Boekbeoordeelingen
A History of the Flemish Movement in Belgium, by Shepard B. Clough, Ph.D; R.R. Smith, New York, 1930.-
Laatst besprak ik een Duitsch boek over Vlaanderen; thans een Amerikaansch. En onwillekeurig komt me de verzuchting weer in de pen: waar blijven de Nederlandsche? Het boek van Dr. Clough is een ijverige en nauwgezette studie, waarvoor heel de beschikbare literatuur gebruikt is, van de opkomst en het verloop van de Vlaamsche beweging. Voor ieder die in het onderwerp belang stelt, bevat het met zijn talrijke aanhalingen en precieze verwijzingen veel interessants; als verzameling van namen en feiten heeft het zijn nut. Maar het is toch noodig dat opgemerkt worde binnen wat een enge grenzen de verdiensten van dit boek besloten liggen, en omdat wat men de Groot-Nederlandsche vakpers zou kunnen noemen dat niet met voldoende rondborstigheid gedaan heeft, doe ik het hier. Met alle goede bedoelingen en sympathie is de Amerikaan toch niet ver onder het oppervlak doorgedrongen. Het omvangrijke materiaal dat hij verzameld heeft, is niet werkelijk voor zijn historische verbeelding gaan leven. Hij heeft de feiten niet in hun ware perspectief kunnen zien, omdat hij in het Nederlandsche cultuurleven een vreemdeling gebleven is.
Vereenigingen en bladen worden alle getrouw opgesomd en beschreven, omdat dit voor de onderzoeker tastbare feiten zijn, maar de catalogiseering van zulke bizonderheden is de geschiedenis niet.
Zonder eenig commentaar wordt meegedeeld, dat Hippoliet Meert de stoot gaf tot de stichting van het Algemeen Nederlandsch Verbond omdat hij vreesde voor de ondergang (extinction) van de Nederlandsche taal niet alleen in Vlaanderen, maar ook in Zuid-Afrika, Nederlandsch Indië en zelfs Holland! Tegenover persoonlijkheden staat Dr. Clough even hulpeloos. Alles wat hij bijvoorbeeld van ‘C. Gerretson’ weet te zeggen, in een lijst van personen die ‘propaganda’ voor de Groot-Nederlandsche gedachte in Nederland maken, is: ‘a pamphleteer’! De rol van Dr. De Decker sedert den oorlog schijnt hem onbekend te zijn. De vèrstrekkende politieke beteekenis van Borms' verkiezing in December 1928 bespreekt hij met geen woord.
De geschiedenis van de Vlaamsche beweging en haar politieke en maatschappelijke beteekenis in het heden zijn nog te beschrijven. Nederlandsche studenten, de beurt is aan u.
p.g.