alleen omdat hij er woont, maar ook omdat hij vindt dat het bouwen van zo'n plan niet goed voor de aarde is. De burgemeester biedt hem een rondreis langs pretparken en andere gelegenheden waar mensen zich plegen te ontspannen aan. Yakima neemt het aan, en reist met de chauffeur van de burgemeester langs diverse oorden (alle in de buurt van Den Haag). Niet alleen pretparken, ook sportwedstrijden en een dierentuin.
Yakima snapt niet direct de bedoeling van sommige zaken en zorgt zo voor vrolijke momenten, bijvoorbeeld als hij zich mengt in een voetbalwedstrijd. Maar zijn standpunt verandert niet. Jammer voor hem (en de aarde, volgens Yakima) zet de burgemeester zijn plan door. Hij biedt Yakima een stenen huis aan. Maar Yakima weigert en loopt het verhaal uit. Een voor een kinderfilm opmerkelijk einde, maar het had een doel.
Bij dit project hoort een tentoonstelling, ‘Het recreatiepark’. Die kunnen de kinderen na de film bekijken, en dat hebben ze met veel plezier gedaan, en doen ze nu nog met veel plezier in de bibliotheek van Scheveningen. En wie daar toevallig langs komt zou ik aanraden ook even te kijken, want het is een prachttentoonstelling. Hoe die in elkaar steekt toont het kaartje op deze pagina. In technoruimte moet tijdens ieder bezoek (hoogstens tien kinderen) iemand staan om de knoppen te bedienen. Dan hoor je de dierentuin, en een indiaans lied in het panorama (want dat toont een Grand Canyon-achtig landschap: waar Yakima vandaan komt), en dan kun je in een draaiende carrousel (waarin je en passant foto's van andere caroussels en kermisattracties ziet) in het pretpark terechtkomen, en vervolgens in de saloon, waar de bezoekers het kaartje dat ze bij de ingang hebben gekregen weer kunnen afgeven. In het stadion/ theater is ruimte voor een klein rollenspel: in Schilderswijk verdeelden ze de kinderen in twee clubs, en die clubs weer in één speler en verder toeschouwers. De spelers voetballen tegen elkaar, en de rest hangt ervan af. In de sportruimte hangen foto's en dergelijk materiaal, en koptelefoons. Hier kunnen de kinderen luisteren naar uitspraken van enkele bekende sportlieden en van enkele sportamateurs. Terug door het stadion komen de bezoekers, middels het verglijden van een stuk tribune, in de studieruimte. Daar ligt documentatiemateriaal, het specifieke domein van de bibliotheek, over natuurbeheer, over recreatie (dus ook de wijze waarop mensen de natuur gebruiken) en indianen, en daartoe hoort ook een vel met de symbolen die indianen gebruiken, een soort hiëroglyfenschrift, zie de illustraties bij deze kolommen. De kinderen krijgen de uitnodiging naar Yakima te schrijven (‘Yakima, waar ben je? Hoe gaat het met je?’): ziedaar het doel van het open einde van de film. Van die gelegenheid hebben vele
tientallen kinderen gebruik gemaakt. Ze kregen allemaal antwoord: van Yakima, via de vindingrijke pennen en stiften van de Materiaalgroep Schilderswijk.
Natuurlijk bieden alle ruimtes van de tentoonstelling de gelegenheid om iets te vertellen: of het nu over circussen, dierentuinen, pretparken, indianen of sport gaat, en met het menselijk gebruik van de aarde als rode draad. Reden waarom de Schilderswijkers besloten die rondleidingen aan leerkrachten over te laten. In Scheveningen wordt er speciaal iemand voor aangetrokken. De bibliotheek zorgde voor de boeken en aanverwante spullen, en voor de ruimte, want er moesten wel enkele boekenkasten verplaatst worden voor de niettemin van buiten verrassend compact ogende tentoonstelling.
Er hoort nog meer bij. Een boek, Groen is de naam, waarin de chauffeur van de burgemeester, meneer Groen, vertelt over zijn jeugd in Den Haag (dus een vervolg op de film). Een soort stevige, lange ronde leporello (zie illustratie) met het verhaal van Yakima, Yakima in de cirkel, met ook nog bijbehorende lesbrief. Een handleiding voor de leerkracht over het bezoek aan de tentoonstelling. Een programma voor de woensdagmiddag.
Het is de bedoeling dat deze tentoonstelling met alles erop en eraan langs de Haagse filialen gaat reizen. Het is een Haags project, dat zie je aan de film, dat lees je in Groen is de naam. Maar het komt mij voor dat dit project het ook buiten Den Haag goed zou doen. En daar heeft de Materiaalgroep geen bezwaar tegen. Men dient zich echter wel te realiseren dat een en ander ruimte en flink wat inspanning kost, een goede band met scholen in het werkgebied vooronderstelt en dat bovendien eventuele aanpassingen van de tentoonstelling ter plaatse betaald moeten worden.
En waarom dit vertoog in de rubriek ‘Lezen en laten lezen’? Het project Yakima heeft meer doelen dan louter te bevorderen dat kinderen naar boeken reiken, het is een educatief project. Maar die bevordering zit er wel in, en zo dat ook of vooral non-fictie binnen het bereik komt. Dat gebeurt nog te weinig. En tenslotte is het ook nog een schier voorbeeldig resultaat van samenwerking tussen onderwijs en bibliotheek.
Met dank aan bibliotheekmedewerkster (en Materiaalgroeplid) Janne van der Vegt, die me het een en ander toonde en vertelde.
- Herman Verschuren
Auteursrechtelijk beschermd
