Vanden levene ons Heren

(1968)–Anoniem Levene ons Heren, Vanden– rechtenstatus


Van[d]en leuene ons Heren Vanden levene ons Heren [0001-1033]
[Folio 1ra]
[D]icke ghesciet [da]t [een groet scat] Besloten leit in een cleyn [vat] Dese [boe]c dat es een cleyn v[at] Die vroetheit binnen dats .j. groet scat 5[regelnummer] Meneghe rime soe es ghemae[c]t Die ter zielen luttel smaect Van battalien ende van minnen Van meneghen die wi niet kinnen Van roelande ende van oliuiere 10[regelnummer] Van alexandre ende van ogiere Van walewaine ende van sire macht Hoe hi weder ieghen sine viande vacht Van digenen hoe hi siin lijf Tormente omme een scone wijf 15[regelnummer] Van pyramuse hoe hi siin leuen Omme minne verloes dats al gescreuen Kinder dus varense ende ledichede Dijt lesen lachteren hem daer mede Sonden mesprisen ende dorperhede 20[regelnummer] Om horen truffe ende ledichede Dire sen an leyt eest wijf eest man Hi es sot daer es niet vroetheit an Dit bliuet ende dit es al bleuen Dit es boerde al eest gescreuen 25[regelnummer] Dit es meer d[a]n niet dit bliuet al Neemt roeken an dat ic seggen sal Dats prijs recht ende houeschede Sen te legghene an waerhede Dats wat daer dese boec af begint 30[regelnummer] Soe leert alle moeder ende kint Dat es vanden heylighen kerste Die ons gheue sine verste Dat wy beteren onse sonden Dat wy soete ende sachte [v]onden
[Folio 1rb]
35[regelnummer] [Ons her]en gheborte [ende] sine d[oet] E[nde di]e passie ende [di]e [n]oot [Wi]llic met due[t]s[cen] [waerd]en seggen Ende mine ghe[d]achte [ane] [leg]g[en] Al lesen papen in lati[ne] 40[regelnummer] Sine gheborte ende de passie s[ine] Nochtan leec volc ne can niet w[ale] Verstaen wel die latijnsche tale Bedie willicse in diesche leeren Den volke dat wel sal eeren 45[regelnummer] Onsen here van hemelrike Diet pensen wet dat manlike Hoort die bliscap van paradijs Hen es inder werelt pape so wijs Die bescriuen mochte ochte ver[tell]en 50[regelnummer] Die bliscap gods ende sire [g]e[se]llen Daer nes seer no daer nes ro[uwe] Daer es emmer wa[er]heit ende t[rouwe] Daer es emmer bliscap ende s[anc] Daer es altoes sulken gheclanc 55[regelnummer] Violetten lielien rosen ende acoley[e]n Bloeyen daer altoes als die in [meye] Altoes botten daer d[ie r]osen Dits waer wat mach d[aer nosen] Die daer sijn sijn emmer bl[ide] 60[regelnummer] Si singhen hogheleke haer g[etide] Si sing[h]en minl[ike a]ldus Sa[nct]us sanctus sanctus domi[nus] Die daer sijn sijn emmer boude Hen ne deert no hitte no coud[e] 65[regelnummer] Daer es mey ende somer emmermeer Daer en es siecheit no strijt no seer Waert waer dat wi alle kinden Die bliscap die daer es sonder inde Die ledichede soude wi l[a]ten 70[regelnummer] Van deser werelt ende haten Alle die clerke die nv sijn
[Folio 1va]
[Die] scriuen connen die[sch oft lat]ijn [N]e moch[t]en niet ghescriue[n die d]uecht Van [den] paradyse ende die iuech[t] 75[regelnummer] [Die heyligen] hadden dit lijf onwert Si sijn nv daer hen niet en deert Sie lieten kinder ende wijf Doer gode offerden sie haer lijf Men brietse men soet haer leede 80[regelnummer] Hier cochten sie langhe bliscap mede Men trac die tande wt haren monde [H]ier omme storuen sie sonder sonde Soe dat daer na volgden die darme Men trac haer borste men trac haer arme 85[regelnummer] Men deden lachter ende wee Men voer met hen als met enen vee [I]n derre manieren in derre wijs Cochten sie dat paradijs Elke onser neme hier exempel an 90[regelnummer] Pape leec wijf ende man Versie wi ons so verre te voren Dat wi niet ne sijn techterst verloren Waken wi soe in goeden dinghen Dat wi metten inghelen singhen 95[regelnummer] Sanctus sanctus dominus Dat gheue ons sanctus spiritus SElen wy dragen bont ende grau Ende ons sieren als enen pau Ende die arme sal siin in selc bedwanc 100[regelnummer] Dat hi ne sal hebben spel no sanc Sal die rike hebben al dat hi geert Ende cume weten wat hem deert Ende darme kaytijf ende verract Dorstich hongherich ende nact 105[regelnummer] Dat .j. weent ende dander lacht Deen weeldich ende dander onmacht Dat es onwet dat ne sit niet wel Dat es een onghedeelt spel
[Folio 1vb]
