Roman van Lancelot

(1846-1849)–Anoniem Lanceloet– rechtenstatus

naar het (eenig-bekende) handschrift der Koninklijke Bibliotheek


[20.001-30.000] U volgen,’ sprac hi, ‘overal.’ Behort sloech in mettien orsse Dar hi sach die meeste porsse, Ende begonste vore ende achter saen 20005[regelnummer] Steken ende grote slage slaen Ende al omtrent metten swerde. Hi sloech doet ridders ende perde: Hi trac scilden vanden halsen doe Ende helme vanden hoveden toe, 20010[regelnummer] Soe dat hi dar soe vele dede, Dat bi siere ende Waleweins preushede Ende met dat [slaen] die hare bequamen, Ende met haren weldone herte namen, Datsi scoffierden sonder sparen 20015[regelnummer] Alle die jegen hen waren, Soe datse met slagen die si gaven Achter deden coninc ende graven, Soedat Arturs liede soe vele Wonders deden in dien spele, 20020[regelnummer] Dat nieman en mochte hebben gesien Hem en hadde gewondert van dien. Vrouwen ende joncfrouwen, die lagen Ten loegen ende dar toe sagen, Spraken dar af, ende seiden mede 20025[regelnummer] Dat mijn her Walewein wel dede, Ende dat hi hadde verdient den prijs Vanden tornoye in alre wijs. Alse die coninginne dat horde: ‘Wat seggedi van Behorde? 20030[regelnummer] Ne dinct hi u niet alsoe vele Te prisene van ridderspele Alse mijn her Walewein?’ Si seiden dan: ‘Vrouwe, Behort es een jonc man, Wine mogene niet 20035[regelnummer] Prisen jegen Waleweine, wats gesciet.’ Die coninginne achte niet der saken Dar die vrowen af spraken. Alsi den genen niet en sach comen Daer ombe die tornoy was genomen 20040[regelnummer] Si sochtene wech ende weder Mettien ogen op ende neder, Dat si niet en sach dat si sochte. Alst wel tercitijt wesen mochte, Ende Lanceloet onder sach wesen 20045[regelnummer] Die van siere siden, hi sprac na desen Tote Bandemaguse ende seide: ‘Hier en doech gene langer beide; Nu laet ons porren metter vart.’ Lanceloet liet lopen dar waert, 20050[regelnummer] Ende ontmoette enen riddere al te hant, Die geheten was Kalogramant, Ende was mettien coninc Arture, Dien stac hi ten scoudren dure Dat hi ter erden viel al toe. 20055[regelnummer] Die glavie brac int steken doe.
[pagina 135]
Doe sloech hi alse .i. ridder coene Soe groete slagen metten trinsoene, Dat den coninc Bandemaguse dochte Dat geen man selke cracht doen mochte. 20060[regelnummer] Sine gesellen, dien hi exempel gaf, Stakenre vele in har comen af, Want si waren alsoe seker ende soe vri, Oft si in enen tor waren daerbi Dat Lanceloet was in hare vart. 20065[regelnummer] Lanceloet hadde getrect sijn swart, Ende ginc slaen in beiden siden, Alse die hem conste tien tiden Alsoe wel helpen in dien tornoye Alse een vogel met siere proye. 20070[regelnummer] Hi sloech doet ridders ende perde, Ende vellet al mettien swerde Wat dat quam in sijn gemoet. Hi hadde dors dapper ende goet: Hi pijndem in allen manieren 20075[regelnummer] Hoe hi die gene mochte scoffieren, Dine soe sere veronwerden Bi harre groter hoverden. Dar wart wel geproeft ter stede Tgrote wonder van siere vromechede: 20080[regelnummer] Hi sloech ontwee mettien swerde Hovede, arme, ridders, perde; Hi scorde halsberge ende scilde: Hi velde al dat hi wilde, Soe dat hi soe vele wonders dede 20085[regelnummer] In corter wilen te dier stede, Datter vele dor sinen wille Hare vechten lieten ende hilden stille Ombe besien wat hi dede tien stonden Jegen die vander tafelronden. 20090[regelnummer] Hi was altoes met sinen orsse Dar hi wiste die meste porsse, Embertoe slaende mettien swerde, Ende vellende ridders ende perde; Ende dede in corter tijt soe vele, 20095[regelnummer] Dat sine ontsagen al vanden spele; Want si noit ane man vor dien Cracht gelijch hem hadden gesien, Soe dat vor hem vlouwen die goede Entie sotte entie vroede. 20100[regelnummer] Hi hadde tpert wel te wille doe, Dat was dinc dire wel halpt toe. Hine hilt hem niet in ene stede, Mar over al, ende hi dede vele, dat hem nieman, sonder waen, 20105[regelnummer] Noch vore noch achter, mochte ontgaen; Ende dar hi vander tafelronde Die meeste perse sach tier stonde, Dar sloech hi grote slage ende sware. Ende scietse hare entare. 20110[regelnummer] Hi dede alse die hongerege wolf pliet Alse hi die beesten vor hem siet, Dat hise alle gaet verbiten Ende eten ende sliten. Dus dede Lanceloet, die niet en sparde, 20115[regelnummer] Dat hi geraken mochte metten swarde. Hi was over al alse een standart: Sijn scilt was hen allen geoppenbart: Sijn helm blicte telker stede: Sijn swert maecte kinnesse mede 20120[regelnummer] Jegen alle der wedersaken scaren, Soe dat hen allen dochte, dire waren, Datsi nimanne dan hem ne sagen. Nu ginc hi hier, nu ginder jagen, Soe dat sine alle ontsagen soe, 20125[regelnummer] Dat nieman sijns ontbeide doe Van algader dien scaren, Hoe vele ridders dat dar waren; Ja, die vanden meesten love Waren vandes conincs hove, 20130[regelnummer] Die vanden tornoye waenden wesen Boven een lettel vor desen. Lanceloet dede soe vele daer, Dat al van hem sprac verre ende naer, Ende seiden alle van hem dan 20135[regelnummer] Dat die rode riddere al verwan. Die coninc Artur, die op dien dach Gene wapine droech, ende dit sach, Vrachde wie die riddere was? Een knape berichtem das, 20140[regelnummer] Ende scide: ‘Here, des sijt gewes, Dat hi van Bandemagus huse es. Gine sacht noit, sonder waen, Dat wonder dat hi heeft gedaen; Hi slaet doet ende werpt ter erde 20145[regelnummer] Dat hi gemoet, ridders ende perde; Ende Lanceloet van Lac, dimen heet Den besten riddere dimen weet, Ne dede noit in gene stede Die helecht vander vromechede 20150[regelnummer] Die dese heden heeft gedaen.’ Alse die coninc dit heft verstaen Hi wert te mayeert van desen, Ende pensde het soudem swaer wesen, Souden bider viande cache 20155[regelnummer] Sine liede rumen die plache. Doe begonstem wanhagen, Ende hi begonste Lancelote clagen, Ende seide met droefheiden groet: ‘Hahay live vrient Lanceloet, 20160[regelnummer] Ic sie mijn hus van goeden lieden nu Ydel, datic niet en hebbe u: Die tafelronde sal sekerleke Heden uwes hebben breke; Want ic ben seker wel van desen, 20165[regelnummer] Haddi allene hier gewesen, Sine ware niet genedert heden Van harre groter werdecheden Noch van harre groter namen Bi vremden lieden die hir quamen! 20170[regelnummer] Wi selen heden verliesen die ere Bi fauten van u, dat duchtic sere. Ay God vele meer werdecheden Es an enen man dan men waent heden!’ Dus sprac die coninc te hem selven met rowen, 20175[regelnummer] Entie vrowen entie joncfrouwen, Die Arturs liede met haren ogen Soe groten onwille sagen gedogen, Weenden met heten tranen doe, Ende vloecten den roden riddere toe. 20180[regelnummer] Si seiden: ‘Ay God, wats ons gesciet, Dat wi Lancelote ne hebben niet! Haddewine hir, onse lieden souden Die plaetse wel bi hem behouden Jegen desen riddere, sekerlike, 20185[regelnummer] Die de onse bericht so qualike. Ay Lanceloet, hoe dorper scade Es ons gesciet biden dorpren rade Dat u uten lande leiden soude Die quene metten cercle van goude 20190[regelnummer] Bedie wi selen heden dies Moten ontfaen groet verlies, Dat gi soe node te hove sijt!’ Entie coninginne, die tier tijt Die wort entie clage verstont, 20195[regelnummer] Ende met hare ogen sach tier stont Den genen dar si alle doe Ombe heeschen ember toe, Si loech stillekine, ende si nam Ware war hi voer ende quam, 20200[regelnummer] Ende dat dene ende dandre mede Vor hem vloen in elke stede. Hi reet ende jagede soe vele, Vechtende ende slaende in den spele, Dat hi quam vor die venstere dar lach 20205[regelnummer] Die coninginne, dine gerne sach,
[pagina 136]
Ende dire al dat hi dede wel bequam. Alsi die coninginne vernam, Die hi soe minde, ende vordien In langen niet en hadde gesien, 20210[regelnummer] Ende die hi soe overscone sach Boven alle dandre, darse lach, Ja, dat hem hars gelike Niet en dochte sijn in ertrike, Hi te mayerdem soe, dat hi niet 20215[regelnummer] Wiste wat hem was gesciet, Noch ofte hi sliep ofte waecte doe, Noch oft hi tors oft te voet was toe. Hem ontsanc soe sijn bloet te handen, Dat hem sijn swert viel uten handen, 20220[regelnummer] Ende hilt hem an dat artsoen voren, Alse die al sine cracht hadde verloren. Hi hadde sorge dat hi met allen Uten gereide soude hebben gevallen. Hi sach op hare eenparlike na dien. 20225[regelnummer] Alse hise lange soe hadde besien Warp hi ute een versuchten diep, Dat hem verre uter herten liep: Doe faelgierde hem soe sere Therte, hine mochte nemmere. 20230[regelnummer] Alse hi hem gevoelde berecht alsoe, Dat hem dochte dat hi vallen moeste doe, Ende hi niemanne en sach dine hilt daer, Hi sach achter waert dar naer, Ende sach Bandemaguse den coninc. 20235[regelnummer] Doe seide hi hem dese dinc: ‘Ay live here, nu houdt mi In uwen arme, ofte ni, Ic moet ter erden vallen vor u Ende sterven in die plache nu.’ 20240[regelnummer] Alse die coninc dat verstont Hi waende dat hi ware doet wont. Die coninc namene soetelike, Ende vrachde hem des droeflike: ‘Sidi gewont, here, segt mi?’ 20245[regelnummer] Hine hadde niet so vele machts dat hi Hem mochte antwerde geven. Hi lach ofte hi niet en mochte leven. Die andre quamen dar toe; Alsine sagen liggen soe 20250[regelnummer] Si waenden dat hi doet ware: Het was leet selken die waren dare, Oec waren selke tier stede, Dies en hadden gene droefhede, Dien hi vele pinen hadde gedaen. 20255[regelnummer] Die coninc Bandemagus drogene saen In enen bosch, die dar bi stont, Ende leidene neder te dier stont, Bi ere fontainen, die hi daer vant, Ende ontwapendene al te hant. 20260[regelnummer] Doe begonste Arturs volc sonder sparen Jagen die jegen hen waren, Die si scoffierden met allen Te hant, met Lanceloets mesvallen, Soe dat si engene were 20265[regelnummer] Ne mochten doen vort mere, Ende vlouwen som, si waren soe vervart, Inden casteel, ende som ten bossce wart; So dat die vander tafelronden Groete bliscap hadden tien stonden, 20270[regelnummer] Dien hare saken waren bat vergaen Dan hen te voren gaf har waen. Die coninginne was drove vandien, Datsi Lancelote hadde gesien Uten tornoye dragen alsoe, 20275[regelnummer] Ende en wiste ofti doet was doe. Si riep die joncfrouwe dar nare, Die hadde gegort dat gordel om hare, Dat si wilen Lancelote gaf, Dar gi hir voren horet af; 20280[regelnummer] Si seide: ‘Comt in mine camere nu, Ic hebbe te sprekene jegen u.’ Hare wonderde in hare gedochte Wat die coninginne willen mochte. Mettien riep die coninginne Behorde, 20285[regelnummer] Dar hi reet, ende sprac dese worde: ‘Kindi iet den goeden man, Die den tornoy heden verwan?’ Hi antwerde: ‘Nenic, vrouwe.’ Si seide: ‘Des hebbic rouwe; 20290[regelnummer] Het was u neve Lanceloet. Ic vruchte hi es gewont ter doet. Nu vart na hem dapperlike, Gi seltene vinden sekerlike Dar die coninc Bandemagus es nu; 20295[regelnummer] Ende comt mi seggen, des biddic u, Wat hi doet.- ‘Ic sal poegen te dien, Dat ickene sal varen sien.’ - ‘Ende es hi niet gewont te sere Segt hem dat hi in allen kere 20300[regelnummer] Den raet gedoe, dat hi Tavont come spreken jegen mi Soe bedectelike, dat nieman en weet.’ Behort vorne soeken gereet, Ende alse hi ten pawelioene quam 20305[regelnummer] Dar hi Bandemaguse vernam Sprac hi ane enen riddere tier stede, Ende bat hem op hoveschede Dat hi hem bi siere genade Den sieken riddere spreken dade. 20310[regelnummer] Hi seide dat hi soe siec was, Dat hi ware in vresen das, Dat hi gelaten hadde sprake. - ‘Gine mochten niet spreken.’ sprac die coninc, ‘Hi es soe siec in warre dinc.’ 20315[regelnummer] - ‘Ic motene spreken, wats gesciet, Ende en laettine mi spreke niet Hi salre ane verliesen soe sere, Hine vercomes nembermere.’ Die coninc seide: ‘Sijt seker dies, 20320[regelnummer] Datic niet gere sijn verlies. Ic salne u dan spreken doen.’ Doe leide hine int pauwelioen, Darsi Lancelote slapende vonden. Si saten ende ontbeiden tien stonden 20325[regelnummer] Vor dbedde daer hi op lach siec. Ten iersten dat Lanceloet ontwiec Gevoeldi hem gans ende gesont, Sonder dat hem die lede sworen tier stont Van dat hi dien dach hadde gedaen, 20330[regelnummer] Ende van slagen, die hi hadde ontfaen. Doe begonste hi wenen sere Ende seide: ‘Waer benic, ay God, here!’ Hi ontdede sine ogen saen. Alse hi Behorde vor hem sach staen 20335[regelnummer] Was bi sijns utermaten blide, Ende Behort an dander side. Behort seide: ‘Here, hoe staet met u? Here, ic soude gerne, genoget u, In rade jegen hem spreken nu.’ 20340[regelnummer] Die coninc es van hen gesceden Ende lietse spreken onder hen beden. Behort seide hem dar nare Warombe dat hi was comen dare. Tierst dat verstont Lanceloet 20345[regelnummer] Wat hem die coninginne ontboet Was hi utermate blide doe, Ende seide hi soude doen alsoe. Hi bat Behorde alsoe houde Dat hi te sire vrowen varen soude', 20350[regelnummer] Ende hi soude seggen hare Dat hi gans ende gesont ware, ‘Ende ic verbiede u,’ seide hi, ‘Op al dat gi hout van mi, Ende bi uwer rechter trouwen, 20355[regelnummer] Dat gi niemanne dan mire vrowen
[pagina 137]
Van mi segget enege mare.’ Behort sciet van hem dar nare, Ende reet dat hi te Kameloet quam, Darmen wel ontfinc alsmenne vernam; 20360[regelnummer] Want hi herde wert was gescouden Ende over goeden riddere gehouden. Hi was sonder waen goet ende wart, Ende sere geprijst vander dachvart Vanden selven dage, sonder waen. 20365[regelnummer] Hi hadt oec herde wel gedaen, Alsi alle seiden gemene Die den tornoy sagen, groet ende clene. Alse die coninginne sijns wart geware Si seide: ‘Hoe gedane niemare?’ 20370[regelnummer] Hi antwerde: ‘Goede, Goddanc, Betre dan ic waende, dies es onlanc. Mijn here es al gesont nu, En hi sal comen tote u Tavont, alst sal sijn al stille; 20375[regelnummer] Mar hi wiste gerne uwen wille, Hoe dat u best ware gename, Soe hi ongewapent quame Ofte gewapent.’ - ‘Ic wille dat hi,’ Seide si, ‘ongewapent si, 20380[regelnummer] Sonder dat hi hebbe sijn swart, Ende come dor desen bogaert.’ Mettien sciet Behort van hare. Die joncfrouwe seide daer nare, Die Lancelote hadde genesen 20385[regelnummer] Van venine, alse gi hebt horen lesen, Toter coninginnen: ‘Vrouwe, gi Seit eer dat gi wout spreken mi, Dar ombe benic comen hare.’ Die vrowe dede daer nare 20390[regelnummer] Die camere rumen. Si sprac doe Aldus der joncfrouwen toe: ‘Ene mine grote vriendinne, Die ic lief hebbe ende mine, Heeft mi geclaget over u; 20395[regelnummer] Ende war af dat es verstaet nu: Si heeft lange gemint sere Enen riddere, enen groten here, Ende hi hare, dat dedi hare verstaen. Nu es die sake soe vergaen, 20400[regelnummer] Dat gine hare hebt onttrect, joncfrouwe, Dies si heeft wel groten rouwe; Want si weet wel sonder sage, Datmen u ende hare besage, Men soutse meer prisen dant u soude 20405[regelnummer] Van scoenheiden hondert voude Ende van groter rijchede Ende van geslechte mede. Ende ombe dat gi des en selt niet Mogen logenen, soe besiet 20410[regelnummer] Een goet licteken nu dar af Ane een gordel, datsi hem gaf, Alse si mi dede te verstane, Dat gi hebt gegort, ic wane, Dar u ombe te stervene staet 20415[regelnummer] Eer gi ute desen lande gaet.’ Die joncfrouwe ververde hare saen Alsi die worde hadde verstaen. Si viel hare saen te voeten Met sconen worden ende met soeten, 20420[regelnummer] Weenende ende makende mesbaer; Ende si seide tote hare dar naer: ‘Ay soete vrowe, gedoecht u, Ic sal u seggen die warheit nu, Ende van enen worde liegen niet.’ 20425[regelnummer] Alsi die joncfrouwe soe wenen siet Begons tontfarmene hare, Ende si seide daer nare: ‘Joncfrouwe, suerdi mi hier ter stede Dat gi selt seggen die warhede 20430[regelnummer] Hoe gevaren sijn die saken, Ic wane wel uwen pays maken Jegen die joncfrouwe, die van u Hare soe sere beclacht nu.’ Die joncfrouwe swoert te hant hare, 20435[regelnummer] Ende si seide dar nare: ‘Het geviel, vrowe, dat seldi kinnen, Dat een riddere van hir binnen.... Lanceloet was geheten die here, Hi was gevenijnt sere, 20440[regelnummer] Daric af waende, alse min waen gaf, Dat hi soude hebben gestorven af. Ic pijnde daer ombe met groter onste, Soe dat hi genesen begonste; Soe sciere niet comen ne mochte, 20445[regelnummer] Soe dat hi mi soe scone dochte Ende soe hebbelijc van allen saken, Soe daticker mijn lief af moeste maken, Ende wertene minnende soe, Daticker af waende sterven doe: 20450[regelnummer] Ende soe haddic, sonder waen, Ende hadde een sijn neve gedaen, Die mi versekerde van siere minne, Dat mi troeste in minen sinne; Ende ic gedogede mi bi desen 20455[regelnummer] Tot dat hi een deel was genesen. Op enen tijt alsmen hadde geten Warewi int pauwelioen geseten Ic ende hi onder ons tween; Ic die te hem wert pensde al in een 20460[regelnummer] Settene de hant in talen dar af, Dar mi mijn herte wille toe gaf; Ende seide tote hem dese worde: ‘Here, hout mi vorworde, Ende geeft uwe minne, here, 20465[regelnummer] Alse gijt mi gelovet ere.’ Hi gaf antwerde na dien Dat dat niet en mochte gescien.’ Soe datsi hare van worde te worde Telde Lanceloets antworde, 20470[regelnummer] Ende hoe hi hare te verstane dede, Dat hi minde in selker stede, Dat hi eer soude willen kiesen Dat hi sijn lijf soude verliesen Dan hi hare vlascheit (sic) dade, 20475[regelnummer] Die hi minde soe gestade. - ‘Alse hi mi hadde gesegt die sake, Ende icken soe sach tongemake, Ombe dathi woude trowe volbringen, Want hi en woude van genen dingen 20480[regelnummer] Logenare jegen mi sijn, Noch bedriegen die vrowe fijn, Ic seide tote hem: “Wats gesciet, Aldus en latic u quite niet.”’ Doe seide si der coninginnen saen 20485[regelnummer] Dat gelof dat si hadde gedaen, Ende alle die worde, die van desen Tusscen hen tween hadden gewesen. - ‘Ende weet wel, vrowe, die dage al, Die ic ter werelt leven sal, 20490[regelnummer] Ne sal geen man an mi hebben deel, Maric sal houden algeheel Toter doet mine suverheide Ombe die minne van siere hovescheide. Dit geloefdic hem, ende ic salt 20495[regelnummer] Houden, soe wat so mijns gevalt. Alse hi was genesen ende wech soude varen Doe badic hem al sonder sparen Dat hi ware bedacht daer ave, Dat hi mi vore minen dienst gave 20500[regelnummer] Een van sinen juelen te lone. Doe gichti mi wel scone, Ende gaf mi dat gordel, dar hi mi Blide mede maecte, bedi Ic saelt houden al mijn leven 20505[regelnummer] Dor sine minne, ende niet begeven.
