wekken en door de open deur kan ze juist goed horen hoe ver het is met de rondleiding.

‘Hier ontving Madame Mère.’ Madame Leca's stem schalt door de salon en het duurt nog een hele tijd voor ze ‘Merci Messieurs’ zal zeggen.

‘Oh God, welbedankt voor de familie Bonaparte en voor de touristen in Ajaccio’, mompelt Maria.

God en Maria zijn heel goede vrienden. Oom Alberto is eens helemaal paars geworden van het lachen toen hij Maria vroeg: ‘Wie is nu eigenlijk je vriendje?’ en Maria ‘God’ antwoordde.

Ze schuift een stoel bij de boekenplank en neemt de plumeau in haar hand ter camouflage. Het bruine leren boek daar, tussen moeders gerafelde romannetjes en vaders boeken over machines, die moeder nog altijd bewaart. ‘La Grossesse’ schittert in gouden letters op de kaft. Het is erg zwaar. Ze trekt een knie op om het te steunen. Hier staat van de zwellende borsten, maar dat weet ze al. Maar van die paarse streepjes, ergens achterin, dat heeft ze de vorige keer niet goed kunnen lezen.

Hier! ‘Op de huid van de buik vertonen zich paarse streepjes.’

‘Op dit bankje deed Madame Mère Napoleon het levenslicht aanschouwen’, zegt Madame Leca tegen de bezoekers.

Maria duwt vlug het boek op zijn plaats. Dit is het laatste. Nu moeten ze alleen nog prentbriefkaarten kopen en betalen, en als ze niet kopen...

‘Deze met de draagstoel is heel mooi’, zegt Madame Leca.

Ze kopen; dus nog een paar minuten. Maria trekt haar rok op,

[p. 211]

ze schuift het broekje van haar buik weg. Er lopen dunne adertjes door de witte huid. Paarse streepjes. Het is dus zo. Ze wordt plotseling bang. Met een wit gezichtje staat ze in de deur als de vreemdelingen de trap afgaan en Madame Leca ‘Merci Messieurs!’ achter ze aan roept.

Een lawaaigolf van de straat komt naar binnen als de zware buitendeur open gaat. Gekletter van muildierwagentjes, joelende kinderen, er wordt gezongen. Er is zeker een schip binnen.

Als er een schip binnenkomt, worden Maria's benen helemaal springerig, haar maag wordt ontzaglijk groot van een heerlijk gevoel, dat zich er in uitzet. ‘Dat is je maag niet, dat is je hart’, zei een vriendinnetje. Maar het is je maag wel.

Ze holt dan naar de haven om naar het schip te kijken, dat al in zoveel havens geweest is, en naar de matrozen, die de hele wereld gezien hebben. Ze holt met de andere kinderen achter de ezelwagentjes aan, die de matrozen met hun bagage naar de hotels brengen.

Maar vandaag blijft haar maag heel klein en doet alleen pijn van angst.

‘Wat sta je daar te suffen?’

‘Hoe moet ik het haar ooit vertellen’, denkt Maria.

‘Deze Amerikanen waren heel wat beter dan die kale Engelsen van gistermiddag’. Madame Leca rammelt tevreden met de zak van haar boezelaar.

‘Ik ga even een eindje lopen’, zegt Maria en holt de trap af.

‘Ik wil niet hebben, dat je achter matrozen aan sliert’.

Als ze in het kleine straatje staat, schreeuwt haar moeder's stem weer, nu uit het raam: ‘Maria!’

‘Oui, ma mère’, roept ze omhoog naar het glimmende hoofd in de zon.

De Amerikanen, die nog naar het kleine borstbeeld achter het hek staan te kijken, draaien zich om.

‘Mooi kind. Zou het een verduisterde afstammeling van Napoleon zijn? Ze heeft iets van Madame Mère.’

‘Niet van háár madame mère.’

‘Nee, van dé Madame Mère.

‘Maar alle kappers en kellners hier lijken op Napoleon.’

‘Breng een half pond Madeleines mee, Maria.’

Bij de banketbakker staat Maria lang te wachten voor er iemand komt. Ze wordt steeds ongelukkiger terwijl ze in het halfdonkere winkeltje naar de rose en lichtgroene dozen staat te kijken.

‘Oh God is het nu echt zeker, dat ik een kind moet krijgen?’ Er is maar één manier om God onmiddellijk te laten antwoor-

[p. 212]

den; de dozen tellen en als het op ‘ja’ uitkomt is het zeker, als het op nee uitkomt heeft ze zich vanochtend vergist.

