Leeuwarder Apotheek, na de Galenisch-Chymiçe manier, door sorgvuldigen arbeid van t Collegie der Medicijns aldaar opgemaakt, en door des E. E. Agtbare Magistraats Authoriteit bevestigt

(1702)–Anoniem Leeuwarder Apotheek– rechtenstatus

Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

De IV. Afdelinge. De Conditis & Conservis. Van Confituren en Conserven.

Confituren

Radices Zinziberis worden in Indiën ingelegt.

Nuces moschatae worden in Indiën ingelegt.

Radices Enulae campanae conditae. Alans wortels geconfijt.

Recipe. Radices Enulae campanae, die versch zijn, soo veel gy begeert.

Laatse gesuyvert, gespouden, ende in stuken gesneden zijnde, een dag of twee te weik staan in suiver water, ’t selve een en andermaal vernieuwende, dan tot vermorwinge gekookt worden; neem daar na klaar ge-

maakten suiker en die tot een behoorlijcke dikte gekookt zy, zo veel als genoeg is, giet die op de wortels tot datse hier mede twe vingerbreed diep bedoven zijn; laatse so twee of drie dagen staan; soo ras als de Syroop wat dunder geworden sal wesen, sult gy hem afgieten, en door behoorlijke kookinge weder tot de vorige dikte brengen, ook koud geworden zijnde wederom op de wortels gieten; het welke gy soo dikmaals moet hervatten, tot dat den Syroop al weder op de wortelen gegoten zijn, sijn behoorlijke dikte behout.

Dese zijn goed in beswaarde Long-siekten, Quaardaardigheden, ook voor de Maag, en Nieren; Sy doen wel wateren, openen, verdeelende de dikke sappen des bloeds, ende Afveegende.

Men gebruiktse alleen tot Twee lood, morgens in ’t nuchteren, ook wel middachs en ’s avonds een uir voor den eeten, voorts na yders believen: Sy worden mede onder en met andere conserven, en dranken vermengt ofte gekookt.

Op de selfde manier confijt men

Radices Acori, of calami aromat:en Eryngii.

Waar van

De eerste voornamelijk goed zijn voor een

qualik gestelde Maag, doende me’e de spijse wel verteeren; openende ook de verstoppingen der ingewanden, der Scheie klieren, des Milts, &c. verdrijvende de Winden en krimpingen des buyx, &c.

Men gebruiktse als de voorgaande.

De Confijte wortelen van Eryngium nu, zijn goed tegen de siekten uit de Lever, Nieren; en dikke sappen in ’t lighaam voort komende; want sy openen en verdeelen.

Men gebruiktse als de voorgaande.

Men confijt ook op die selfde manier de

Cortices malorum Aurantiorum en Citrorum.

Indiense maar eerst van alle haar binnenste wit gesuivert zijn.

Waar van

d’ Eerste goed zijn voor de Maag, en ’t Hart te versterken; in Colijk, en krimpingen des Buyx; uit winden veroorsaakt; in’t hetzich watermaaken dat met pijne geschiet: &c.

Men gebruiktse als de voorige geconfijte wortels

De tweede namelijk Limoen ofte Citroenschillen soo geconfijt, zijn goed tegen de wormen, wederstaan de verrottingen, versterken de Maag, Milt, en ’t Hart: &c.

Conserva Absinthii. Conserv van Alsem.

Recipe. Absinthii Blad’ren en Toppies, die groen en versch zijn, een Pond.

Suivertse wel van haare steelties en vaselingen; en stamptse in een steenen mortier tot een vleesich wesen,vermengtse dan nauwkeurichlijk onder ’t stooten met drie Ponden suiker van de witste; die allenskens daar in strooyende.

Dese is goed in de siekten van de maagh, lever, en milt; sy opent, verdunt, het suyre verbeterende; verdrijft de wormen wederstaat de verrottinge, &c.

Men gebruiktse gelijk de vorige.

Op de selfde manier worden gemaakt

Conserva Menthae

Summitat: Lavendulae,

Rorismarini,

Salviae.

Conserva Rosarum rubrarum. Conserv van Roode Roosen.

Recipe. Rosarum rubrar: die versch zijn, een pond.

Laatse, na dat d’ onderste witachtige deelties van de bladerties met een schaar wel afgesuivert zijn, in een steenen mortier gestampt, en met drie ponden witten suiker volgens de konst vermengt worden.

Dese versterkt de Maag, het Harte, de Lever, en ’t Hoofd; verbetert de Dorst in Koortsen, verwekt d’ Eetens lust, belet het Braaken, en den buik loopt: &c.

Men gebruiktse als de voorige.

Conserva Rosarum Pallidarum. Conserv van Provinci Rosen.

Wort op de selve manier gemaakt, En gebruikt als de voorgaande; Doch sy laxeert en versacht; en is bysonderlijke goed voor hitzige pijnen in d’ oogen: &c.

Conserva Florum Calendulae. Converv van Goud bloemen.

Wort op de selfde manier gemaakt; ende gebruikt als de voorgaande.

Dese opent, verdeelt; en is goed in de Moeder en Hooft-siekten, ook tegens de Geele-siekte, en versterkt me’e ’t hart, de Maag, &c.

Caro Cydoniorum. Quee vleesch Ceconfijt.

Recipe. Mala Cydonia, die geschilt zijn, soo veel als gy wilt.

Snytse yder in vier deelen, en Suyvertse wel van haar zaadtjes, en van haare Klokhuyskes. Kooktse daar na in schoon water tot datse Morrouw of weik worden. Drijft dan de selvige met een averechtsen Lepel door een seef ofte Teems:

Neemt dan van dese vleesigheit,

En witten geclarificeerden Suicker van elx ij-Ponden.

Kooktse t’samen tot behoorlijke dikte, soo alsse in houten Doosjes konnen bewaart worden.

Dit versterkt de Maag, voet ook, is sonderling goed tegens het Braken, Buikloop: &c.

Men gebruikt het als de vorige Conserven; ook wel voor delicates, en in de Spijse.