[pagina 138]
Vrouwe, nu hebbic gesegt al Mijn wesen hier af ende mijn geval.’ Die vrouwe sprac ter joncfrouwen: ‘Gi sijt wel sculdech, bi mirc trowe, 20510[regelnummer] Dat gordel te hebbene paiselike; Gi hebbet verdient getrowelike. Ende ic sal ombe dese saken Uwen pays jegen die joncfrouwe maken.’ Si gingen int palays tien stonden, 20515[regelnummer] Dar si die ridders sprekende vonden Vanden roden riddere gemeinlike, Dat si noit en sagen sine gelike, Noch riddere die soe vele dede Met wapinen teneger stede, 20520[regelnummer] Het ne hadde Lanceloet gewesen. Die coninc Ydier sprac te desen, Dat noit man ne hadde gesien Selke vromecheit Lanceloets gescien, Ende hine hadde die macht niet. 20525[regelnummer] ‘Niet bedi hets hem int inde mesciet; Dat hi wech gedragen was of doet Ofte sere gequetst in groter noet, Dat en quam hem niet van vromecheden; Want alse een man begint tere steden 20530[regelnummer] Groet ridderscap vromelike, Ende hi dan dat indet qualike, Dat mote bi fauten van herten wesen. Ic wane seker sijn van desen, Al tornierde men noch enen dach; 20535[regelnummer] Hine quamer niet ombe te slane enen slach, Want hi es so moede van slane, Ende van slagen tontfane, Dat hi dese naeste maent al Op sijn bedde liggen sal.’ 20540[regelnummer] Daer was gnoech op ende neder Gesproken ende wech ende weder Vanden roden riddere, datsi noit en sagen Soe goeden riddere te genen dagen, Ende die alsoe vele, alse hen dochte, 20545[regelnummer] Van wapinen gedogen mochte. Mijn her Walewein seide nadien, Dat hi noit riddere hadde gesien, Die te prisene was soe sere Alse die gene, in allen kere. 20550[regelnummer] Hi seide: ‘Ic ne wane niet Dat Lancelote ware gesciet, Dat hi hadde gedaen desgelike, Die es nochtan die beste van ertrike; Want ic sagene heden den dage 20555[regelnummer] Slaen selken .cc. slage, Dat niet een was hine velder mede Riddere ofte pert bi siere vromechede; Ende alse scone joesterne alse dien Met gelavien en hebbic niet gesien; 20560[regelnummer] Want nadien dat hi die glavie brac Hine fineerde niet, hine stac .ij. ridders ofte .iij. af Eer hi dat trinsoen begaf. Ic sach dat hem dit gevel, 20565[regelnummer] Anders en haddics geloeft niet wel.’ Al prijsdene Walewein sere, Vrowen ende joncfrouwen prisdene mere. Si seiden dat noit riddere en dede Soe groet wonder tere stede. 20570[regelnummer] Walewein sprac: ‘Bi Gode onsen here, Al datic, behouden mire ere, Doen mochte woudic doen bi dien Datic op enen dach mochte sien Hem ende Lancelote onderlinge 20575[regelnummer] Wesen tere vergaderinge.’ Die rode riddere was in die zale Vele geprijst ende wale. Die coninc sprac van deser dinc: ‘Een goet man es Bandemagus die coninc, 20580[regelnummer] Die selken riddere van maisniden heeft; Ende na dien dat mi mijn sin geeft, Ne haddi gene quetsinge ontfaen, Dat hi hadde onder gedaen Die gesellen vander tafelronden, 20585[regelnummer] Ende ic hads vrese te somegen stonden; Want ic sachse vor hem vlien Alse die basen vor die honde plien. Ende ombe sine doget ne werdic niet Wel te gemake vor mi gesciet 20590[regelnummer] Datic den riddere bekinne.’ Mar wie so sprac, die coninginne Sweech stille; ende van dien tiden Ne mochte si niet verbliden, Dat die coninc Ydier op leide 20595[regelnummer] Lancelote lachter, ende hi seide Dat hijt qualike hadde gedaen Int inde. Si pensde sonder waen, Dat sere costen soude dat wort Binnen der weken, datsi hadde gehort. 20600[regelnummer] Na etene bat si Behorde Dat hi vore seggen die worde Lancelote sinen neve alsoe Alse die coninc Ydier seide doe; ‘Ende ic wille, dat seggic u, 20605[regelnummer] Dat een tornoy werde genomen nu Van heden opten derden dach, Op aventure wats gescien mach; Ende ic wille boven alle dinc Datten neme Bandemagus die coninc 20610[regelnummer] Jegen die van hir binnen. Nu vart: Segt datic hem dit ontbiede ter vart.’ Hi sciet vander coninginnen te hant Ende voer dar hi Lancelote vant, Ende seiden wat die coninginne ontboet. 20615[regelnummer] - ‘Dit wert gedaen,’ seide Lanceloet, ‘Nadien dat es die wille mire vrouwen; Nochtan hebbic sorge en trowen, Dat mijns heren verlies sal wesen.’ Hi sprac te Bandemaguse na desen 20620[regelnummer] Ende seide: ‘Here, ic biddu dat gi Enen tornoy dor die live van mi Doet nemen jegen mijns heren liede, Den coninc Arture ende sine maysnide.’ Die coninc Bandemagus sprac na dien: 20625[regelnummer] ‘Here, al u wille saels gescien, Want en es sake die ic vermach Ic en doese dor u heden den dach, Ende ic ben blider hier ave Dan oftmen mi nu gave 20630[regelnummer] Den besten casteel, die heeft nu Die coninc Artur, dat seggic u.’ Bandemagus sinde ter vaert .ij. princhen tes conincs hove wart, Die van sinen halven den tornoy namen, 20635[regelnummer] Alsi den coninc te spraken quamen, Jegen die vander tafelronde. Ende Walewein sekerde te dier stonde Bi gehete van Arture den coninc; Ende si bespraken alsoe die dinc, 20640[regelnummer] Dat op den derden dach van desen Die tornoy vor Kameloet soude wesen. Die princhen kerden ten coninc saen Ende seiden wat si hadden gedaen. Artur die coninc ginc dar hi vant 20645[regelnummer] Sine ridders, ende seide te hant: ‘Walewein, gi hebt verstaen die dinc, Die mi ontboet Bandemagus die coninc. Al ne haddewi hier in nember liede Dan onse heimelike maysnide, 20650[regelnummer] Nochtan wanic in allen manieren Dat wine wel souden scoffieren.’ Mijn here Walewein antwerde nu: ‘Bider trouwen die ic sculdech ben u, Her coninc, hi hevet dit gedaen 20655[regelnummer] Optie sekerheide, sonder waen,
[pagina 139]
Vanden riddere sonder genoet, Die di wapine droech al roet.’ Savonts alst slaeptijt wart Ginc elc te siere herbergen wart, 20660[regelnummer] Soe dat in ene camere ginc Slapen allene Artur die coninc; Ende Lanceloet ende Behort quamen Dar si die dore open vernamen, Die de coninginne wisde te voren 20665[regelnummer] Behorde, alse gi moget horen. Si gingen dar in tien stonden, Ende hadden hare perde gebonden Ane enen boem. Doe wiste die coninginne Dat Lanceloet was dar inne 20670[regelnummer] Si dede gaen slapen dar nare Die joncfrouwen hare entare. Die coninginne ginc te hant Dar si Lancelote vant. Alsi hen ondersagen dreven si 20675[regelnummer] Grote bliscap, bedi Si haddent beide begert lange. Tierst datsi spraken onderlange Vrachde di coninginne met stade Lancelote wat hi dade. 20680[regelnummer] Hi antwerde: ‘Wel, God danc.’ Die coninginne maecte haren ganc Tote Behorde, ende namene bider hant, Ende leidene in ene camere te hant Dar hi dien nacht in slapen soude, 20685[regelnummer] Ende si keerde alsoe houde In die camere dar Lanceloet was doe, Ende sloet die dore vaste toe. Si ginc met hem slapen dar naer. Si dreven hare bliscap daer, 20690[regelnummer] Dar si lange ombe hadden gewacht. Si sliepen lettel daer binnen der nacht: Si spraken van mengerhande sake: Si waren dien nacht te gemake. Een lettel vorden dage seide si: 20695[regelnummer] ‘Het es tijt dat gi En wech vart,’ bider dinc Dat in costumen hadde di coninc Smargens te comene te hare. Si wecte Behorde dar nare. 20700[regelnummer] Eer si van danen scieden Bat die coninginne hen lieden Datsi tsavonts weder quamen. Si voren en wech tes si vernamen Die tenten dar Bandemagus lach. 20705[regelnummer] Alsi dar quamen soe waest dach. Die coninc was op doe gereet, Alse die na Lancelote ontbeet, Ende van siere coemste was blide. Si gingen horen messe tien tide 20710[regelnummer] Ende waren alden dach int hof. Savonts namen si anden coninc orlof Ende voren ter coninginnen saen, Dar si wel waren ontfaen. Lanceloet ende die coninginne 20715[regelnummer] Dreven al dien nacht haer minne. Vorden dage stont si op ende seide Tote Lancelote sonder beide: ‘Ic hebbe gereet wapine u, Ende ic sal u wapinen nu 20720[regelnummer] Eer gi van mi sceet, sekerleke; Ic wille dat u niet en gebreke. Het sal mi wel helpen dat ic bem Darmen u wapent,’ sprac si te hem. - ‘Ic willet wel, vrowe,’ seide hi, 20725[regelnummer] ‘Nadat alsoe u wille si: Want bi u en magic anders doen niet Dan betren, wats gesciet.’ Die coninginne stont op mettien worde Ende si wecte Behorde. 20730[regelnummer] Si gaf Lancelote wapine al wit Ende Behorde al rode na dit. Lanceloet wapende hem te hant. Die coninginne halp hem ende bant Sinen helm ter stede. 20735[regelnummer] Alse hi gereet was ende Behort mede Voren si te hant uten hove Bider coninginnen orlove. Alse Lanceloet van hare sciet Beval si hem dat hi en quame niet 20740[regelnummer] Ten tornoye vore dat tierchitijt ware, En dade noet. Hi seide hare Hi soude ontbeiden tote dien Dat hire noet toe soude sien. Si reden tote dat si vernamen 20745[regelnummer] Datsi te Bandemagus loegen quamen Recht alst dagen begonde. Bandemagus was op tier stonde; Hi wiste wel dat Lanceloet soude Tilike comen, ende hi woude 20750[regelnummer] Jegen hem gaen alse hi quam. Tierst dat hi Lancelote vernam Gewapent comen, hi kinden saen Met dat Behort den helm af hadde gedaen. Die coninc hietse wel comen wesen, 20755[regelnummer] Ende si beetten na desen, Ende sijn op neuwe perde geseten; Die hare en hadden des nachts niet geten. Tierst datsi messe hadden gehort, Ende si weder quamen vort, 20760[regelnummer] Die loegen waren vol vrowen ende joncfrouwen, Die den tornoy wouden scouwen; Ende die mersch was in beiden siden Met ridderen bedect te dien tiden, Diere wel .iiij.m. doe waren. 20765[regelnummer] Dar was gejosteert sonder sparen. Dar was grote porsse in elke side. Die coninginne quam te priemtide, Ende met hare vrowen vele Ende joncfrouwen, ombe sien ten spele. 20770[regelnummer] Die keyser van Almanien was comen doe, Entie coninc van Norgales toe, Soe dat dar waren .iiij. coninge Met ere groter sameninge, Datter niet jegen mochte staen 20775[regelnummer] Des conincs Arturs liede, sonder waen, Mar dat hen te staden stonden Die ridders vander tafelronden, Die met groter geselscap quamen, Wel .iiij.m. ridders te samen, 20780[regelnummer] Entie bloetste van al desen Woude goet ende stout geheten wesen. Entie vander tafelronden Drogen alle tekene tien stonden Boven op hare coverturen, 20785[regelnummer] Datmen[se] kinde tallen uren. Ende alsi vergadert waren Si staken ende slogen sonder sparen. Si staken neder ter erden Die ridders mettien perden, 20790[regelnummer] Ende deden soe vele dar ter stede Bi harre groter vromechede, Datsi wederkeren deden bidien Die gene die hadden begonnen vlien. Si worden stridende tien tiden 20795[regelnummer] Onderlinge in beiden siden, Dat niman en was vroet das Welke pertic int scoenste was. Doe quam mijn here Walewein daer, Ende Gaheret sijn broeder daer naer, 20800[regelnummer] Ende wel .cc. ridders mede, Die hen volgeden tier stede, Die waren vandien meesten love Vandies conincs Arturs hove, Sonder die vander tafelronden. 20805[regelnummer] Mijn her Walewein seide tien stonden:
[pagina 140]
‘Volget mi, heren, ende dat doet Soe starcke, dat in onse gemoet Nieman en come van soe groter machte, Men dragene ter erden met crachte.’ 20810[regelnummer] Si seiden si souden doen alsoe. Mijn her Walewein porde doe, Ende reet dar wart mettien orsse, Dar hi sach die meeste porsse. Hi stac den iersten ter erde, 20815[regelnummer] Dien hi gemoette, al mettien perde, Soe dattie glavie te stucken brac. Ende Gaheret, sijn broeder, stac Enen andren dat hi ter erden vel; Entie andre dadent alsoe wel, 20820[regelnummer] Dat elkerlijc sine glavie brac, Soe dat selc van hen lieden stac Den riddere af die jegen hem tornierde, Dar selc ander af faelgierde. Mijn her Walewein deet soe wel doe, 20825[regelnummer] Ende Gaheret, sijn broeder, toe, Dat die waren jegenworden Wel seggen mochten met waren worden Datsi waren, sekerlike, Die beste ridders van ertrike. 20830[regelnummer] Si poengierden wech ende weder, Ende staken ridders ende perde neder, Soe datsi scoffierden te hande Bi harre vromecheit die viande, Datsi niet langer en hadden macht 20835[regelnummer] Te werne mijns heren Waleweins cracht, Ende diere vander tafelronde. Si setten hen ter vlucht tier stonde Al dattie perde mochten gelopen, Ende het begonste op hen ropen 20840[regelnummer] Vrowen ende joncfrouwen ombe dat doen, Ende mespriseden hen sere datsi vloen. Alse Behort wert geware das, Dat die gene, die hi sculdech was Te helpene, hen soe scoffierden 20845[regelnummer] Inden tornoy dar si tornierden. Hi tonetse Lancelote ende seide: ‘Hier ne doech gene langer beide. Laet ons hen helpen, si hebbens noet.’ - ‘Ic wilt wel,’ seide Lanceloet. 20850[regelnummer] Hi sprac den coninc Bandemaguse an: ‘Here, volcht ons, ende uwe man; Nu donct wel dat wi nu mogen Lichte te lange gedogen.’ Die coninc seide: ‘Vart vore, here, 20855[regelnummer] Wi selen u volgen nu mere.’ Behort toende sonder lette Lancelote, Waleweine ende Gaherette, Ende seide: ‘Dese .ij. hebben nu Onse liede gescoffiert, seggic u; 20860[regelnummer] Here, laet lopen ten enen wart, Ende ic ten andren metter vart. Mogewi de .ij. scoffieren, Die jacht blift in alre maniere.’ Behort reet op Gaherette soe wel, 20865[regelnummer] Ende stakene, dat hi ter erden vel Alte gader met sinen perde, Ende dat hi was gequetst herde Vanden perde, dat op hem was gevallen. Hi lach in onmacht met allen. 20870[regelnummer] Lanceloet oec lopen liet Op Waleweine, dien hi en kinde niet, Ombe dat hi andre wapine droech op dien dach Dan hi van rechte te dragene plach, Ende stakene dore den scilt doe 20875[regelnummer] Ende dore dien halsberch toe, Soe dattie glavie int leste Indie slinke scoudere veste, Soe dat hine vanden perde Al geysert dede vallen ter eerde. 20880[regelnummer] Alse die ridders van Arturs hove sagen Hoe Walewein ende Gaheret lagen, Die de .ij. ridders waren doe, Dar si meest hopen hadden toe Ombe te scoffierne haer wederwinnen, 20885[regelnummer] Si waren drove in haren sinnen. Lanceloet trac sijn swert, Ende vor vort met snelre vart Dar hi die meeste perse sach, Ende gaf den iersten enen slach, 20890[regelnummer] Dien hi achterhaelde, dat hi met allen Vanden perde doet moeste vallen. Doe begonste hi ane te vane Ridders ende perde doet te slane, Af trecken vanden halsen scilde, 20895[regelnummer] Helme van hovede, dar hi wilde, Ende dede bi siere vromechede Soe grote wonderlijchede, Dar si alle sagen toe, Datter nieman en was doe 20900[regelnummer] Soe cone, dat hi sijns slachs dorste ontbiden, Mar si vloen alle tien tiden. Hi sloech doet al dat hi rochte Ende dat hi achterhalen mochte, Soe datsi vor hem vlouwen dar, 20905[regelnummer] Ende hi hen soe verre volgede naer, Dat hi die gesellen vernam Vander tafelronden dar hi quam. Alse Lanceloet hadde vonden Die gesellen vander tafelronden 20910[regelnummer] Hi kinnetse wel te hant Bidien tekene dat hire an vant. Hi voer te hen lieden saen, Ende ginc grote slagen slaen. Hi sloech ende stac ter eerde 20915[regelnummer] Beide ridders ende poerde. Hi trac scilde ende helme af: Hi scorde met slagen, die hi gaf, Die halsberge vanden ridders doe. Behort was hem ember toe, 20920[regelnummer] Die daer wrachte groet wonder, Soedat si soe daden onder Die gesellen vander tafelronden, Bi dat hen in staden stonden Bandemagus ende die met hem waren, 20925[regelnummer] Dat hen dandre niet conden bewaren, Ende worden bedreven te dien, Datsi uter plaetsen moesten vlien. Ende alse Arturs volc vlien sach Die gene, daer al har troest an lach, 20930[regelnummer] Si lieten al har weldoen mettien, Ende gingen mettien andren vlien. Ende Lanceloet jagede doe Toter porten van Kameloet toe. Arturs liede vlouwen in die port, 20935[regelnummer] Ende dandre volgeden hen vort, Ende jagedense tes si vernamen Dat si tes conincs palayse quamen. Doe kerden si weder in hare liede, Blide vander eren die hen gesciede. 20940[regelnummer] Entie coninc Artur, die lach Ten vensteren, ende die jacht sach, Ende sach dwonder dat Lanceloet wrochte, Dat geen man des gelike doen mochte, Den coninc droech wel in moede das, 20945[regelnummer] Dat ghene ember Lanceloet was. Ende dar Lanceloet soude liden Vor hem, die coninc sprac te dien tiden: ‘Her riddere, ontbeit een lettel nu, Laet mi jegen u spreken, des biddic u.’ 20950[regelnummer] Lanceloet antwerde alsoe houde Dat hijt gerne doen soude. Die coninc quam bat neder doe Ende sprac Lancelote toe: ‘Here, gi vart wech: wet wel dat gi sijt 20955[regelnummer] Man vander werelt nu ter tijt,
[pagina 141]
Wies kinnesse ic gerst name, Op dat u ware bequame. In en kinne u niet, na mine wetentheide, Anders dan ic wel weet die waerheide 20960[regelnummer] Dat gi sijt sonder gelike Die beste ridder van eertrike. Nu biddic u, oft u es bequame, Dat gi mi segt uwen name Op minne ende op hoveschede, 20965[regelnummer] Oft gi af doet nu ter stede Uwen helm, datic u mach besien.’ Lanceloet antwerde na dien: ‘Minen name en seggic niet, Mar, here, na dat gijt gebiet, 20970[regelnummer] Ic sal den helm af doen.’ Alse Lanceloet Dat dede ende sijn angesichte was bloet, Kindene die coninc ter selver tide, Ende was sijns utermaten blide, Ende quam gelopen nederwart. 20975[regelnummer] Ende Lanceloet beette metter vart. Die coninc vrachdem wat hi dade? Hi seide: ‘Wel, bider Gods genade.’ Doe vrachde hem die coninc das, Wie die riddere mettien roden wapinen was, 20980[regelnummer] Die hem soe wel hadde gestaen bi? - ‘Here, hets Behort,’ antwerde hi. - ‘Ay Behort,’ seide die coninc, ‘Gi hebt mi verraden met deser dinc, Die wel wist dat Lanceloet was 20985[regelnummer] Int lant ende niet en woecht das. Haddict geweten, dat seggic u, Het ne ware niet alsoe alst es nu.’ Die coninc Artur nam te handen Lancelote ende Behorde bi handen, 20990[regelnummer] Ende leitse int palays opwart, Ende deetse ontwapinen metter vart. Hi ontboet die coninginne, dire quam; Ende alsi Lancelote vernam, Hen es niet te vragene oft si 20995[regelnummer] Utermaten blide was dar bi. Si dancte hem sere dare nare Vanden scake, dat hi sinde hare. Alsi in deser feesten waren Quam mijn her Walewein gevaren 21000[regelnummer] Mettien trinsoene, dat gesteken was Dor sine scouderen, alsmen eer las. Die coninc ginc tote hem neder doe, Ende alle die baroene toe, Besien oft hi sere was gewont. 21005[regelnummer] Hi hadde soe sere gebloet tier stont, Dat hi bleec was worden vandien. Alsene die meesters hadden besien Ende dat trinsoen ute gedaen, Si seiden hi soude al ontgaen, 21010[regelnummer] Hi sal binnen der maent genesen. Si waren alle blide van desen. Alse Walewein op sijn bedde lach Ende hi Lancelote versach, Hi seide: ‘Sijt willecome, here; 21015[regelnummer] Haddic u hier geweten ere Ic ne ware niet gelegen nu; Ic hadde geselscap gehouden u Alse den besten riddere van ertrike Entien besten man sonder gelike, 21020[regelnummer] Ende dien ic meest minne mede; Gi hebt getoent te menger stede, Ende hir al sonderlange, Dies selken mogen gedinken lange, Dien gesellen vander tafelronden; 21025[regelnummer] Want bi uwer doget es nu ter stonden Hare hoverde onder gedaen; Ende hare felheide, sonder waen, Die si hadden begonnen jegen u, Es al te niwete comen nu.’ 21030[regelnummer] - ‘Hebben si mi iet misdaen,’ spracLanceloet, ‘Dat vergevic hen al, cleine ende groet, Ombe die minne vanden here mijn, Ende ombe dat si mine gesellen sijn’ Mijn her Walewein sprac ten coninc: 21035[regelnummer] ‘Live here, doet ene dinc, Nemt mijn her Lancelote nu Ende leittene daer boven met u, Ende doet hem die meeste ere Die gi mogt doen embermere, 21040[regelnummer] Ende bidt dor sine minne Dat si tote hem comen hir inne, Alle die gene, die nu tien tide Tornierden in sine side: Den keyser van Almanien voren, 21045[regelnummer] Ende alle die hem toe behoren, Coninge, hertogen dier gelike, Ende alle die graven gemeinlike, Ende alle die hen behoren toe.’ Die coninc Artur dede alsoe, 21050[regelnummer] Ende hilt groet hof mettien heren Ende rike, met groter eren, Durende tote den sondage Met groter feesten, sonder sage. Des sondachs na dien iersten male 21055[regelnummer] Was Walewein bracht in die zale Al siec; dar sat bi hem in enen rinc Van Almanien die coninc, Ende Bandemagus die coninc mede. Lanceloet sat oec ter selver stede 21060[regelnummer] Entie coninginne, die van vele dingen Tale hadde. Doe dedemen bringen Dat scaecspel, daer gi af moget horen. Die coninc Bandemagus sat voren Ombe te spelne doe een spel: 21065[regelnummer] Dar en const niman alsoe wel Dochte den genen die daer saten; Mar hen wonderde utermaten, Dat si sagen dat scaecspel Jegen den coninc spelen alsoe wel, 21070[regelnummer] Dar nochtan nieman hant toe ne dede. Die coninc was nochtan int inde daer mede Soe mat oneerlike, Dat sine bespotten gemeinlike. Die keyser van Almanien speelde na dien, 21075[regelnummer] Dien dat selve moeste gescien, Entie coninc van Norgales mede, Die beide gemat waren tier stede Oneerliker dan die coninc. Her Walewein speelde na die dinc, 21080[regelnummer] Ende was noch oneerliker gemat Dan enech diere toe sat. Si baden der coninginnen doe Te spcelne, dire node quam toe: Ende si was gemat dan. 21085[regelnummer] Doe sprac si aldus Lancelote an: ‘Here, ic ben gemat, wrect mi, Ic biddes u, oft u wile si.’ Hi seide: ‘Vrowe ic doet gerne. Doe baeds hem die coninc tontberne, 21090[regelnummer] Ende seide: ‘Gi selt van desen Int inde erre moten wesen.’ Lanceloet seide: ‘Ic en sal ombe dat Niet erre werden, al werdic mat, Bedie hets andren lieden gesciet, 21095[regelnummer] Bedie en salics mi belgen niet.’ Doe sette Lanceloet sijn spel, Ende speelde soe utermaten wel, Dats hen allen wonderde doe. Hi leide sijn spel daer toe, 21100[regelnummer] Dat hi int inde dat spel wan. Doe seinde hem wijf ende man, Bedie dat hen lieden ierst dochte Dat nieman dat spel winnen he mochte. Op dien dach Artur die coninc 21105[regelnummer] Dede sitten gaen an enen rinc
[pagina 142]
Die gesellen vader tafelronden, Ende dede comen te dien stonden Clerke, die tier uren In scrifte setten die avonturen, 21110[regelnummer] Die den ridders van daer binnen waren Gesciet in hare uutvaren. Men brachte vort die heilegen saen, Dar die eede op waren gedaen. Die coninc sprac te Lancelote doe, 21115[regelnummer] Dar alle die van binnen horden toe: ‘Lanceloet, doe gi van hier sciet Gine deet doe uwen eet niet, Dar men u [bi] geloven mach In u comen heden den dach; 21120[regelnummer] Ende gi hebt van dien stonden Vele aventuren vonden, Dat gi sciet van hier binnen, Die wi horen willen ende kinnen, Dimen hir binnen in scrifte al 21125[regelnummer] Met andren aventuren leggen sal; Gi moet sweren hier ter stede Dat gi niet en selt seggen dan waerhede; Ende om scande die u es gesciet Ne seldi daventuren helen niet;’ 21130[regelnummer] Hi swoert, ende Walewein mede Ende Behort en Gaheret ter stede. Doe teelde Lanceloet van allen Aventuren, die hem waren gevallen Sider dat hi vanden hove sciet. 21135[regelnummer] Tierst seidi wat hem was gesciet Van dien Griffoene, des genoech Hoe hi sine wapine en wech droech. Daerna teeldi vander quene, Dine verre leidde hene. 21140[regelnummer] Dar na hoene genas die joncfrouwe Vanden venine, ende vander rouwe, Die hi ter fontaynen ontfinc, Ende hoe sine minde ombe die dinc, Ende datsi na doet was daer of, 21145[regelnummer] Ende hoe si doe dede gelof Te behoudene hare suverhede Dor sine minne, telker stede; Dar na hoe hi halp in har orlogen Karles kindre, des hertogen, 21150[regelnummer] Ende hoe hi scoffierde in dien playne Gaherette, Gurreësse ende Acgrawayne, Bi dat hise ne kinde niet; Darna hoe dattene Lioneel liet Int foreest, dar hi lach, 21155[regelnummer] Ende hoene betoverde optien dach Die vrowen, dine slapende vonden, Ende hoe sine wech vorden te dien stonden Ten castele vander Caretten; hoe Datten ene joncfrouwe verloeste doe. 21160[regelnummer] Darna, hoe hi ten tornoye quam, Die die coninc Bandemagus nam Jegen den coninc ven Norgales, ende waer, Ende hoe dat hi hem halp daer. Die coninc van Norgales sprac dar toe: 21165[regelnummer] ‘Warlike, gi holpt hem wel doe, Want ic noit man op enen dach Soe vele met wapinen doen sach, Ende wi waren bi u allene Alle gescoffiert gemene.’ 21170[regelnummer] Doe loech Artur die coninc Ende alle die waren inden rinc. Doe begonste hi tale das, Hoe hi tes conincs Vesschers was, Ende hoe hi onder die tumbe sloech doet 21175[regelnummer] Een serpent, dat hem dede vrese groet; Ende hoe dat heilege vat, Alsmen dar ter taflen sat, Vervulde met dierre spisen Die taflen in alre wisen; 21180[regelnummer] Mar hine gewoch niet das, Hoe hi vans conincs dochter bedrogen was. Dat ne liet hi te seggene niet Om die scande die hem was gesciet; Mar ombe siere vrowen wille, 21185[regelnummer] Der coninginnen, swech hire af stille, Darhi waende verliesen mede Hare minne, wiste si die waerhede. Dar seidi alle daventuren, Die hem gescieden, vander uren 21190[regelnummer] Dat hi vanden hove sciet; ende daer nare Teldi hen die niemare Van Hestore, dat hi sijn broder was, Ende hoe hi eer niet en wiste das. Hi vertelde vandien danse daer naer, 21195[regelnummer] Hoe sire alle bleven die quamen daer, Ende bi wat redene dat gevel, Ende dat hi dar vant tscaecspel, Dat hi sinde der coninginnen. Doe seidi hen vander onminne 21200[regelnummer] Ende vander rouwe ende vander ongenaden, Die hem thertogen Karles neven daden, Dar sine worpen gevangen In enen put onder die slangen. Die coninc weende tier ure 21205[regelnummer] Alse hi horde die aventure; Wet wel, dat dat selve dede Die coninginne ende al thof mede. Ende hi toende hen die joncfrouwe, Dine brachte uten groten rouwe. 21210[regelnummer] Hi telde vort vore hen allen Daventure dat hem was gevallen Toter tijt dat hi ten tornoye quam. Ende alse die coninc al dat vernam Hi seide: ‘Mi wondert sere des, 21215[regelnummer] Dat Estor van Mares u broder es; Niet, ic en ben blide van desen, Want Hestor donct mi wesen Een vanden besten ridders bi gelike, Die ic nu weet in ertrike; 21220[regelnummer] Entie tafelronde soude bi dien Vele te meer sijn ontsien, Datter .ij. ridders toe behoren, Die beste dimen wet, als te voren.’ Ende ombe dat die niemaren 21225[regelnummer] Van Lanceloets daden merre waren Dan van el imanne dede die coninc In scrifte setten al die dinc, Soe dat ins conincs almarie was vonden Een boec van desen, te dien stonden 21230[regelnummer] Dat hi was gewont ter doet, Die sprac van Lancelote wonder groet. Alse Lanceloets aventuren waren dar In scrifte geset, daer naer Seide Walewein die sine alsoe, 21235[regelnummer] Mar hine deder genen eet toe, Bedien dat hi dede dar of Sinen eet doe hi rumede thof. Hi telde vander tumben thant, Die hi ter woester capellen vant, 21240[regelnummer] Dar hi die swerde vant gerecht, Ende vander tumben die berde soe lecht, Ende vanden letteren, die deden verstaen Dat dat vier niet ute en soude gaen Eer die quade riddere quame tier stede, 21245[regelnummer] Die bi sire vulre onsuverhede Verloes dat hi dar toe niet ne dochte, Dat hi te hovede bringen mochte Die aventure vanden grale; Ende hi hadde met in sine tale, 21250[regelnummer] Dat tere andre stat stonden Letteren, die dat orconden Vandien riddere, dat die gone Ware der drover coninginnen sone; Dit verstonder lettel wale 21255[regelnummer] Doe verteldi vort in sine tale
[pagina 143]
Vanden tornoye, darne Hestor af stac, Dar hi sijn spere op hem brac: Ende hoe hi sach dragen oppenbaerlike Der scoenster joncfrouwen van ertrike 21260[regelnummer] Dat heilege grael, ende daer hi besonder Sach utermaten groet wonder; Ende die scande, die hem was gedaen Op den andren dach, sonder waen, In dien casteel, dar hi weder ende vort 21265[regelnummer] Was gevort al dore die port. Hi seide vanden hermite dar naer, Die hem seide ende bedietde al claer Die betekenesse, dies niet en sparde, Vanden serpente ende vanden liebarde, 21270[regelnummer] Dar hi hem sine doet in besciet. Dit was ene sake dire hi niet, Die coninc Artur, vergeten mochte, Hi hadse allen tijt in sine gedochte Ende was altoes bi desen 21275[regelnummer] Ombe sijn leven in vresen. Alse hi hadde geseit van allen Aventuren, die hem waren gevallen Sint hi vandien hove sciet, Dier hi en liet te tellen niet, 21280[regelnummer] Noch ombe ere noch om scande, Si waren gescreven te hande. Dar na seide Bohort ende Gaheret: Si waren alle in scrifte geset. Die coninc beval tien stonden 21285[regelnummer] Dien ridders vander tafelronden Datsi dar souden openbaren Oft si ewerinc af gesteken waren. Die coninc manese alsoe houde, Dat elc bi sinen ede seggen soude 21290[regelnummer] Oft yman van al der rote Af hadde gesteken Lancelote. Si seiden: neent. Doe seide die coninc: ‘Ic segge dan bi deser dinc, Dat Lanceloet heeft nu ter stonden 21295[regelnummer] Meer eren bracht der tafelronden Dan gi alle hebt gedaen; Ende si soude meer ondergaen Ende nederen, ware die sake Dat hi allene gebrake, 21300[regelnummer] Dan si nederen soude ende vallen Oft die helecht gebrake van u allen. Mi donct, dat gi niet sculdech en sijt Hem te wederseggene teneger tijt, Want wat hi doen can heeft hi nu 21305[regelnummer] Herde wel ende scone getoent u, Dar hi neder heeft geworpen mede Tallen dagen uwe overmodechede.’ Si balgen hen ombe dese wort sere, Ende haetten Lancelote vort mere; 21310[regelnummer] Mar sine woudens vor ogen Altoes gene gelike togen Vore dat geproeft was die minne Tusschen Lancelote entie coninginne, Alse gi horen selt hier naer, 21315[regelnummer] Dar die boec af sprect al claer. Alse die gesellen hadden gedaen Den coninc hare aventuren verstaen Sprac die coninc in deser maniere: ‘Hier ne sijnre comen mar viere 21320[regelnummer] Ende ic versta datter waren .xv. in die queste gevaren, Wildi goede gesellen sijn nu, Vartse soeken die porden met u.’ Lanceloet seide: ‘Gi segt wel, ende ic ben 21325[regelnummer] Al gereet te porne met hen: Hets recht dat van mi alsoe si, Ombe dat siere in quamen dore mi.’ Alse mijn her Walewein sal wesen Van siere siecheiden genesen 21330[regelnummer] Hi sal soeken die .iij. broder sijn, Die vander questen noch niet comen sijn; Ende Behort seide alsoe houde Dat hi sinen broeder soeken soude, Ende Gaheret wilde wesen 21335[regelnummer] Geselle, dat seidi, van desen. Dies namen si die queste onder hen lieden, Dar si binnen langen niet af ne scieden. Men was doe blide ende te gemake; Men sprac van messeliker saken. 21340[regelnummer] Het geviel op dien selven dach, Daer die coninginne ten vensteren lach, Dat Lanceloet bi hare was ende nieman mee Ne ware soe na dan si twee, Die hare tale mochte verstaen. 21345[regelnummer] Die coninginne seide tote hem saen: ‘Ay Lancelote, verstondi iet die wort, Die Walewein heden brachte vort, Dar gi hem horet vertellen Daventure vander woester capellen, 21350[regelnummer] Die hi seide dat geen man ne brochte Te hoefde, noch dar toe en dochte, Eert Gode alsoe bequame Dat dongevallege riddere daer quame, Die bider keytivechede 21355[regelnummer] Van siere vulre onsuverhede Hadde verloren bi dien dingen Dat hi niet ne mochte te hoefde bringen Die aventuren van den grale, Ende seide vort in sine tale 21360[regelnummer] Vanden selven riddere mede, Datmen hiet tere ander stede Der drover coninginnen sone; Wettie iet wie es die gone?’ - ‘Nenic, vrowe,’ antwerde hi. 21365[regelnummer] Si seide: ‘Lanceloet, dat sidi. Hets mi leet dat gi bidien eesche Ende bider hitten van uwen vleesche Faelgieren moet vandien dingen, Dat gise te hoefde nine moget bringen, 21370[regelnummer] Dar alle eertsce vromechede Sal moten sijn gepijnt mede. Nu mogedi seggen wel dat gi Mine minne dire hebt gecocht daer bi, Dat gi hebt verloren dar binnen 21375[regelnummer] Dat gi meer en selt mogen gewinnen; Ende weet wel, dat ic niet min Des drover ben in minen sin Dan gi sijt, maer mere; Bedie hets grote scade, here, 21380[regelnummer] Na dien dat u God hadde gemaect Best ende scoenst ende best geraect, Ende gratieus boven alle man, Ende hi hadde u gegeven nochtan Selc geluc, dat gi sout hebben wale 21385[regelnummer] Gesien dat wonder vanden grale. Nu hebdi verloren dese dinge Bi onser beider vergaderinge. Ons ware beter datic hir voren Noit en ware worden geboren, 21390[regelnummer] Dan aldus vele gods bleven si Te done, alst nu es bi mi.’ Hi seide: ‘Vrowe, gi messegget nu; Ic ne ware niet comen, seggic u, Te also groter hoecheden 21395[regelnummer] Alsic ben opten dach van heden, Dat mi al bi u es gesciet. Ic en hadde bi mi selven therte niet Int begin van mire wandelinge Te begripene also hoge dinge 21400[regelnummer] Dar andre liede niet ombe wachten Bi fauten van haren machten; Mar dat gi ende uwe grote scoenhede Mi bracht in soe groete fierhede, Datic gene aventure en vant 21405[regelnummer] Ic en brachse te hovede te hant.
