Lezen en laten lezen
Dan kan je lekker swingen
Een jeugdbibliothecaresse uit Rosmalen stond voor de klas met een wat ongebruikelijke opdracht. Deze opdracht vloeide voort uit het project ‘Popmuziek’ van Kunstzinnige Vorming Rosmalen, een samenwerkingsverband tussen Kei (creatief centrum), de muziekschool, het Gewestelijk Onderwijs Advies Centrum, de gemeente Rosmalen en de openbare bibliotheek.
Zij stuurde ons onderstaand verslag.
Ik hou van heel veel dingen,
dan kan je lekker swingen,
vooral op een groot feest.
Op een podium zingen ± 40 glinsterend geklede en geschminkte kinderen bovenstaand refrein. Na elk refrein stappen enkele kinderen naar de microfoon om hun zelfgeschreven couplet te zingen. Drie stoere jongens in batmankostuum:
Bij het oefenen hadden ze niet zoveel lef, maar nu krijgen ze een daverend applaus. Dit is de afsluiting van het project popmuziek.
Hoe begon het allemaal?
Ondergetekende, jeugdbibliothecaresse in de openbare bibliotheek Rosmalen kreeg in herfst '84 de opdracht om: ‘met behulp van het thema popmuziek bezig te zijn met een aantal aspecten van kunstzinnige vorming, welke een onderlinge samenhang vertonen, en dit in groep 7 en 8 van de basisschool met als invalshoek literaire vorming.’ Het creatief centrum nam de lagere klassen voor haar rekening.
Eerst nadenken. Wat moest ík met popmuziek beginnen? Sinds de zestiger jaren was ik er niet meer actief mee bezig geweest. Dan maar in de boekenkast kijken: een aantal informatieve boeken over muziek in het algemeen, een paar boeken over popgroepen en popmuziek, boeken met songteksten, en nauwelijks boeken met verhalen waar popmuziek een rol in speelt. Literaire vorming met popmuziek, hoe doe je dat?
Aha, een idee: zelf popteksten schrijven! Langzaam kreeg het idee vorm: een inleiding vanuit verhalen en gedichten over verliefdheid (het meest bezongen onderwerp), overgang van tekst naar muziek door voorbeelden op cassette, en daarna met de hele klas één tekst schrijven. Het was goed dat ik het jaar daarvoor een cursus smartlappen schrijven had gedaan, daar leerde ik een slim systeem om met een hele groep in mum van tijd een compleet lied te schrijven: je maakt eerst met z'n allen één refrein en daarna in groepjes verdeeld de coupletten. (18 mensen in groepjes van 3 geeft 6 coupletten, meer dan 6/7 coupletten wordt teveel voor één liedje, bij meer mensen dus grotere groepjes, of meer dan 1 liedje).
Ik had me verheugd op de samenwerking met de anderen, helaas werd de meeste voorbereidingstijd besteed aan het maken van roosters.
Die waren zo ingewikkeld dat er weinig tijd overbleef om inhoudelijk over het project te praten. Samen met de band van de muziekschool zouden de kinderen muziek bij hun tekst maken, dat stond tenminste vast.
Daar ging ik, met een tas vol boeken (zo hoort het ook), een cassetterecorder en een doos schmink naar de twee basisscholen die zich hadden ingeschreven, in totaal zes groepen 7 en 8.
Ik had geprobeerd zoveel mogelijk rekening te houden met de interessesfeer, maar toch elke keer weer de verrassing: Het Werkt!
Steeds begon ik met een kleine introductie; ik vertelde wie ik was en wat ik kwam doen. Daarna las ik de volgende teksten voor: twee brieven uit Achterwerk in de boekenkast; brieven van en gedichten voor kinderen (blz. 8) over verliefdheid, (ervaringen van kinderen zelf), een hoofdstuk uit Liefdesverdriet door Karel Eykman, waar de ervaring een literaire vorm heeft gekregen, en een deel van een tekst van Kinderen voor kinderen (hoe hoor je dat dit een liedje moet zijn?).
Onmiddellijk daarop liet ik het complete liedje horen met behulp van de cassetterecorder; de kinderen hadden de tekst voor hun neus, hetgeen de concentratie enorm bevorderde. (Is dit popmuziek? Waarom niet?) Een discussie die werd voortgezet na het afdraaien van een liedje van de popgroep Doe Maar. (Waarom is dit wel popmuziek? Hoe zit de tekst in elkaar? Coupletten met steeds terugkerend refrein, het rijmt.)
En na het voorlezen van een fragment uit de knipselkrant voor de jeugd over popmuziek (Hoe wordt je popartiest? Hoe zie je er uit?) een klein rollenspel: twee kinderen, de één als popartiest met lef, de andere verlegen. We praatten verder. Hoe is het om beroemd te zijn? Wie van jullie wil de popmuziek in? Overal is wel een oplossing voor: als je te beroemd bent om rustig op het strand te liggen, dan koop je je eigen strand.
Wat betreft het teksten schrijven bracht het Popmuziekhandboek uitkomst: Paul Simon bv. schrijft ‘allerlei persoonlijke opmerkingen op wel 50 blaadjes, daar
Auteursrechtelijk beschermd