Van eerden sijn wi all[e] comen 110[regelnummer] Wi[e]s mochten wi ons dan [beroem]en Ter eerden selen wi alle varen Wel hem die vaert ter ho[gh]er scaren Doe houeschede ende swijch stille Hoert wat desen boec segghen wille 115[regelnummer] Die dit pensde tierst ende screef dit werc God gheue hem raste hi was clerc Omme dat wi alle siin in sonden Hebbic ghesocht ende hebbe vonden Die gheborte van enen man 120[regelnummer] Die alle sonden vergheuen can Alse god vanden hemel onse vader Sine creaturen sach algader Ter hellen varen die hi ghemaecte Datse die helle alg[a]der sacte 125[regelnummer] Als hi dit sach hi riep gabriel Hore na my ende make di snel Ene boedscap willic laden dy Die ic di segge nv hore na my Ic maecte den eersten man adame 130[regelnummer] Ende deerste wijf yve was haer name Met enen appel braken si mijn gebot Sie waenden beide wesen god Als ict wiste si waren ondaen Uten paradyse werpicse saen 135[regelnummer] Daer ne can hen ghehulpen seluer no gout Het becoept menich sonder scout Sie waren ries si waren sot Dat sie braken mijn ghebot Sint dat dat was ne was noeyt man 140[regelnummer] Alsoe verre als ict verkinnen can No moeyses no abraham Die binnen den paradyse quam Noch steet die porte al beloken Van paradyse ende oec besloten 145[regelnummer] Alle die siin gheboren tote noch
[Folio 2ra]
T[er o]nreynder hellen ginc haer woch Be[di]e [d]at ic die beteren can Willic werden ander man Gabriel antwerde doet uwen wille 150[regelnummer] Al v volc heeft die onreyne hille Vare dan mijn inghel gabriel Doet mine boetscap ende wes snel Ter stat die hetet nazareth Oppenbaert daer ene nuwe wet 155[regelnummer] Ene joncfrouwe saltu vinden da[er] Die maria heet ic seggu waer Quedse inden name mijn Segt ic wille van hare geboren sijn Dus salic mine creaturen 160[regelnummer] Quiten daer si es inder hellen suere Gabriel hi ne lette niet Hi dede dat hem sijn meester hiet Hi voer ter stat van nazareth Hi seide al dat hem was geset 165[regelnummer] Vant hi marien ten venstren staen Vant hise achter straten gaen Vant hise in plaetsen vant hise int spel Neen hi niet die maecht pensde al el Hi vantse in eenre verholene stat 170[regelnummer] Daer sie allene besloten in sat Daer sie allene daghelike Aenbede gode van hemelrike Voer marien stont die bode Gabriel. hi quam van gode 175[regelnummer] Hi seide god houde v maria maecht Sijt in hoghen ende niet en claecht Maria voer alle vrouwen vercoren Een kint sal werden van .v. geboren Het es die bloeme gi sijt die doren 180[regelnummer] Het sal quiten die siin verloren Het sal wesen de here dijn
[Folio 2rb]
Ihesus es de name sijn Als die ioncfrouwe maria dat vernam Haer wonderde wanen dat groeten quam 185[regelnummer] Si wert veruaert sere ontdaen Te haer seluen quam si weder saen Maria antwerde en can versien In welker wijs dat mochte gescien Dat ene maghet soude draghen kint 190[regelnummer] Die noeyt ne was van manne bekint Minen magedom heb ic ghelouet Den hoghen god hier af es voghet Inne hoerde noeyt in boeke lesen In welker wijs het mochte wesen 195[regelnummer] Hoe mochte gescien dat. scone bode Ic hebt ghelouet den hogen gode Dat ic met manne niet ne sal mesdoen Dies my gewaghen si mesdoen Gabriel antwerde maecht hoert na my 200[regelnummer] Die mogende god hi es by dy Sijn heileghe gheest sal in di sijn Dus sal comen de sone sijn Maria wes hoghelijc ende blide Voer alle wijf ghebenedide 205[regelnummer] Dat seggic dat saltu sien Du sult maecht bliuen het sal [gescien] Maria antwerde scone bode Ic weet wel dattu coms van gode Dattu segs dat moete ges[ci]en 210[regelnummer] Dat ic maecht bliue dat moe[tic] sien Tote nv was hi die vader mij[n] Voert meer benic die moeder sijn Heylich vader heylich god Doet van my al diin gebod 215[regelnummer] Gabriel die bode scone Voer op weder ten hoghen trone Die heilighe gheest quam in hare saen Maria bleef met kinde beuaen Maria dancte dicke gode 220[regelnummer] Sie hielt wel alle sijn gebode
[Folio 2va]
Maria seit nv willic saen Te lizabetten mire nichten gaen Hare vertellen mine bliscap Die my god sende ende sine boetscap 225[regelnummer] Alse te elizabetten quam Die comst hen beiden wel bequam Maria seide nichte god houde dy Ic bringhe den heyligen kerst in my Elizabeth antwerde sijt willecome 230[regelnummer] Dit en seggic niet doer eneghen roeme Tkint binnen my dat keert hem nv Als ghi hier comt dat seggic .v. Dat kint dat was baptista johan Dien elizabeth droech van haren man 235[regelnummer] Vroech bekinde hi sinen god Tilic dede hi sijn ghebod Daer maria ende elizabeth Waren daer die heylige kerst met Deen en haet den anderen niet 240[regelnummer] Sie seiden dat hen was gesciet Als maria hadde ghedaen Te nazareth ghinc sie saen Alsie quam te haerre stat Hare wert emmer in lanc so bat 245[regelnummer] Hare lichame wies het wert mare Si was vervaert het wert mare Want wijf die kint sonder man drecht Dat mense steende was ghesecht Daer omme was marien dan 250[regelnummer] Ioseph gegeuen tenen man Dat sie te sekerre soude gaen Metten kinde dat si hadde beuaen Omme dat sie ginc sonder lachter De maecht droech tkint vele te sachter 255[regelnummer] Louet gode die wel versiet Alle dinc eer sie ghesciet Ioseph wert serich ende verveert Ene sake es die hi herde geert