[pagina 144]
Ic was al seker en haddict niet Te hoefde bracht, wats ware gesciet, Bi vromecheiden, ic ne ware Nembermeer te u comen dar nare. 21410[regelnummer] Ende ic moeste ember,’ sprac Lanceloet, ‘Tote u comen ofte bliven doet. Ende dit was die sake, die dede Meest wassen mine vromechede.’ Si seide: ‘En rout mi niet, here, 21415[regelnummer] Dat gi mi mint dus sere, Nadien dat gire sijt comen bi Te alsoe groter werdecheiden alse gi segt mi; Ende mi es leet dat gi hier voren Te volbringene hebt verloren 21420[regelnummer] Die aventuren vanden grale, Dar ombe gesticht was, weetmen wale, Dat geselscap vander tafelronden.’ Lanceloet seide te dien stonden: ‘Vrowe, gi segt groet wonder nu; 21425[regelnummer] Ic en ware niet comen, seggic u, Ne haddi geweest, dar toe Dat ic comen ben, verstaet hoe: Ic was arm in minen iersten spronc, Ende buten minen lande, ende jonc; 21430[regelnummer] Ic en hadde niet dese dingen Sonder vromecheit te hoefde mogen bringen, Dar gi af sprect, al sonder waen; Ende ic en hadder niet toe gedaen, Ne haddic niet soe wel met u gewesen.’ 21435[regelnummer] Si vrachde hem na desen Ombe Morgueine, die suster was Des conins Artur, alsmen las, Dine hadde gedreget soe. Hi telde hare al doe. 21440[regelnummer] Dies si sere tongemake was; Want si was wel seker das, Dat sine haette lude no stille Anders dan ombe haren wille. Si seide: ‘Here, ic radu wel 21445[regelnummer] Dat gi u wacht, want si es herde fel. Si can soe vele duvelien, Si soude met harre toverien Onneren wel dapperlike Den besten man van ertrike. 21450[regelnummer] Ic en weet wat anders raden u, Dan gi nemt dit vingerlin nu, Ende gijt an uwen vinger draget, Want het toverie verjaget, Ende doetse kinnen al bloet, 21455[regelnummer] Want gi hebbes groten noet.’ Hi nam dat vingerlijn van hare Ende deet an sinen vinger daer nare.’ Dies anders dages quam niemare Dat een riddere doet ware, 21460[regelnummer] Ende hiet Ganors van Scollant, Een edel riddere en een faliant Alse hi levede, ende van groter machte, Ende van edelen geslachte. Die coninc Bandemagus bat doe 21465[regelnummer] Lancelote dat hi sprake dar toe Ane sinen here, den coninc Arture, Ofte Bandemagus ware tier ure Des werdech bi vromecheiden Ofte bi ridderscepe, niet bi rijcheiden, 21470[regelnummer] Des geselscaps vander tafelronden, Dat hine ontfinge te dien stonden. Lanceloet ginc ten coninc te hant, Dien hi in sine camere vant, Ende seidem dat die riddere doet ware. 21475[regelnummer] Hi bat den coninc dar nare, Oft ware sine becominge, Dat hi in sine stat ontfinge Den coninc Bandemaguse, oft hem dochte Dat hi des werdich wesen mochte 21480[regelnummer] Bi ridderscape oft bi crachte, Niet bi enegen geslachte. Die coninc antwerde hem saen: ‘Al u wille wert gedaen; Hi es soe vroet man van sinne 21485[regelnummer] Ende van ridderscape, datic wel kinne Dat hi wel werdich es der dinc, Dat hi metten andren sitte in den rinc. Gi sijt selve nu ter stonde Geselle vander tafelronde, 21490[regelnummer] Ende also wel meester alsic, sonder waen, Ende hebter uwen eet toe gedaen, Dat gire en genen man inne Ne selt doen ontfaen dor minne, Noch dor nijt weren, dat hi 21495[regelnummer] Des werdech ende soffisant si.’ Lanceloet seide: ‘Bi mire wet, Hi es van ridderscape bewart bet Dan vele andre, dimen hir siet; Ende al en es hi also groet riddere niet 21500[regelnummer] Alsi som sijn, here, nochtan Es hi soe vorbare ende soe groet man, Wi souden hebben van sinen geselscape Meer eren dan van selc ridderscape. Ic segge, here, bi deser sake, 21505[regelnummer] Dat recht es datmen make Geselle vander tafelronden. Ende hi es al noch ten stonden Wel in sine cracht, dats oppenbaer, Alse die mare en heeft .l. jaer.’ 21510[regelnummer] Die coninc ontboet alle bi namen Die vander tafelronden; ende alsire quamen Vertelde hen die coninc al bloet Dat hem geseit hadde Lanceloet Van Bandemaguse den coninc. 21515[regelnummer] Ende alse hem tgeselscap beraden ginc Seiden si som al oppenbare Datmenne niet sculdech tontfane en ware, Ombedat hi niet ne was noch doe Van ridderscepe geproeft soe, 21520[regelnummer] Dat hi biden ridderscape sine Werdech ware hare geselle te sine, Ende datmenne ombe sine rijchede Niet sculdech en ware tontfane mede, Mar bi vromecheiden ende bi ridderscape. 21525[regelnummer] Doe sprac een vanden geselscape, Des conincs Uriens sone Urien, Ende seide: ‘Wat sprecti vandien Dat ember moet wesen, sonder waen; Wildi, gi seltene ontfaen, 21530[regelnummer] Oft en wildine ontfaen niet, Nochtan sal hijt sijn, wats gesciet, Nadat Lanceloet wilt; want hi sal, Wildi oft ne wilt, sinen wille doen al; Hir bi es beter dat gijt doet gereet 21535[regelnummer] Soe dats u Lanceloet danc weet.’ Die coninc Ydier seide doe: ‘Gi geeft goeden raet hir toe: Laet ons dan doen dat wille Lanceloet, Nadien dat ember wesen moet 21540[regelnummer] Dat hi moet sijn ontfaen.’ Doe gingen si ten coninc saen: Si seiden si dadent gerne dor Lanceloets bede Ende ombe dat hijs was werdech mede. Op dien dach Bandemagus die coninc 21545[regelnummer] Sat inder tafelronden rinc, Ende deder alselken eet toe Alser toe behorde te done doe; Want hi swoer in dier manieren, Dat hi meer en soude faelgieren 21550[regelnummer] Te helpene vrowen dies noet hadden dan, Noch edelen ontheerden man, Noch joncfrouwen, op dat hi ware Van helpen versocht van hare. Die coninginne namene bider hant 21555[regelnummer] Ende settene bi Lancelote al te hant;
[pagina 145]
Si seide: ‘Coninc, ic minne u sere, Dar ombe gevic u desen here Tenen geselle, ende biddem dat hi Nu meer uwe geselle si, 21560[regelnummer] Ende dat hi u houde vort an Over geselle meer dan andren man, Die hem niet en bestaet nare.’ Doe seide Lanceloet tote hare: ‘Vrouwe, nadien dat u wille es, 21565[regelnummer] Ic ben herde gewillech des.’ Die coninc dancte sere hen beden Van harre groter hovescheden. Daer was grote feeste, sonder sage, Die gedurde al dore drie dage. 21570[regelnummer] Opten vierden dach dar nare Quam Lanceloet ter coninginnen ende seide hare: ‘Vrowe, opdat genoechde u, Ic soude varen soeken nu Minen broder ende Lionele. 21575[regelnummer] Ic bens gepijnt in groten dele, Datic niet en wet war si mogen wesen.’ - ‘Ne ware niet soe grote noet van desen,’ Seide si, ‘mi soude dat sceden Herde leet sijn van ons beden; 21580[regelnummer] Want mi sal lettel gemaecs gescien Den dach dat ic u niet sal sien. Hir ombe biddic u dat gi haest sere, Oft gi wilt dat ic embermere Doe dat u bequamelijc si.’ 21585[regelnummer] Hi sout gerne doen, antwerde hi. Alse Bandemagus horde mare daer of, Dat Lanceloet nam anden coninc orlof Was hi in wille alsoe houde Dat hi Lancelote volgen soude, 21590[regelnummer] Ende beval sinen neve thant, Die Patrides hiet, sijn lant, Ende beval stareke den lieden sijn Datsi hem onderdanech souden sijn, Ende dat sine over here ontfingen. 21595[regelnummer] Si waren gewillech te dien dingen. Des anders dages porde Lanceloet Uten hove van Kameloet, Ende Behort ende Gaheret bede, Entie coninc Bandemagus mede. 21600[regelnummer] Ende alsi van Waleweine scieden Hi weende sere op hen lieden Dat hi achter hen moeste bliven doe Bi dien, dat hi was gewont soe. Hi seide hi soude hen volgen nare 21605[regelnummer] Tierst dat hi genesen ware. Si reden dar har wech gelach, Sonder eten ende drinken den iersten dach. Des anders dages, alsi quamen Uten foreeste, si vernamen 21610[regelnummer] In haren wech bat af .i. deel Enen herde wel staenden casteel, Die den casteel van den Witten Dorne hiet. Sine kinden den casteel niet. Alsire in quamen si vonden 21615[regelnummer] Enen man ridende tien stonden Op een mager part al naect, Ane himde ende ane broec al mesmaect: Ende hem waren gebonden onsoete Onder des perts buc sine voete. 21620[regelnummer] Hem volgeden wel .c. robaude doe, Die op hem huweden ember toe, Ende worpen na hem mede Al in een goer ende vullichede, Ende berechtene soe, datmen ter stont 21625[regelnummer] Niet bekennen mochte nese noch mont. Gaheret reet een deel bat nare, Ende wert te hant geware Dat Mordreit sijn broder was. Hi was sere tongemake das: 21630[regelnummer] Hi vor te hen lieden waert, Ende nam enen dorpere metter vart Ene hache ute sicre hant, Ende gaf Behorde sine gelavic altehant: Hi sloech op die gene sere doe, 21635[regelnummer] Die sinen broder beredden soe. Sine gesellen slogense na desen Gelijc oft beesten hadden gewesen, Ende si worden doe vliende sere Ten castele wart, dar was haer here, 21640[regelnummer] Die Matheus die felle hiet bi namen. Ende alsi gewont vor hem quamen Ende bloetdech, hi vrachde hen saen Wie hen dat hadde gedaen. Een knape seide hem metter vart: 21645[regelnummer] ‘Here, dar wi brachten udewart Den verwonnen riddere, wi vonden .iiij. gewapende ridders tien stonden; Ende deen riddere van hen vieren Bescuddene in selker manieren, 21650[regelnummer] Dat hi, dar hi ons quam jegen, Wel .xl. man heeft doet geslegen.’ Alse die here dat horde hi beval Die porten te slutene overal, Ende sprac aldus te sinen lieden wart: 21655[regelnummer] ‘Gi heren, wapent u ter vart; Ons sijn wel .xl. man verslegen: Nu laet ons setten dar jegen Dat wi dat wreken soe sere, Datmen daraf spreke embermere.’ 21660[regelnummer] Gaheret, die sinen brader vant, Leidene in eens ridders huys thant, Darsi niemanne in ne vonden; Die van dien hus waren tien stonden Ter vechtingen gegaen alle. 21665[regelnummer] Si vonden dar te haren gevalle Clederc ende perde gnoech: Si namen dar af har gevoech. Alse Mordereit weder becomen was Bat hi Gaherette das, 21670[regelnummer] Dat hi seide wie die ridders waren, Die met hem dar quamen gevaren. Als hise nomen horde Hi was blide om die worde. Hi groette Lancelote te hant, 21675[regelnummer] Ende maectem met hem becant. Lanceloet was blide dat hine vant. Hi vrachde Mordereide te hant War ombe datmenne sloech soe. Hi teldem algader doe, 21680[regelnummer] Hoe sine met crachte hadden gevaen, Ende hem die scande hadden gedaen Ombe dat hi vander tafelronden was. Hi seide: ‘Here, sijt seker das, Dat hir binnen sijn oppenbaerlike 21685[regelnummer] Dongetroste liede van eertrike; Want alsoe alsi daden met mi Doen si met al den genen die si Vaen mogen, opdat si sijn Van Arturs hove: dits waerheit fijn.’ 21690[regelnummer] Lanceloet beval Behorde alsoe houde, Dat hi dat vier in steken soude; Want in andren manieren Ne soudemense niet mogen scoffieren. .i. knape verborde die dinc, 21695[regelnummer] Die was met Bandemaguse den coninc: Hi stac dat vier in ene scure, Die al vol hoys lach tier ure. Die vander port en namens niet ware Dat dat vier berde clare. 21700[regelnummer] Si reden ten vif gesellen wart. Alse Lanceloet hens geware wart Liep hi voren sine gesellen al gram, Ende stac den iersten die jegen hem quam Al dore den lichame mettien spere, 21705[regelnummer] Dat hi doet viel al sonder were;
[pagina 146]
Ende elc stac den sinen vanden perde. Doe vinc harlijc ten swerde, Ende werden hen soe stoutelike Jegen die van binnen gemeinlike, 21710[regelnummer] Datse elc man, dijt hadde gesien, Met rechte prisen soude vandien. Lanceloet sloech op ende neder, Ende deetse sceden wech ende weder. Hi sloech doet ridders ende perde, 21715[regelnummer] Dar hise met alle ververde Die sine slage sagen tien tiden. Nieman en dorste sijns ontbiden. Behort halp hem wel dar toe Ende Bandemagus alsoe, 21720[regelnummer] Ende die .ij. gebrodere. Binnen dien wart Dat vier groet geoppenbart, Ende die .v. gesellen gingen jagen Die van binnen met groten slagen, Ende slogense doet, nu daer, nu hir, 21725[regelnummer] Ende dedenre vele vlien int vier. Lanceloet sloech enen riddere daer Den helm vanden hovede, ende seide daer nar, Dat hinc te hant doet soude slaen, En ware dat hi hem wisede saen 21730[regelnummer] Welc die here vandar binnen ware. Die gene wisdene hem dar nare, Darne Behort hadde onder hant. Lanceloet reet dar wart al te hant, Ende sloech hem thoeft af mettien. 21735[regelnummer] Alse dandre haren here doet sien Gaet elc vlien al dat hi mach. Ende alse Lanceloet vluchtech sach Vor hi ende sine gesellen mede Al te hant van dier stede. 21740[regelnummer] Die port verbernede al doe, Ende al tgoet wert verloren toe. Dus reden si wel .xv. dage vort Nadat verbert was die port, Ende quamen optien .xv. dach 21745[regelnummer] Dar mijn her Ywain gevaen lach. Soe dat Bandemagus knape vore quam, Ende alsene die here vernam Vrachdi met wien hi ware. Die ander seide dar nare: 21750[regelnummer] ‘Ic ben met .v. ridders, here, Van Arturs hove, die tavont mere Gerne souden herbergen met u, Want sine weten war varen nu.’ Hi seide: ‘Sech hen dat niet en gesciet, 21755[regelnummer] Bedie ic en minse niet, Noch den coninc, sonder waen. Ic houde enen haren geselle gevaen Hen tonwerden; ende waren si In mine gevancnesse alse hi, 21760[regelnummer] Si souden hir moten al stille Bliven, al wart har onwille.’ Die knape seide: ‘Dat ware scade, Lagen si in uwe genade; Elc van hen es beter nu ter tijt 21765[regelnummer] Dan .xl. ridders al selke alse gi sijt.’ Hi kerde te Lancelote te hant, Ende vertelden wat hi vant. Lanceloet seide daer nare Dat die riddere niet also hovesch en ware 21770[regelnummer] Alse selc dien hi hadde gesien, Ende dat hi niet en was in wille van dien Dat hi woude herbergen doe Darment hem ontseide soe; ‘Mar onsen geselle motewi 21775[regelnummer] Ember weder hebben, dien hi Hout gevaen.’ Ende dar naer Voren si alle gader daer. Doe sprac Lanceloet tote hem dese wort, Sonder groeten: ‘Riddere, hort! 21780[regelnummer] Wi hadden hir gesint lettel ere Ombe uwe herberge tavont mere; Dat gi niet wout doen verstaewi, Ende wi motent laten dar bi; Mar wi willen bidden u 21785[regelnummer] Over onsen geselle nu, Dien gi hout gevaen hir binnen, Dat gine ons weder geft met minnen Eer wi meer doen te desen.’ Hi seide: ‘Dat ne mach niet wesen 21790[regelnummer] Noch ombe vrese noch om bede toe.’ Ende hi ginc sluten die porte doe. Gaheret sloech met sporen sijn part Ende stakene ter neder metter vart. Si seiden si soudene doet slaen, 21795[regelnummer] Hine delivererde hem saen, Den riddere dien hi hilt gevaen daer. Hi seide: hi en hads genen vaer. Behort ginc hem ane also houde, Alse die hem thoeft af slaen woude. 21800[regelnummer] Ende alse hi den slach comen sach Hi riep: ‘Ay edel ridder, owach, Ne slaet mi niet doet, ic sal Dat gi eiscet doen al.’ Ende hi sekeret hem dar naer. 21805[regelnummer] Hi leidese al te hant daer Mijn her Ywayn lach gevaen, Ende hietene ute gaen. Hi quam ute al gesont, Dies alle blide waren tier stont. 21810[regelnummer] Ende alse mijn her Ywayn sach an Lancelote hi seide dan: ‘Here, ic waende vor desen Wel dat gi doet hadt gewesen; Mar danc hebbe God ende gi, 21815[regelnummer] Hets mi wel comen dar bi, Dat gi hir quaemt te minen vromen; Ic en ware meer ute comen Ne wardi niet comen hare. Lanceloet beval dar nare 21820[regelnummer] Bandemagus knape dat hi soude Wapine soeken also houde, Ombe te wapinen mede Mijn her Ywaine ter stede. Die knape sochte daer hi vant 21825[regelnummer] Wapene, ende men wapendene thant. Alse die here van dar binnen wart Geware datsi maecten hare vart, Hi bat mettien Lancelote das, Bider trouwen, die hi sculdech was 21830[regelnummer] Allen vrien mannen, dat hi seide Hem sinen name sonder beide. Lanceloet hadde die scame Hem te helne sinen name, Ende noemden al oppenbaer. 21835[regelnummer] Dander viel hem te voeten dar naer, Ende badene te blivene te hant, Ende seide: ‘Haddic u eer gecant Alsic u nu kinne, sonder waen, Ic haddu mine huse ontdaen, 21840[regelnummer] Ende van minen prisone mede Al uwen wille gedaen ter stede; Ic weet dat wel, sekerlike, Dat gi sijt man van eertrike Doer wien men meest sculdech es 21845[regelnummer] Te done, ic ben al seker des.’ Hi bat Lancelote daer naer Soe vele, dat hi dien nacht bleef daer. Dies avonts, alsmen hadde geten, Woude mijn her Lanceloet weten 21850[regelnummer] War ombe mijn her Ywain was gevaen. Doe seide die here ende telde saen Hoe mijn her Ywain neder stac Des gygants scilt, daer groet ongemac In al dat lant af gesciede: 21855[regelnummer] Het was al verwoest, ende vele liede
[pagina 147]
Waren dar mede gequetst sere, Soe dat selke scade noit ere Gesciede in lande alst dede van dien. ‘Ende alsic dit hadde versien 21860[regelnummer] Woudic wreken al dit lant. Doe wapendic mi al te hant, Ende .vi. ridders met mi; Ende wi vingene, bedi Dat wine leveren wouden ter vart 21865[regelnummer] Den gygant, quame hi hare wart, Dat hire justicie af dade, Alselke als hi worde te rade. Nu sidi wel te poente comen Te siere baten, te siere vromen; 21870[regelnummer] Want die gygant hores niemare Ende soude margen sijn comen hare.’ Lanceloet seide alsoe houde: ‘Wistic dat hi margen hir comen soude Ic soude bliven daric nu ben 21875[regelnummer] Om te vechtene jegen hem, Ombe in paise te settene dit lant.’ Die wert antwerde hem al te hant: ‘Hi dade aelmoesenen mere Dan enech man dede noit ere, 21880[regelnummer] Die onder mochte doen desen; Ende het soude scoender ridderscap wesen Dan in dit lant enech es gesciet, Want hets man dimen meest ontsiet, Na mire bester wetentheden, 21885[regelnummer] Die leeft op den dach van heden.’ Behort bat Lancelote daer af, Soe dat hi hem ene bede gaf Bi dien orlove der gesellen, Dar gi hir vore af horet tellen, 21890[regelnummer] Des hi was utermaten blide, Ende seide dese wort tien tide: Hi seide: ‘Here, wetti Wat gi hebt gegeven mi? Gi hebt mi georloeft te hant 21895[regelnummer] Te vechtene jegen dien gygant, Die hier op morgen comen sal, Gi ende dit geselscap al, Dies ic u allen weet groten danc.’ Lanceloet seide eer iet lanc: 21900[regelnummer] ‘Gi hebt mi bedrogen, Behort; Haddic van desen eer gehort, Dit ne haddic u georlovet niet, Wat soere af ware gesciet, Ombe dat sere tontsien es di gygant, 21905[regelnummer] Na datmen segt in dit lant; Ende ic biddu datgi mi Dese batalie laet doen, bedi Datic ben al nu ter tijt Een deel sekerre dan gi sijt.’ 21910[regelnummer] - ‘Des ne doe ic niet,’ sprac Behort doe; ‘Ic hope dattic doen sal alsoe, Here, dat gijs blide selt wesen.’ Lanceloet sprac: ‘God onne u van desen!’ Si waren daer herde wel ontfaen: 21915[regelnummer] Savonts alsi slapen souden gaen Was daer gemaect elkerlike Een bedde scone ende rike, Ende te Lanceloets behoef, te waren, Een scoender dan dandre waren, 21920[regelnummer] Ombe dat sine gesellen begerden Datment hem dade te werden. Te sinen voeten lach die coninc Bandemagus, die om gene dinc Leggen en woude in ander stede, 21925[regelnummer] Wat Lanceloet dar toe dede. Sanders dages, also si hadden gehort Messe, was gewapent Behort. Bandemagus brachte tier stede Lanceloets swert, bi siere bede; 21930[regelnummer] Ende Lanceloet nam dat swert doe Ende sprac dus Behorde toe: ‘Behort, ic geve u dit swert!’ Doe dede hi bringen sijn part Ende hi gaeft Behorde. 21935[regelnummer] Dar na seidi dese worde: ‘Behort, ic hebbe vrese van u, Omdat gi hebt te done nu Jegen enen machtegen man ende ficren Sonder gelijc. Bi dier manieren 21940[regelnummer] Biddic om u ere Ende om uwe bate sere, Dat gi mi laet doen di batalie.’ - ‘Here,’ sprac Behort, ‘sonder falie, Dat en mach altoes niet wesen.’ 21945[regelnummer] Behort sat op sijn pert na desen. Die wart gaf hem dien scilt daer naer, Die mijn her Ywain brachte daer. Hi namene ende vor ute te hant, Ende beide na dien gygant. 21950[regelnummer] Doe sprac Lanceloet dese worde Te sinen geselle van Behorde: ‘Ombe dat Behort teter ende jonc es Hebbic te merre sorges des, Datten die gygant mach slan doet, 21955[regelnummer] Die soe starc es ende soe groet; Ic sal mi wapenen dar bi.’ - ‘Gi hebt wel gepenst,’ seiden si. Si gingen ten cartelen liggen saen Om te siene hoet soude vergaen, 21960[regelnummer] Soe datsi, dar si alsoe lagen, Den gygant comen sagen. Si spraken tote Lancelote daer naer: ‘Here, siet den gygant daer.’ Hi antwerde: ‘Mine vrese es al 21965[regelnummer] Dat hi ons drove maken sal.’ Hem liepen die trane uten ogen; Hi begonste droefheit togen. Si troestene sere vandien. Alse Behort den gygant hadde versien 21970[regelnummer] Hi gereidde hem ter joesten sonder worst, Ende hilt den scilt vor sijn borst. Die gygant riep te hem wart, Tierst dat hi sijns geware wart: ‘Riddere, in onwerden van mi 21975[regelnummer] Staecti minen scilt af, dar gi Groet quaet ane daet, ende dar u Ombe steet te stervene nu.’ Si reden elc op andren ende staken Dattie gelavien in stucken braken: 21980[regelnummer] Elc geraecte andren soe heerde, Datsi beide vielen ter eerde Ende lagen beide soe ontdaen, Datsi qualike mochten opstaen. Behort spranc op, die dapper was, 21985[regelnummer] Ende scaemden sere das, Dat hi soe lange ter erden lach Dar Lanceloet sijn neve toe sach, Dien hi ontsach vor alle man; Ende hi ginc den gygant an, 21990[regelnummer] Die op was begonnen staen, Ende slogene op dien helm saen, Dat hine dede vallen mettien Ter erden neder op sine knien. Dar na verhaeldi noch enen slach, 21995[regelnummer] Ende slaet op hem al dat hi mach, Soe dat hi dar af te handen Neder viel, met beiden handen. Hi richte hem op na desen, Alse die was in groter vresen. 22000[regelnummer] Behort wert wel geware das, Dat hi sere te barenteert was. Hi sloech an dien helm die hant, Ende togene hem af al te hant, Ende warpene en wech ter vart. 22005[regelnummer] Alse Lanceloet des geware wart
[pagina 148]
Was hi des utermaten blide; Die gygant drove an dander side, Alse sijn hoeft was al bloet, Want hi hadde vrese vander doet; 22010[regelnummer] Sonder dat hi hem vertroeste doe Op sine macht ende cracht toe. Hi trac te hant sijn swert, Ende ginc te Behorde wert, Ende slogene inden helm daer mede, 22015[regelnummer] Dat hijt .ij. vingere in gaen dede. Alse Behort den slach hadde beseven, Die hem die gygant hadde gegeven, Hi pensde: quamer vele mere Het soude hem mesvallen sere; 22020[regelnummer] Ende hi wert wel geware das, Dat die gygant vele starc was Dan enech man dien hi noit eer vant. Doen sloech hi na hem alte hant. Dander wischde tien tiden, 22025[regelnummer] Alse die den slach niet dorste ontbiden. Si slogen onderlinge slage groet, Soe dat niet en hadde gewant Lanceloet Dat soe hadde mogen duren Alsoe lange alse dede tier ure. 22030[regelnummer] Entie gygant dectem soe wel, Datten die.....Behorts niwerinc el Dan opten scilde mochte geraken, Dat Lanceloet seide bi dien saken, Dat meer wiste van scermene die gygant 22035[regelnummer] Dan iman dien hi oit vant; Want hi hadde opten scilt ontfaen Selke .c. slage, sonder waen, Dar een ander af ware doet; ‘Ende en haddi dat hoeft niet bloet, 22040[regelnummer] Hine worde niet gescoffiert nu Bi enegen man die hier es nu.’ Dar na sloech Behort den gygant af Met enen slage die hi hem gaf Den nese ende oec die liere, 22045[regelnummer] Datmen mochte sien al bloedech sciere Sine tande in allen steden Blicken, boven ende beneden. Doe warp hi den scilt ter erden: Behort slogene noch mettien swerde 22050[regelnummer] Enen slach, dien hi sloech soe groet wel, Dat hi in vresen vander doet neder vel. Lanceloet quam tote Behorde doe, Ende alle sine gesellen toe, Ende vrachden oft hi was gewont. 22055[regelnummer] Hi seide dat hi en hadde tier stont En gene quetsinge noch dare. Men ontwapendene dar nare. Si bleven savonts dor twaerts bede, Dire herde vele ombe dede 22060[regelnummer] Eer hijs hen gebidden mochte. Hi dede soe dat hi brochte Alle die ridders die waren int lant, Die blide waren vanden gygant Alsi sijn mesval vernamen; 22065[regelnummer] Soe datter wel .ccc. ridders quamen, Ende vrowen ende oec joncfrouwen, Die di bliscap wouden scouwen. Ende si dreven grote feeste Met hen lieden, minste ende meeste. 22070[regelnummer] Si deden Behorde grote ere Ende boden hem haren dienst sere. Si seiden: ‘Here, wi sijn u Alle sculdech te diene nu; Gi hebt ons vander meester scalchede 22075[regelnummer] Ende vander meester pinen mede Geloest, daer liede in waren noit eere; Ende wine hadden nembermere Pais gehadt vanden quaden keytijf, Mar dat gi hem hebt genomen dlijf. 22080[regelnummer] Gi selt van allen lieden bi dien, Dire af horen spreken, sijn ontsien.’ Dar waren si wel ontfaen doe. Des anders dages margens porden si vroe Bi dien orlove van haren wart; 22085[regelnummer] Soe dat her Ywain vragende wart Lancelote war hi hem soude bewinden. Hi seide: darne soude sinden Die aventure. - ‘Wat soecti dan?’ - ‘Ic socke,’ seide die goede man, 22090[regelnummer] ‘Hestore, minen broder, ende Lionele, Minen neve, ende andre vele Vanden gesellen, die al nu Hir niet en sijn, dat seggic u.’ Ende hi teeldem mede doe 22095[regelnummer] Vanden coninc Bandemaguse, hoe Hi har geselle worden was. Ywain wert herde blide das, Soe dat hi oec in rade wart Dat hi hem mede warp an di vart. 22100[regelnummer] Doe begonste Lanceloet vertellen: ‘Wi sijn hir .vij. gesellen, Dat elc van ons es in menech lant Over goet riddere becant, Laet ons sceden nu ten tiden, 22105[regelnummer] Ende elc sal sinen wech riden. Ware dat wi te gadre bleven Men souts ons genen prijs geven. Ende op alreheilegen dach Laet ons hir kiren, dijt doen mach, 22110[regelnummer] In desen casteel, ende tien stonden Elc seggen wat hi heft vonden; Ende dit sal elc vertellen, Vint hi enegen vanden gesellen, Dat si hir comen ter ure. 22115[regelnummer] Ende gave ons God aventure Dat wi mochten vergadren dar, Wi mochten varen te gadre daer naer Te hove, te Arture den coninc.’ Si geloveden alle die dinc. 22120[regelnummer] Alse die gesellen alsoe scieden Nam elc sinen wech van hen lieden. Ende Lanceloet reet, al sonder sage, Sonder aventure .xv. dage, Soe dat hi doe pensende wart 22125[regelnummer] Dat hi soude maken sine vart Ten foreeste wart, dar hi te voren Lionele hadde verloren. Hi reet soe lange, dat hire quam, Dar hi de selve stat vernam 22130[regelnummer] Dar hine lest hadde gesien. Hi seide: ‘Helpt God, here, mettien! Hier sciet hi van mi, nu biddic u, Dat gi mi doet verstaen nu Enege nimare van desen, 22135[regelnummer] Daric verhoget bi moge wesen.’ Alse hi dus sprac hi vernam Dat ene jonfrouwe te hem wart quam; Doe groettise vriendelike, Ende si hem weder dier gelike. 22140[regelnummer] Si seide: ‘Here wat soecti?’ - ‘Joncfrouwe, ic soeke,’ seide hi, ‘Enen riddere embertoe.’ - ‘Hoe es sijn name?’ seide si doe. Hi seide: hi hiete Lyoncel. 22145[regelnummer] Doe besachsine bat een deel Ende besworne dat hi hare Seide hoe dat sijn name ware. - ‘Ic hete Lanceloet, joncfrouwe.’ Si seide: ‘Lanceloet! bi mire trouwe, 22150[regelnummer] Ic hebbe, here, van u Dicke horen spreken vor nu; Gi sijt die beste riddere die leeft, Na datmen dicke geseit heeft. Ic sal u den riddere wisen, wildi, 22155[regelnummer] Dien gi soect, indien dat gi
[pagina 149]
