Leerrijke avonduren voor de jeugd

[p. 88]

Berigt wegens een wonder van verstand, in een kind van zeven jaren en vier maanden:
Medegedeeld in eene Brief van den Heer Moreau, (de la Sarthe), Med. Doƈter en gewoon Arts der algemeene School van Wetenschappen, te Parijs.

Het voorbeeld hetwelk men thans wil aanwijzen, is dat van een kind, wiens verstand zich zonder alle bijstand der opvoeding, op de verbazendste wijze snel ontwikkelt heeft, en dat zich voornamelijk vertoond in die wonderbare vaardigheid in het rekenen, welke eenige Duitsche Overnatuurkundigen het geheugen der getallen, noemen.

Het kind, in hetwelk men dit verschijnsel waar neemt, heet louis robert devaux, geboren te Vimoutier, in het Dep. de l'orne (in het voormalig Normandie.) Zijne ouders schenen van alle middelen ontbloot om hem te laten onderwijzen. De Heer bodeau, eerste Schoolonderwijzer

[p. 89]

van de gemeente van Vimoutier, die dit wonderkind waargenomen, en wegens hetzelve een zeer uitvoerig berigt aan den Voorzitter van het Nationaal Instituut gezonden heeft, zegt, dat zijn ligchaam zeer Wel gemaakt, zijn hoofd groot en langwerpig, zijn oog zijn en vol uitdrukking, zijn gezigt zeer zwak, zijn glimlach bevallig, en zijne beweging vlug is.

Dit kind, hetwelk zeven jaren en vier maanden oud is, en lezen noch schrijven kan, schept vermaak, om, op de marktdagen, naar de plaats te gaan, waar de kooplieden hunne koopen en verkoopen verrekenen. Daar staat hij bedaard toeteluisteren, en, wanneer zij zich vergissen, zegt hij met eenen glimlach: dat hebt gij mis; dat maakt zoo veel..... - Eveneens gedraagt hij zich op de markt, waar lijnwaten en doffen verkocht worden, en zoo lang als de markt duurt, die voor hem een feestdag is, maakt hij met de uiterste gezwindheid de berekeningen, wegens de verscheidene koopen en verkoopen, die hij bijwoont, op, en gaat dan met een spottend gelaat heen, wel voldaan, dat hij de meeste kooplieden,

[p. 90]

met de pen in de hand, zijne berekeningen ziet bevestigen. De Heer bodeau, begeerig om dit verbazende verschijnsel met eigene oogen te zien, heeft louis robert devaux met de meestmogelijke naauwkeurigheid op de proef gesteld. Zijne eerste vraag was: hoeveel is 7 en 9? waarop de knaap zich niet verwaardigde te antwoorden: maar op de volgende gaf hy, zonder bedenking, de naauwkeurigste antwoorden: Hoeveel houdt hij over, die, van 59, 23 afneemt? Hoeveel is 7 maal 7? 6 maal 13? 8 maal 16? 13 maal 17? Hoeveel kosten 3 ellen van 3 Liv. 12 Sous de el? 87 van 3 L. 5 S.? 88 van 4 L. .10 S.? Hoeveel is 24 door 6 gedeeld? 32 door 4? 72. door 8? enz.

Daarop deed de Onderwijzer deze vraag, veel gemakkelijker dan vele voorgaande: wat is anderhalf derde van 16? Doch toen antwoordde het kind, dat het niet wist, wat een derde ware: maar zoodra de Heer bodeau hem gezegd had, dat 3 derden een geheel uitmaken, antwoordde hij terstond, dat anderhalf derde van 16 Liv. 8 waren. En toen den Onderwijzer aanziende, zeide

[p. 91]

hij: maar gij, die mij zoo vele vragen doet, weet gij wel, hoeveel duizend stuivers (Sous) en duizend halve stuivers, duizend oortjes (Liards,) en duizend halve oortjes, duizend penningen (Deniers) en duizend halve penningen uitmaken? Daar de Heer bodeau niet op staanden voet kon' antwoorden, glimlachte robert devaux zachtjes, en zeide, met het ophalen van zijne schouderen: dit is alles te zamen 100 Livres

Al deze daadzaken worden bevestigd door den Raad der Gemeente van de Hoofdplaats des Kantons, en door den Heer bodeau, die daarboven getuigen verzekerd te zijn, dat de antwoorden van robert devaux het uitwerksel niet zijn van een natuurlijk of beschaafd geheugen.

Dit voorbeeld van eene natuurlijke en vroegrijpe ontwikkeling van het denkvermogen zal, ongetwijfeld, zeer belangrijk zijn, voor alle Geleerden, die zich bijzonderlijk bezig houden met de bespiegeling van den zedelijken en verstandelijken mensch.

[p. 92]

In de kostschool der Algemeene Wetenschappen te Parijs, is gelegenheid geweest jn het Jaar 1805 te zien een kind van buitengewone vroege sterke ligchamelijke ontwikkeling, zijn naam was M.L.D. en was tien Jaren oud, de zoon van een' Landbouwer. Voor dat hij acht jaren bereikt had, was hij verpligt zijnen baard te laten scheren, toen kon hij de ploeg reeds besturen, zonder vermoeidheid gewaar te worden. Thans is zijn baard zeer zwaar, zijn geheele borst is met haar bewassen; zijn gansche spiergestel bezit de grootste kracht, vooral in zijn' bovenste leden, en dikwijls heeft men deze kleine man van tien Jaren, zonder moeite met de eene hand, het water uit een zeer diepen put zien ophalen, waartoe de lieden in dienst van de kostschool hunne twee handen en alle krachten gebruiken moesten.