[Folio 2vb]
Van wien sijn wijf maria draecht 260[regelnummer] Die hi suver wiste ende maecht Hoe si mochte draghen kint Die noeyt ne was met manne bekint Hi wildese laten stillekine Dat waren die gedachten sine 265[regelnummer] Maer god onse here diet al versiet Als hi dat pensde hine saen beriet Hi riep sinen inghel gabriel Doet noch mine boetscap wel Daer neder te iosephe vare saen 270[regelnummer] Mindere den rouwe die hi heeft ontfaen Gabriel dede siin ghebod Hine dorst laten want hi was god Te iosephe quam hi hier te dale Ende sprac te hem dit was sine tale 275[regelnummer] Ic ben te dy ghesent van gode Ioseph seit hi ic ben bode Hets gabriel dat gi hier hort Merct wat ic v segghe vort Uwen rouwe ende v groet seer 280[regelnummer] Willic menderen in lanc so meer Den rouwe dien gi draecht so groot Sal meneghen ledeghen vander doot Hets waer dat maria kint draghet Nochtan sal si emmer bliuen maghet 285[regelnummer] Propheten hebben dit ghelesen Tkint sal noch coninc wesen Moeyses ysaias ezechiel Screuen in hare boeke wel Dat een kint soude sijn gheboren 290[regelnummer] Dat quiten soude die sijn verloren Ioseph het was ter goedertijt Hoghelijc ende blide sijt Dat maria dijn wijf was vercoren Dat die dracht van hare sal sijn geboren 295[regelnummer] Met goeder herten eere dijn wijf Voert meer als dijns selfs lijf
[Folio 3ra]
Onderhorich soe wes hare Wies haer behoeft neemt grote ware God heeft van siere moeder di geset 300[regelnummer] Tachterwaerne dat es die wet Daer wijf met kinde gheet bevaen Dat hare wille saen si ghedaen Gabriel niet meer hi voer inwech Ten hoghen trone dat was sijn wech 305[regelnummer] Ioseph bleef marien goet Hondertwerf custe hi haren voet Saen nakede die negende maent Dat maria gheligghen waent DIe keyser augustus tenen tide 310[regelnummer] Daer hi sat hoghelijc ende blide Hi dat in sinen rade vant Dat hi soude gaderen al sijn lant Hi ontboot wijf ende man Alsoe verre alse hi ghereyken can 315[regelnummer] Te bethlehem binnen diere poort Al tfolc dat te sinen rike hoort Dat was sijn sin ende sijn ghepens Dat sie gouden haren chens Ende oec diere comen niet en woude 320[regelnummer] Hi gaue .ij. marc van roden goude Ioseph ende maria worden veruaert Ende ginghen te bethleem waert Ioseph was out ende maria cranc Hen docht die wech herde lanc 325[regelnummer] Op enen esel maria reet Ioseph al te voet gheet Alse joseph reet maria ginc Die heylighe ghest was inden rinc Alsie te bethleem quamen in die stat 330[regelnummer] Si waren beyde moede ende mat Si hadden beyde al een ghepens Si ghingen ledeghen haren chens
[Folio 3rb]
Tfolc gaderde die perse wert groe[t]. Daer was diere wijn ende broet 335[regelnummer] Die herberghen diere. groot waest verdoen Wat heetti armen lieden doen Ioseph ende maria sweghen stille Sine hadden niet al haren wille Si riepen anden hoghen god 340[regelnummer] Dat hise beriede ende sijn ghebod Sine wilden niet trecken ter tauernen Noch ten husen met posternen Dat harer dracht yet mochte deeren Uter persen dat sie gheeren 345[regelnummer] Inde plaetse stont een huseken cranc Dat ne was no wijt no lanc Het was ontdect het was ontlat Dat huseken hadde wel menich gat Daer ne was no weech no venstre no dore 350[regelnummer] Inde side no achter no vore Daer ne woende noeyt niemen in Hagheldet snuwet vielet nat Diere was in hi hadts te bat Dit palaeys hadde kerst vercoren 355[regelnummer] Daer hi binnen woude sijn gheboren Ioseph scuulde daer dien seluen nacht Maria die soete wile wacht Want sie ghinc groot op haren dach In dat huus snachs sie ghelach 360[regelnummer] No met rouwen no met seere Ghelach onse vrouwe van onsen here Maer dat ne gesciede no sint no eer Daer wijf gelach daer ne was groet seer Marien vele bat te moede was 365[regelnummer] Dan daer die scijnt in een claer gelas Marien was alsoe te moede Als dat hem rust een die es moede Dat ware onrecht hadse gehadt onsachte Daer si onsen here van hemel brachte 370[regelnummer] Elc voghel heeft sinen nest Beyde wilt ende tam daer hi in rest
[Folio 3va]