Wilt geloven met mi te gane In welker tijt ics u vermane, Ende dat gi mi selt doen al In lone datic u eischen sal.’ 22160[regelnummer] Lanceloet antwerde dar toe Dat hi gerne soude doen alsoe, Behouden sicre macht ende sire ere. Si seide: ‘Ic en eisce nemmere.’ Die joncfrouwe seide dar nare, 22165[regelnummer] Dat in dat foreest een riddere ware, Die vreselijcste die hi vordien Met ogen noit hadde gesien, Die in prisone helde Lionele Ende van Arturs riddren vele. 22170[regelnummer] Si wisde hem die stede Ende si seide hem doen mede, Datten hieten minste ende meeste Tarquijn vanden ontwegeden foreeste. ‘Nieman es felre noch verwoeder 22175[regelnummer] Dan hi; Karodos was sijn broeder, Die soe fel was ende soe groet, Die gi dor Waleweins wille sloget doet.’ - ‘Des selfs dat ic sinen broder dede,’ Sprac hi, ‘salic hem doen mede, 22180[regelnummer] Op datickene mach begaen.’ Si leiddene ter stat saen Dar si vonden lopende uit Die fontainie, dor .i. selverinen conduit Vallende in een marberijn vat vort, 22185[regelnummer] Alse gi hir voren hebt gehort. Si dochtem scone ende wel berecht, Ende met bladren van pinnebomen gedecht; Ende si toende hem dar naer Wel .lx. scilde hangende daer. 22190[regelnummer] Hi sach Aglovels scilt tier stede, Ende Sagramors, ende Keys mede, Ende Gosenoyts van Strangloet, Ende Brandelijs scilt al bloet, Ende Lioneels, die nochtan dar 22195[regelnummer] Genen scilt ne brachte, maer Hi hadde enen scilt doen maken Na Lioncels scilt, bi dien saken, Dat dine sagen vroet waren das, Dat Lioneel dar gevaen was. 22200[regelnummer] Die joncfrouwe seide: ‘En siedi niet? Alle die scilde die gi hir siet Heeft die riddere onder gedaen Ende houtse hir binnen gevaen.’ Lanceloet antwerde te desen: 22205[regelnummer] ‘Jonfrouwe, dan mochte niet wesen, Het moeste den riddere wel gevallen, Die den dulsten van hen allen Onder soude doen tenegen male.’ Binnen datsi waren in dese tale 22210[regelnummer] Quam die riddere gereden te hen waert, Ende brachte vor hem op sijn paert Enen riddere sere gewont, Dien hi hadde verwonnen tier stont. Ende alsen die jonfrouwe wert geware, 22215[regelnummer] Si sprac tote Lancelote dar nare: Sietene dar, ende merct des, Wat duvelscer man dat es, Hoe hi die ridders leit gevaen.’ - ‘Laettene comen,’ sprac Lanceloet saen, 22220[regelnummer] ‘Want die riddere comt trameer niet In vancnessen, wats gesciet Van hem.’ Ende hi dede binnen dien Dat sinen perde niet gebrake besien; Ende hi sprac dus den riddere toe, 22225[regelnummer] Dat hi den riddere nederleide doe, Want hine woude gedogen niet Dat hine vorder vorde iet. Alse hi sine wort hadde verstaen Hi leidde den riddere neder saen, 22230[regelnummer] Ende sat te hant op sijn part, Ende liet lopen te Lancelote wart: Ende Lanceloet weder op dien, Alse die noit eer hadde ontsien Enechs ridders hoverdechede. 22235[regelnummer] Si vielen te gadre tier stede, Soe dat hen niet te staden mochte staen Halsberch no scilt, sonder waen, Sine waren beide gader gewont; Ende waren beide doet bleven tier stont, 22240[regelnummer] Met dat si hen soe onderstaken, Mar dat har glavien braken; Ende si vielen beide te samen Met scilde ende met lichamen, Datsi beide van haren perden 22245[regelnummer] Vallen moesten neder ter erden, Soe datsi noet hadden ersaters tier stont; Bedie die ridder was gewont In sine borst tien tide, Ende Lanceloet in die slinke side. 22250[regelnummer] Ende si bloeden beiden sere; Mar sine gevoelden gene dere, Ende si sprongen weder op doe. Si onderslogen hen embertoe (Si waren beide soe begrepen 22255[regelnummer] Met erren moede ende met gramscepen,) Mettien swerden, dat al in een Dat vier ute dien helmen springen sceen. Doe begonste die strijt verwreden Ende vreselijc werden onder hen beden, 22260[regelnummer] Soe dat hare scilde faelgierden daer, Ende dbloet spranc ute haren wonden daer nar; Ende gaven elc andren te dien stonden Vele grote ende cleine wonden, Soe dat die grote riddere doe 22265[regelnummer] Soe sere bloetde embertoe, Dat hire af hadde gestorven saen En hadde sine grote lichtheit gedaen. Lanceloet moyedene soe sere, Ende dander was soe in die were, 22270[regelnummer] Datsi beide soe moede waren, Datsi des strijds moesten ontbaren Ende rusten moesten, wilde elc oft ne wilde. Daer si leenden op hare scilde, Die sere waren gefaelgiert doe, 22275[regelnummer] Sprac die riddere Lancelote toe: ‘Her riddere, ic biddu nu ter tijt Dat gi mi segt wi gi sijt, Ic soude gerne kinnen u Ende uwen name weten nu; 22280[regelnummer] Gi sijt die beste ridder heden den dach, Die ic noit met ogen sach Sint ic wapine dragen began: Ic hebbe verwonnen nochtan Wel .m. ridders ende mere, 22285[regelnummer] Mar u gevic den prijs ende die ere, Dat gi meester ende blome sijt Van allen ridderen nu ter tijt. Ende hir ombe soudic nu Gerne uwen name weten, bequaemt u; 22290[regelnummer] Gi mocht selc sijn, sonder waen, Ic maecte pays jegen u saen, Ende gi mocht oec selc wesen mede Ic ne name pays noch vrede.’ - ‘Vintmen man dan,’ sprac Lanceloet, 22295[regelnummer] ‘Daer gi nijt op hebt so groet, Dar gi genen pais jegen en wilt?’ Dander, die leende op sinen scilt, Seide: ‘Jaet, allene enen man.’ Lanceloet seide: ‘Wie es hi dan?’ 22300[regelnummer] - ‘Het es Lanceloet van Lac, Die mi heft gedaen selc ongemac, Daric noch soe drove ane ben, Ic en name en gene pais jegen hem. Hi sloech Karodos minen broder doet, 22305[regelnummer] Daric minne an hadde soe groet,
[pagina 150]
Datic noit in eertrike Minde man dier gelike. Ic wouder ombe hebben gegeven nu Al tgoet datic hebbe, seggic u, 22310[regelnummer] Dat Lanceloet ware hir nu ter tijt In dien poente dar gi in sijt; Ic soude mi dan wanen wreken Vanden rouwen die mi int herte steken.’ Lanceloet sprac tote hem dar nare 22315[regelnummer] Dat hi wel te poente comen ware Hem te wrekene, haddi gemogen, Want hine dar sach mettien ogen, Ende hadde geproeft al ytowert Hoe dat sniden conste sijn swert. 22320[regelnummer] - ‘Sidi dan dit, Lanceloet?’ seidi. - ‘Jaic,’ sprac Lanceloet; ‘Wet wel dat gi Man sijt dien ic meest hate nu, Dat salic te hant tonen u.’ Mettien hief Lanceloet dat swart 22325[regelnummer] Ende ginc vaste te hem wart, Ende hi gaf hem enen slach, Dat hi vor hem ter erden lach. Die ander spranc op verdelike, Nochtan was hi gequetst vreselike, 22330[regelnummer] Ende gecrinct utermaten Vanden bloede dat hi hadde gelaten; Hadde .i. ander gehadt sine wonde Hi ware af doet lange stonden; Mar hi was van soe groter herten embertoe, 22335[regelnummer] Ende sloech op Lancelote doe Grote slage alsi mochte, Ende Lanceloet op hem onsochte. Die strijt gedurde soe lange Onder hen tween onderlange, 22340[regelnummer] Dat hen allen wonderde van dien, Die haer striden hadden gesien, Hoe si soe lange gestonden; Want elc hadde selke .x. wonden, Dar een ander wel sterven mochte 22345[regelnummer] Vander minster, si was soe onsochte; Mar sine gevoeldens min noch mere, Si onderhaetten hen soe sere, Ende elc sloech op andren dare Gelijc oft hi yserijn ware. 22350[regelnummer] Si hadden beidegader doc Hare halsberge gescort soe, Elc hadde andren geslagen doet Hadden si die slage alsoe groet Elc andren gegeven tien tide 22355[regelnummer] Alsi daden int begin vanden stride. Si waren soe vermoyt tien stonden, Dat hen die swerde ontwonden Uten handen alsi souden slaen; Entie grote ridder, sonder waen, 22360[regelnummer] Was soe mesmaect ende soe moede, Beide van wonden ende van bloede, Dat hi met pinen staen mochte. Lanceloet, dine sere versochte, Hine was niet soe moede doe, 22365[regelnummer] Hine sloech optien riddere embertoe, Die soe sere wert onder saen, Dat hine niet ne mochte wederstaen; Hi moeste wischen harentare, Ende Lanceloet volgede hem ember nare, 22370[regelnummer] Die en gene were mochte togen Anders dan embertoe gedogen. Ende Lanceloet liep hem op metter vart, Ende drevene al achterwart Bider fontainen op ene gracht, 22375[regelnummer] Dar hi alsoe op hem vacht, Dat hi achterwart in die gracht vel, Dar hi niet ute ne mochte wel. Lanceloet trac hem den helm af; Hi warpene en wech ende gaf 22380[regelnummer] Hem enen slach opt hoeft te handen, Dat hijt hem cloef toten tanden. Doe viel hi doet dar ter neder, Ende Lanceloet stac sijn swert in weder. Die jonfrouwe seide daer nare 22385[regelnummer] Tote Lancelote, dat hi volgede hare. Ende Lanceloet bat hare tien tiden Dat si soe lange soude ontbiden Dat die ridders ute waren gedaen, Die dar binnen lagen gevaen. 22390[regelnummer] Die jonfrouwe antwerde alsoe houde Datse die riddere wel uut doen soude Dien hi verloest hadde. Dar nare Wert Lanceloet wel an hem gewarc Dat hi Waleweins broder was 22395[regelnummer] Gaheret, daermen eer af las. Ende Gaheret tien selven stonden Richtem op met al sinen wonden, Ende hietene wel comen wesen. Lanceloet sprac: ‘Seldi mogen genesen?’ 22400[regelnummer] - ‘Ja ic wel, here,’ antwerde hi, ‘Op dattic iwerinc in rasten si.’ Lanceloet sprac: ‘Gi selt hir binnen varen Ende delivereren sonder sparen Uten prisone onse gesellen, 22405[regelnummer] Dire in gevaen sijn, horic tellen, Ende andre ridders menegerhande, Die met hen sijn ute vremden lande. Ic moet varen met derre jonfrouwen, Dier ict geloefde bi trouwen 22410[regelnummer] Te varne dar si mi wille leden.’ Ende hi dede verbinden tier steden Sine wonden ombe hoeden Datsi niet vele en souden bloeden, Ende hi volgede dar nare 22415[regelnummer] Der jonfrouwen ende vor met hare. Gaheret vor inden casteel thant, Dar hi die slotele hebbende vant Enen knape. Alsi tot hem quam, Ende die knape gewapēnt vernam, 22420[regelnummer] Hi wert sere te mayeert van dien Ende woude alte hant vlien. Gaheret gegrepene saen Ende seide: ‘Gine selt mi niet ontgaen, Gine selt mi leiden, seggic u, 22425[regelnummer] Dar die gevangene liggen nu;’ Dat hi herde node dede doe, Mar datten Gaheret dwanc daer toe. Die knape leiddene thant Dar hi ene zale staende vant; 22430[regelnummer] Ende alse die dure was ontdaen Gaheret ginc dar binnen saen. Si stonden alle op, nochtan En kinden si niet den goeden man. Gaheret vrachde tien stonden 22435[regelnummer] Ombe die gesellen vander tafelronden. Doe sprongen op Hestor ende Lioneel Ende ander gesellen een groet deel. Alsi Gaherette hadden gesien Si deden hen te kinnen na dien. 22440[regelnummer] Si liepen sere te hem waert Ende helsedene metter vart. Dar na Gaheret dese wort sprac: ‘Gi heren, mijn her Lanceloet van Lac Groet u allen gemeinlike, 22445[regelnummer] Beide vremde ende heimelike, Ende ontbiet u bi mi, al sonder waen, Dat gi alse gi wilt moget utegaen. U en sal u over uwen wille Nieman houden, lude no stille; 22450[regelnummer] Want wet wel, dat Lanceloet Den groten riddere sloech doet Bider fontaynen.’ Alsi dit horden, Wet wel, datsi so blide worden, Ic en mocht u niet vertellen. 22455[regelnummer] Doe gingen ute die gesellen,
[pagina 151]
Blide van dier aventure, Die hen gesciet was ter ure. Ende alsi ute waren gegaen Doe tellese Gaheret saen, 22460[regelnummer] Ende hi vant datter waren wale .lviij. ridders bi getale Van Arturs hove ende van andren, Alsoe alsi voren wandren, Aventuren soeken weder ende vort. 22465[regelnummer] Doe sprac Keye dese wort: ‘Ic seide waer wilen ere Alsic seide dat wi nembermere Uter vancnessen worden genomen Lanceloet en moeste eer hier comen.’ 22470[regelnummer] Dandre seiden: ‘Des sijt gewes, In wat steden dat die goede man es, Hi doet hem te kinnen wale.’ Doe seide Hestor dese tale: ‘Live here, wetti war wart 22475[regelnummer] Dat mijn her Lanceloet vart?’ Gaheret seide: ‘Ic segge u, Dat hi ten lande wart vart nu Datmen Terre foreine heet.’ - ‘Ay God, oftic hadde pert gereet,’ 22480[regelnummer] Sprac Hestor, ‘in gene manieren Ne soudic willen finieren Ic en soude willen varen daer hi es.’ Gaheret seide: ‘Sijt seker des, Gi moet bliven nu ten tiden, 22485[regelnummer] Want gine hebt war op riden.’ Binnen dat si hen berieden Wat si doen souden onder hen lieden Sagen si ute ende vernamen Waer .iiij. somers geladen quamen 22490[regelnummer] Met venisoene. Doe sprac Gaheret: ‘Wi mogen hier bliven te bet: Men brinct ons gnoech tetene toe.’ Brandelijs sprac te hen doe: ‘Wi sijn moede ende vermoyt van langen, 22495[regelnummer] Ende hebben lange gewest gevangen, Gaheret, ende gi sijt nu ter stont, Ende andre gesellen, gewont. Hir bi doet hier goet wesen Tes die gesellen sijn genesen. 22500[regelnummer] Ende hir binnen sal God geweerden Ons lieden te versiene van peerden.’ Des bleven si alle dare. Doe vrachden si ombe niemare Vanden hove Gaherette, 22505[regelnummer] Die hen seide sonder lette Vanden rijchsten tornoy die was, Als men hir te voren las, Te Locgres, sider dat ontfinc Ierst crone Artur die coninc; 22510[regelnummer] Ende hoe datter was ridderscap soe groet, Ende hoe dat scoffierde Lanceloet Die gesellen vander tafelronden, Alse die met Bandemaguse was tien stonden. Doe seide elkerlijc besonder 22515[regelnummer] Van Lancelote groet wonder. Keye sprac ten gesellen dan: ‘Lanceloet heeft wel getoent hir an Dat die tafelronde mere Bi hem plach te hebbene prijs ende ere 22520[regelnummer] Dan bider helecht van alder scaren Die vander tafelronden waren.’ Na desen sprac Gaheret vort Te Hestore van Mares dese wort: ‘Mijn her Lanceloet, dat seggic u, 22525[regelnummer] Belcht hem sere op u nu, Dat gi wel wist dat hi u broder was, Ende gi hem noit gewoget das, Mar gi swecht vor hem van desen Ofti u viant hadde gewesen.’ 22530[regelnummer] - ‘Hi es soe groet here ende soe wert man, Hine hadde mi niet geloeft dan, Ende ic hadde mi moten scoffieren Ne hadde hijt niet willen otroyieren Nu dat dar toe comen es, dat hi 22535[regelnummer] Dit bi andren weet dan bi mi, Ic salne wel acquinteren mogen, Wille mi onse here gedogen Datickene vinde, ende dat sal Cortelinge sijn, hebbics geval, 22540[regelnummer] Want ic salne soeken metter vart Tierst dattic mach gecrigen part; Ende donct hem datic hebbe mesdaen Ic saelt hem betren sonder waen.’ Alse Lioneel dat horde 22545[regelnummer] Hi was blide om die worde: - ‘Ay Hestor, vor nu Haddic enen quaden neve an u, Die u dus hebt bedect jegen mi.’ Hestor seide: ‘Here, dat was bedi 22550[regelnummer] Dat gi sijt soe hoge, soe edel man, Geboren van coningen ende van Coninginnen van groter machte, Ende ic ben van nedren geslachte Van mire moder side geboren, 22555[regelnummer] Ende ic en waende niet te voren Dat gi mi over maech houden wout, Mar dat gire mede spelen sout.’ Lyoneel Hestore antwerde gaf: ‘Hestor, spracti meer hir af 22560[regelnummer] Ic soude wanen dat gijt seit te hant Ombe datic en hadde en geen lant; Mar wille God, die ons geboet, Ende mijn neve Lanceloet, Den coninc Claudas sal noch berowen 22565[regelnummer] Des onrechts ende der ontrowen Die hi ons lieden heft gedaen, Ende salre selken loen af ontfaen Alse verradere verdient dar an Dat hi onteerft .i. edelen man.’ 22570[regelnummer] Dus bleven si al die weke daer. Die grave van den Pale quam daer naer, Die van Terquins doet was blide. Hi vant dar ten selven tide Enen sinen neve, dien hi vor dien 22575[regelnummer] In langen tiden niet hadde gesien; Ende alse hi wiste dat die ridders daer Van fauten van perden bleven overwaer, Hi gaf elken riddere van Arturs hove Een starc pert van dieren love. 22580[regelnummer] Terquins casteel ende al die dinge Diere toe horden metter woninge, Ende voren van danen gereet Den selven wech die Lanceloet leet, So dat si in een bosch quamen 22585[regelnummer] Dar si enen geslagenen wech vernamen. Gaheret seide: ‘Hets goet dat elc bestaet Sinen wech ende allene gaet; Ende ombe dat wi onseker sijn nu Lancelote te vindene, seggic u, 22590[regelnummer] Dat elc van ons allen si En alderheilegen dage, mogewi, Ten castele van den Trepasse, die staet Alsoe alsmen te Gorre wert gaet. Lanceloet heft gesegt, overwaer, 22595[regelnummer] Op dien dach te sine daer.’ Elc geloefde van hen lieden Dar te siene, ende si scieden, Ende elc vor sinen wech tier ure. Nu meer swiget die aventure 22600[regelnummer] Van hen te sprekene int gemene, Ende sprect van Lancelote allene. Nu gewacht daventure das, Alse Lanceloet gesceden was Vanden castele dar hi sloech doet 22605[regelnummer] Terquine, die was soe groet,
[pagina 152]
Die jonfrouwe reet vore ende hi Volgede hare ember bi, Soe dat si quamen gereden In enen smalen pat onder hen beden. 22610[regelnummer] Die jonfrouwe seide: ‘Here, wetti Waric u leide?’ Hi seide neenhi. Si seide: ‘Here, ic leide u Om vechten jegen enen riddere nu, Die ere quader costumen plecht, 22615[regelnummer] Want hi al die liede ontwecht Dar hi boven comen mach; Dat sceen mi wel heden den dach. Hi nam mi een dat scoenste pert, Dat in langen gesien wert, 22620[regelnummer] Ende woude mi doden tier stede Ombe daticker af sprac dorperhede.’ Doen drogen si onder hen tween, Lanceloet entie jonfrouwe, over een, Dat si allene voere voer daer 22625[regelnummer] Ende Lanceloet volgede naer. Alser die riddere wert geware Hi gegreep bidien arme hare, Ende stacse te hant ter neder. Die jonfrouwe stont op weder 22630[regelnummer] Ende hilt bidien breidele tpart, Ende sprac dus ten riddere wart: ‘Gine leidet niwerinc.’ Ende Lanceloet Hadde gesien des ridders stoet: Hi noepte mettien sporen sijn part 22635[regelnummer] Ende reet vaste te hem wart. Die riddere wert geware das, Dat Lanceloet sere bebloet was, Ende wert gescoffiert van dien, Ende gereidem jegen vlien, 22640[regelnummer] Dat hem Lanceloet al benam, Die met soe groter haesten quam, Dat hine dorden lichame stac. Ende alse hi tspere weder ute trac Viel hi onmacht, ende Lanceloet 22645[regelnummer] Slogene noch eens, dat hi bleef doet. Si saten op ende dar nare Vordene die jonfrouwe met hare, Die dar ombe grote bede, Eer hijt doen woude, dede. 22650[regelnummer] Si ontfingene wel, ende tote dien Dede si sine wonden wel besien Ere jonfrouwen, diere vroet ane was, Soe dat hi binnen .viij. dagen genas. Doe voer hi danen ende sochte 22655[regelnummer] Hestore aldat hi mochte, Ende sochtene ene maent aldure Sonder te vindene avonture Die te vertelne wert ware, Soedat hi quam gereden dar nare 22660[regelnummer] Tenen huse op enen dach Van religioene, daer hi sach Enen man met witten clederen staen, Dien hi vrachgde ombe Hestore saen. Die goede man seide: ‘Ic sach 22665[regelnummer] Dien riddere hier gisteren dien dach: Hi sloech hir enen riddere doet, sonder waen, Die ene jonfrouwe doet woude slaen. Doe vor hi henen metter vart.’ Ende hi wisde Lancelote war waert. 22670[regelnummer] Daertoe seide hem die goede man Dat hi witte wapine hadde an, Ende dat hi op .i. swert pert reet. Lanceloet reet der wart gereet, Ende reet soe verre, dat hi quam 22675[regelnummer] Dar hi enen starken casteel vernam Hoge ende welstaende, ende daer liep Een wijt water omme ende diep. Mettien dat hi reet dar wart Ontmoete hi in sine vart 22680[regelnummer] Enc jonfrouwe, die op hare Hant vorde enen sporeware. Hi groettese hoveschelike, Ende si hem desgelike. Si seide: ‘Here, war vardi?’ 22685[regelnummer] - ‘Ic vare herbergen,’ seide hi, ‘In desen casteel, die gi hir siet.’ Si seide: ‘Here, en doet des niet, Gine selt niet sonder gram te sine Vandar sceden, noch sonder pine.’ 22690[regelnummer] Hine wouts niet laten. Si seide doe: ‘God gever u beter geluc toe Dan den andren dire gaen; Want ic ne sach noit, sonder waen, Riddere weder keren dire ginc.’ 22695[regelnummer] Si scieden na dese dinc. Alse hi quam ter porten daer quam Een starc dorpere, dine nam Bi dien breidele ende seide: ‘Beet vanden perde sonder beide, 22700[regelnummer] Het es mine bi deser reden Dat gi over die brugge quaemt gereden.’ Lanceloet antwerde dar nare Dat hi genen tol sculdech en ware, Want hi ware vri man, 22705[regelnummer] Ende alsoe waren nochtan Alle die riddere van eertrike.’ Die dorpere seide: ‘Sekerlike, Hier en seldi niet sijn soe vri, Ic en sal hebben u pert, wildi; 22710[regelnummer] Al ne wildijs niet nochtan saelt sijn, Want het es van rechte mijn Nadien dat gi hir wilt liden.’ Hi hilt dien breidel vaste tien tiden. Doe staken Lanceloet mettien spere 22715[regelnummer] Dor den lichame soe sere, Dat hi viel ter erden al doet. Doe trac te hant Lanceloet Sijn spere uut, want hijs daer naer Te doene waende hebben daer. 22720[regelnummer] Hi vor in dien casteel. Doe horde hi Enen horen sere blasen dar bi. Doe quam dar .i. out man gegaen, Die seide: ‘Gi hebt quaet gedaen Dat gi doet hebt onsen portier, 22725[regelnummer] Dat seldi wel ontgelden hier.’ Alse Lanceloet dat hadde gehort Hine achtes niet. Hi reet vort, Ende dar hi dordi straten leet Hordi di liede roepen gereet: 22730[regelnummer] ‘Her riddere, dapperlike haest u, Gi vart tuwer doet wart nu.’ Hine achte niet op har wort, Mar hi reet ember vort. Alse hi ten meester torre quam 22735[regelnummer] Beette hi, ende nam Sijn pert selve ende bant Vordie porte alte hant. Hi ginc ten wikette in saen. Doe sach hi ene valporte neder gaen, 22740[regelnummer] Die .i. knape neder dede, Ende hi riep op Lancelote mede: ‘Her riddere, wi hebben u In ons portwardes stat nu, Dien gi hebt geslagen doet. 22745[regelnummer] Dar op ne micte niet Lanceloet. Dar na heeft hi vernomen Twee grote gygante comen Recht in kempen wise berecht, Want si hadden di hovede ontdecht, 22750[regelnummer] Anders waren si gewapent wel. Si scenen sere wreet ende fel Ende dar toe starc ende groet. - ‘Geeft [u op],’ seiden si, ‘oft gi sijt doet.’ Hi sach dat si gene ridders waren 22755[regelnummer] Ende hi seide sonder sparen
[pagina 153]
Datten niet en souden scoffieren Twee dorpers in en genen manieren. Hi sloech den iersten, des geloeft, Mettien swerde soe int hoeft, 22760[regelnummer] Dat hi vor sine voete viel doet. Doe reet ten andren wart Lanceloet. Dandre, die sinen geselle doet sach, Ne dorste niet ontbeiden sinen slach Ende vloe aldat hi mochte gevlien, 22765[regelnummer] Ende Lanceloet volgede dien. Hi achterhaeldene te handen Ende cloef hem thoeft toten tanden, Dat hi vor hem doet viel ter neder. Lanceloet sach wech ende weder 22770[regelnummer] Oft dar el yman ware, Ende hi sach comen dar nare Ene oude vrowe, alse hem dochte, Die di slotele van daer binnen brochte, Ende gafse Lancelote saen, 22775[regelnummer] Ende seide: ‘Gi hebt soe vele gedaen Met uwer doget, dat gi nu mere Van hir binnen sijt meester ende here, Ende hir dragict in handen u Bi der gerre wille die hir sijn nu.’ 22780[regelnummer] Hi nam van hare die slotele daer naer, Nochtan pensdi dat hi daer Onlange binnen bliven soude. Die porten waren ontdaen also houde, Ende dar quamen ridders ende vrowen 22785[regelnummer] Ende joncfrouwen Lancelote scouwen. Si hietene wille come al, Alse die har here wesen sal. Darna vrachde Lanceloet Wi die ridders waren, di hi sloech doet. 22790[regelnummer] Een riddere antwerde hem dare: ‘Here, dese casteel was hare, Ende wi alle gemene Hilden van hen te lene Onse goet, lant, hus ende hof, 22795[regelnummer] Si waren onse heren dar of.’ Doe vrachgde Lanceloet hoe si Den casteel gecregen? Doe seide hi Ende berichte Lancelote daer af Hoene die hertoge Kahenis gaf 22800[regelnummer] Hen lieden in hovescheden, Des ware wel .iij. jaer leden, Ombe dat sine deden op enen dach Ute enen prisone dar hi in lach; ‘Ende ombe dat si hare macht 22805[regelnummer] Soe groet kinden ende haer cracht, Ne wapenden si hem anders niet Dan gi sacht, dar u wel bi es gesciet Dat gise hebt geslagen doet; Ende wi alle, cleine ende groet, 22810[regelnummer] Selen u man wesen mere, Ende gi onser alre here.’ Doe woude Lanceloet weten Hoe die casteel was geheten. Men seidem dat hi Vagnel hiet. 22815[regelnummer] Doe seiden si: ‘Here, oft gijt gebiet, Segt ons hoe u name si.’ - ‘Ic hete Lanceloet,’ seide hi. Doe begonsten si sere verbliden, Ende waenden dat hi te dien tiden 22820[regelnummer] Dar binnen te bliven achte, Ende eerdene met al harre machte. Sanders dages stont hi op alst was dach: Enen knape hi dar versach, Dien hi menichwerf vordien 22825[regelnummer] In Arturs hof hadde gesien. Hi vrachdem met wien hi ware. Die knape seide hem dar nare, Ende dede hem met Lancelote te bekinnen, Ende seide hi was metter coninginnen. 22830[regelnummer] Oec seidi: ‘Here, mi wondert van u, Dat gi hir wilt bliven nu. Die in andren lande dan in desen In meerre eren mocht wesen, Indien dat u wille ware.’ 22835[regelnummer] Lanceloet seide daer nare: ‘Waenstu datic hir wille bliven dan?’ - ‘Jagi, na dat ic gesien can Ane tgelaet datic u sien togen.’ - ‘Ic ne soude hir niet bliven mogen 22840[regelnummer] Ombe gene sake,’ seide hi. ‘Live knape, nu biddic di, Dattu nems mine wapine ende mijn part Ende vare ten verloerne foreeste wart; Ende alstu ene halve mile heves gegaen 22845[regelnummer] Saltu vinden .i. cruce saen, Dar du sals beiden na mi.’ - ‘Ic saelt gerne doen,’ seidi, Alse hi dede, want hi vor daer. Lanceloet horde messe, ende dar naer 22850[regelnummer] Bat hi dat men hem brachte .i. pert, Hi woude hem varen meyen udewert. Alst pert quam hi sat op sonder sparen, Ende es met .ij. ridders gevaren Ter stat dar hi den knape vant. 22855[regelnummer] Doe beetti vanden perde te hant Ende wapende hem, ende gorde sijn swert, Ende sat te hant op sijn pert. Die ridders vrachden hem doe Waer waert hi varen woude alsoe. 22860[regelnummer] Hi sal varen int foreest, seide hi, ‘Daric hebbe te done: hier bi Ne beit niet na mi, want ic keren sal Alsic mach.’ Si deden dat hi beval. Lanceloet sciet van hen ende quam 22865[regelnummer] In een diep dal, dar hi vernam Ene jonfrouwe, die sijns blide was Alsi wiste die warheit das, Datsi Lanceloet hadde vonden; Ende si seide hem tien stonden 22870[regelnummer] Dat si Lancelote sonderlange Vele gesocht hadde ende lange, Ombe te bringene te hoefde Ene aventure, die si geloefde Dat nieman dan hi dartoe dochte, 22875[regelnummer] Dat hise te hoefde bringen mochte. Lanceloet voer met hare saen, Alse die wel waende hebben gedaen; Maer neen hi niet, want hi dede Quaet te sinen behoef ende dere mede, 22880[regelnummer] Want sine verriet ende leide toe In Morgueyns vancnesse doe, Die hadde ene scone woninge Inden bosch gemaect ende sonderlinge Ombe Lancelote te gecrigene daer, 22885[regelnummer] Alsine hadde, dat si daer naer Hem tallen dagen vort houden woude, Dat hi niet ute comen en soude. Si hadde in allen landen gesint .xij. jonfrouwen ombetrint, 22890[regelnummer] Die alle Lancelote sochten; Ende beval hen dat sine daer brochten, Ende hem seggen dat hi aldare Soude vinden aventure oppenbare. Aldus brachte dar die jonfrouwe 22895[regelnummer] Lancelote met al selker ontrouwe; Ende tierst dat si gebeet waren Ginc die jonfrouwe sonder sparen Te harre vrowen, ende seide hare Dat Lanceloet dar binnen ware. 22900[regelnummer] Die vrowe was blide van desen Ende seide: ‘Wel moetti comen wesen: Gi hebt mi herde live gedaen. Nu doettene ontwapenen saen, Ende doetene wel te gemake, 22905[regelnummer] Dat hem en gebreke en gene sake.