Als Maria bij de laatste doos ‘ja’ zegt, komt de juffrouw de winkel in.

‘La grossesse, la grossesse’, galmt het in Maria's hoofd.

‘Een half pond Madeleines’, zegt ze.

Met de laatste doos op ja te laten uitkomen, heeft God elke twijfel aan het kind onmogelijk gemaakt.

Verslagen slentert Maria, onder de palmen, de kant van de haven op. Ze loopt tot het uiterste puntje van de pier en gaat daar zitten, haar benen boven het water bungelend. Achter haar babbelen de oude mannetjes, die netten boeten.

‘De dochter van Mario moet een kind krijgen van Lucien. Als het mijn dochter was gooide ik haar in zee.’

Als je pas iets weet, is het of iedereen er over praat, net zoals je een woord, dat je pas geleerd hebt, plotseling overal leest.

De dochter van Mario moet dus ook een kind krijgen... van Lucien, van een man. Dat zeggen de meisjes op school ook: ‘Als je een kind wilt hebben, moet er altijd een man aan te pas komen.’ Maar dat is toch niet waar. Er moet alleen maar bloed uit je komen. Toen ze het vorig jaar zo schrok van al het bloed, dat plotseling uit haar buik kwam, zei haar moeder: ‘Oh, dat is niets. Het betekent alleen maar, dat je nu kinderen kunt krijgen.’ En haar moeder praat ook dikwijls met de vrouwen, die op bezoek komen, over de schande van meisjes zonder man, die een kind krijgen. Het is dus wel schandelijk om zo maar een kind te krijgen. Het meisje laatst in de film pleegde zelfmoord toen ze merkte, dat ze een kind verwachtte.

Maria kijkt over de gladde warme zee. Ze zou er in kunnen springen, nu. Maar ze wil juist leven, en vooral in het water is het leven zo prettig; als de golven met in de zon glinsterende belletjes er op om je heen spatten. Maar je zou 's nachts in het water moeten springen, als er geen zon is en de zee koud is en dan sterven. ‘Sterven’, zegt Maria hardop en rilt ervan. Het kind zou dan ook sterven. Ze legt haar hand op de plaats waar het kind is. Je kunt het hart horen kloppen, staat in het boek. En nu voelt ze het hart van het kind kloppen onder haar hand. Haar kind, het kind, dat ze helemaal zelf maakt. Het zal niet op een vreemde lijken, op een man. Zou het dan toch een zoon kunnen worden? Als het eens een zoon werd. Als je een zoon hebt, kan het je niets meer schelen, dat je nooit een broertje gekregen hebt.

Ze merkt plotseling, dat ze niet bang meer is. Nog een hele tijd blijft ze zitten kijken naar de kurken en papiertjes, die onder haar voeten voorbij drijven. Ze wiegt de zak Madeleines een

[p. 213]

beetje heen en weer op haar schoot en denkt aan de zoon, die een man wordt en een snor draagt en een gestreept vest en heel rijk is.

‘Dank je wel’, zegt ze tegen God, ‘dank je wel voor de zoon. Ik wist het eerst niet, maar het is precies wat ik het liefste zou willen hebben.’

Als de zon vlak boven haar staat en in haar haar begint te prikken, springt ze op. Het is het beste om het nu meteen te gaan vertellen. En als ze me verstoot, gaan we samen in de bergen leven.

Met rode wangen en een losse vlecht komt ze de schemerige kamer binnen. Het déjeuner staat al op tafel.

Wat ben je laat, Maria. Mijn god, kijk de Madeleines eens, ze zijn helemaal kleverig geworden in de zon. Hoe kun je toch...’

Nu zal ik het zeggen, denkt Maria, maar ze gaat aan tafel zitten en eet.

Na het eten drinkt ze koffie en verstelt haar nachthemd. Madame Leca breit. In Maria's keel propt het ene zinnetje op. Ze kan het niet zeggen, ze durft niet. Het is net als toen ze de eerste keer moest duiken. Toen is ze een minuut opgehouden met denken en in die minuut dook ze, bijna zonder het te weten. Nu ook proberen. Het is maar even.

‘Ik moet een kind krijgen.’ Zonder er naar te luisteren heeft ze het gezegd. Madame Leca's breiwerk valt op de grond.

‘Wát zeg je? Van wie?’

Maria schrikt van haar vertrokken gezicht. ‘Van mezelf’, fluistert ze.

‘Vooruit, vertel me met welke man je geweest bent.’