Maer de godsone de heylighe kerst Ne weet [n]iet waer hi des eerst nachts rest Ioseph tsau[.]ns hadde gesacht 375[regelnummer] Eene crebbe sinen esel ende ghemact Daer wert gheboren in dat suete kint Soe soete gheborte no eer no sint Daert in de crebbe geboren lach Die esel vernam ende versach 380[regelnummer] Dat het was ene saleghe dracht Dat daer gheboren wert inder nacht Die esel liet daer siin eten staen Ende viel in knieghebede saen By bethleem inder seluer nacht 385[regelnummer] Waren herden daer elc siin vee wacht Die soe grote claerheyt alle sien Dat sie van vruchten alle wilden vlien Soe grote claerheit elc om hem sach Dat elc van vare in onmacht lach 390[regelnummer] Vreese ende wonder elken man Tot datse die inghel vertroesten quam Die inghel seide ne vruchte niet U allen es vele wel ghesciet Hoghelijc weest ende lacht 395[regelnummer] Bliscap es gheboren in deser nacht Te bethleem binnen der stat Daer loept alle ne sijt niet lat In ene crebbe leit daer gheboren Een kint. ne waert ghi waert verloren 400[regelnummer] By hem en es no smerte no galle Dat aenbeet daer loept alle Alle die sijn ende nv leuen Selen noch voer dat kint beuen Het heeft oec in sire ghewelt 405[regelnummer] Al die werelt ende al dat wilt Het es coninc van hemelrike Het weet de ghedachte van yegelike Het es god gheweldich here Dien kinde doet alle lof ende ere 410[regelnummer] Dit sprac een inghel een geselscap
[Folio 3vb]
Songhen inden hemel grote bliscap Die inghele songen ene stemme also Gloria in exelsis deo Te bethleem liepen die herden 415[regelnummer] Hoghelijc blide ende met werden Sie vonden tkint siere moeder met Tkint weende het dede al die wet Sie custen die crebbe daer tkint in lach Elc der herden soe hi eerst mach 420[regelnummer] Van groter bliscap weenden si alle Sie aenbeden tkint sonder galle Sie keerden saen te haren vee Hen was saechte hen was niet wee Sie saghen tkint te haren wille 425[regelnummer] Dat breken sal donreyne hille Sine helens niet si maectent maer Dat tkint gheboren waer daer Dat noch soude hebben sinen wille Van al den ghenen die waren in die hille 430[regelnummer] Merct hier grote oetmoedichede Die onse here in siere gheborten dede Dat hi den herden openbaerde wel Sine gheboerte eer yemen el MAria lach daer soete ende saechte 435[regelnummer] xl. daghe ende xl. nachte Sine wilde niet op staen ieghen wet Vi. weken liggende was gheset Alsi gheleghen hadde haren termt Haer kint ghebaet ende ghewermt 440[regelnummer] Vanden lande die wet si gheert Si droech haer kint ten tempel wert Dat was recht dat was die wet In dien tide den lande gheset Daer een rike vrouwe ter kerken ginc 445[regelnummer] Dat sie offerde scaep of also goede dinc Dat was gheset den armen alle Twee tordelduuen sonder galle Onse bere ne merct niet wat men gheeft Maer hi merct hoe vele men heeft 450[regelnummer] Maria was oetmoedich niet rike
[Folio 4ra]
Sie dede na darme een ghelike Sie offerde .ij. duuen met haren kinde Die doetmoedeghe god wel kinde Binnen der stat was een out man 455[regelnummer] Symeon inden tempel dan Hi was al blent hi ne sach twint Maer hem ghesciede dat hi sach sint Hi bat ende vleude daghelike Gode onsen here van hemelrike 460[regelnummer] Dat hi nemmer inder noet Ware. dat hi moeste sien sijn doet Hine moeste sien marien kint Met sinen oghen ende bekint Hi ontfinc dat kint in sinen arme 465[regelnummer] Hi seyde kint mijns ontfaerme Dat dy moeten sien mijn oghen Ende bekinnen oec dy moghen Hi droech tkint ten outare wert Hi sach te hant dat hi gert 470[regelnummer] Hi seide kint gheweldich god Nu steruic alst es dijn ghebot Ic bebbe ghesien te minen wille Die nv rouen sal de lede hille Ende du maria moeder blide 475[regelnummer] Du sals noch sien in enen tide Van desen kinde maecht ende joncfrouwe Wel groet seer ende bitteren rouwe DRie coninge woenden in orient Deen den anderen wel ghehent 480[regelnummer] Ane sterren sie alle wijs Als noeyt clerc binnen parijs Eenwerf in ere auonstont Een clare sterre anden hemel stont Die noeyt eer was ghesien 485[regelnummer] Sie wonderden wat mochte gescien Die sterre die daer so scone sceen
[Folio 4rb]
Sie pensden wat sie m[oc]ht[e] meen Sie lasen op ende n[edere] Ter sterren si keerden wedere 490[regelnummer] Een coninc vant ende las Wat dat scone boekiin was Hi ghinc te sinen ghesellen Wat die sterre meende vertellen Hi seide ghesellen weset blide 495[regelnummer] Die sterre die daer licht claer ende wide Sie wijst ons tkint dat es geboren Dat quiten sal die sijn verloren Een ghepens hadden sie saen Sie wouden tkint hersoeken gaen 500[regelnummer] Sie namen scat ende staf God selue hen de ghedachte gaf Sine letten niet sie gingen wech Die sterre wijsden haren wech Die sterre leiddese al daer sie gaen 505[regelnummer] By bethleem quamen sie saen Alse inden lande quamen daer Sie ne heeldens niet si maectent maer Si ne hadden ghene vrocht Si seiden de zake diese daer hadde brocht 510[regelnummer] Si vraegden waer tkint geboren w[as] Daer haer gheselle dboeken aue las Een kint so ware int lant geboren Dat quiten soude die siin verloren Dat soude hebben te sinen wille 515[regelnummer] Al dese werelt ende de hille HErodes was coninc in diere stont Gierech ende wreet fel als .j. hont Van dien kinde hoerde hi niemare Hi wert in vruchte ende in vare 520[regelnummer] Hi ontriet dat hijt mochte sien Alst lichte mochte gescien Dat hijt soude hebben in sijn hant Al sijn volc ende al sijn lant Hi ontboet die coninge alle drie