[pagina 154]
Ende alsi wel na geten heeft Bevelic u dat gi hem geeft Desen dranc, ende doetene scinken In enen nap, hi salne gerne drinken. 22910[regelnummer] Alsi sal hebben gedronken gnoech Soe mogedi met hem doen al u gevoech.’ Si gelovede te done alsoe, Ende kerde tote Lancelote doe, Ende leide .iij. knapen met hare. 22915[regelnummer] Die .i. nam sijn part: dar nare Namen dandre .ij. sijns goem, Ende leidene onder enen boem, Ende ontwapendene daer. Si leiddene in die zale daer naer, 22920[regelnummer] Dar hem die jonfrouwe, tierst datsi mochte, Goede scarlakene cledere brochte. Darna es hi ter taflen geseten, Ende alse hi wel na hadde geten Dranc hi vanden dranke, di was gemaect 22925[regelnummer] Te sinen behoef, di herdc wel smaect; Ende hi dranc dar af soe sere, Alse die en waent in genen kere Datmenne wille bedrigen alsoe. Dar na comt hem soe groet vaec toe, 22930[regelnummer] Dat hem wonderde in sine gedochte Wanen hem soe groet vaec comen mochte. Hi bat der jonfrouwen alsoe houde Datmen sijn bedde bereiden soude. - ‘Here, het es gereet,’ seide si. 22935[regelnummer] Doe stont op die ridder vri, Alse die al hadde verloren Die cracht die hi hadde te voren, Bidien dranke dien hi dranc. Hi ginc te bedde ende sliep eer iet lanc. 22940[regelnummer] Si ginc te harre vrowen saen, Ende dede hare die dinc verstaen. Morguyen nam ene busse met podre doe, Die si hadde gemaect dar toe, Ende ginc dar Lanceloet lach. 22945[regelnummer] Alsine soe vaste slapen sach Brachte si ene selverine pipe daer, Die si met pondre dar naer Vulde, ende hem sette In dien nese sonder lette, 22950[regelnummer] Ende hem in die hersinen blies. Hi was soe sere te barenteert dies, Dat hi van groter pinen hem strecte, Ende met pinen hem verwecte. Alse Margueyn dat hadde gedaen 22955[regelnummer] Seide si toter jonfrouwen saen: ‘Ic ben wel over hem gewroken nu, Ende ic wane wel, dat seggic u, Dat hine comt nembermere In dien sin dien hi hadde ere, 22960[regelnummer] Alse gedurt die cracht, sijt seker das, Vanden poudre dat ic hem inblies.’ Dar na bestaede si, sijt seker das, Dat pouder dat har bleven was: Si wanes hebben te done dar nare. 22965[regelnummer] Die jonfrouwe vrachde hare Wat si soude hebben van desen Te doene, ende hoet mochte wesen? Morgueyn antwerde tier stonde: ‘Alse die ridders vander tafelronde 22970[regelnummer] Van hem ne weten gene niemare Si selne soeken hare entare; Ende dar sijn die .ij. neven sijn, Die werde ridders sijn ende fijn, Dat sijn Lioneel ende Behort, 22975[regelnummer] Die ic hate ember vort Dor Lanceloets wille hars neven; Ende woude noch daventure geven Dat si hir quamen ter stede, Ic soude mi over hen wreken mede.’ 22980[regelnummer] Si dede Lancelote dragen doe In ene camere gemaect daertoe, Met yserinen vinsteren bewart, Die ontdeden jegen enen bogart. Si deder in ene couche maken, 22985[regelnummer] Bericht van al selken saken Oft die coninc Artur soude liggen daer; Ende si seide dese wort daer naer: ‘Hier sal hi liggen sijn leven al, Dat hi meer ute comen en sal.’ 22990[regelnummer] Doe sciet si van hem alsoe. Ende hi sliep toten dage toe. Tierst dat hi ontspranc, ende hi doe sach In wat cameren hi doe lach, Hem wonderde war hi wesen mochte; 22995[regelnummer] Want hi hem soe vele bedochte, Dat die camere niet was, in waerre dinc, Daer hi savons in slapen ginc. Hi wert al te mayert das, Hoe hi dar in bracht was, 23000[regelnummer] Ende hi gevoeldem te dier stont Herde siec ende ongesont, Ende hine sach nimanne hem beneven, Die hem enegen troest mochte geven. Hi lach tote middage soe onsochte, 23005[regelnummer] Dat hi hem op niet lichten en mochte. Doe quam Morgueyn in dien bogaert, Ende sach ter vensteren in wart; Ende alsine siec sach si seide Te harre jonfrouwen sonder beide: 23010[regelnummer] ‘Onse poysoin heft gewarcht sere. Lanceloet ne staet op tavont mere. Gaet te hem, siet wat hi doet, Ende en maect hem niet vroet Dat hi in vancnesse es, 23015[regelnummer] Wantic wane seker wesen des, Hi soude sterven van groten rouwe.’ Doe sprac tote hem die jonfrouwe, Ende vrachde hoet met hem ware. Hi ware siec seide hi hare, 23020[regelnummer] Ende soe tongereke tien tiden, Dat hi niet en soude mogen riden. Doe bleef hi alsoe liggende daer Ene maent dar naer, Eer hi weten mochte dat hi was 23025[regelnummer] In vancnessen, ende eer hi genas. Alse Morgueyn wiste dat hi was genesen Hare wonderde hoet mochte wesen. Doe dede die jonfrouwe verstaen Lancelote dat hi was gevaen, 23030[regelnummer] Dies hi hadde groten rouwe; Ende hi seide: ‘Ay jonfrouwe, Twi hebdi verraden?’ Si seide doe: ‘Here, ic moeste doen alsoe Ofte sterven.’ Doe seide hi: 23035[regelnummer] ‘Warombe houddi gevaen mi?’ Si seide: sine seits hem niet. Dar na hi die tale vallen liet. Soe dat hi daer gevaen lach Van doe tote na kersdach; 23040[regelnummer] Ende dat coude was .i. deel te gaen. Hi was vor ene venstere gestaen, Dar hi in die zale mochte sien, Ende sach in die zale mettien Ene hystorie scriven enen man. 23045[regelnummer] Oec wert hi wel geware dar an, Dat si van Enease van Troien was. Ende hi bat den scrivere das, Dat hi hem van siere varuwen gave: Hi seide hi soude maken dar ave 23050[regelnummer] Een beelde. Die man alse hijt horde Gaf hem waruwe ende datter toe horde. Lanceloet nam die instrumente doe, Ende loec de vensteren vaste toe, Dat nieman sijn werc soude sien, 23055[regelnummer] Ende begonste scriven na dien.
[pagina 155]
Int beginsele screef hi, alsict kinde, Hoe dattene te Arturs hove sinde Sijn vrowe van Lac, om die saken, Datmenne riddere soude maken, 23060[regelnummer] Ende hoe hi te Kameloet quam; Ende alsi siere vrowen scoenheit vernam, Hoe hi gescoffiert was ter stede Dar hi erst sach hare scoenhede; Ende hoe hi vor helpen dar naer 23065[regelnummer] Der jonfrouwen van Nochant screef hi claer. Dit was Lanceloets ierste dachvart. Dymagien waren soe geoppenbart, Ende alsoe wel gewracht, oft hi gescreven Beelde hadde al sijn leven. 23070[regelnummer] Snachts alse hi op sijn bedde lach Quam Morgueyn daer in, alsi plach Alle nachte te doene, Alse hi sliep, alse die gone Dine minde in allen sinnen 23075[regelnummer] Alsoe sere alse wif man mochte minnen, Ombe die scoenheit die an hem was. Ende si was herde drove das, Dat hi niet en woude minnen hare; Ende dat sine hilt gevaen al dare 23080[regelnummer] Ne was niet van nide, mar datsi Hem waende verwinnen dar bi, Dien si noit verwinnen en mochte, Nochtan dat sine dicke versochte. Ende alsi die beelde hadde gesien 23085[regelnummer] Si wiste wel dat bedieden vandien; Si hadde wel horen spreken dar of, Hoe dat Lanceloet was comen int hof, Ende hoe hi gecleet was al toe. Morgueyn sprac toten jonfrouwen doe: 23090[regelnummer] ‘Siet hir wonder van desen man, Die soe goet riddere es, ende daer an Soe subtijl van gewerke. Verstaet ene dinc die ic merke, Datten hertsten man van eertrike, 23095[regelnummer] Op dat hi minde gestadelike, Die minne subtijl soude maken. Nu verstaet wel bi wat saken: Desen riddere en ware niet Selke subtijlheit gesciet, 23100[regelnummer] Dat hi hadde connen scriven also, En hadden niet geleit daer toe Bedwanc van minnen.’ Ende si wijsde Hen die beelden ende prijsde, Die Lanceloet hadde gemaect daer. 23105[regelnummer] Si wisde hen lieden al claer War si die coninginne mochten sien, Ende waer Lancelote tot dien, Ende waer Arture den coninc, Entie betekenesse van elker dinc. 23110[regelnummer] ‘Dit gescrijfte moet hir in bliven, Ende ic salne laten volscriven,’ Sprac si; ‘Ic weet wel dat hi al Sine dade hir bescriven sal, Ende sal al toe scriven hier inne 23115[regelnummer] Van hem ende vander coninginnen; Ende haddijt al bescreven, Ic soude die dinc alsoe beweven, Dat hier soude comen Artur die coninc, Ende ic soudem doen kinnen die dinc, 23120[regelnummer] Ende die waerheit vander minnen Van Lancelote ende der coninginnen.’ Darna gingen si van dane. Sanders dages naden opstane Ontdede Lanceloet metter vart 23125[regelnummer] Die vensteren ten boegarde wart; Hi sach der coninginnen beelde daer: Hi neech hare ende groettese daer naer, Ende cusse[se] an haren mont, Ende dreef jegen hare tier stont 23130[regelnummer] Vele meer bliscapen, sonder waen, Dan hi jegen enech wijf hadde gedaen, Het ne hadde sijn vrowe gewesen. Hi begonste scriven na desen Hoe hi ter Doloreusen Garden quam 23135[regelnummer] Ende den casteel in handen nam, Ende hoe hine met vromecheiden wan Op Terquijns broder, den groten man. Dar na op den andren dach screef hi wel Aldat hem vordien tornoy gevel 23140[regelnummer] Daer hi droech wapine al roet, (Dat was dar gewont was Lanceloet Vanden coninc, darmen hir voren af las, Dat hi coninc van .c. ridders was.) Hi screef die dade ter stede 23145[regelnummer] Van hem ende van andren mede. Nu swiget die aventure Meer te sprekene tier ure Van Lancelote ende van Morgueyne, Ende sal spreken van Waleweine, 23150[regelnummer] Die van Lancelote gewont was Te Karmeloet, dat hi genas, Ende hoe hi volgede tien tiden Den gesellen doe hi mochte riden. Nu gewaget daventure das, 23155[regelnummer] Alse Walewein genesen was Van dattene Lanceloet wonde, Hi ruemde thof tier stonde Ende voer in die queste te hant, Ende dorreet menech lant, 23160[regelnummer] Vragende om niemare Van Lancelote harentare, Ende vanden anderen gesellen; Ende quam, alsict hore tellen, In dongewe[ge]de foreest, ende hi 23165[regelnummer] Nam sine herberge daer bi Inden tor, die hadde vor desen Torquins, des groets ridders, gewesen. Die grave vanden Parke was dare, Ende seide hem van Lancelote niemare, 23170[regelnummer] Hoe Lanceloet Terquine verwan, Die was dalre ontsienste man Dimen in die werelt vant doe, Ende hoe dat hine doet sloech toe. Ende hi telde hem daer naer 23175[regelnummer] Hoe dat Lanceloet verloeste dar .lxiiij. ridders, sonder waen, Die alle dar lagen gevaen. Mijn her Walewein seide tier stede Dat dat was grote vromechede 23180[regelnummer] Ende die sere te prisene was; ‘Mar ombe Gode, bericht mi das, Oft gine iet saget nadien.’ Dander seide dat hine niet hadde gesien. Sanders dages ter sonnen opgane 23185[regelnummer] Sciet mijn her Walewein van dane Ende reet dat hi tere abdien quam, Daerhi sine herberge nam, Daer hem vragede .i. out man Wanen hi was. Hi seide dan: 23190[regelnummer] Van Arturs hove; ende doe seide Tote hem die man sonder beide, Dat dar van danen .i. riddere siec lage. Dander seide dat hine gerne sage Ombe weten oftine mochte kinnen. 23195[regelnummer] Doe leidene die gene dar binnen, Dar die sieke riddere lach; Ende alsene mijn her Walewein sach Wart hi te hant geware das, Dat Bandemagus die coninc was, 23200[regelnummer] Die jegen hem op woude staen, Mar dat hi dat belette saen. Hi vrachde hem daer nare Oft hi iet wiste war Lanceloet ware. Hi seide: neenhi, sonder dat hi 23205[regelnummer] Hadde verstaen dat Lanceloet daer bi
[pagina 156]
In enen casteel, hiet Vagnel, sloech doet Twee starke gygante ende groet. Mijn her Walewein vrachden daer naer Weltijt si souden vergadren ende war. 23210[regelnummer] Die coninc sprac dat si sonder sage Vergaderen selen in alreheilegen dage Ten castele, diemen hiet doe Vanden Trepasse, ende daertoe Haren eet daden alsi scieden, 23215[regelnummer] Te vergaderne daer onder hen lieden. - ‘Waendi datter Lanceloet sal sijn?’ - ‘Ja hi, behout hi dleven sijn Ende hi sonder gevancnesse si, Want hijt also geloefde,’ seidi. 23220[regelnummer] Walewein seide: ‘Op dat ic mach, Ic salre wesen op dien dach.’ Mijn her Walewein vrachde doe Den coninc, waer hi was gewont alsoe. Die coninc antwerde hem te hant: 23225[regelnummer] ‘Ic quam gereden daer ic vant Gwerres uwen broder bestaen Van .iiij. ridders, dine saen Doet hadden geslegen, maer Dat ic hem quam te hulpen daer. 23230[regelnummer] Wi sloger .ij. doet ter stede, Ende dandre twee ontvlouwen ons mede.’ Walewein vrachde hem daer nare Ofti wiste war Gurreës ware. Die coninc seide: ‘Ic en wets niet, 23235[regelnummer] Sonder dat hi heden van mi sciet Gewont, niet also sere alsic bem.’ Doe vrachde Walewein hem Oft hi woude dat hi bleve dare Tote dien dat hi genesen ware. 23240[regelnummer] Neen hi niet, antwerde hi doe, ‘Want ic ben gewont alsoe, Datic niet en weet ten tiden Weltijt datic sal mogen riden; Hier bi en willic uwes blivens niet.’ 23245[regelnummer] Dar na Walewein van hem sciet, Ende hi reet harentare Vrachgende ombe niemare Ombe sine gesellen, daer hi af vernam Selken tijt dat hem wel bequam; 23250[regelnummer] Mar van Lancelote ne mochti horen Niet meer dan oft hi ware verloren, Des hi sere tongemake was doe. Ende hi reet vort embertoe Vele vremder lande dure 23255[regelnummer] Sonder te vindene aventure Daric af wille maken sage. Mar op alre heilegen dage Quamen die gesellen alle gemene, Sonder Lanceloet ende Behort allene, 23260[regelnummer] Ten castele, dar sijt hir voren Geloveden, alse gijt moget horen. Datter Lanceloet niet quam op dien dach Was dat hi in vancnessen lach Met Morgueyn der elvinne; 23265[regelnummer] Ende Behort, alsict sinne, Lach tere ander stat gevaen, Alse gi hir na wel selt verstaen. Alse die gesellen vergadert waren Sprac Walewein al sonder sparen: 23270[regelnummer] ‘Ay God here, wats ons gevallen! .ij. die beste van ons allen Gebreken ons!’ Si letten daer Toten andren avonde: dar naer Voren si in den casteel herbergen, sonder waen, 23275[regelnummer] Dar si herde wel waren ontfaen. Sanders dages alsi scieden Drogen si over een onder hen lieden Dat si niet en mochten met eren Sonder Lancelote te hove keren, 23280[regelnummer] Ombe dat hi har geselle was Vander questen, alsmen las. Mijn her Walewein seide daer naer: ‘Heren, hort na mi; hets waer, Quamewi sonder Lancelote int hof 23285[regelnummer] Men soude ons blameren dar of. Hir bi radic dat wine varen Alle soeken sonder sparen Desen winter aldure, Ende den somer na, toter ure 23290[regelnummer] Dat comt Sinte Marie Magdalenen dach, Ende elc van ons lieden dijt vermach Come teser plaetchen tien stonden; Ende ne wart hi dar binnen niet vonden Soe mogewi keren te hove 23295[regelnummer] Sonder begriep, bi orlove; Want dan selewi, sonder waen, Onse queste hebben voldaen, Alse jaer ende dach sal Hebben gedurt.’ Si loefdent al. 23300[regelnummer] Si deden hare helme of Ende namen elc an andren orlof; Si ondercusten hen ende scieden. Elc reet sinen wech van hen lieden. Selc reet toten inde vanden jare 23305[regelnummer] Sonder te horne enege niemare, Ende selke worden gevaen Eer si iet verre waren gegaen, In enen casteel, dat seldi weten, Die Tercre Devee was geheten, 23310[regelnummer] Dien Behort bi prouenchen wan. Ende ombe dat te lanc ware dar an Te vertelne harre alre strijt, Hoe hise verwan, ende te welker tijt, Salie u seggen der gerre namen, 23315[regelnummer] Die ten castele weder quamen Vanden Trepasse, alst was geset. Deen die dar quam was Mordret, Dander Acgloval; die derde was Die coninc Bandemagus, alsict las. 23320[regelnummer] Alse dese .iij. hadden versien Datsi dar mar en hadden hen drien, Si wordens herde sere ontset. Doe sprac ten andren Mordret: ‘Ic en weet wat wi mogen bestaen, 23325[regelnummer] Want te hove en willic niet gaen Eeric weet warechtege niemare.’ Die coninc Bandemagus sprac daer nare: ‘Ic wane datmen weet int hof Warechteger niemare dar of 23330[regelnummer] Dat wi soeken, dan wi weten nu.’ Acglovel seide: ‘Ic volchs u, Want dar comen alden dach, twaren, Ridders, die bringen niemaren. Hir bi radic dat wi doen varen 23335[regelnummer] Enen bode int hof sonder sparen, Die niemanne ne gewage des, Wanen hi comt of met wien hi es; Ende hi ombe Lancelote vrachge daer Ende ombe die gesellen dar naer, 23340[regelnummer] Ende hi ons come weder orconden Wat hi int hof hevet vonden.’ Si bevalen enen knape te gane Int hof ende ombe niemare te verstane, Ende seiden hem waer hise vinden soude. 23345[regelnummer] Die knape porde alsoe houde, Ende reet dat hi te Karduel quam, Dar hi den coninc Artur vernam In groten wille ende in gare Ombe te verhorne nicmare 23350[regelnummer] Van Lancelote ende vanden gesellen, Daer nieman niet af ne conste getellen, Des die coninc sere drove was; Mar hine toende niet die gelike das, Ombe dat hi niet en woude te mayeren 23355[regelnummer] Sine liede in gere manieren.
[pagina 157]
Mar wi dat sprac ofte liet, Die coninginne en swech niet; Mar si hadde, seidse, vrese groet Ombe Waleweine ende ombe Lanceloet, 23360[regelnummer] Want sine hadse noit vordien Soe lange uten hove gesien, Men hadde dar af gehort niemare. Die coninc antwerde hare: ‘Ic ne weet wat seggen van desen; 23365[regelnummer] Ic wane, hadden si doet gewesen, Wi haddens gehort niemare; Dar ombe benic in vare Datsi iegeren in verren lande Gevaen sijn onder viande, 23370[regelnummer] Ende enech hoge man bi aventuren Houtse gevaen nu ter uren, Dies niet seggen dar dor mi. Aldus wanic wel dat si.’ Doe kerde die knape dar hi vant 23375[regelnummer] Die .iij. gesellen, ende seide altehant Die niemare, die hi hadde verstaen. Alst Acglovel horde hi seide saen: ‘Hier en es el en geen raet ane Dan die queste weder te bestane, 23380[regelnummer] Want sonder die gesellen en comic niet Weder te hove, wat mijns gesciet.’ Ende dandre gesellen seiden doe Datsi oec wouden doen alsoe, Ende begonsten die queste weder. 23385[regelnummer] Ende si voren wech ende weder, Ende vonden menege aventure, Daric af swige nu ter ure. Nu latic staen dat vertellen Een sticken van dien .iij. gesellen, 23390[regelnummer] Ende sal van Lancelote doen gewach, Die in Morgueyns gevancnesse lach, In wat manieren ende in welker dinc Hi uter vancnessen ontginc. Nu doet daventure verstaen 23395[regelnummer] Dat Lanceloet soe lange lach gevaen In Morgueyns der elvinnen Vancnesse gevaen binnen, Dat hi .ij. wintere ende enen somer lach, Soe dat geviel op enen dach 23400[regelnummer] Na paesschen, dat hi in allen done Den boegart scone sach ende grone, Die neven sine camere stont doe, Entie bome wel gebloit toe, Dar dic vogelkine elcs dages songen, 23405[regelnummer] Entic rosen scone ontsprongen Vore die venstre dar hi lach, Dar hi dagelijcs op sach; Want Morgueyn hadde daer doen maken Enen bogaert, om die saken 23410[regelnummer] Dat Lanceloet soude bi desen Bat te paise inden somer wesen, Bedie dat hi al den winter was Sere tongemake, dor das, Dat hem doe soe sere verwach 23415[regelnummer] Die vancnesse dar hi in lach, Ende vele meer hadde gedaen, En hadden die beelden daer niet gestaen, Die hi gemaect hadde dar te voren In die camere, alse gi moget horen, 23420[regelnummer] Die hem wel bequamen int opsien; Want hine hadde noit vor dien Ridderscap gedaen, no clene no groet, Hine hadt dar gescreven al bloet, Elc na sicre manieren alsoe, 23425[regelnummer] Dat wonder was tanesiene doe; Soe dat hi ere costumen plach, Dat hi tien beelden op elken dach, Die hi gemaect hadde dar inne Na die gelike der coninginnen, 23430[regelnummer] [Ginc] ende cusse tier stonde Beide ane ogen ende ane monde, Gelijc oft sijn vrowe ware, Ende weende ende clagede dar nare; Soe dat alse die mey in quam, 23435[regelnummer] Entie april orlof nam, Ende hi vander cameren dar hi in lach Die bome scone gebloyet sach, Dat hi verblide vander gronhede Ende vanden rosen, die hi sach mede 23440[regelnummer] Versch ende neuwe ontspringen, Hem gedachte bi dien dingen Alte hant van siere minnen, Siere vrowen der coninginnen, Ende om hare anscijn claer, 23445[regelnummer] Ende om haren roden mont dar naer Bider roder rosen op sien; Ende pensde ember om hare bi dien, Soe dat hi op enen sondach tier stont Smargens mettien dage op stont 23450[regelnummer] Ende horde der vogelkine sanc. Ende tote na der sonnen op ganc, Dattie sonne sceen in den boegart, Lanceloet sach ten rosen wart. Hi versach ene rose dar saen, 23455[regelnummer] Die neuwinge was ute gegaen, Soe dat Lanceloet dochte das, Dat gene half soe scone ne was Alse hem die rose dochte wesen; Ende hem gedachte hi desen 23460[regelnummer] Sire vrouwen der coninginnen, Hoe hem dochte in sinen sinne Hare scoenheit tweewerf also groet Ten tornoye te Karmeloet Alse alle der ander scoenhede. 23465[regelnummer] ‘Ende om datic,’ seidi terre stede, ‘Niet hebben en mach di scone vrowe, Die rose, die ic soe scone scouwe, Die mi doet gedinken om hare, Motic ember hebben, hoe soe ic vare.’ 23470[regelnummer] Doc stac hi dor die venstre di hant Ombe die rose te nemene te hant, Mar hine mochter niet comen toe Ombe dat hire te verre af was doe. Hi trac sine hant weder in na dien 23475[regelnummer] Ende begonste dat yser besien Vander vinstere, dat hem hadde benomen Dat hi ter rosen niet en mochte comen. Alse hi dat yser soe dorestarc vant, ‘Wat sal dit sijn,’ seidi te hant, 23480[regelnummer] ‘Sal mi reste dwingen dar toe Datic minen wille niet en doe? Neent niet.’ Hi nam .ij. ysere te handen Vander vensteren met beiden handen Ende tracse soe sere te hem wart, 23485[regelnummer] Dat hise beide brac metter vart, Ende warpse opten vloer nede doe, Dar hi hem mede berecte soe, Dat hem die vingere gevleescht waren. Ende hi ginc ute sonder sparen, 23490[regelnummer] Ende ginc dar hi hadde gesien Die rose, ende cussedse na dien In gedinkenesse ende in minnen Van siere vrowen der coninginnen, Ombe dat hare die rose geleec wel. 23495[regelnummer] Hi leide die rose an sijn blote vel, Ende hi ginc ten torre wart saen, Dar hi vant die dore ontdaen. Hi ginc daer in, ende vant wapine gnoech, Ende wapende hem na sijn gevoech. 23500[regelnummer] Hi gorde an hem .i. goet swert Ende ginc alsoe udewert, Ende ginc ten stalle te hant, Dar hi .ij. goede pert vant. Hi saldelde doe dat .i. part 23505[regelnummer] Ende sat op, ende vor ter porten wart.
