Leeuwarder Apotheek, volgens de Galenische en Chimische wyze; door den arbeit van ’t Genoodschap der Artzen dier stede opgemaakt, en door d’achtbaarheid der Majestraat bevestigt

Naer den tweden Latynschen druk in’t Nederduitsch vertaalt

Zamengezette Wateren.

Aqua Anhaltina.

Recipe. Terebinthinae electae, een half pond.

Thuris masculi, i onçe.

Ligni Aloes, iij drachmen.

Granorum Mastichis,

Caryophyllorum, andere nemen Fiorum Anthos,

Nucum moschatae,

Cubebarum, andere nemen Galangae,

Cinnamomi, van elx vi. drachmen.

Croci orientalis, anderhalf drachme.

Seminis Foeniculi,

Baccarum Lauri, van elx een half onçe.

Doet dit, grof gestooten, in vyf pond Brandewyn, laat het zes dagen lang meuken, rn haalt het daarna met een zeer langzaam vuur op zand over; scheiende nochtans ’t geen onklaar is van ’t klaare.

[p. 21]

NB. Men mag ook wel xv. gr. Moschus in de pijp van den helm doen, als men ’t destilleren wil.

Dit versterkt de Maag en andere inwendige deelen; verdrijft de flauten, drijft den steen uit: doch met Moschus gemaakt, moeten de vrouwens ’t voorzichtig gebruiken.

Men geeft het zonder Moschus wel in tot ontrent een onçe; doch met Moschus, tot een half-onçe onder iet anders vermengt; voorts mede uitwendig tegens de Jicht, en bevende leden.

Aqua anti-Epileptica.

Recipe. Radic: Poeoniae maris recentium, ij onçen.

Dictamni albi, i onçe.

Herb: Majoranae,

Salviae, van yder anderhalve handvol.

Summitatum Rutae, i handvol.

Flor: Liliorum convallium,

Tunicae rubr;

Tiliae, van elx anderhalf onçe.

Lavendulae, een half onçe.

Rorismarini, een onçe.

Cinnamomi, zes drachmen.

Nucis moschatae, een halve onçe.

[p. 22]

Dat gestooten moet werden gestooten zynde, giet er vii pond Brandewyn op; en haal het daarna, na een genoegzame meuking, volgens de kunst op zand over.

Dit is mede goed tegens zwijmmelingen, Hoofdpijnen, koude sinkingen, kinderstuipjes, &c. Men gebruikt het als ’t voorgaande, doch zelden hoger als tot een half onçe op eenmaal: ook onder de Neus, &c.

Aqua anti-Paralytica.

Recipe. Radic: Imperatoriae, ij onçen.

Rasurae Ligni Sassafras, iv onçen.

Herb: Calaminthae,

Origani,

Rorismarini,

Salviae,

Serpylli,

Thymi, van yder een handvol.

Baccar: Juniperi, vi drachmen

Semin: Dauci cretici,

Seseli,

Cariophyllorum, van elx een half onçe.

Cinnamomi, vi drachmen.

[p. 23]

Gesneden, en wat gestampt zijnde, laat het in agt Ponden Spiritus vini staan meuken, en dan op zand volgens de konst gedistilleert worden.

Dit is ook goed tegens andere Hooft- en zenuwziekten; ’t opent de verstoppingen uit koude taaye slijm; versterkt de Maagh, ’t Hart, de Milt: &c.

Men gebruikt het als ’t voorgaande.

Aqua anti-Scorbutica.

Recipe. Radic: Raphani Sylvestris,

Herb: recent: Becabungae,

Trifoli aquat: van elx een half pond.

Cochleariae,

Nasturtii aquat: van elx een pond.

Gestooten zynde, giet ’er zes pond Fransche wyn op, en haalt het, zonder voorgaande gisting, volgens de kunst op zand over.

Dit is mede goed om de slymige vochten te verdunnen, de verstoppingen t’openen, het water te verwecken, de pijnlijcke stijve leden te verbeteren, &c.

Men gebruikt het als ’t vorige.

[p. 24]

Aqua Cerasorum nigrorum Composita.