[Folio 4va]
525[regelnummer] [Die peel]grime waren. te hem quamen sie Hi s[eide] heren willecome sijt Dat ic vraghe ghi my belijt Ouer al dit lant so maecti mare Dat een kint es en weet ware 530[regelnummer] Gheboren. dat coninc sal sijn Segt waer ende hebt de hulde mijn Sie antwerden here ne belgt v niet Hets gheboren het es ghesciet Tkint sal noch hebben in sine hant 535[regelnummer] Al dese werelt ende al .v. lant Als herodes vernam dese tale Hem was wee hi geliet hem wale Hi seide ghi heren dese boedscap Heeft my toe bracht grote bliscap 540[regelnummer] Miin herte es clarre dan .j. gelas Blider hogheliker dant noeyt was Om tkint dat nuwelinge es geboren Ic hebt ghemint ic hebt vercoren So blide benic heren al te hant 545[regelnummer] Inne liete niet om al mijn lant Inne soude tkint soeken al te voet Ende hem offeren haue ende goet Maer ghi heren selt alle drie saen Tierst dit kint besoeken gaen 550[regelnummer] Tkint dat coninc sal wesen noch Ghi sijt ghereet ende op uwen woch Ende als ghi vonden hebt dat kint Dat gi soe vleuet ende mint Ghi selt keeren ouer my 555[regelnummer] Ende segghen waert gheboren sy Sie ne saghen in hem niet sijn boeshede No sine ghedachte no sine felhede Si seiden here dit dunct ons goet Dat gy segt oft gijt voldoet 560[regelnummer] SI namen orlof si gingen saen Si sagen die sterre voer lien staen
[Folio 4vb]
Si droeghen offerande si waren bout Mirre wieroec ende gout Sie daden dachuaert alle drie sachte 565[regelnummer] Elc die clare sterre wachte Daer si alle drie bleuen vernacht Die sterre stont al dien nacht Waest vroech waest spade waest middach Elc die sterre claer scinen sach 570[regelnummer] Si quamen die sterre ghinc voert Tote bethleem in die poert Alse die sterre daer quam si stont al stille Sie wisten wat sie meynen wille Sie ghingen int huus daer die sterre op stont 575[regelnummer] Si vonden enen saleghen vont Marien ende haer lieue kint Dat si ghesocht hadden ende gemint Elc ontploec doen siin vat Ende offerden daer enen scat 580[regelnummer] Mirre wieroec ende gout Si aenbedden tkint menichfout Dat kint was god ende here Si weenden van bliscapen sere Dat gout betekent gheweldicheit 585[regelnummer] Ende dat wieroec sijn godlijcheit Die myrre meende sijn menschelijchede Elc wel blide siin offerande dede Als die offerande was gh[ed]aen Si wilden te lande keeren saen 590[regelnummer] Si namen orlof ant suete kint Ende aen marien diet hadde gemint Si gingen wech doen seiden die heren Ouer herodesse moeten wi keren Gaen wi hem seggen onse vaert 595[regelnummer] Ende houde wi redene ende onse waert Hi groette ons wale hi nes niet f[e]l Make wine blide soe doe wi wel Gaen wi ghesellen te hem dats recht Ne ga wire niet wi hebbens plecht 600[regelnummer] Segge wi hem waert es gheboren Tkint hi seide hi hadt vercoren
[Folio 5ra]
Hine liet noch niet om al sijn goet Hine soudt hersoeken al te voet Kere wi te hem. hijs een goet man 605[regelnummer] Si seiden gherne gawi dan Alsi gaen souden van hen was ghehoert Een inghel seide ne gaet niet voert Ouer herodesse niet en gaet Hi peinst boesheit ende quaet 610[regelnummer] Wisti die boesheit die hi dinct Ghi liet den wech ende een anderen ginct Ouer herodesse ne keert niet Sine boedscap scuet ende vliet Sie seiden alle drie .v. wil ghesciet 615[regelnummer] Wy ne weten smans gedachte niet Sie keerden al een andren woch Herodesse ne spraken si niet noch Louet gode die soe wel versiet Alle dinc eer sie ghesciet 620[regelnummer] HErodes die was fel ende wreet Dat die coninghe merden was hem leet Alse die coninghe merden ouer tijt Dies hadde hi harde groten nijt Hi pensde op hi pensde te dale 625[regelnummer] Hem was wee ende niet wale Hi verwoedde hi wert ontdaen Dat hem die coninghe waren ontgaen Die hem souden hebben bracht Boedscap van dien kinde die hi wacht 630[regelnummer] Hoe hijt mochte verslaen Ende andere felheit peinsde hi saen Hi pensde in sinen fellen sin Dat hi van tween jaren ofte min Alle die kinder soude doen vaen 635[regelnummer] Die waren in sijn rike ende doen slaen In sinen fellen sin hi dit dinct Mochte hi verslaen marien kint Dat coninc soude siin in sijn lant
[Folio 5rb]