[pagina 158]
Alse ter porten quam Lanceloet Hads den portenare wonder groet, Alse die hem niet bewaende das, Dat enech riddere dar binnen was. 23510[regelnummer] Lanceloet vrachde hem dar nare Wie here van dien castele ware. Die portenare antwerde doe: ‘Hier en behort geen here toe; Hi es ere vrowen, diere woent inne, 23515[regelnummer] Ende heet Morgueyn die elvinne, Die des conincs Arturs suster es.’ Alse Lanceloet horde niemare des Viel hi in enen gepense saen, Dat hi die vrowe soude verslaen; 23520[regelnummer] Mar dat hem sijn herte riet, Dat hijt dor Arturs wille liet, Ende ombe dat si een wijf was toe. Lanceloet seide ten portier doe: ‘Du salt dire vrowen maken cont 23525[regelnummer] Dat Lanceloet wech vart nu ter stont, Ende dat hise groet dier gelike Datmen dongetrouste wijf van ertrike Altoes sculdech te grotene es. Ende sech hare, dat si sie seker des, 23530[regelnummer] Ne haddic niet gelaten nu ter ure Dor die minne van coninc Arture, Ic hadde gedaen van hare Datmen sculdech te done ware Bi rechte van ere vrowe 23535[regelnummer] Die verradre es ende ongetrowe.’ Al te hant die portenare liep Te siere vrowen, die nochtoe sliep, Ende seide hare al bloet Wat hare ontboede Lanceloet. 23540[regelnummer] Alsijt horde si stont op saen, Ende es in die camere gegaen Dar Lanceloet te liggene plach; Ende alsine dar niet en sach Riep si: ‘Wacharme!’ drovelike; 23545[regelnummer] ‘Nu hebbewi gewacht qualike Dat wi sculdech wel te wachten waren!’ Si begonste sere mesbaren. Alsi die venstere hadde besien Toent sise den lieden nadien: 23550[regelnummer] ‘Dusdaen wonder ende sach noit man Alse gi hir moget scouwen an Dat dese duvel heft gedaen, Die dese ysere brac dus saen.’ Nu salic van hare nederleggen 23555[regelnummer] Ende van Lancelote seggen. Nu gewaget daventure das, Alse Lanceloet gesceden was Van Morgueyne, dat hi reet tes [hi] quam Dar hi ene jonfrouwe vernam 23560[regelnummer] Ende enen naen. Lanceloet groette Die jonfrouwe doe hise ontmoette, Ende si hem. Doe vrachde hi hare Oft si wiste enege niemare Van ridders die wandelden doe 23565[regelnummer] Van Arturs hove. Si sprac hem toe: ‘Lioneel es hir int lant, sonder waen Die hout coninc Vagaor gevaen. Des conincs sone heeftene nu Van veranessen beropen, seggic u; 23570[regelnummer] Ende binnen der tijt dat hi sculdech was Te vechtene en haddi gene macht das, Soe dat hem die coninc verste gaf Tote sinxendage daer af. Ende ombe dat hem die coninc ontsach 23575[regelnummer] Dat hi niet comen en soude op dien dach Leide hine in gevancnesse doe. Ende hine es niet genesen soe, Hine salre qualike wesen an En comt hem te helpen geen man, 23580[regelnummer] Die vore hem den camp vechte, bedi Hi es soe tongerake, dat hi Den camp niet sal mogen vechten.’ - ‘Mogedi mi nu iet berechten,’ Sprac Lanceloet, ‘waer die coninc es?’ 23585[regelnummer] Si seide: ‘Here, sijt seker des, Dat hi woent ene dachvart Inden wech ter sonnenonderganc wart In enen casteel, heet Estrangloet.’ - ‘Nu blijft te Gode,’ sprac Lanceloet 23590[regelnummer] Ende reet wech al dat hi machte, Soe dat hi in enen bosch vernachte: Hi beette neder vanden perde Ende ginc liggen op die erde Ombe resten, alse die moede was, 23595[regelnummer] Ende liet sijn pert peysteren int gras. Ende alse hi sliep leet al dare Een riddere op een orsbare. Die riddere was sere gewont, Ende hadde met hem .ij. sciltknechte tier stont. 23600[regelnummer] Alse die riddere geware wart Lancelote hi kerde dar waert, Ende vrachde Lancelote dar nare Wat hi tien tiden sochte dare. Hi seide dat hi dar niet en sochte, 23605[regelnummer] Mar datten daventure dar brochte, Ende niet en woude inden bosch bi nachte Riden ombe dat hi ontwegen mochte. - ‘Wat soecti dan?’ - ‘Ic soeke,’ seide hi, ‘Ymanne die conde berichten mi 23610[regelnummer] Van ridders, die sijn in desen lande Van Arturs hove, alsic verstande.’ - ‘Wildimi volgen,’ sprac dieriddere nadien, ‘Ic sal u noch tavont enen doen sien, Die in mine herberge siec leget nu.’ 23615[regelnummer] Lanceloet seide: ‘Ic sal volgen u.’ Hi sat op ende vor met hem doe. Alsi te gadere voren alsoe Vrachde hem Lanceloet warbi Hi alsoe voer. Doe seide hi 23620[regelnummer] Dat hi gewont was soe onsochte, Dat hi niet wel riden en mochte. - ‘Ende wi wonde u soe sere?’ Sprac Lanceloet. - ‘Ic segt u, here, Ene jonfrouwe.’ - ‘Ende hoe quaemt daer toe, 23625[regelnummer] Dat u ene jonfrouwe wonde soe?’ - ‘Ic segt u; hets onlanc leden, En paeschdage quamic gereden Dor een foreest, die name sijn Es tforeest van Campercorantijn. 23630[regelnummer] Ic was allene tier ure, Ende wel gewapent ter cure. Ic ontmoette enen riddere dare, Die mi opliep herde sware; Ende ic werde mi jegen hem soe, 23635[regelnummer] Datickene neder dede doe. Ic haddene geslagen doet, Mar dat hi vloe ende mi ontscoet. Ende ic volchde hem te hant, Soe dat ickene tere fontainen vant, 23640[regelnummer] Dar .ij. scone jonfrouwen baetden doe, Ende die ene hadde al toe In die hant .i. gespannen boge Ende .i. scicht in geset hoge. Alsi sach daticken soude slaen doet, 23645[regelnummer] Die jonfrouwe trac ende si scoet, Ende scoet mi dor mine die tier tide, Dat dyser bleec in dander side. Ic reet dar waert saen, Alse dise woude doet slaen, 23650[regelnummer] Ende mijn pert viel met mi in ene gracht, Datic moeste vallen in onmacht. Ende alsic weder te mi selven quam, Wet wel, datic dar niemanne en vernam, Riddere noch jonfrouwe noch pert. 23655[regelnummer] Alsic mi woude richten op wert
[pagina 159]
Gevoeldic mi selven so ongesont, Datic niet op en mochte tier stont, Soe datic vore mi liden sach, Daric onder ene eyke lach, 23660[regelnummer] Ene die scoenste vrowe, die ic vordien Noit te voren hadde gesien, Die tote mi sprac: ‘Wat doedi?’ Ic seide: ‘Jonfrouwe ic sterve sonder beide.’ Si seide: ‘Oft God onse here gebiet, 23665[regelnummer] Gine selt noch sterven niet; Mar gi selt quelen,’ seide si mi, ‘Toter tijt dat die scicht ute si.’ Doe dedic ander scicht mine hant Ende woudene uut trecken te hant, 23670[regelnummer] Dies mi die jonfrouwe ontberen hiet. Si seide ic pijnde mi om niet; Want die scicht niet ute ne quame, En ware datten ute name Die beste riddere van eertrike, 23675[regelnummer] Dine ute soude doen lichtelike, Ende dan soudic genesen. Die jonfrouwe ginc en wech na desen, Ende ic bleef van harre sprake Herde sere tongemake; 23680[regelnummer] Want ic was wel seker das, Dat die niet licht te vindene was. Doe quam dar .i. knape dar naer, Die mi thus brachte vandaer. Doe dedic dese leitire maken, 23685[regelnummer] Ende vor tArturs hove om die saken, Datic bat soude vinden in sijn hof Dan in andre succors daer of, Daric den coninc tonpayse vernam Om mijn [here] Waleweine, alsic dar quam, 23690[regelnummer] Ende ombe Lancelote tien stonden, Ende ombe die vander tafelronden, Dimen seide dat verloren waren, Bedie datmen in .ij. jaren Van hen te hove niet en vernam, 23695[regelnummer] Ende datter gene niemare af en quam. Ic beette ende seide tier ure Vor dat hof mine aventure. Dar dede elc dat hi mochte Oft hi dat scicht ute bringen mochte, 23700[regelnummer] Mar dat ne mochte niet gescien. Doe seide mi die coninc nadien, Dat die scicht niet uut worde genomen Dar ne moeste eer Lanceloet toe comen, Ende dat hi binnen enen halven jare 23705[regelnummer] Van hem ne horde ne gene niemare; Hi was sere tongemake das, Want hi die beste vander werelt was. Doe maectic mine vart Weder te mire herbergen wart, 23710[regelnummer] Ende sal dar bat gedogen al stille Dan in andren steden minen onwille. Hier bi ende in deser maniere Soe varic in dese leitiere.’ Si reden tes si ter herbergen quamen, 23715[regelnummer] Dar die knapen den riddere namen Vander leitieren soe si saechts mochten, Ende boven in sijn palays brochten. Dar was Lanceloet ontwapent saen Ende neuwe cledere ane gedaen, 23720[regelnummer] Ende wel gefesteert altoe. Lanceloet bat den riddere doe, Dat hi woude dat gedogen, Dat hi proefde ofti soude mogen Den scicht ute trecken. Doe gaf antworde 23725[regelnummer] Die riddere, alse hi dat horde: ‘En diet niet, ende ic weet wel, here, Dat gi mi pinen sout te sere.’ Lanceloet seide: ‘Oft u wille es, Live here, laet mi proven des.’ 23730[regelnummer] Dander seide: ‘Ic en does niet teser tijt, Want gi die beste riddere niet en sijt Van eertrike.’ Ende Lanceloet gaf Antworde: ‘Wat wetti dar af?’ - ‘Ic weet wel,’ sprac hi, ‘ende dies 23735[regelnummer] Waende hi ware een recht ries, Die des gelovede cleine oft groet.’ Doe antwerde hem Lanceloet: ‘Nadien dat u wille niet en es Willic gerne ontberen des.’ 23740[regelnummer] Si gingen eten na desen, Ende hadden alle blide gewesen Sonder datsi drove waren das, Dat die riddere soe tongemake was. Des anders dages alst was dach 23745[regelnummer] Was hi geleit dar di sieke ridder lach, Ende wart geware in warre dinc, Dat was Bandemagus die coninc. Lanceloet dede alsoe saen Die knape alle van hem gaen: 23750[regelnummer] Hi dede sinen helm af na dien. Ende alsen Bandemagus hadde gesien Was hi sins so blide, dat hi ter steden Weende van ontfarmecheden; Ende hi seide weenende sere: 23755[regelnummer] ‘Ay live broder, live here, Waer hebdi gewest? Wi waenden bloet, Here, dat gi hadt gewest doet.’ Doe teelde hem Lanceloet saen Hoene Morgueyn hadde gevaen. 23760[regelnummer] Lanceloet vrachde hem dar nare Oft hi wiste enege niemare Van mijn her Waleweine tien stonden Ende vanden gesellen vander tafelronden. Hi seide: ‘Ic en canre niet af verhoren 23765[regelnummer] Dan si in die queste sijn verloren.’ - ‘In wat questen?’ sprac Lanceloet saen. ‘Hebben si dan queste ontfaen Sider datic gevaen was?’ Hi seide: ‘En gedinct u niet das, 23770[regelnummer] Dat wi uten castele scieden Vanden Trepasse onder ons lieden, Alse doet geslegen hadde Behort Madint den gygant, ende wi vort En alreheiligen dage hadden genomen 23775[regelnummer] Dach dat wi te gadre souden comen Alle gadre, cleine ende groet?’ - ‘Des gedinct mi wel,’ sprac Lanceloet; ‘Quamdi dar?’ Dander seide: ‘Ja wi; Dar ne gebrac nieman dan gi 23780[regelnummer] Ende Behort, u neve, van ons allen. Het was ons soe wel gevallen, Haddi dar onder u .ij. gewesen, Wi hadden alle wel bi desen Te hove mogen keren ongespart; 23785[regelnummer] Ende om dat gi dar niet en wart Moestewi in allen sinnen Die queste weder beginnen, Ende hadden onsen termin genomen Dat wi weder te gadre sonde sijn comen 23790[regelnummer] Te sinte Marie Magdalenen dage. Ende tien termine, sonder sage, Quamen wi .iij. ende nemmere: Ic was deen, ende dander here Was Acgloval, entie derde was 23795[regelnummer] Mordereit: ende wi drogen over een das, Dat wi souden neuwe queste bestaen, Die al noch durt, sonder waen; Ende wat van onsen gesellen es gesciet, Oft doet, oft gevaen, des en wetic niet.’ 23800[regelnummer] Lanceloet seide: ‘Nu benic seker des, Sijn si verloren, dat bi mi es. Ic hebbe te wandelne geacht, Na datic ben in mine vrye macht, Tote dien daticse hebbe vonden. 23805[regelnummer] Nu segt mi war gi ontfinc di wonden.’
[pagina 160]
Doe seide Bandemagus die coninc Dat hise tenen tornoie ontfinc, Ende seide dat hi toter doet gewont was, Darne .i. goet meester af genas, 23810[regelnummer] Soe dat hi saen soude mogen riden. Lanceloet seide tote hem tien tiden: ‘Here, en vernoyt n niet, ic moet Henen riden, dat mi doet noet.’ Die coninc bevalne te Gode 23815[regelnummer] Ombe dat hi varen moeste bi node; Ende doe nam Lanceloet orlof An sinen waert ende rumede thof, Ende vor ten vremden eylande waert. Doe sinde enen knape die waert 23820[regelnummer] Tote Bandemaguse, dat hi hem seide Van dien riddere die warheide. Ende alse Bandemagus horde Die boetscap, hi gaf antworde: ‘Ne kinnedine dan niet?’ 23825[regelnummer] - ‘Neen wi,’ seidi. - ‘Wat es u gesciet, Dat gi hebt gehadt hir binnen nu Den besten man vander werelt met u, Ende dat gi niet en wet wi hi es!’ Die knape bat hem, al gescoffiert des, 23830[regelnummer] Dat hi hem seide wi hi ware. Bandemagus antwerde daer nare: ‘Het es die beste riddere die leeft, Ende die meest gratien heeft, Ende es Lanceloet van Lac geheten.’ 23835[regelnummer] Die knape deet sinen here weten, Die al te hant ombe die sake Herde drove was ende tongemake, Ende seide: ‘Ic hadde nu ter stonde Hier met mi bracht al mine gesonde 23840[regelnummer] Ende hebse van mi geworpen dullike. Ay God, here van hemelrike, Hoe qualike hebbic gevaren!’ Hi bepensdem in dat mesbaren Dat hi niet mochte winnen met desen, 23845[regelnummer] Mar woude hi genesen Hi moeste volgen den genen, dine sal Van sinen onwille genesen al. Ende hi quam met pinen thant Dar hi Bandemaguse den coninc vant, 23850[regelnummer] Ende vrachde den coninc Ofti wiste war Lanceloet ginc. Die coninc seide neen hi. Die riddere seide: ‘Ic en laets niet bedi Ic en volge hem in alre manieren.’ 23855[regelnummer] Hi dede hem leggen in dire leitieren, Ende nam .ij. knapen met hem daer, Ende volgede Lancelote naer, Dic soe verre was gereden Dat hi comen was tere steden, 23860[regelnummer] Die geheten es dat vremde eylant, Dar hi enen starcken casteel vant Ende scone ende rike, sonder waen; Ende was op ene roetche gestaen. Daer en was mar .i. inganc an, 23865[regelnummer] Dar met pinen mochten .ij. man Ten vorhoefde te gadre comen. Alse Lanceloet dat hadde vernomen Wart hi wel geware das, Dat tgene die selve casteel was, 23870[regelnummer] Dar hi vele af hadde gehort Die liede spreken weder ende vort. Mettien Lanceloet geware wart Eens knapen, ginc ten castele wart; Ende hi vrachde hem dar nare 23875[regelnummer] Ofti wiste wi die riddere ware Die daer boven lage in vancnessen, Ende beropen ware van veranessen. Die knape seide: ‘Hi heet Lioneel, Ende es noch tongemake .i. deel, 23880[regelnummer] Want hine es noch niet wel genesen; Ende die camp moet ember margen wesen.’ Doe seide die knape: ‘Here, wanen sidi?’ - ‘Ic ben van Arturs hove,’ seide hi. - ‘Soudi Lionele willen berechten 23885[regelnummer] Ende den camp vor hem vechten?’ - ‘Ja ic, gerne!’ sprac Lanceloet doe. Dander sprac: ‘God helper u toe; Want gi hebt rechte sake, sonder waen, Nadien daticker af hebbe verstaen.’ 23890[regelnummer] Alse Lanceloet dar quam hi ginc Te hant groten den coninc, Ende seide: ‘Here, ic hebbe verstaen Dat gi hir in hout gevaen Enen riddere, wies maech ic ben. 23895[regelnummer] Ic soude gerne spreken jegen hem.’ Die coninc dedene leiden te hant Daer hi Lionele vant; Ende alse daer was comen Lanceloet, Hen es en geens vragens noet 23900[regelnummer] Ofte dar grote bliscap was; Si hadden lange begart das, Dat elkerlijk mochte andren sien. Lanceloet seide tot hem na dien: ‘Twi sidi gevaen hir ter stede 23905[regelnummer] Ende van veranessen [beropen] mede?’ - ‘Ic saelt u seggen,’ sprac Lioneel; ‘Ic quam na middewinter .i. deel Gereden in dit lant hare entare Ombe te verhorne van u niemare, 23910[regelnummer] Soe dat ic te Marabrons hove quam, Daric enen nacht herberge nam. Hi hadde .i. scone wijf doe, Die scone was ende wel hebbende toe, Soe datic hare soe scone dochte, 23915[regelnummer] Datsi mi van minnen versochte Dor al dat niet es sculdech nochtan Wijf te versukene van minnen man. Ic pensde al ombe ander sake, Alse die om u was tongemake, 23920[regelnummer] Daric niet af en wiste doe, Ende ombe Behorde minen broder toe, Dien ic binnen enen jare niet en sach; Soe dat mi selc gepens int herte lach, Datic dar op niet en achte 23925[regelnummer] Datsi ane mi gerne toe brachte. Ten iersten dat si verhorde Van haren versoekene mine antworde Si wart soe verkert bi desen, Datsi sceen uten sinne wesen; 23930[regelnummer] Ende si seide mi sonder beide Daticse ter quaeder tijt wederseide, Ende daticker ombe sterven soude. Si seide haren here also houde Daticse versochte van minnen 23935[regelnummer] Ende met crachte woude bekinnen. Alse hi horde datsi seide Hi waende dat ware warheide, Ende balch hem te mi wert herde, Ende ontseide mi thant verde, 23940[regelnummer] Ende hiete datic in hoeden ware. Hi liep mi op dar nare, Ende sloech op mi slage groet. Ic werde mi ende slogene doet. Alse verstont sijn broder Marbaroen, 23945[regelnummer] Des conincs Vagaors sone, dit doen, Hi beriep mi te campe daer of Van veranesse in sijns vader hof. Ic boet datic mi dar af verweren woude Alse dat hof wisen soude. 23950[regelnummer] Die dach was geset na desen, Dat die camp soude wesen. Ic sciet van hir binnen tier stont Ende was vor ene capelle gewont Int vreselike wout, soe sware, 23955[regelnummer] Ic en mochte niet genesen dar nare.
[pagina 161]
Ende alse die dach was comen, Die wi te vechtene hadden genomen, Ic quam int hof ter rechter tijt. Doe was mi daer geset respijt 23960[regelnummer] Van vechtene tote dien stonden, Datic genase van dien wonden; Ende ombe dat di coninc niet seker en was van mi Van weder te comene, dede hi In vancnessen mi, daer ic ben nu; 23965[regelnummer] Ende gi moet, genoeget u, Over mi vechten margen den dach; Ic ben soe siec, dat ics niet doen en mach.’ - ‘Ic saelt doen,’ seide Lanceloet ter vart; ‘Ic quamer ombe har wart.’ 23970[regelnummer] Lanceloet bat den coninc saen, Dat hi uter vancnessen liete gaen Dien riddere, want hi hadde tien stonden Man over hem te vechtene vonden. Doe seide thant Marbaroen: 23975[regelnummer] ‘Sidijt, die den camp wilt doen?’ Lanceloet antwerde geeft: ‘Sidi dine beropen heeft Van verranessen?’ - ‘Ja, ic ben Die gene die heft beropen hem.’ 23980[regelnummer] Lanceloet seide hem: ‘Darmede Hebdi gedaen grote sothede.’ Lyoneel was uter vancnessen gedaen Ende in ene camere geleit saen, Dat hi hem dar in rusten soude. 23985[regelnummer] Lanceloet was ontwapent also houde; Die coninc en woude gedogen niet Dat hi ute siere herbergen sciet. Dien nacht was Lanceloet wel ontfaen Ende hem vele eren gedaen 23990[regelnummer] Ombedat hi was vremt man, Ende wel goet sceen daer an. Sanders dachs, alsi messe hadde gehort, Quam Lanceloet ende Lioneel vort Int palais, dar si tien stonden 23995[regelnummer] Vele ridders ende vrowen vonden, Die waren comen den camp besien. Marbaroen was gewapent binnen dien, Sonder sinen helm, algader, Ende sat bi den coninc sinen vader. 24000[regelnummer] Lanceloet wapende hem alsoe Ende quam int palais doe, Ende Lioneel met hem gegaen. Doe sprac Lanceloet ten coninc saen: ‘Here, alsmen mi te kinnen geeft, 24005[regelnummer] Die riddere die bi u sit heeft Beropen minen geselle die hir es Van veranessen, ende des Es heden geset die dach; Ende om dat mijn geselle niet en mach 24010[regelnummer] Wapine dragen van ongesonden Benic hir comen nu ten stonden Vor hem te vechtene bi deser dinc.’ - ‘Nu hoet u wel,’ sprac die coninc, ‘Ende hebt des goeden raet, 24015[regelnummer] Wat gi hir te done bestaet. Ic seggu over warheit nu, Dat die riddere die sit bi u Minen sone mordelike Doet sloech ende verradelike, 24020[regelnummer] Dine tsiere herbergen binnen Geherberget hadde met minnen.’ - ‘Ay here,’ seide Lanceloet doe, ‘Gi seltter uwen wille seggen toe, Gine segt niet alse es die dinc.’ 24025[regelnummer] Doe sprac Marbaroen ten coninc: ‘Siet hir mijn wedde gereet nu, Datic wille proven vor u Dat dese riddere verradelike Minen broder versloech ende mordelike.’ 24030[regelnummer] Lanceloet seide also houde Dat hi dat verweren soude. Die coninc nam tien tiden Die wedden in beiden siden, Ende men leidese ter vart 24035[regelnummer] Beide in enen boegaert. Die coninc setter te sine toe .xij. vroede ridders doe. Doe lieten si lopen metter vart Elkerlijc ten andren wart, 24040[regelnummer] Datsi hen soc onderstaken, Dattie gelavien in stucken braken. Marbaroen viel darmenne stac, Dat hi wel na den hals brac; Lanceloet reet op hem soe onsochte, 24045[regelnummer] Dat hi niet op staen en mochte. Doe beette Lanceloet ter vart, Ende bant an enen boem sijn part, Ende ginc te Marbarone thant, Dar hine mesmaect liggende vant, 24050[regelnummer] Ende hi pensde alsoe houde Dat hine niet doet slaen en soude Ombe die minne vanden coninc Sinen vader, dine soe wel ontfinc; Nochtan trac hi hem den helm af, 24055[regelnummer] Ende met enen slage, die hi hem gaf, Dede hine te barenteren herde, Nochtan waest mettien platten vanden swerde. Hi ontdede die ogen dar hi lach, Ende alse hi dat naecte swert sach 24060[regelnummer] Hi viel in vresen herde groet, Ombe dat hi hadde dat hoeft bloet. Hi bat genade, ende seide dan: ‘En slaet mi niet doet, edel man, Ende bidt minen vader dat hi 24065[regelnummer] Die mesdaet vanden campe vergeve mi. Gi selt doen, here, dar mede Die meeste hovescheit die noit man dede.’ Doe sprac Lanceloet den genen toe, Die ten campe ware namen doe: 24070[regelnummer] ‘Live heren, ic bidde u, Doet mi den coninc spreken nu.’ Si dedene comen sonder beide Tote Lancelote, die hem seide: ‘Here, wildi desen camp laten staen, 24075[regelnummer] Wi souden onder ons .ij. pais maken saen Tonser beider ere, bi dien Dat bi uwen wille mochte gescien. Gi sijt wel sculdech te done, bedi Gi selt lettel winnen sterf ic oft hi.’ 24080[regelnummer] Die coninc, die sine goedertierhede Wel kinde ende sine hoveschede, Hadde wonder hoe hi hebben mochte Selke vrede in sine gedochte, Dat hi den genen verdragen woude 24085[regelnummer] Dine soe gerne doet slaen soude Oft hi sijns te boven ware; Ende hi seide dar nare; ‘Hets mijn wille wel dat gi Onder u pais maect, wildi.’ 24090[regelnummer] - ‘Wi bidden u, dat gi comt vort Ende onse vorwarde hort.’ Die coninc quam te sinen sone thant, Dien hi so sere mesmaect vant, Dat hi niet op ne mochte staen; 24095[regelnummer] Ende Lanceloet seide tote hem saen: ‘U vader es hir tote ons comen, Dar wi den camp hadden genomen, Dar wi beide in hebben gedaen soe, Dat wijs beide gevolen ember toe. 24100[regelnummer] Ende van meer te done nu Mach gene bate comen u. Nu biddic vor uwen vader dat gi Minen geselle quite scelt ende mi, Ende ic sal u vor uwen vader 24105[regelnummer] Quite scelden van algader.’
