Leeuwarder Apotheek, volgens de Galenische en Chimische wyze; door den arbeit van t Genoodschap der Artzen dier stede opgemaakt, en door dachtbaarheid der Majestraat bevestigt
(1712)–Anoniem Leeuwarder Apotheek– AuteursrechtvrijNaer den tweden Latynschen druk in’t Nederduitsch vertaalt
[pagina 105]
| ||||||||||||
XIV. Afdeelinge. Van de Tincturen en Elixirs. | ||||||||||||
Tinctura Alexipharmaca.
Na datze gesneden en gestampt zyn, zo giet ’er derdehalf pond van de beste Brandewyn op, zetze drie dagen te weik, daar na trekter twee derdedelen door ’t distileren af, in de gedistilleerde Geest op nieuws doende
| ||||||||||||
[pagina 106]
| ||||||||||||
Laatze t’zamen, dicht besloten, veertien dagen of meer staan meuken, giet dan de Tinctuur zachtjes af. Deze is goed in pesttyden tegens allerly quaadaardige ziekten, verjaagt het venyn, versterkt het harte, de maag, en herssenen, opent de verstoppingen, doet wel zweeten, &c. Men gebruiktze tot een onçe of alleen, of met iets anders vermengt. | ||||||||||||
Tinctura Regia.
Laatze in een half drachme Kanarizuiker ontfangen, en t’zamen gemengt worden, tot datze wel met malkanderen vereenigt zyn, doet ’er dan by twe oncen overgehaalde Brandewyn, steltze zes dagen te weik, en laat daar na de tinctuur klaar en zoetjes van de vyligheden afgegoten worden. Deze geeft overal, daar men eenige droppeltjes by, doet een heerlyke reuk en geur van zich, tot verfrissinge des bloeds en der levendige geesten; vervrolykt het gemoed, versterkt de herssenen; doch de vrouwen moeten dit zeer voorzigtig gebruiken. | ||||||||||||
[pagina 107]
| ||||||||||||
Tinctura Cinnamomi.
Doet ze in een phiool, daar op gietende acht onçen van de beste Brandewyn; laat ze dan eenige dagen in ’t zand te week staan, de phiool zomtyds eens omschuddende, waarna men de Tinctuur zachtjes afgiet. Deze verquikt de maag, en ’t harte; verfrischt hetbBloed, versterkt de moeder; verwarmt, &c. Men gebruiktze als de voorige.
Op dezelfde manier wordt gemaakt de
| ||||||||||||
Tinctura Croci.
Laat hieruit volgens de konst een Tinctuur getrokken worden. Deze versterkt de maag, ’t hart, de moe- | ||||||||||||
[pagina 108]
| ||||||||||||
der; verfrischt het bloed, doet ook zweeten, en is in quaadaardige ziekten dienstig, &c. Men geeftze in tot acht á tien druppelen, in iets vermengt
Op dezelfde manier wordt gemaakt de | ||||||||||||
Tinctura Catechu.Tinctura Kinae Kinae.
Laat hier volgens de konst een Tinctuur uit getrokken worden. De eerste hier van versterkt de maag, en de herssenen; verbetert het braaken; doen den buikloop ophouden, verdroogt de vochtige neer zinkingen, bevestigt het tandtvleesch, &c: Men gebruikt ’er weinige druppen af inwendig; en uitwendig in mondwaters vermengt. De andere is dienstig tegens tussenposige koortzen, doet wel zweeten, opent en verdroogt d’overtollige fyne voghtigheden, &c. | ||||||||||||
[pagina 109]
| ||||||||||||
Men gebruiktze tot een drachme met iets anders vermengt. | ||||||||||||
Tinctura Castorei.
Doetze in een phiool, daar op gietende een half once Liquoris Tartari, op dat het poeder matig nat word; laatze dan warm meuken op ’t zand 24 uuren lang; giet ’er daarna acht oncen Brandewyn op, zetze wederom warm te meuken, twintig dagen lang, en giet dan de Tinctuur zonder de minste beroering zachtjes af. Deze versterkt de moeder, verdryft de benaude verstikkingen daar uit voortkomende, verbetert de beroertheit, het flerecyn, en vallende ziekte, &c. Men geeftze in tot dartig druppen met iets anders vermengt. | ||||||||||||
Tinctura Gummi Laccae.
| ||||||||||||
[pagina 110]
| ||||||||||||
Meukt dit, dicht in een phiool besloten, zo lang in zand, tot dat de Tinctuur zich rood genoeg vertoont, welke zachtjes werd afgegoten. Deze is goed tegens de scheurbot in de mond, en bevestigt de waggelende losse tanden, &c. Men gebruiktze tot zes druppelen in iets anders vermengt. | ||||||||||||
Tinctura Martis.