Dat het soude bliuen in sijn hant 640[regelnummer] Sot ghepens soe hadde die man Gyerich. wreet. fel. ende tyr[a]n Die marien sone wilde verslaen Sonder welken niet ne ware gedaen GOd van hemele diet al versiet 645[regelnummer] Dacht alle euele eert gesciet Sende sinen inghel al met nachte Daer joseph sliep soete ende sachte Dinghel seide joseph slaepstu vrient Die gode hefs soe wel gedient 650[regelnummer] My sent te dy de alweldege god Hoer na my doe sijn gebod Herodes die coninc wreet ende fel Penst ene sake no goet no wel Hi penst om niet ende dinct 655[regelnummer] Te verslane marien kint Hi heeft gehoert papen lesen Vanden kinde dat noch soude wesen Coninc ende here ouer al sijn lant Hier omme dit quaet gepens hi vant 660[regelnummer] Alle weghe neemt dat zoete kint Ende siere moeder diet heeft gemint Vliet tegypten ende scuwet dat lant Dat v niet en ghereike herodes hant Dat die dief herodes si doot 665[regelnummer] Doet dat ic segge het wille got Die heylighe inghel ne seide meer Hi voer danen hi was comen eer Ioseph pensde in sine ghedachte Dat hi hoerde in diere nachte 670[regelnummer] Dat pensde joseph in sinen moet Dat daer was die inghel goet Ioseph pensde in sinen sinne Du ne heefs ander ors dan dijn eselinne Nem tkint ende sire moeder met 675[regelnummer] Hise beide op deselinne set Ioseph tote marien seide Wine hebben breidel no gereyde
[Folio 5va]
Doen wi dbeste dat wi moghen Want hen ne mach niet wel doghen 680[regelnummer] Maria nam haer lieue kint In haren scoet dat si hadde gemint Ioseph ginc hi dede sine machte Sie ruumden dlant te middernachte Si en letten niet sie voeren wech 685[regelnummer] Sie scuden alden rechten wech Sie voeren cromp si daden wel Dat si nie en gemoetten herodes den fel Al dat si vten lande vlien Sie ontraden al dat si horen ende sien 690[regelnummer] Tot dat si quamen int verre lant Tegypten daer se god selue sant dIe duvel wacht nacht ende dach Hoe hi elken bedriegen mach Hine begaf herodesse niet 695[regelnummer] Den coninc hi dede dat hi hem riet Hi ontboet sine felle knapen Die in siin rike saten Hi dede smeden ende maken Elken tyran een scarp wapen 700[regelnummer] Pyken kniue coluen ende swert Hi seide gaet te bethleem wert Binnen der stat ende al omtrent So waer ghi die kinder vent Die twee jaer hebben ofte min 705[regelnummer] Wel soe merct in vwen sin Dat moetti doen die kinder vaet Die kinder alle te steen doot slaet Om .j. kint dat ic hebbe vercoren Dat nieuwelinghe te bethleem es geboren 710[regelnummer] Ic ontrade dat het coninc mochte sijn Doet dit ende hebt die hulde mijn Si antwerden sine dorstent laten In siin rike sie alle saten Here dit selen wy doen oft ghijt gebiet 715[regelnummer] Al waert meerre dinc dat gy ons hiet Si namen wapen ende sweert
[Folio 5vb]
Si gingen te bethleem wert Al omtrent ende binnen der port Also verre als sijn rike hort 720[regelnummer] Si mercten wel in haren sin Kinder van tween jaren ofte min Daer tkint by siere moeder lach Noeyt man soe groten iammer en sach Si namen haer sweert haer scerpe knijf 725[regelnummer] Si namen hen haer ionghe lijf Daer tkint soech siere moeder borst Doerden hongher dorden dorst Si trockense af onsuuerlike Si doeddense vele iammerlike 730[regelnummer] Alse sijn swert trac herodes die fel Tkint loech ende waende dat waer spel Daer tkint sach blicken tscarpe swert Tkint loech ten mordenare wert Sie versloegen der kinder in derre wijs 735[regelnummer] Ach aerme hoe lettel es die prijs Daer starc man toghet selken sin Op tkint van ij. jaren ofte min Soe groten iammer ne sach nie man No sint no eer so daer was dan 740[regelnummer] Daer die moeder sach hare vrucht Verslaen. so ne dorste niet geuen enen su[cht] De kinder ne mochten spreken no gaen Die herodes dede verslaen Met rechte heten si onnoseline 745[regelnummer] Die so doechden der doot pine Int bloet daerse herodes dede verslaen Worden sie kerstijn ghedaen Met rechte hebbense ons heren hulde Die om hem doot bleuen sonder sculde 750[regelnummer] Si ne waren noyt besmet met wiue Kinder van soe ionghen liue Hondertdusent verloren daer haer leuen Ende .xl. dit es ghescreuen God die es goet wrekere
[Folio 6ra]
755[regelnummer] Al nes hi niet vele sprekere Hi merct wel in sinen brief Die ondaet die dede herodes die dief Anxt ende seer. ende vernoey. ende rouwe Gedogede siin lijf om sine ontrouwe 760[regelnummer] Nochtan ne wilde hi sceden niet Vanden duuel diet hem riet Siin lijf dat wert venijns al wl Hi wert verwoet hi wert al dul Sine lichame wlet ende al sijn lijf 765[regelnummer] Hem te verslane hi neemt enen knijf Sijn adem wert bitter emmermeer Als galle dat was lettel seer Dit leuen haddi toter doot Met rechte doechde hi dese noot 770[regelnummer] Binnen hem ne was bliscap no spel Hi was emmer rouwich ende fel Soe groot torment ne sach nie man Soe siin lijf gedoechde dan Selc wile hi riep selc wile hi swech 775[regelnummer] Siin hoet hurti dicke an de wech Selc wile hi stont selc wile hi sat Quaet te doene ne wert hi nemmer sat Singhen bornen als een vier Hi was gruwelec als een dier 780[regelnummer] Hine mochte eten no drinken niet Siin herte soet hem ende briet Alse herodes vernam ende sach Dat naken soude siin indach Sine cnapen in sijn rike hi sant 785[regelnummer] Te manene die hoechste in sijn lant Sonder redene ende sonder sake Vinc hi sine man donreyne drake Hi beneet verde ende haette recht Hine wilde niet steruen sonder gevecht 790[regelnummer] Binnen dien dat dus soude gescien