[pagina 162]
Hi deet, ende danckes hem sciere, Ende si scieden in derre maniere. Dar was Lanceloet wel ontfaen, Ende men woudene ontwapinen saen, 24110[regelnummer] Mar hi woude en wech ter vart, Ende sette Lioneel op sijn part Voren int gereide, ende hi sat Achter Lionele, ombe dat Niet allene en machte riden van dan 24115[regelnummer] Sonder helpe van andren man. Die gewonde riddere, dar gi horen Af mocht in dien boec hir voren, Dar Bandemagus die coninc lach, Hadde gereden al den andren dach 24120[regelnummer] Lancelote soeken embertoe. Hi quam tere stat gereden doe, Ende hi vrachde om niemare Om enen riddere, oft hi daer ware, Ende besciet hen lieden gnoech 24125[regelnummer] Hoedane wapine hi droech. Alsi dese wort verstonden Si seiden dat hi tien stonden En wech gereden ware van dan, Ende hi dar enen camp verwan, 24130[regelnummer] Ende hi niet verre en mochte wesen. Die riddere reet en wech na desen, Ende vor na al dat hi mochte. Sijn ongeval clagedi onsochte, Dat hine niet en hadde vonden; 24135[regelnummer] Ende hi seide te dien stonden Dat hi niet en soude begeven Te wandelne al sijn leven, Oft hi soudene vinden tenegen kere Bider helpen van onsen here; 24140[regelnummer] Soe dat hi reet in desen doene Alden dach tote over none, Soedat hi ene jonfrouwe vernam, Die jegen hem gereden quam. Hi groettese, ende dar nare 24145[regelnummer] Vrachde hi ombe niemare Ombe enen riddere, die vor hem reet; Ende hi maecte har besceet Hoedanech sine wapine waren. Si seide: ‘Ic sagene varen 24150[regelnummer] In ene valaie heden, Dies en es en bore wat leden. Hine es niet henen .ij. milen; Ende hi vorde ter selver wilen Enen riddere vor hem op sijn part.’ 24155[regelnummer] - ‘Ic bevele u,’ seidi, ‘Gode ter vart,’ Ende volgede Lancelote sere doe, Ende bat onsen here ember toe Dat hi hem gracie toe brochte, Dat hi den genen vinden mochte, 24160[regelnummer] Dien hi voer soeken. Nu swiget van hem die aventure, Datsi van hem niet meer sprect nu, Ende sal van Lancelote seggen u. Daventure telt teser steden, 24165[regelnummer] Alse Lanceloet was gesceden Vanden coninc Vagor, die here was Vanden vremden eylande, alsmen las, Dar hi uter vancnessen dede Lionele ende vordene mede 24170[regelnummer] Vor hem op sijn part tier stont, Siec ende sere gewont, Hi reet dat hi dies avonts quam Tere abdien, daer hi herberge nam. Die abdic was Celice genant, 24175[regelnummer] Ende stont in die mersce van Scollant, Ende was bi toenamen, dat seldi weten, Die cleine aelmoesene geheten; Ende waerombe datsi alsoe hiet Danne willic swigen niet. 24180[regelnummer] In Josephs tijt van Marathien Was een coninc, dies boeke lien, In die mersche van Scollant, di quam Int Grote Bertangen, alsict vernam; Ende die coninc dar wi af lesen 24185[regelnummer] Hadde heidijn gewesen; Mar onse here bekerdene doe Bi Josephs predicaden soe, Das hi dat heilege doepsel vinc an Ende wert .i. goet kerstijn man, 24190[regelnummer] Dat an sine werke wel bleec; Want hi ute sinen coninkrike streec, Ende ginc arm sere ende naect, Ende ontscoit ende ontmaect, Ende wandelde also dar naer 24195[regelnummer] Dor Scollant ende die lande .xxx. jaer. Op enen tijt quam soe groet honger an, Dat te wonderne was genen man; Ende alse hi .ij. dage hadde gegaen Dore tfreselijc foreest, sonder waen, 24200[regelnummer] Quam hi binnen dien doene Tenen huse van religioene, Dat tien tiden, alsment gescreven siet, Die helpe van dien armen lieden hiet. Hi vrachde den portier dar nare 24205[regelnummer] Oft die aelmosene gegeven ware. Die portier wart wel geware das, Bi gelike, dat die gene was Een utermaten arm man. Hi gaf hem antwerde nochtan 24210[regelnummer] Dat die aelmosene gegeven ware. Die coninc seide dar nare: ‘Ay live portier, ic bidde di, Dattu ombe Gode iet geefs mi, Oft ic moet hir vor dinen ogen 24215[regelnummer] Van groten hongere die doet gedogen,’ Soe dat den portier sere dan Ontfarmede vanden armen man. Hi ginc sien oft enich relief lach Dar trelief te liggene plach, 24220[regelnummer] Ende hine vant dar mar ene Aelmosene, ende die wel clene. Niet bedi si en dochte goet den coninc Ombe te verlichtene bider dinc Den honger, diene duanc sere; 24225[regelnummer] Ende hi danckes onsen here Dat hine hadde gesint daer. Alse hijt geten hadde hi hadde daer naer Meerren honger dan hi eer hadde gehadt. Hi seide toten portier nadat, 24230[regelnummer] Dat hem noit in sijn leven Soe cleine aelmosene was gegeven; Ende bat hem dat hi noch sochte Oft hi hem iet meer geven mochte. Hi seide: ‘Ic en mach nu ten tide 24235[regelnummer] U niet meer geven. Gi moet ontbiden.’ Die coninc was te barenteert sere: Hine wist wien dan onsen here Sinen honger clagen; mare Hi las sine bedinge daer nare, 24240[regelnummer] Die hi conste vele ende goede. Hi was van wandelne moede Ende van hongere vermoit soe, Dat hi lach ende wart in slape doe, Dat hem opperbaerde vriendelike 24245[regelnummer] Die soete here van hemelrike Ende seide: ‘Live kint, men sal Desen here dienen boven al, Die dus gedane loen geeft, Darmen int inde ere af heeft.’ 24250[regelnummer] - ‘Onse here heeft mi, sonder waen, Scone betekeninge gedaen, Dat hi selve soeken es comen. En haddic sinen wille niet vernomen Ic ne hadde niet, sekerlike, 24255[regelnummer] Weder gekeert in mijn conincrike;
[pagina 163]
Nu salic dar weder in keren Ombe dat es die wille ons heren.’ Hi maecte te hant sine vart Te gane te sinen lande wart. 24260[regelnummer] Die coninc vrachde dar nare Sinen sone ofti riddere ware, Ende hi vrachde hem mede Ombe sijn wijf, wat si dede, Ende dat hijt hem nine hale 24265[regelnummer] Hi en ontdecket hem altemale Hoe si hadde gehouden hare, Bider trowen hi sculdech ware Dien genen dine gewrochte, Ende dine van tirchetijt brochte 24270[regelnummer] Dar van over .xl. milen, Nochtan en waest mar middach tier wilen. ‘Ende segt mi hoe u name es.’ Hi seide: ‘Ic hete Lanvales.’ Die name was gescreven vonden 24275[regelnummer] Ane sijn vorhoeft tien selven stonden Dat hi uter moder lichame quam, Ende Lanvales, alsict vernam, Bediet: vaste int gelove; ende men vant En genen soe goeden man int lant 24280[regelnummer] Bi sinen tiden. Ende den coninc Wonderde sere vander dinc, Want hi van diere sake Noit en hadde gehort sprake. Doe seide hem die sone vort: 24285[regelnummer] ‘Ic hebbe van mire moder gehort. Tierst dat gi rumet u lant, Dat uwe geburen thant Op mine moder gingen striden, Ende hadden gedestrueert tien tiden, 24290[regelnummer] En hadde hare niet geholpen doe Die coninc Makalijs dar toe, Datsi die viande wederstont, Die u broder was tier stont; Ende over .vi. maent daer nare 24295[regelnummer] Wart men an hare geware Dat si .i. kint hadde begort. Die liede seiden weder ende vort Dat gise niet met kinde en liet Alse gi uten lande sciet, 24300[regelnummer] Ende dat kint niet bi desen U kint ne mochte wesen. Ende alsic geboren was doe Spraken die barone minere moder toe: ‘Vrowe, gi hebt .i. kint nu 24305[regelnummer] Selc alse God heft verleent u, Ende ons dunct dat die coninc u man Dit kint an u niet en wan, Ende wanen wel dat dit kint si In hordome gewonnen dar bi; 24310[regelnummer] Wi hebben getelt, sonder sage, Alle die maende ende alle die dage Dat uten lande sciet u man; Wi willen weten wie dit kint wan.’ Mijn moder antwerde dar toe, 24315[regelnummer] Die utermaten siec was doe: ‘Gi heren, ic wille dartoe doen al Dat enech goet man wisen sal Over dit kint ende over mi, Dat des conincs Helizeers kint si.’ 24320[regelnummer] Die hertoge vander Branchen was daer, U neve, ende sprac soe dar naer, Datmens in hem bleef in beiden siden. Hi seide toten lieden te dien tiden: ‘Wildi doen datic u wisen sal, 24325[regelnummer] Ic sal u die warheit cont maken al, Of dit des conincs Helizeers kint es.’ Si seiden: Jase, ende waren blide des. Hi seide: ‘Hir staen bi u Twee liebarde gebonden nu; 24330[regelnummer] Ende die liebaert es in warre dinc Van allen beesten here ende coninc, Ende van soe fierre nature, Ende van soe hoger aldure, Vonde hi conincs kint, dat moder ende vader 24335[regelnummer] Wettelike hadden beidegader, Ende dan ne hadde mar .ij. jare, Hoe dat hi dar af boven ware, Hine dade hem en geen quaet dan. Aldus mogedi proven hir an: 24340[regelnummer] Oft es rechts conincs kint Sine selen hem niet doen .i. twint; Ende en es hi conincs kint niet, Si selne verworgen, wats gesciet.’ Si willecordent alsoe houde 24345[regelnummer] Alle, datment alsoe doen soude, Ende namen mi, toesiende mire vrowen, Die wel na verwoedde van rouwen, Eeric .iiij. dage out was, ende si Leiden onder die liebarde mi, 24350[regelnummer] Ende lieten mi liggen alden dach; Ende daricker onder lach Onse here, die van ontfarmecheden Vol es, hi halp mi ter steden, Datsi alsoe bericht vonden mi 24355[regelnummer] Alsicker geleit was; ende bedi Hilden si mi over conincs kint vort mere Ende deden mi waerdecheit ende ere, Ende deden mi riddere werden dar nar Alsic out was .xviij. jaer, 24360[regelnummer] Ende op dien naesten sinxendach Crone dragen, dieder naest lach; Si ontfingen haer leen doe van mi algader.’ - ‘Wel live kint,’ seide doe die vader, ‘Hoe heeft u moder sint gedaen?’ 24365[regelnummer] - ‘Alse dbeste wijf, sonder waen, Ende die religieuste dimen mochte In Bertanien vinden, dijt al dorsochte. Si heeft sint tallen dagen, Dat wetic wel, die hare gedragen, 24370[regelnummer] Entie heilege kerke met alder macht Gevordert, beide dach ende nacht; Entie arme gecleet tidelike, Entie sieke versien vriendelike, Meer arme dan rike, ende tot desen 24375[regelnummer] Altoes in bedingen gewesen. Ende al es har lichame in eertrike, Herte ende gheest sijn in hemelrike.’ Des was blide die coninc, Ende dancte Gode van diere dinc. 24380[regelnummer] Si gingen soe verre, dat si quamen Daer si een diep water vernamen Ende vreselijc over te lidene toe. Si gingen terre bruggen wart doe, Darmen over te lidene plach. 24385[regelnummer] Alse die coninc daer quam hi sach Een dat scoenste scep dat hi vordien Noit met ogen hadde gesien. Hi ginc ten scepe waert dar naer, Hem dochte dat ancomen soude daer. 24390[regelnummer] Alse hi quam ten scepe hi vant Ane dat bort enen brief te hant. Vanden brive ende vanden worden mede Ne sprekic niet hier ter stede; Mar inden boec vanden grale 24395[regelnummer] Vintmen dit gescreven altemale. Ende sal u vander abdien doen weten Twi si clene aelmoese was geheten. Ons doet verstaen daventure, Dattie coninc Helizeers ter ure 24400[regelnummer] Dat hi weder quam in sijn lant Allen den armen diere hi in vant Tetene gaf dagelike, Ende diende hen selve properlike, Wllen ende barvoet, herde wel. 24405[regelnummer] Dar na op enen dach gevel,
[pagina 164]
Dattie coninc ende sijn sone Ende die coninginne ende die baroene Tote viren saten in een proieel Ende spraken onderlinge een deel; 24410[regelnummer] Die coninginne vrachde den coninc thant Waerne Lavales har sone vant, Ende waer hine ierst hadde gesien.’ Die coninc en antwerde niet te dien. Doe seide die sone te hant 24415[regelnummer] Toter moder, dattene die coninc vant Tere abdien, die embertoe Hiet ‘der armer liede helpe’ doe. Alse die coninc nomen horde Hi loech .i. deel om die worde. 24420[regelnummer] Die coninginne warts geware, Ende vrachde hem daer nare Warombe hi loech? Sine hadde niet Geware geworden dat hi loech iet Om enege dinc, die hi hadde vernomen, 24425[regelnummer] Sider dat hi int lant was comen. ‘Ic bidde,’ segt si, ‘segget mi.’ - ‘Ic saelt u seggen,’ segt hi. ‘En es niet leden .i. jaer Datic herde hongerech quam dar, 24430[regelnummer] Ende hadde alsoe groten honger dan Alse noit hadde enech man. Ic bat aelmosene aldare: Men seide datter niet te gevene ware. Ic bat soe lange, datmen mi brochte 24435[regelnummer] Die minste aelmosene, alse mi dochte, Die ic in .xxx. jaren hadde gesien. Ic was te barenteert van dien Datic daelmoesene soe clene sach, Ende seide het ware een elene bejach. 24440[regelnummer] Oec seidic dat bat hadde geseten Datment ‘arme helpe’ hadde geheten Die abdie, dan dat si Hiet der armer liede hulpe; ende bedi Datic dar hadde ene 24445[regelnummer] Aelmosene, die was soe clene, Willic dat die abdie dar bi ‘Cleine aelmosene’ geheten si Oft ‘cleine helpe,’ selc alsmen wille.’ Daer na sweech die coninc stille, 24450[regelnummer] Ende si loegen allegader dan. Dabdie bleef hetende vort an ‘Die cleine aelmosene,’ dar af Dat hare die coninc den name gaf. Nu latewi hir af die tale staen 24455[regelnummer] Ende selen van Lancelote anevaen. Nu gewaget daventure das, Dat al donker nacht was Doe Lanceloet ter abdien quam Met Lionele. Alsment vernam 24460[regelnummer] Si waren ingelaten daer, Ende Lioneel af gehaven dar naer Soetelike; ende nadien Waren sine wonden besien. Men ontwapende Lancelote tier stede, 24465[regelnummer] Darmen hem grote ere dede Om dat hi van Arturs hove was. Hi bat den brodren van daer in das, Datmen ware nemen soude Sanders dages alse hi varen woude 24470[regelnummer] Ten riddere dien hi daer brochte, Om dat hi was gewont onsochte. Alse hi varen soude wert hi geware Datmen dar brachte op ene orsbare Enen riddere, die verslagen was; 24475[regelnummer] Ende .iiij. sciltknapen die das Dreven grote serechede. Lanceloet hadde des ontfarmechede Ende vrachde enen broder daer nare Oft hi iet wiste wie die ridder ware. 24480[regelnummer] Hi seide: ‘Neen ic; mar ic weet wel Waer die manslecht van hem gevel; Want men brincter hier dergelike Wel na elker dagelike Van darmen brinct desen.’ 24485[regelnummer] - ‘Ay God, here, wanen mach dat wesen?’ Dander seide: ‘Moghdi nu Hir soe lange letten, ic segt u.’ Lanceloet beette neder ende ginc Bi hem sitten ombe te horne die dinc. 24490[regelnummer] Die broder seide: ‘Here, alsmen vart Ten vresseliken foreeste waert Staet .i. berch, dat seldi weten, Die ‘ten verbodene berge’ es geheten; Ende warbi hi soe es genant 24495[regelnummer] Salic u seggen al te hant. Het es wel .xx. jaer leden Dat een riddere was tier steden, Die machtechste die was in al dlant, Die starcste entie felste dimen vant. 24500[regelnummer] Hi minde ene jonfrouwe: soe dede Die jonfrouwe den riddere mede; Mar dies en wiste niet di ridder doe, Want sijt hem hal embertoe, Diere toe dede al dat hi mochte. 24505[regelnummer] Dar na hise te wive versochte Ane haren vader, die sonder beide Hem siere dochter wederseide, Ende vermat hem, minde sine, Hi soudse leggen darse pine 24510[regelnummer] Ende ongemac dogen soude, Ende oec niet uut en soude alsi woude. Die riddere hadde des rouwe, Ende quam toter jonfrouwe. Hi seide: ‘Jonfrouwe, ic sterve 24515[regelnummer] Dor uwe minne ende bederve, Ende ic moets hebben grote scade, Gine werdes in betren rade. Ic waende hebben soe vele vor nu Dor uwen vader gedaen ende dor u, 24520[regelnummer] Datic u wel hadde gewonnen Tenen wive sonder af onnen Bi dien wille van uwen vader, Dijt mi ontsegt heft algader.’ - ‘Heeft hijt u al ontsegt?’ seide si. 24525[regelnummer] - ‘Ja hi, jonfrouwe; ende toe seide hi, Wisti dat gi mi minnet, hi soude U in selke stat doen alsoe houde, Dar gi niet, lude noch stille, Ute ne quaemt te uwen wille.’ 24530[regelnummer] Doe hadde die jonfrouwe vrese groet Datse die vader soude slaen doet, Want hi was, dat wiste si wel, Herde overmodech ende oec fel. Si seide: ‘Het es war dat gi 24535[regelnummer] Soe vele hebt gedaen dor mi, Dat gi wel hebt verdint mine minne, Hoe daticker sprac inne: Ende ic en minde noit andren man Dan u, sijt seker dar an; 24540[regelnummer] Ende ic geve u hir mine minne Ende mijn herte met minen sinne Op die vorwarde dat gi Jegen alle manne bescermt mi Ende te wive nemt na die wet, 24545[regelnummer] Die die heilege kerke heft geset.’ Die riddere antwerde saen: ‘Jonfrouwe, dat wert wel gedaen; Den dach dat ic leve ne dorvedi Man ontsien, hoe machtech dat hi si. 24550[regelnummer] Ic sal op genen berch doen maken nu Enen casteel ombe die minne van u, Soe starc, soe vast, dat hi bidien No besetten noch here ne darf ontsien.’ Die jonfrouwe vorde met hare algader 24555[regelnummer] Dien scat diesi hadde vanden vader,
[pagina 165]
Ende hi maecte die wege soe, Die ten berge op waert gingen doe, Datter mar .i. pat was, ende die clenc, Soe datter mar .i. riddere allene 24560[regelnummer] Ende te voet op mochte gaen. Hi sette beneden den berge saen Een cruce, daer een brief ane was, Dar in gescreven stont alsment las, Dattie brief verboet dat geen man 24565[regelnummer] Dar boven op ne ginge vort an, Ende dat des casteels name soude wesen Die verbodene berch na desen; ‘Want ic verbiede hen allen,’ seide hi, ‘Die hir comen selen oft liden bi, 24570[regelnummer] Datter nieman op ne come; maer Quame enech ridder gewapent daer, Wete wel, dat hem niet van dane Sonder vechten stonde te gane, Want ic sal hem selken strijt geven, 24575[regelnummer] Dat sal costen hem ofte mi sijn leven.’ Dus gelette die riddere die dinc Datter noit sint riddere en ginc Hine slogene doet sonder sparen, Sonder die vander tafelronden waren. 24580[regelnummer] Hir in dabdye liggen nochtan Die hi doet sloech noch .ccc. man.’ Doe seide Lanceloet: ‘Wat doet hi Mettien vander tafelronden, segt mi?’ Hi seide: ‘Hi legetse alle gevaen 24585[regelnummer] Alse hise onder heeft gedaen, Ende sint die scilde hir binnen Temet dat hise mach verwinnen, Ende ic salre u wel toenen .xiiij., Hebdise wille te besiene.’ 24590[regelnummer] - ‘Ic sagese gerne,’ antwerdc hi, ‘Ic biddu dat gi dar leit mi.’ Hi leidene dar hise vant. Lanceloet kinde te hant Den scilt van mijn her Waleweine 24595[regelnummer] Ende van mijn her Ywaine, Ende des hertogen van Clarensen scilt, Ende Dodineels, die bi toenamen hiet wilt, Ende Hestors scilt van Mares, Ende Sagrimors ende Giffles, 24600[regelnummer] Die in die queste was comen Na die andre die gi hort nomen. Dar was die scilt van Aggrawaine Ende vanden stouten Asseneine. Galagantins scilt was tier stede, 24605[regelnummer] Ende Blehoberijs mede, Ende Madors vander Porten toe; Ende dar was Bavijns scilt doe, Darmen hir vore doget af las, Die des conincs Bans pelerne was; 24610[regelnummer] Ende andre vele scilde tote dien. Alse Lanceloet alle hadde besien Wart hi drover van desen Dan hi noit eer hadde gewesen, Ende seide tote dien broder saen: 24615[regelnummer] ‘Sijn alle die ridders dar gevaen, Dar die scilde hir af hangen?’ Hi seide: ‘Si sijn dar gevangen Oft sijn som geslagen doet.’ - ‘Hi mach wel seggen,’ sprac Lanceloet, 24620[regelnummer] ‘Die die ridders heeft onder gedaen, Dat in hem es, sonder waen, Grote proueche ende cracht mede, Op dat hise alle onder dede Met sine lichame allene; 24625[regelnummer] Ende ic ne ruste groet no clene Voric come dar hi es, Ende ic vroet moge werden des, Weder dat bi verranessen si Dat hise onder doet, soe dat hi 24630[regelnummer] Bi toverien mach vort gaen, Oft dat hijt bi prouechen heft gedaen.’ Mettien sciet Lanceloet van dane, Soe wenende, dat hem die trane Uten ogen lopen begonden. 24635[regelnummer] Hi sprac tote hem selven te dien stonden: ‘Nu en ware sculdech el en geen man Wapine te dragene vort an Sonder die gene, al sonder waen, Die aldus onder heeft gedaen 24640[regelnummer] Die beste ridders van ertrike. Ic en waende niet, sekerlike, Dat enech riddere vor desen, Hoe valiant hi hadde gewesen, Ende van hoe groter vromen, 24645[regelnummer] Dar toe hadde mogen comen Alsoe vele goeder liede, sonder waen, Onder te done alse hi heeft gedaen.’ Mettien sat Lanceloet op sijn part, Ende nam enen scilt ter vart 24650[regelnummer] Ende ene gelavie, ende reet tes hi quam Dar hi dat cruce staende vernam. Dar hi letteren ane gescreven vant Newinge; die las hi al te hant. Die letteren seiden dat vordan 24655[regelnummer] Binnen .xl. jaren ne quam geen man Die ridder was dar boven, sonder waen, Hine bleef dar doet ofte gevaen, Sonder een riddere alleenlike, Ende die riddere hadde sekerlike 24660[regelnummer] Van des conincs Davids geslachte gewesen. Lanceloet wonderde van desen. Hi wert ere ermitagien geware, Ende reet dar toe dar nare, Dar hi enen ouden ermite vant. 24665[regelnummer] Lanceloet groetene te hant. Hi seide: ‘Sijt wel comen nu ter tijt, Alse die de beste riddere sijt Die wapine draecht; ende van desen Mote God gebenedijt wesen, 24670[regelnummer] Die u hir nu heeft gesint; Want bi u sal werden gint Die vancnesse ten verbodenen hille, Dar liggen te haren onwille Vele ridders in gevaen hir bi. 24675[regelnummer] Ay Lanceloet, soet vrient,’ seide hi, ‘Gi sijt Morgueyne ter goeder tijt ontgaen Ute harre vancnessen, sonder waen, Ende dar toe in desen lande comen, Dar gi selt bi uwere vromen 24680[regelnummer] Den besten riddere verwinnen in stride, Die nu wapine dracht ten tide, Ende die oit enech riddere dar an Met prouechen van wapinen verwan; Ende die scoenste aventure mede, 24685[regelnummer] Die yweringen sijn teneger stede, Selen in dese weke ten inde sijn bracht; Ende noit en hadde riddere macht Dat hi mochte gedogen die helt Vander pinen die gi dogen selt.’ 24690[regelnummer] Entie goede man loec doe Die vinstere dar hine dor sprac toe. Alse Lanceloet meer spreken woude Die goede man seide alsoe houde: ‘Ne lette hir niet langer, bedi 24695[regelnummer] Du heves te vele te done, seggic di.’ Lanceloet sciet danen alse hijt vernam. Alse hi ten voete vanden berge quam Hi vant den wech soe nauwe, dat hi saen Beette, ende moeste te voet gaen, 24700[regelnummer] Ende sciet van sinen perde, Ends ginc met getrockenen swerde Op waert, ende sueette dar naer Ombe dat sine wapine waren swar. Hi ginc soe dat hi boven quam, 24705[regelnummer] Dar hi enen sconen sicamor vernam.
