'Biographieën van beroemde mannen uit den Deventer-kring'

[p. 321]

Biographieën van beroemde mannen uit den Deventer-kring.
(Vervolg van blz. 276.)
VI. Melis van Buren.

(fol. 205^r)⁺ Van den eerweerdigen pater here Melijs.

Dese guede jonge was gebaeren uytten lande van Gelre¹⁾. Hij quam toe Deuenter ter scholen, daer doe ene seer guede schole was. Ende alsoe vlitelike gaf hij hem totter leeringe, dat hij bynnen corten jaeren onder die beste clarke gerekent waert. Hij hadde grote genoechte in der leeringe ende oec in der eeren der clergyen, mer hij versmadet al ende waert een oetmoedich discipel des weerdagen vaders here Florens.

Ende als hij tot Here-Florenshuys gecomen was, gaf hij hem wonderlike seer tot allen duechden, ende sunderlinge tot oetmoediger gehoersemheit, soedat sijn leven ende wanderinge een exempel was veelre anderen. Op een tijt waert hem gevraget na den state des levens van Here-Florenshuys. Doe antwoerde hij ende sechde: ‘Soe wie dat hem (fol. 205^v)⁺ seer kan veroet moedigen ende overal sinen wille kan breken, die sal

+ 205^r.

1) Zie Dumbar, Analecta, tom. I, p. 52: Dominus Amilius oriundus de Assche prope Buren in confinio Ghelrie. Vandaar, dat Delprat in zijne ‘Verhandeling’ den man doorloopend noemt: Aemilius van Assche (a.w., 2^de uitg., blz. 46, 49, 120).

+ 205^v.

[p. 322]

hier een paradijs hebben.’ Hij gaf hem alsoe seer tot allen zwaeren werken, dat hem die bruders daerof verwonderden, dat hij mit alsoe cleynen licham alsoe vele arbeiden conde. Want hij was een cleyn persoen, ende alsoe vlitich was hij in den arbeit, dat gheen werlic mensche vlitiger wesen en mochte, die om tijtlic loen arbeit.

Hij waerde die zieken¹⁾ mit alre trouwen ende vlijte in der tijt der pestilenciën ende hij stopt hem trouwelike bij hent totten uytganc hoers geestes toe. Ten leesten waert hij oec selven mitter pestilenciën begaeft. Mer onse lieve Here die versacht dattet beter waert, opdat dat herte des vaders ende der bruders niet alte zwaerlike gewondet en worde; want hij was ene clumpne²⁾, daer dat (fol. 206^r)⁺ huys Godes mede onderstuttet was, ende hij en spaerde hem selven in genen dingen. Ende als die lieve vader here Florens markede die guede wanderinge des jongen mans, soe ordinirde hij hem priester. Ende als hij sijn irste mysse dede, soe stont hij hij hem ende leerde hem dat officium der myssen mit alre weerdicheit, welke mysse hij dede mit alre stylheit in die kerke voer sante Pauwels vickerie.

Als dese guede man, aldus gesat in priesterliken state, sijn leven beleidede³⁾ mit alre weerdicheit, waert hij na den dede des heiligen vaders here Florens⁴⁾

1) Zie over den ziekenwaarder (Lat. infirmarius; Mnl. sieckwaerder, vrouw. sieckwaerster) te Wind. en in verwante kloosters Acquoy, Het klooster te Windesheim, dl. I, blz. 137-139.

2) clumpne (hetz. als ‘colomme, colompne, calumpne’, enz.) = zuil, kolom. Het woord komt bij de devoten veelvuldig voor; verg. vurige colomme = eig. vuurkolom, bij uitbr. mystieke term voor ‘zeer innige devoten’ (Moll, Joh. Brugman, dl. I, blz. 52).

+ 206^r.

3) H.S.: beleidēde.

4) Radewijns is gestorven in 1400 (24 Maart).

[p. 323]

in sine stede gecaren overste te wesen over die bruders¹⁾, welke kiesinge hem seer zwaer was; nochtant volbrachte hij sinen dienst mit alre betemlicheit²⁾ ende mit alre oetmoedicheit. Ende vake plach hi te seggen: ‘Weer ic noch een gemeen bru- (fol. 206^v)⁺ derken, soe mochte ic my beteren; mer nu heb ic soeveel mit deser onleeden te doen, dat ic my soe wal niet totten duechden en kan geven.’ Dit sechde hij uyt rechter oetmoedicheit. Hij hadde grote weerdicheit tot sinen bruderen, ende vake plach hij hoer duechden te vertellen dengenen, die hij hapte, dat daerbij vorderen solden.

Als hij vier jaer pater gewest hadde, soe waert hij sieck; ende als die siecte vaste³⁾ wies, soedattet den eynde sijns levens naecte, doe liet hij al die bruders tot hem comen ende begerde van hem, dat sij bij den rechten duechden wolden blijven, als sij tot noch toe gedaen hadden, ende sunderlinghe bij der onderlinger mynne ende bij der ghehoersemheit tot hoeren oversten. ‘Soeals ghi my,’ sechde hij, ‘gehoersem geweest hebt, niet ansiende wie hij is die geboet, weer hij jonck of oelt is, mer God, in wes steede hij gesat is. Want wat had u ge- (fol. 207^r)⁺ west mit my, en had ghi my niet in die steede Godes gehoersem gewest, of wat had my gewest mit meyster Gerijt of mit here Florens, en had ic sij niet gehat in die stede Godes, dat ic hem gehoersem wesen solde?’

‘Dusent devociën en sijn niet soe verdienstelic als één werck uyt gehoersemheit gedaen. Hierom in allen

1) Zie Delprat, Verhandeling over de Broedersch. van G. Groote, 2^de uitg., blz. 49. Verg. Dumbar, Analecta, tom. I, p. 52.

2) betemelicheit = ervarenheid, bekwaamheid.

+ 206^v.

3) H.S.: waste.

+ 207^r.

[p. 324]

dingen weest gehoersem sonder uytneminge. Dat hier een bruder weer, die gerne in allen dingen gehoersem wolde wesen behalven in énen dinge, dien bruder wolde ic vele liever uytten huys setten dan ic hem daerin volgen wolde; want overmides sinen exempel soe solde een ander oec desgelijcs willen doen, ende daer solde alte markelic groet quaet van in den huyse comen.’

Als dese heilige vader here Melijs dit ende desergelijc gesecht hadde, soe dede hij sine kovel van sinen hoefde, ende mit alre oetmoediger ver- (fol. 207^v)⁺ nederinge badt hij den bruders verghiffenisse, seggende onder anderen woerden: ‘Lieve bruders, ic hebbe my ontgaen¹⁾ in vele versummenissen ende in vele ghebreken, die ic al bereit weer u te seggen, wert dat ic niet en sorchde²⁾, dat uwer sommich daerin geschandeliziert solden werden.’ Dit sechde hij mit vele tranen. Doe screiden oec al die bruders. Ende cort hierna voer hij salichlic totten Heren des daghes voer sante Barnabas dach³⁾, int jaer ons Heren m cccc ende iiij.⁺

+ 207^v.

1) hem ontgaen = zondigen.

2) sorgen = vreezen.

3) St. Barnabasdag is 11 Juni. Mel. van Buren is dus gest. 10 Juni en niet 9 Juni, zooals Delprat opgeeft (‘Verhandeling’, 2^de uitg., blz. 49).

+ 1404.