[Folio 6rb]
God die duecht ende euel can vers[i]en Gaf hem de gadoot daer hi sat Grote bliscap was om dat Als hi dus was doot donreyne dief 795[regelnummer] Meneghen waest bequame ende lief Alsoe alse lesen clerke Hi hadde loen na sine werke Daer en was rouwich no wijf no man Daer sie groeuen dien fellen man 800[regelnummer] Maer blide dat hi was verloren Archelaus wert coninc vercoren Herodes was int quade volmaect Archelaus in dogeden volmaect Maria was noch met haren kinde 805[regelnummer] Dat si met harer herten minde In egypten in dat allendeghe lant Daerse gabriel hadde ghesant Tere stont hoerde joseph soete ende sachte Eene stemme die hi hoepte ende wachte 810[regelnummer] Dat was gabriel die bode scone Dien hem god sende vanden trone Gabriel seide joseph doet mijn gebod Te di sent my dalweldeghe god Ghereide dy kere weder in dijn lant 815[regelnummer] Dune darfs niet ontsien herodes hant Hore van gode dese boedscap Die al den lande es grote bliscap Herodes es doot gods viant Die al siin volc verslant 820[regelnummer] Sijn volc es blide het heeft recht Nu ne saelt hebben strijt no gevecht Met rechte es bliscap in sijn lant Dat hi doot es die vinc ende bant Ioseph keerde te lande saen 825[regelnummer] De ghene die gods sone wilden verslaen Ic segghe di hi ne slaet nemmermeer Hi es in tormente dats lettel seer Alse dinghel dit hadde geseit
[Folio 6va]
Ioseph ontwecket al daer hi leyt 830[regelnummer] Dat en was niet wonder hi wert blide Want hi vernam marien lide Hi gereide hem met bliden sinne Ioseph brinct voert siin eselinne Maria reet met haren kinde 835[regelnummer] In haren aerm dat si seere minde Si porden van egypten sachte Met claren daghe ende niet met nachte Si namen orlof an hare vrient Diese gegroet hadden ende ghedient 840[regelnummer] Sie voeren wech als sie moede waren Sie rusten hem al daer si waren So wat joseph ende maria dede Die gods sone was emmer mede Den wech dien si hadden cromp gegaen 845[regelnummer] Dien lieten si nv al stille staen Met verden ende al ongevaen Quamen sie te nazareth saen Alse sie thuus quamen daer Het wert in die stat den volke maer 850[regelnummer] Menich hietse willecome siin Men brachte hen broet ende wiin Sie hielden beide stillekine wet Die de godsoene hen hadde geset Al was ioseph marien man 855[regelnummer] Hi en hadde van hare noyt scout nochtan Sie haetten rijcheit roem ende prijs Die elken verret tparadijs Dat en was niet wonder si waren vroet Haer gheselscap was herde goet 860[regelnummer] Sat maria ghincse ochte stoet Sie custe dicke haers kindes voet Daer sijt inden weghe leidde ofte nam Soe lanc soe meer tkint haer bequam Alst kint weende haer was onsachte 865[regelnummer] Sie sweghet minlike soete ende sachte
[Folio 6vb]
Alst kint hadde hongher ofte dorst Sie gaf hem haer ghebenedide borst Sine cleder waren altoes wit Nieuwe gedweghen groet recht was dit 870[regelnummer] Siin bat ne was no heet no cout Met rechte was tkint sire moeder hout Maria herde wel dies wachte Dat sine wieghe was scone ende sachte At sie dranc sie al dat sie dede 875[regelnummer] Haer oghen volgden den kinde mede Groete vrienscap was marien met Haren kinde dat was die wet Si seide dicke kint heb lof ende ere Dat kint was siere moeder here 880[regelnummer] Alst kint groet was dat mochte gaen Het en was niet wonder liet wies seer saen Het ginc spelen het dede kinschede Maria was hem emmer mede Daert metten kindren spelen ginc 885[regelnummer] Ne gheen soe scone was inden rinc Als sine kinschede was vergaen Dat hem sijn moeder hiet was ghedaen Hi hadde .ij. jaer hine scaemdem niet Hi dede dat hem siin moeder hiet 890[regelnummer] Hi ginc om borne ende nam den pot Deten te makene dit dede god Hi diende sire moeder sonder daengier Hi haelde hout hi maecte tvier Hi ne was ouermoedich no fier 895[regelnummer] Sine grote duecht merct alle hier Hine ginc nie wt sire moeder doren Hin hadde orlof ghesocht te voren Tkint het hadde goeden sede Tilic het dede oetmoedichede 900[regelnummer] Hier ane souden kinder leeren Si souden vader ende moeder eeren God hi was gheweldich here
[Folio 7ra]