Laatze met genoegzaam regenwater in een yzere pot eenige uuren lang kooken, de stoffe gestadig met een spatel omroerende en in plaats van ’t uitgedampte water wederom ander daar op doende, tot dat het noch coleurig genoech geworden is, de vogt dan sachtjes afgegoten zynde, zo laatze uitdampen tot de gestalte van een dunne Syroop. Deze opent de verouderde verstoppingen der ingewanden des buiks, der vrouwen moeder; verbetert de quynziekten, miltzucht, &c. Men geeftze in tot een half onçe, ook onder iet anders vermengt. | ||||||||||||
[pagina 111]
| ||||||||||||
Tinctura Opii.
Laat’ er volgens de konst een Tinctuur uit trekken. Deze verwekt slaap, verzacht de pynen; stilt het braaken; stopt de buikloop, &c. Men geeftze tot vyf druppelen, in iets anders vermengt. | ||||||||||||
Tinctura Myrrha.
Laatze vierentwintig uuren staan weeken, giet ’er dan xij oncen Alcohol vini op; stelt het op nieuw eenige daagen te meuk, en giet dan de Tinctuur zagjes af.
Op dezelfde wyze maakt men | ||||||||||||
Tinctura Succini flavi pellucidi.Tinctura Tartari.
Doetze in een phiool, daar op gietende tien onçen overgehaalde Brandewyn, zetze | ||||||||||||
[pagina 112]
| ||||||||||||
op ’t zand eenige dagen en nagten lang warm te meuken, tot dat zich in de Tinctuur een roode coleur vertoont, welke dan door doorlekking van haar vuiligheit gescheiden word. Deze opent sterk de verstoppingen, verdunt de slymigheden, zuivert het bloedt. wederstaat de quaadaardige ziekten, doet wel waterlossen, &c. Men geeftze in tot dartig druppelen in iets vermengt. | ||||||||||||
Tinctura Theriacalis.
Laatze in een phiool dicht toegedaan eenige dagen lang op ’t zand warm staan meuken. Deze is nuttich in pest, quaadaardige ziekten; opent; stilt de pynen in de leeden; doet wel zweeten; versterkt de maeg, de herssenen, &c. Men geeft ze tot twee drachmen in iets anders vermengt. | ||||||||||||
Tinctura anti-Nephritica.
| ||||||||||||
[pagina 113]
| ||||||||||||
Alles gestooten zynde dat men stampen moet, so giet’er ij oncen Liquor Tartari op, opdat het poeder nat worde; zet het 24. uuren warm te meuken; doet dan xxiv oncen Spiritus vini rectificati by, laatze wederom eenige dagen lang warm staan meuken, eindelyk zo giet’er de Tinctuur af. Deze is goed tegen ’t graveel, pynen in de nieren, ophoudingen van ’t wateren; opent de verstoppingen; verdunt de slymerige vogten, &c. Men geeftze in tot een drachme met iets anders vermengt. | ||||||||||||
Tinctura Cathartica.
| ||||||||||||
[pagina 114]
| ||||||||||||
Maakt dit alles tot een grof poeder, waar op men in een phiool een pond Spiritus vini Tartarisati giet; en dus eenige dagen in zand te meuk stelt; thans giet men de Tinctuur zachtjes af, met daar andermaal vier oncen Spiritus vini Tartarisati op te gieten, die men na een hernieude meuking afgiet, en met de vorige Tinctuur vermengt. Deze opent en purgeert wel, als menze in geeft tot veertig druppelen, in iets anders vermengt. | ||||||||||||
Spiritus vini Camphoratus.
Laatze in zeer laauwe meukinge staan, tot dat de Camfer versmolten, en met de Brandewyn zeer vereenigt is. Deze is doordringende, opent, verdryft de hardigheden, en wringende opgeblazentheden, doet sterk zweeten, &c. Men gebruiktze mede uitwendig in iets anders vermengt, ook zo wel alleen. |
|