Recipe. Herb: Virid. Rorismarini, ij handevol.

Salviae,

Thymi, van yder een handvol.

Flavedinis Corticum Pomorum-Chinae i onçe.

Flor. Tiliae,

Tunicae rubr: van elx ander half onçe.

Lilior: Convall: vi drachmen

Dit gesneden en gestampt zynde, dan

Recipe. Cerasorum nigr: xij ponden.

Deze wat gekneust, en de steentjes stukken gestoten zynde, laat het dan laag op laag gelegt worden, en na acht dagen op zand door een glaze helm volgens de konst gedistilleert, worden.

Dit versterkt een zwakke slappe maag, verdryft de flaaute; opent de verstoppingen; verfrischt het Hart, &c.

Men geeft het alleen tot twee onçen, ook wel met andere middelen vermengt; en mede wel uitwendig op de maag &c.

[p. 25]

Aqua Cinnamomi.

Recipe. Cinnamomi electi contusi, x onçen.

Vini gallici ij ponden.

Laat dit eenige dagen in een laauwe plaats meuken, daarna, vier ponden Rozewater daar by gedaan zynde, op zand volgens de konst gedistilleert worden.

Dit is krachtig hartsterkkende, en zeer dienstig voor een slappe maag; ’t verbetert de loslijvigheit, verquikt het gemoet, &c.

Men gebruikt het alleen tot een onçe, voorts als ’t voorgaande, ook onder de neus, &c.

Aqua Mastichina.

Recipe. Mastichis electae, iv onçen.

Cinnamomi optimi, ij onçen.

Nucum moschatae,

Macis, van elx anderhalf onçe.

Caryophyllorum, i onçe.

Tot Poeder gebracht en onder een gemengt zynde, giet’er vier ponden Fransche wyn op; laat hy dus drie daagen lang meuken, en haalt het daarna in zand volgens de konst over.

[p. 26]

Aqua Theriacalis composita.

Recipe. Theriacae nostrae, viij onçen.

Myrrhae electae, ij onçen.

Camphorae, een half onçe.

Spirit: vini rectificat: ij ponden.

Laat dit na een genoegzame meuking op zand volgens de konst gedistilleert worden.

Dit is byzonderlijk goed tegens pestilentiale, en andere quaadaardige ziekten, pijn in de leden; verbetert de suure, scherpe ziltige humeuren; doet ook wel zweeten &c.

Men gebruikt het tot een half onçe, onder andere bequame middelen vermengt.

Aqua vitae composita.

Recipe. Cinnamomi electi, ij onçen.

Radic: Angelicae,

Acori, van yder, ij Drachmen.

Flaved: cortic: Aurantiorum,

Citrior: van elx i onçe.

Florum Rorismarini,

Salviae, van yder een half onçe.

[p. 27]

Cardamomi mundati,

Caryophyllorum, van elx ij drachmen.

Macis, een half onçe.

Laat allea, tot een grof poeder gestoten, met vyf ponden Brandewijn overgoten, en daarna op zand volgens de konst gedistilleert worden.

Dit is goet tegens de zuure oprispingen, winden, flauwtens; ’t breekt de verkoutheit, versterkt de Maag, ’t Hart, en de Herzenen, &c.

Men gebruikt het als ’t vorige.

Aq. Zedoäriae composita.

Recipe. Radic: Zedoariae, iv onçe.

Galangae,

Flavedinis Corticum Aurantiorum, van elx een onçe.

Herb: menthae een handvol.

Sem. Dauci cretici, vi drachmen.

Grofjes gestoten zynde, overgiet het met vier pond Brandewyn, en haalt het in zand volgens de kunst over.

Dit verbetert de wringingen, en krimpende pynen in den buik, het kolijk, het hevig braaken, en weedom; doodt de

[p. 28]

wormen, verdrijft alle zuure, vuile en scherpe slijm in de maag, scheilklieren, &c.,’t versterkt de maag, de milt, het hart, en ’t hooft, &c.

Men gebruikt het alleen tot een of anderhalf onçe, of onder andere middelen ook wel vermengt.