Nochtan dede hi siere moeder ere Hi was god het was groet recht 905[regelnummer] Hi haette strijt ende ghevecht Hi minde trouwe waerheit ende verde Hier was tkint der werelt herde Hi was oemoedich hi en was niet bout Hi hadde onwert seluer ende gout 910[regelnummer] Binnen hem en was gene ouerdaet Maer mate trouwe ende raet Hi conste fransoeys dietsch ende latijn Ende alle talen die nv sijn Sine duecht en gheseidic nemmermeer 915[regelnummer] Sijn genoet en was no sint no eer Wat hi doen soude hi wist saen Al dat hi pensde het was gedaen Alle die papen die nv sijn Die scriuen connen int latijn 920[regelnummer] Si en mochten niet scriuen die duecht Die onse here hadde in sire iuecht ALse god in sijn dertich iaer ginc Hoert hier een saleghe dinc Hi brachte op ene nuwe wet 925[regelnummer] Die noch ons allen es gheset Dats doepsele ende kerstinhede Dat was een die salichste sede Die noyt eer noch wert vercoren Want en waert niet wy bleuen verloren 930[regelnummer] Onse here quam tot baptisten johan Dien hi minde voer alle man Hi seide ic wille ende mane Dattu my doeps in de flume iordane Ihan van bliscapen weende 935[regelnummer] Hi hadde wonder wat hi meende Hi stoet van vruchte en beeft Ihan onsen here antwerde gheeft Ic ben v. knecht ghy sijt mijn here Hoe mochtic .v. dan doen dese ere 940[regelnummer] Onse here jhanne antworde gheeft Alsoe als dauid gescreuen heeft
[Folio 7rb]
Ihan ic ben gheboren om dat ic wille Breken rouen donreyne hille Ic wille my doepen om dat ic sal 945[regelnummer] Selue tvolc behouden al Dies my wille wernen hi es sot Voer al die werelt ga mijn gebot Ihan doept my ic hebt vercoren Ic segt di het en sal niemen sijn geboren 950[regelnummer] Hine si ghedoept inden name mijn Hi en sal ewelijc in die helle sijn Ians doepsele sal maken vri Elken die in sduuels dienste si Bedie doepe my al benic god 955[regelnummer] Ende veruulle miin gebod sEnte jhan nam onsen here Hi dede sijn gebod dat was sijn ere Inde flume van joerdane hine leide alrerst Dus doepte jan den heiligen kerst 960[regelnummer] Als onse here kerstyn was gedaen Hi viel in kniegebede saen Daer hi lach hi weende tranen Ionghe ende oude houder hem ane Daer hi weende ende lach 965[regelnummer] Al tvolc dat daer was hoerde ende sach Eene witte duue vlieghen op hem al daer Dat was die heilege geest ouer Die witte duue sanc een stemme aldus Hic est meus dilectus filius 970[regelnummer] Dat meint. hier es die sone die ic minne Hi es vercoren in minen sinne Desen ghehoert hoert sine tale Die siin gebot doet hi doet wale Die witte duue si en seide nemeer 975[regelnummer] Sie voer denen si was comen eer Onse here stont op al daer hi lach Dit was in enen disendach Sander daechs hi ne lette niet Onse here die weet al dat gesciet 980[regelnummer] Hi trac besiden in ene woestine
[Folio 7va]
Met hem was die moeder sine Viertich daghe ende viertich nachte Vaste onse here te dier tijt sachte Dat hi ne beet no ats no drancs 985[regelnummer] Dat was siin wille dat was sijns dancs Alse die xl. daghe waren leden dan Soe hongherde hem want hi was man De duuel als hi den hongher sach Wilde hine bedrieghen al dat hi mach 990[regelnummer] Die duuel achter onsen here staet Hi seide man du does een arm gelaet Ochte du god best so make broet Van desen stenen dijn hongher es groet Ocht du groten hongher heefs 995[regelnummer] Make desen steen broet daer du by leefs Onse here den duuel antworde gheeft Also als die boec gescreuen heeft Niet allene met brode leeft die man Die duuel antwerde waer mede dan 1000[regelnummer] God seide aet ende dranc sal bliuen saen Maer mine waert en sal niet vergaen Hoert wonder wies onse here gehinct Den duuel die dus op hem dinct Hi nam onsen here hi voerdene woghe 1005[regelnummer] Op enen tor droech hine hoghe God was hoghe de duuel te dale Die duuel seide dese tale Bestu god dat salic zien Valstu dine sal dan niet messcien 1010[regelnummer] Bestu god so late di vallen Blijfstu gesont du hefs ons allen Late dy vallen het en es maer spel Dine inghele selen di onthouden wel Man doetstu dat ic segghe dy 1015[regelnummer] Tfolc sal dy minnen ende haten my Waerstu god du daets dat ic di segge So scone tale ic voer dy legge
[Folio 7vb]
Maer ic weet wel dattu lieges Dune does maer. dattu tfolc bedrieges 1020[regelnummer] God antwerde vele zoete Den duuel diene dus tierst begroete Ic ben dijn here du best mijn knecht Du en saels my niet proeuen dats recht Du en saels niet proeuen dinen god 1025[regelnummer] Maer vleien ende doen sijn gebod Als du dit penses du waers sot Dattu souts proeuen dinen god Vare van my ic heet di saen Werde te nieute het was ghedaen 1030[regelnummer] Merct hier grote oetmoedichede Die onse here vanden hemele dede Dat hi den duuel ghehinde dan Hem te proeuen als enen anderen man

Vorige Volgende

Vanden levene ons Heren

Van[d]en leuene ons Heren

Vanden levene ons Heren [0001-1033]

Over het gehele werk

auteurs