Leesgoed. Jaargang 14

[p. 250]

Vakboeken

Bubi; wegwijs in de Vlaamse jeugdliteratuur '87-'88 / red. Sonja Goethals, Jet Marchau, Inge Sierens, Lieve Ternier, Rudy Vanschoonbeek, Goeie Verhelst, eindred. Luk Lammens. - Antwerpen: Dedalus, 1987. - ISBN 90-70924-30-7.

De zesde aflevering van deze jaarlijks verschijnende gids is, net als de vijfde, een jaarboek, met nog wel, als in alle voorgaande afleveringen, de uitslagen en juryrapporten van de Vlaamse Kinder- en Jeugdboekenjury. Dat is dan tevens een bruikbaar, maar niet compleet overzicht van de van september '86 tot september '87 bij Vlaamse uitgeverijen verschenen kinderboeken. Boeken voor kinderen jonger dan acht of ouder dan vijftien jaar zijn nog niet opgenomen; de redactie kondigt aan dat dat in de volgende aflevering wei zal gebeuren. De 59 wel opgenomen titels zijn voorzien van een korte annotatie; de door de jury bekroonde titels (zie Leesgoed 1987/4 p. 140) worden uitgebreid besproken.

De gids bevat ook de adressen van auteurs, illustratoren, uitgeverijen, tijdschriften, organisaties, kinderboekwinkels en recensenten, en verdient daarom alleen al een plaatsje in veel bibliotheken. Per genoemde rubriek zijn echter ook korte, jaarboek-achtige stukken opgenomen, en het resultaat is een gidsje dat de stand van zaken van de Vlaamse kinderliteratuur op een onderhoudende en informatieve wijze in beeld brengt en bovendien over alle in Vlaanderen op kinderboekgebied werkzame instellingen de eerstnoodzakelijke inlichtingen verstrekt.

De gids zou bruikbaarder worden als ook die andere grote kinderjury in Vlaanderen, die van Limburg, wat meer in beeld kwam, en als het overzicht van Vlaamse kinderboeken enigszins losgekoppeld werd van die ene jury. En wat mij betreft mag het jaarboek-achtige nog versterkt worden. Maar het is ook zo al een nuttig boekje.

- Herman Verschuren

Even met de kont op reis: avonturen met kinderboeken. - Amsterdam: Querido, 1987. - JeugdSalamander. - ISBN 90-214-3154-8. ƒ 5, -.

‘Meer dan vijftig JeugdSalamanders zijn er nu’. Zo opent de promotietekst op de achterkant van deze commerciële uitgave. Querido wil blijkbaar meer bekendheid geven aan zijn jeugdpockets. Het boekje (formaat 11,5 × 18,5 cm) telt vier hoofdstukken. In hoofdstuk 1, ‘Ter inleiding’ treffen we een viertal artikelen aan over het kinderboek, kinderen en het beoordelen van kinderboeken. Het interessantst is het artikel van Doeschka Meijsing over het thema ‘Wat maakt kinderboek figuren onsterfelijk?’ (overigens een herdruk!). Hoofdstuk 2, de bloemlezing, bevat 19 verhaaltjes of fragmenten uit JeugdSalamanders. Sommige daarvan zijn goed leesbaar, maar bij andere val je zo middenin het verhaal dat het moeilijk is te volgen. De fragmenten zijn goed gespreid over de verschillende leeftijdsgroepen, maar die staan wel dwars door elkaar. Jammer dat de prenten alle in zwart-wit zijn overgenomen. Voor wie niet al te grensgebonden is geen bezwaar. Sommige deeltjes moeten nog verschijnen. Hoofdstuk 3, ‘Uit de werkkamer’, bestaat uit een negental gesprekken met auteurs of illustrators; ook een aantal pagina's uit manuscripten en schetsen van illustraties. De gesprekken zijn voor het mereldeel eerder verschenen en hebben daardoor weinig nieuwswaarde. Wat mij betreft had de uitgever zich mogen beperken tot (gratis!) verstrekking en verspreiding van hoofdstuk 4: ‘Het overzicht van alle JeugdSalamanders in kleur’. Een handig overzicht, mede door de beknopte inhoudsweergave. In dit hoofdstuk zijn de boekjes keurig geordend naar leeftijd: 3 jaar en ouder, 6 j. en ouder, 10 j. en o., 12 j. en ouder.

- H. Beerlage

Speerpunt lezen / onder red. van P. Mooren en H. Verdaasdonk. - Tilburg: Zwijsen, 1987. - ISBN 90-276-1140-8. ƒ 37,50.

Anderhalf jaar geleden (18 december 1985) vond in de Katholieke Hogeschool Tilburg een symposium plaats onder de titel ‘Speerpunt lezen’. En nu over jeugdliteratuur 1985/6 besteedde er een voorbereidend themanummer aan, getiteld ‘De jonge lezer en de punt’. Nu zijn ook de bijdragen aan het symposium gebundeld tot een overzichtelijk boekwerk. Dat is evenals het symposium zelf geordend rond een zestal thema's: leesvaardigheid en leestheorie, bibliotheekbeleid en beoordelingstheorie, moeilijk lezenden, informatie(-ve kinderboeken), lezen in eigen taal door allochtone kinderen, en tenslotte: beeld en taal(-verwerving). Van elk thema zijn de drie gehouden voordrachten opgenomen, behalve de theatervoordracht van Gerda Havertong over een orale cultuur.

Medewerkers uit de wereld van onderwijs en onderzoek, bibliotheek en uitgeverij, en kinderboekenschrijvers komen vanuit hun diverse disciplines tot een tegenwicht voor de taakanalytische benadering die de ARBO (Adviesraad Basisonderwijs) en het Project ‘Preventie van leesmoeilijkheden’ voorstaan, en tot een aanvulling daarop door een sociaal-culturele benadering.

Achter iedere bijdrage is een uitvoerige literatuurverwijzing opgenomen. In de indrukwekkende rij deskundigen die aan het woord kwamen miste ik alleen (een weerwoord van?) Dré van Dongen, de leider van het Preventieproject. Een belangrijke bijdrage in de opinievorming rond de zorgverbreding in het basisonderwijs; jammer dat we zo lang moesten wachten op de neerslag ervan, nu de nascholing van leerkrachten al in volle gang is.

- Karin Ottenhoff