‘Ik ben niet met een man geweest, maar mijn borsten zwellen en...’ Maria begint zachtjes te huilen. Ze kan het niet verder vertellen.

Nee, ze liegt niet eens, denkt Madame Leca en begint te lachen. Ze is zo opgelucht. Ze schudt helemaal van de lach.

‘Oh idioot, om een kind te krijgen moet je eerst met een man naar bed gaan. Dat je dat nog niet eens weet. En je borsten zwellen; als die nu nog niet gingen zwellen op jouw leeftijd!’

Maria zoekt verward naar iets om een eind te maken aan het gelach. Hoe moet ze uitleggen aan deze vreselijk vrouw, dat ze zich vergist? Ze kan haar toch niet vertellen, dat God het zelf gezegd heeft? Dan vindt ze plotseling het argument waar ze nog niet eerder aan gedacht had.

‘En de maagd Maria dan?’

Madame Leca heeft even tijd nodig om van de ene maagd Maria op de andere over te schakelen, maar als ze zover is wordt ze boos.

[p. 214]

‘De maagd Maria, dat is heel wat anders, die kreeg een kind van God.’

Daar had Maria nog niet aan gedacht. Dit maakt alles weer heel anders. Ze wil net gaan zeggen: ‘Misschien is mijn kind ook wel...’ als Madame Leca alweer lachend verder gaat: ‘En als er tegenwoordig een meisje met dat verhaaltje zou komen aandragen, zou niemand haar geloven.’

Maria staat op. Ze is al bij de deur voor Madame Leca merkt, dat ze weggaat.

‘Waar ga je naar toe?’ roept ze verschrikt. Maar Maria loopt zonder antwoorden de trap af.

Het is vreselijk heet op straat. Als ze vijf minuten gelopen heeft, staat het zweet al in pareltjes op haar neus. De kerk gaat ze in omdat het daar koel is. In een heel donkere hoek gaat ze zitten. Ze probeert heel lang niet te denken, alleen maar de saaie lucht van oude wierook te ruiken, maar het gaat niet.

‘Oh God, waarom heb je zo gelogen?’ zegt ze in haar handen. Bij het praten van haar moeder heeft ze plotseling begrepen, dat het waar is, dat je geen kind kunt krijgen zonder man. En het hart dan, dat ze voelde kloppen? Dat was je eigen hart.

‘Waarom heb je zo gelogen?’ Maar wat wil je toch? God merkt misschien niet eens wat kleine meisjes denken en aan hem vragen. Bestaat hij eigenlijk wel? Nee, God bestaat niet, en als een meisje tegenwoordig zou vertellen, dat ze een kind van God heeft gekregen, zou niemand haar geloven. Zo is het.

Door haar tranen heen kijkt ze uitdagend naar het Maria-beeld, dat verderop tussen de kaarsjes staat.

En als God wel bestaat, hoort Hij het, denkt ze.

Ze kijkt naar de kaarsvlammetjes tot ze in grote kringen draaien. Ze heeft eens een reproductie gezien van een schilderij van Correggio; Io met Jupiter als wolk. Ze denkt, dat het Maria met God voorstelde. Misschien kreeg Maria toch wel een kind van God en misschien heeft zij ook wel een kind van God gekregen. Als de kaarsjes zo voor je ogen draaien, kun je je wel verbeelden, dat je eens op een nacht een grote zachte wolk tussen je benen gevoeld hebt.

Als ze weer buiten komt, is het al koeler geworden. Ze loopt naar het plein waar Napoleon in een witte jurk middenop staat en haar kameraadjes spelen. ‘Ha, Maria!’ ‘Vang, Maria!’ Ze springt hoog op naar de bal. Ze is die middag beter dan alle anderen. Ze vangt iedere bal, als het niet met haar handen gaat, dan met haar rok. Ze gilt van het lachen.

Madame Leca komt het plein over met haar boodschappenmand. ‘Kijk me dat kind nu toch; daarnet nog die malligheid

[p. 215]

en nu weer aan het spelen. Vorige week dertien geworden, maar toch zo'n kind nog.’

Als het donker wordt, gaat Maria, gearmd tussen twee vriendinnen, naar de Cours Napoléon, waar heel jong Ajaccio op en neer wandelt. Jongens in groepjes, meisjes in groepjes. De meisjes gichelen als ze langs de jongens komen. De jongens stompen elkaar en fluiten.

Maria durft die avond alles. Ze botst zelfs tegen een matroos op. ‘Aai, Maria’, roepen de vriendinnen bewonderend.