[pagina 166]
Hi sach daer een groet ors alsoe saen Met swerten wapinen verdect staen, Ende dar stonden .x. gelavien bi. Een lettel bat vort sach hi 24710[regelnummer] War .i. rikelijc pawelioen gericht stoet. Lanceloet ginc darwart metter spoet, Ende alse hire quam sach hi waer Een naen sat op .i. rike bedde daer: Doe groete Lanceloet den naen. 24715[regelnummer] Die naen spranc op gram saen Ende nam enen stoc met beiden handen Ende sloech Lancelote te handen Op den helm al dat hi machte; Mar hi was van cleinder crachte. 24720[regelnummer] Lanceloet nam hem den stoc saen: Dar na vrachde hi den naen Warombe dat hine sloech alsoe? - ‘Hebdijs scamde?’ sprac die naen doe. - ‘Nenic,’ sprac Lanceloet te hant, 24725[regelnummer] ‘Ic hebs ere dat ane mi doet hant Soe waert persoen alse gi sijt.’ - ‘En trowen,’ seide die naen tier tijt, ‘Gi selt noch tavont, dat seggic u, Merre scande hebben dan gi doet nu. 24730[regelnummer] Sidi ombe vechten comen dan Jegen minen here, den goeden man?’ - ‘Ja ic,’ seide Lanceloet dar nare, ‘Ic woude dat hi nu hir ware.’ - ‘Hi sal hir sijn in corter tijt: 24735[regelnummer] In dien dat gi so cone sijt Dat gi dort blasen enen horen, Die andien boem hanget dar voren: Hi sal te hant comen vort Alse hi den horen heeft gehort; 24740[regelnummer] En dat pert dat dar vore u steet, Dat es te uwen behoef gereet. U ne wert geen arch nu ter tijt Op dat gi van Arturs hove sijt, Bedie men sal u leggen gevaen, 24745[regelnummer] Ende anders en mogedi niet ontgaen. Nu hebdi die costume gehort Vanden lande, nu mogedi trecken vort Ende blasen den horen, oft u wille si, Ende gi moget weder keren, wildi.’ 24750[regelnummer] Doe nam Lanceloet den horen in die hant, Ende blies dat al die stat bevede thant. Alse hi hadde geblasen sach hi saen Dar besiden enen andren tor staen, Ende sach warn .xiiij. ridders liepen 24755[regelnummer] Ten cartelen ende op hem riepen: ‘Ay riddere, gi hebt geblasen nu Jegen uwen groten rowe; kertu Om Gode die ons allen geboet, Dar ane doedi vroetscap groet.’ 24760[regelnummer] Doe vrachde Lanceloet den naen Wie die ridders waren. Hi seide sonder waen: ‘Het sijn gevaen ridders, here, Van Arturs hove, die bidden sere Dat gi wederkeert, oft gi sijt doet.’ 24765[regelnummer] Mettien sach ten cartelen waert Lanceloet, Ende hem dochte dat hi dar sach Mijn her Waleweine, die gebonden lach Omtrent sijn hoeft van .ij. groten wonden, Ende hine sager tien stonden 24770[regelnummer] El niemanne dan desen, Die hem int hoeft gewont dochte wesen. Lanceloet sat opt pert dar naer, Ende ontbeide onder enen boem daer. Een gewapent riddere quam dar saen. 24775[regelnummer] Doe vrachde Lanceloet den naen Oft dat die selve riddere ware Dar hi jegen soude vechten dare. Die naen seide: ‘Ja hi, sekerlike; Hi es die beste van ertrike.’ 24780[regelnummer] Lanceloet begonste doe nopen Sijn ors met sporen, dat liet lopen Dapperlike ten riddere wart, Entie ridder op hem ter vart, Soe dat si hen soe onderstaken, 24785[regelnummer] Dattie glavien in stukken braken: Ende si onderwonden hen bede Dor scilt ende dor halsberch mede, Ende dartoe moesten si met allen Beide gadre ter erden vallen, 24790[regelnummer] Dat harre en geen wiste daer hi lach Wedert nacht doe was oft dach. Ende si lagen lange ter neder Nadien dat die perde opstonden weder, Sere tongemake; ende na dien 24795[regelnummer] Richte hem Lanceloet iersten op sine knien Ende hi sach al omtrent doe. De erde dochten beven embertoe, Hi was int hoeft verdoeft soe heerde. Ende alse hi sach liggen ter eerde 24800[regelnummer] Den riddere hi spranc op met geninde, Alse die hem selven niet seker en kinde Alsoe lange alse hi bi hem wiste daer Alsoe goeden riddere ende also vorbaer, Ende die mede was sijn viant. 24805[regelnummer] Lanceloet trac sijn swert te hant, Ende gereedde hem te doene saen Die meeste proueche, die hi gedaen Vore die tijt hadde teneger tide. Dander stont op in dander zide, 24810[regelnummer] Dat hem sere te pinen wart; Ende hi treckede oec sijn swart. Si begonsten hen onderslaen Mettien swerden op die helme saen, Dat dat vier uten helmen spranc, 24815[regelnummer] Ende vochten soe, dat eer iet lanc Hen die ogen te stale stonden, Ende bloeden ten nese ende ten monden Van den zwarden die si verdrogen. Van dien slagen die si sloegen 24820[regelnummer] Si deden faelgieren tier uren Die halsberge entie scilde scuren. Dus gedurde die strijt Toten middage vander primetijt. Die riddere begonste moeden doe, 24825[regelnummer] Ende hem wonderde sere toe Wie die riddere mochte wesen; Want hine waende niet vor desen Dat enech man hadde gemogen Jegen hem in stride gedogen 24830[regelnummer] Also lange alse die riddere dede; Nochtan dochtem dat hi mede Alsoe dapper was niet min Mar meer dan hi was int begin; Ende trac achterwert .i. lettelkijn, 24835[regelnummer] Alse oft hi in rasten woude sijn; Mar Lanceloet, die gram was tier tijt Ombe dat soe lange durde die strijt, Liep hem op, dat hi cloefde doe Den scilt al toten bocle toe. 24840[regelnummer] Ende alse hi uut soude trecken dat swert Trac hi den riddere soe te hem wert, Dat hi viel neder over sine knien. Die riddere spranc weder op; mettien Trac hi den scilt te hem wart soe, 24845[regelnummer] Dat Lancelote sijn swert ontvloech doe. Alse Lanceloet sijn swert sach verloren Hi hadde des scamen ende toren; Mar hine vervarde hem niet, Wat aventuren hem gesciet. 24850[regelnummer] Entie riddere, die sere bi desen Sijns te boven waende wesen, Liep hem op met haesten groet, Ende waenden wel geraken bloet. Hi brachte op hem enen slach: 24855[regelnummer] Lanceloet wischde alse hijt sach,
[pagina 167]
Ende hi sloech mettien swerde Toter helten in die eerde; Ende Lanceloet hortene doe Mettien scilde int ansichte soe, 24860[regelnummer] Dat hi dar moeste met allen Al verdoeft op die erde vallen. Lanceloet liep doe ten swerde Ende tract te hant uter erde. Hi richte dat swert op mettien, 24865[regelnummer] Ende alsijt wel hadde besien Wert hi te hant geware das, Dat dat dat selve swert was, Dat der gygantinnen sonen Gelehout Hem gaf op dien dach in sine gewout, 24870[regelnummer] Dat hi die .iiij. ridders verwan Te Carmelinde; ende doe began Lanceloet hem een deel scoffieren, Ende sprac doe in deser manieren: ‘Ic biddu dore des geens minne, 24875[regelnummer] Die gi meest mint in uwen sinne, Here, oft gi sijt gestaet des, Dat gi mi segt hoe u name es.’ Die riddere antwerde alsoe houde: ‘Jegen wien ict helen soude, 24880[regelnummer] Ic ne hels u niet nu ter tijt, Want gi die beste riddere sijt Die nu es in al eertrike. Het ware scande, sekerlike, Soe goeden man tontseggene iet. 24885[regelnummer] Minen name en willic helen niet: Bohort benic geheten, here, Ende ben heren Lanceloets rechtsuere.’ Lanceloet warp den helm af alsi horde Dat, ende liep helsen Behorde, 24890[regelnummer] Ende seide dat hi Lanceloet was. Doe wert Behort sere blide das, Ende seide: ‘Live here mijn, Willecome moetti sijn!’ Dar boet elc andren bate saen 24895[regelnummer] Van dat elc andren hadde mesdaen. Lanceloet boet bate tier stont Van dat hi Behorde hadde gewont. Behort seide: ‘Live here, Ic ben sculdech u te beterne mere, 24900[regelnummer] Want van u merre scade ware, Storfdi allene, dats oppenbare, Dan van mi ende mire gelike, Al warre .xv., sekerlike; Want mine proueche, live here, 24905[regelnummer] Ne gelijcht der uwere niet mere Dan die mane der sonnen doet. Dar af dedi heden gelike goet. Hets recht dat die ere uwe si; Ic geve op over verwonnen mi.’ 24910[regelnummer] Lanceloet antwerde ende seide: ‘Hir of Ne salic niet hebben den lof, Mar gi hebten verdient, seggic u. Nemt hir mijn swert, ic geve mi op nu.’ Behort seide: ‘Ay live here, 24915[regelnummer] Gine mocht niet doen merre onnere.’ Hi woude hem te voeten vallen mettien, Mar dat Lanceloet niet ne liet gescien. Doe ontwapenden si hen bede Ende dreven grote bliscap tier stede 24920[regelnummer] Ombe dat si hen hadden ondervonden. Lanceloet vrachde hem tien stonden Hoe hi dar quam, ende war bi Hi dar soe lange lach. Doe seide hi, Dat hi dar hadde gewest .ij. jaer, 24925[regelnummer] Ende hi soude hem seggen hoe hi quam dar. Behort seide tote hem dar nare Dat wel .ij. jaer leden ware Dat hi ten castele van Tintaguel was, ‘Daric horde,’ seit hi, ‘mare das, 24930[regelnummer] Van u, lieve here Lanceloet, Dat gi sloget .ij. gygante doet. Ic sochte u al dore dit lant, Soe datic ene jonfrouwe vant, Die u bi den perelieusen foreeste 24935[regelnummer] Sach, alsic an hare verheeste, Soe datic har wert minen wech nam. Alsic hir beneden ten cruce quam Men seide dar datic niet ware Soe cone datic quame hare. 24940[regelnummer] Ic vrachde doe war bi? - ‘Dar boven es een riddere,’ seiden si, ‘Die soe wert es, dat heden den dach Geen riddere vor hem gestaen en mach; Ende hi es soe fel, dat hi slaet doet 24945[regelnummer] Al datter comt, cleine ende groet.’ Ic bant ane enen boem mijn part Ende quam te hant hare wart, Ende daer geen pauwelioen staet nu Stont soe starken hordijs, seggic u, 24950[regelnummer] Datic niet over en mochte liden Ic en moeste hem sueren tien tiden, Ware dat sake, dats mi God onne Datickene met wapinen verwonne, Datic desen berch soude wachten 24955[regelnummer] Al mijn lijf met al minen crachten Toter tijt datic verwonnen ware Van enen riddere die quame hare; Ende hi sette in minen eet, sonder waen, Daticse alle doet soude slaen 24960[regelnummer] Die verwonnen worden van mi, Het ne ware die sake dat si Mine mage waren oft vrient so nare, Dat ics niet sculdech te done ware. Ic deder buten tien stonden 24965[regelnummer] Die gesellen vander tafelronden Dor uwen wille, ende datic des Wel gehouden te done was; Maric sekerde hem, sonder waen, Daticse houden soude gevaen 24970[regelnummer] Toter wilen dat man quame hier binnen, Die mi met wapinen mochte verwinnen. Ende alsic den eet hadde gedaen Ondede hi mi die porte saen. Ic quam hir binnen ende ic vacht 24975[regelnummer] Jegen hem, die was van groter cracht Ende mi dede groten wederstoet; Maric slogene int inde doet. Ic dede den brief doen dar naer Ane dat cruce, dien gi vont daer, 24980[regelnummer] Die donkerlike sprac; dat was bi di, Datmen te min soude kinnen mi. Ende hebbe aldus hir binnen gewesen Datic noit ute en quam binnen desen, Ende hebbe na die ridders ontbeden, 24985[regelnummer] Die hir dore dit lant leden; Ende hir sijn wel .lx. ridders comen, Dien ic allen dlijf hebbe genomen, Sonder hen .xiiij. allene, Die in genen tor sijn alle gemene, 24990[regelnummer] Die ic vander doet woude sparen Ombe datsi van Arturs hove waren.’ - ‘War bi wetti dat?’ sprac Lanceloet. - ‘Dat seggic u, here, al bloet: Dar es ene ketene beneden 24995[regelnummer] Ane enen boem vast dar si leden, Ende eer icse over liet liden Moesten si mi seggen tien tiden Wanen si waren.’ Doe seidi: ‘Ende die gi hebt gevaen, wetti 25000[regelnummer] Wie si sijn?’ - ‘Neen ic,’ sprac Behort, ‘Want si en antwerden mi noit wort Alsic vrachde wie si waren; Mar ene dinc willic u waren: Dar es een, die de scoenste josterne es 25005[regelnummer] Dien gi noit saget; sijt seker des,
[pagina 168]
Dat wijosterden onder ons tween Wel .vij. werven achter een, Dat onser geen den andren af stac.’ Alse Lanceloet verstont wat hi sprac 25010[regelnummer] Was hi blide ende seide: ‘Behort, Men sal u moten houden nu meer vort Over den besten riddere van ertrike; Want gi hebt verwonnen, sekerlike, Alle darmen ridderscap waende an.’ 25015[regelnummer] Behort seide: ‘Wi sijn si dan?’ - ‘Die een es mijn her Walewein, Die ander es mijn her Ywain, Ende Hestor mijn broder mede.’ Hi noemde hem al dar ter stede 25020[regelnummer] Die namen van algader dien, Dar hi di scilde af hadde gesien. Alse Behort die worde verstont Wert hi bescaemt ende roet tier stont, Ende sprac tote Lancelote: ‘Ay here, 25025[regelnummer] Ic hebbe mesgrepen alte sere; Ombe dat geeft mi raet Wat mi hir mede te done staet.’ Hi seide: ‘Ic rade u dus te doene: Doetse doen uten prisoene, 25030[regelnummer] Ende alse gise siet, gi selt thant U swert houden in uwe hant Bi dien poente, ende gi selt wesen Sonder helm, ende tot desen Seldi over die knien neder vallen 25035[regelnummer] Ende genade bidden hen allen.’ Behort sinde .ij. knapen thant Dar hi die gevangene vant, Ende seide hen sonder sparen, Datsi alle verloest waren. 25040[regelnummer] Ende te met datsi quamen vort Knielde vor hen lieden Behort, Alse hem gevisiert hadde Lanceloet, Ende boet hen dat swert al bloet Ende hem in hare genaden, 25045[regelnummer] Ende datsi hem verlaet daden Dat hise gevaen hadde gehouden, Ende dat si hen niet belgen ne souden, Want hi deet bi onkinlijcheden. Si hiffene op vander steden 25050[regelnummer] Dar sine knielende vonden, Ende vergaven hem tien stonden Aldat hi hen hadde mesdaen. Doe quam Lanceloet dar gegaen Ende vloech te mijn her Waleweine wart, 25055[regelnummer] Entie andre weder ter vart. Si dreven sonderlinge Grote bliscap onderlinge; Ende hi sprac ane Hestorre daer naer. Si dreven grote feeste daer. 25060[regelnummer] Si vrachden Lancelote na desen Waer hi soe lange hadde gewesen. Hi seide dat hi lange lach gevaen, Dar hi niet en ware ontgaen, Mar dat quam bi aventuren 25065[regelnummer] Die hi niet seggen woude tier uren. Doe seide tote Lancelote Behort: ‘Hebdi van Lionele iet gehort?’ Hi seide: ‘Ic lietene heden In die abdie hier beneden.’ 25070[regelnummer] Behort seide alsoe houde Dat hine ontbieden soude, Ende den wech doen maken alsoe, Datmen sal mogen comen toe. Zageremor seide: ‘Here, 25075[regelnummer] Hets aelmosene ende ere.’ Binnen dien dat si dus saten Wart etentijt, ende si aten. Alse die maeltijt was gedaen Gingen si te bedde om rusten saen. 25080[regelnummer] Dar Lanceloet op sijn bedde lach, Ende een knape, die sijns plach, Quam hem ene aventure te voren, Die wonderlijc was, als gi moget horen. Hem dochte dat quam .i. out man 25085[regelnummer] Tote hem, ende seide hem dan: ‘Lieve neve, staet op metter vart, Ende gaet ten vreseliken woude wart. Gi selt vinden, dat es waer, Wonderlike aventure daer. 25090[regelnummer] Ic sal seggen wie ic ben al bloei: Ic ben u oudervader Lanceloet, Die coninc was vanden witten lande.’ Lanceloet ontsprane te hande. Hi spranc op herde blide, 25095[regelnummer] Mar hine sach nimanne tien tide. Hi cleedde hem ende gereide al, Ende wecte sinen knape, ende beval Dat hi sine wapine gereiden soude. Die knape deet alsoe houde, 25100[regelnummer] Ende wapendene metter vart. Hi hiet den knape gereiden .i. part. Die knape seide: ‘Ja, en wetti wel Dat die wech soe quaet es ende soe fel, Datmen niet neder en mach riden? 25105[regelnummer] Alse gi hir quaemt gi liet tien tiden U pert staen al daer beneden, Dat aldar noch es ter steden.’ Hi beval den knape Gode thant, Ende ginc daer hi sijn pert vant, 25110[regelnummer] Ende dede af breidel ende gereide, Ende liet eten in die weide. Hi sat op dar na metter vart, Ende reet ten foreeste waert. Nu latic van hem dat tellen 25115[regelnummer] Ende sal spreken van sinen gesellen. Daventure segt nu ter stont: Sanders dages alsmen op stont Ende men Lancelote niet en vant Si worden alle drove thant. 25120[regelnummer] Doe deden si onder hen lieden Die liede dar omtrent ontbieden, Ende deden die wege slichten soe Dat mer wel mochte comen toe, Beide te perde ende te voet. 25125[regelnummer] Alse Lioneel dat verstoet In dabdye dar hi was, Hi wart herde blide das. Hi seide dat hi niet ne gevoelde mere Vander siecheit die hi hadde ere. 25130[regelnummer] Hi gereidem ende clede thant, Ende quam dar hi die gesellen vant, Dine herde blidelike Ontfingen ende edelike. Alse Lanceloet daer niet en was 25135[regelnummer] Wart hi herde drove das, Ende vragde sonder sparen War wert hi ware gevaren. Si vertelden hem vort Aldat sire af hadden gehort. 25140[regelnummer] Alse hi hadde verstaen die dinge Si ondertroesten hen onderlinge Soe si best mochten tien tiden, Ende seiden si souden na hem ontbiden Ende sien oft hi iet quame weder. 25145[regelnummer] Nu leggic dese tale neder Van hen lieden, ende sal u Van Lancelote seggen nu. Daventure gewaget das, Alse Lanceloet comen was 25150[regelnummer] Int vreesselike foreest, hi reet Ende quam dat die nacht leet, Soe dat die sonne was op gegaen. Hi ontmoette te perde enen naen: Hi groettene te hant, ende hi 25155[regelnummer] Antwerde ende seide: ‘War vardi?’
[pagina 169]
Lanceloet antwerde tier uren: ‘Ic vare soeken avonturen.’ - ‘Hir sijn aventuren gnoech ter tijt In dien bosch dar gi in sijt.’ 25160[regelnummer] Hi reet soe dat hi in .i. dal quam, Dar hi .i. out neder huus vernam Ende ene fontaine dar besiden, Dar bi hi sach ten selven tiden Ene tombe van marbre roet, 25165[regelnummer] Die tusschen .ij. grote putten stoet; Ende ten hoefden vander tomben stonden .ij. grote liebarde gebonden, Die deden der tomben wachte, Datter nieman toe comen en machte. 25170[regelnummer] Doe si Lancelote sagen alsoe saen Begonsten si recht opwaert staen. Alse Lanceloet sach hem quam in moede Dat hem gnoech te vechtene stoede. Hi beette van sinen perde 25175[regelnummer] Ende vinc te sinen swerde, Ende bestont den iersten liebaert soe, Dat hi hem dat hoeft cloef doe, Dat hi neder viel te handen. Dander gegrepene mettien tanden, 25180[regelnummer] Ende togene soe mettien scilde, Dat hine af toech, wildi oft ne wilde, Dar hi sere af bescaemt wert. Ende hi hief te hant dat swert Ende sloech op dien liebart soe, 25185[regelnummer] Dat hine cloef ten scoudren toe, Dat hi vor hem viel ter neder doet. Doe quam toter tomben Lanceloet, Daer hi dalre meeste wonder sach Dat hi noit sach op enegen dach; 25190[regelnummer] Want hi sach vallen dropple groet Vander tombe, die waren bloet roet, In .v. staden oft in .vi. wel. Alse hi sach dat geen bloet also vel Hi pensde in sinen sinne dan 25195[regelnummer] Dat hi en gene hant en dade daran Eer dat dropen leden ware. Hi quam ter fontainen dar nare. Dar hi ter fontainen inwart sach Wert hi geware war een hoeft lach 25200[regelnummer] Van enen man, wit, grau, al bloet, Ende hadde dansichte alsoe roet Alse oft vanden scoudren man ware Vander werelt; ende dar nare Besach hi dat water thant, 25205[regelnummer] Dat hi also wallende vant Alse oft al tfier van ertrike Daer hadde gewest purlike. Ende si sach lettren inden gront Vander fontainen gescreven tier stont, 25210[regelnummer] Die seiden dattie hitte niet en verginge Vore dat dar quame sonderlinge Die beste riddere die leefde doe, Ende datsi faelgieren souden alsoe. Lanceloet pensde alsoe houde 25215[regelnummer] Dat hijt ember proven soude. Hi stac in dat water die hant, Dat hi soe sere heet vant, Dat hem die hant dochte scouden; Nochtan heeft hise dar in gehouden 25220[regelnummer] Soe lange, dat hi dat hoeft ute trac. Mettien .i. hermite tot hem sprac: ‘Ay edel riddere, brinct dat hoeft hare.’ Ende hi bracht hem dar nare. Hi custe dat hoeft sere 25225[regelnummer] Ende seide tote Lancelote: ‘Ay here, Nu gaet vort ombe beseffen Oft gi die tombe op mocht heffen.’ Lanceloet quam ter tomben ende sach wel Datter geen dropel van bloede af ne vel. 25230[regelnummer] Hi hiefse oec op mede, Ende settese ter ander stede. Hi sach in die tombe, dat geloeft, Enen lichame liggen sonder hoeft, Entie lichame was baervoet. 25235[regelnummer] Tierst dat dat sach Lanceloet Wert hi te hant versekert das, Dat dat sijn oudervader was, Ende hem ontfarmes met vlite. Doe ginc hi toten hermite, 25240[regelnummer] Dien hi vant liggende optien outaer. Lanceloet vrachde hem dar naer Wat hi mettien lichame soude? Die ermite vrachden alsoe houde Oft hi die tombe op heft geheven. 25245[regelnummer] Lanceloet heeft antwerde gegeven Dat hise ophief; ende dar nare Vrachdi Lancelote wi hi ware. - ‘Ic ben Lanceloet.’ was sine antworde. Alse die hermite dat horde 25250[regelnummer] Hi seide: ‘Ic kinne u herde wel nu; Laet ons gaen proven onder mi ende u Oft wi selen mogen beide gader Verheffen uwen oudervader Ende graven bi sinen wive dar 25255[regelnummer] Daer si leget vorden outaer.’ Si namen den lichame werde Ende hivene uter eerde, Ende grovene dar nare Bi sinen wive vorden outare. 25260[regelnummer] Ende alsi dat hadden gedaen Bat Lanceloet den hermite saen Dat hi hem woude seggen al bloet Wie sinen oudervader sloech doet. Dermite seide also houde 25265[regelnummer] Dat hijt hem gerne seggen soude. ‘Here, hets war, alsict vernam, Dat u oudervader quam Van Josephe van Aramathie, Die hoge man was, alsic lie; 25270[regelnummer] Ende alse hi was gecoren coninc Was hem dwitte lant gegeven bi dier dinc, Dat quam al toten lande toe Dat Terre foraine hiet doe. Hi was die verdreef met siere pine 25275[regelnummer] Ute desen lande die Serrasine, Ende brachte in dit lant mede Dat gelove van kerstijnhede. Doe stont .i. casteel in dit lant, Die de Blanchegarde was genant, 25280[regelnummer] Daer ene goede vrowe horde toe, Die des conincs neven wijf was doe, Di hir leget: ende si was sere Scone ende goet in onsen here, Ende droech die hare naest haren live. 25285[regelnummer] Die coninc Lanceloet, daric af scrive, Was doe een utermaten goet man: Hi minde die vrowe; nochtan Ne meinde hi in sinen sinne El niet dan duegt mettier minne; 25290[regelnummer] Want si hen onderminden gemeinlike Ombe die minne van hemelrike. Dit leven leiden si onder hen tween; Ende die quade liede, die al in een Mettien quaden bedacht waren, 25295[regelnummer] Maecten hier af quade niemaren, Ende seiden gemeinlike Datse die coninc minde dullike, Soe dat hars mans broder dit vernam, Dijt haren man seggen quam, 25300[regelnummer] Ende seide: ‘Broder, gi sijt wel quaet, Dat gi gedoget die overdaet, Die u uwe neve doet nu, Die u wijf onteert ende u.’ Die broder antwerde dar naer: 25305[regelnummer] ‘Broder, wistic dat ware waer,
[pagina 170]
Ic souts mi wreken,’ seide hi. - ‘Doet, oft gi wilt; hets waerheide.’ - ‘Ic saels mi dan wreken,’ seide hi. Si lieten die tale vallen dar bi. 25310[regelnummer] Soe dat geviel op dien goeden vrindach, Die in die vasten gelach, Dat vullen ende barvoet ginc Dit foreest dore die coninc, Ende quam ter cappellen hir voren 25315[regelnummer] Ombe dat hi den dienst wilde horen. Hi horde den dienst, ende dar naer Sprac hi sine biechte daer. Ende alse hi quam uter cappellen Wachtine met .iij. gesellen. 25320[regelnummer] Die coninc hadde soe groten dorst, Dat hi ter fontainen ginc sonder vorst, Alse die drinkens woude plegen; Ende alse hire toe was gelegen Quam sijn neve achter hem gegaen 25325[regelnummer] Ende sloech hem dat hoeft af saen, Dat vloech in die fontaine. Nochtan Dochte hem dat hi niet genoech daran Gewroken en was, et ne ware Dat hi den lichame dar nare 25330[regelnummer] Ende dat hoeft in soe vele morselen Sloge ende in soe vele delen, Dat niet en worden becant. Doe stac die hertoge die hant In die fontaine also houde, 25335[regelnummer] Alse die dat hoeft ute trecken woude. Daer geviel miracle tier stonde; Want die fontaine wallen begonde Soe sere, dat hi sine hande Dar in verscoude alte hande. 25340[regelnummer] Hi seide te sinen gesellen saen, Hi hadde quade doet gedaen. Si groeven dien lichame tier stont Ter selver stat, daer gine vont. Tierst dat die hertoge weder quam 25345[regelnummer] Te sinen castele, alsict vernam, Viel op hem .i. steen vanden mure, Soe dat hi starf ter selver ure. Aldus soe starf die hertoge. Nu hort vort watic u toge: 25350[regelnummer] Gine sijt die goede riddere niet, die al Die aventuren te hoefde bringen sal. Ic ne segge niet bedi gine sijt Die beste riddere die nu ter tijt Wapine dracht; mare 25355[regelnummer] Die goede riddere sal hir nare Beter werden dan gi, bi desen: Hi sal suver ende maget wesen Al sijn leven, dies en sidi niet, Want sijt, die u wel besiet, 25360[regelnummer] Vul ende luxurieus, ende hebt leden Uwe jocht met vulre keytivecheden.’ Alse dese tate horde Lanceloet Hi scaemdem ende wert roet; Ende hi seide: ‘Here, wat wetti?’ 25365[regelnummer] - ‘Ic weet wel,’ antwerde hi, ‘Alse die u vete bat kinne nu Dan heden tilike, seggic u.’ - ‘Hoevort metter vrowe?’ sprac Lanceloet. - ‘Si bleef optien selven dach doet,’ 25370[regelnummer] Antwerde hem die goede man doe. - ‘Nu segt mi,’ seide Lanceloet, ‘war toe Waren die libarde gebonden Bider tomben, daric tien stonden Droppen af sach vallen van bloede, 25375[regelnummer] Dies mi wondert in minen moede?’ Die goede man seide: ‘Ic sal U die warheit seggen al: Dit lant weet dat algader. Alse die coninc Lanceloet, u oudervader, 25380[regelnummer] Was begraven, doe liep thant Die niemare dor al dit lant. U oudermoder alsi dit sach Woudene en wech doen van dar hi lach, Ende woudene met groter werden 25385[regelnummer] In die capelle doen ter eerden; Mar dar en quam toe geen soe starc man, Dine mochte verporren dan; Soe dat si geware worden das, Dat ons heren wille niet en was 25390[regelnummer] Dat menne en wech dade. Ende alsoe Was die tombe op hem geleit doe. Ende daer gesciede selc wonder Op alle dage besonder, Op die wile dat die coninc Lanceloet 25395[regelnummer] Van den hertoge was geslegen doet, Dat uter tomben quamen daer Dropple van bloede oppenbaer, Die selke cracht hadden tier stont, Hoe een riddere was gewont, 25400[regelnummer] Indien dat hi quame tier stede, Ende sine wonden bestreke daer mede, Sine wonden genasen thant. Dit wert cont al dore dlant, Soe dat die ridders, die tien stonden 25405[regelnummer] In dit foreest ontfingen wonden, Hir quamen ende genasen gereet. Het gevel dat hir tenen tide leet Een liebart, ende jagede hir bi Een hert, dien hi vinc vor mi. 25410[regelnummer] Alse hine eten soude quam ter vart Een ander hongerech libart, Die met hem tetene begerde, Darne die ander libart af werde; Ende drogen so qualike over een, 25415[regelnummer] Dat siere ombe vochten onder hen tween, Soe dat si hen onder hen beden Onderwonden in vele steden. Ende alsi gewont waren soe sere, Dat si niet ne mochten gedogen mere, 25420[regelnummer] Quam deen libart gegaen overvoet Ter tomben, dar doe af droep dat bloet, Hi lecte dat bloet tien stonden Ende streect an sine wonden, Die soe seer waren ende soe groet, 25425[regelnummer] Dat hi gewont was toter doet. Sine wonden genasen mettien. Alse dander libart dat hadde gesien Hi dede alse dander hadde gedaen. Doe maecten si beide pais saen, 25430[regelnummer] Soe dat si noit sint hadden strijt, Ende lagen beide talre tijt Deen ten hovede dander ten voeten mede, Ende wachten die tombe bede. Dus gevielt, alse ridders quamen 25435[regelnummer] Die gerne hare gesonde namen, Dat siere niet toe comen en machten; Ende alsiere toe wouden met crachten Slogen sise doet. Dus was gewacht Die tombe, beide dach ende nacht; 25440[regelnummer] Ende alsi hongerech waren Soe liep hem die een genaren, Ende dander bleef, dat seggic u; Dus hebben sise gewacht tote nu.’ - ‘Nu segt mi,’ seide Lanceloet doe, 25445[regelnummer] ‘Sal die fontayne wallen emmerloe?’ - ‘Walt si noch?’ seide die goede man. - ‘Jasi.’ - ‘Nu mogedi verstaen dan Datic seide waerheide Hier te voren, alsic u seide 25450[regelnummer] Dat gi luxurieus ende heet sijt, Ende dat sal comen bi uwere tijt Ende binnen dier mire .i. riddere, ende hi Sal bat geseedt sijn dan gi; Ende haddi selc geweest nu, 25455[regelnummer] Dat daventure van den grale bi u
[pagina 171]
Ten inden hadden mogen comen, Dat wallen hadde inde genomen Vander fontayen bi uwer coemste hir; Mar bedie dat dat vier 25460[regelnummer] Vander luxurien noch niet en es Geblescht in u, sijt seker des, Dat bi dien ridderscape van u Der fontaynen heite niet vergeet nu. Gi mocht wel varen nu ter uren, 25465[regelnummer] Gi hebt alle die aventuren Te hoefde bracht heden den dach, Die besondecht man te hoefde bringen mach; Mar wardi alsoe geel in al Alse die goede man wesen sal 25470[regelnummer] Daric u af seide ere, Na andre gratie die gi hebt, here, Ic weet wel, dat gi dese aventure Entie andre al dlant dure Vanden Groten Bertaengen wel bracht nu 25475[regelnummer] Te hoefde, an dat ic sie an u, Sonder dat u dit nu ten stonden Benemen uwe grote sonden.’ Alse Lanceloet wech varen woude Die goede man bat dat hi soude 25480[regelnummer] En lettel eten. Doe sat Lanceloet niet hem ende at Al selke spise alse hi mochte Gewinnen, die hi hem brochte. Dar en was el niet dan water ende broet. 25485[regelnummer] Die goede man seide: ‘Her Lanceloet, Nemt dit vriendelike ende et: Ic gaeft u gerne, haddic bet.’ Alse hi geten hadde hi nam orlof Ende bat den goeden man dat hi dar of, 25490[regelnummer] Dat hine hadde gesien daer, Niemanne en maecte oppenbaer. Ende alse hi waende doen sulke vaert Ten verbodenen berge waert Ontweechde hi soe, dat hi quam 25495[regelnummer] Dar hi enen andren wech nam, Ende reet alsoe toter nacht toe. Hi quam in een vreselijc foreest doe, Ende vol van welden dieren. Dar hi reet in deser manieren 25500[regelnummer] Quam jegen hem .i. knape daer, Die riep: ‘Helpe!’ ende dreef mesbaer. Lanceloet seide: ‘Wat hebdi?’ Hi riep: ‘Live here, helpt mi! Hier comt een bere, die mi eten wille.’ 25505[regelnummer] Hi antwerde: ‘Swiget al stille, Want di en sal niet messcien.’ Entie knape bleef dar mettien. Doe quam die bere met groter vart Lopende te hen lieden waert. 25510[regelnummer] Lanceloet richte die glavie doe, Entie bere liep vaste toe. Lanceloet geraectene soe wel, Dat hi in den wech neder vel, Ende haddene sere gequetst tier stont, 25515[regelnummer] Alse die toter doet was gewont. Lanceloet lietene liggen daer Ende vrachtde den knape dar naer Ofti enege stat wiste dar hi Dien nacht mochte herbergen dar bi. 25520[regelnummer] Die knape seide dar en ware Niegerinc binnen .vij. milen nare Noch weder port noch huus no steden. ‘Mar alsic quam gereden Sagic .ij. poelgrune staen. 25525[regelnummer] Wildi, gi moget tot dar gaen.’ Lanceloet seide tot hem dar naer: ‘Ic bidde di dattu mi leides daer.’ Alsi inden dicken bosch quamen Die mane sceen, ende si vernamen 25530[regelnummer] Dat dar vor hen liep .i. hert doe, Wit alse eene snee, ende hi hadde toe Ene ketene die guldijn was Ane sinen hals, ende sijt seker das, Dat neven hem in die varde 25535[regelnummer] Liepen .vi. liebaerde: Daer liepen die .ij. vore tien tiden, Twee andre in beiden siden, Ende achter hem die derde twee, Ende hoeddene alle noch min no mee, 25540[regelnummer] Bi ghelike alse die moeder doet Hare kint dat si gerne hoet. Dus leden si vor hem met groter vart Ende liepen ten bossche wart. Lanceloet sprac toten cnape na dien: 25545[regelnummer] ‘Nu hebbic dat meeste wonder gesien Dat ic noit met oghen sach, Waer dat ic quam op enegen dach; Bedie ic sie nu wel ten tiden Dat die liebarde die daer liden 25550[regelnummer] Den hert behoeden over al, Datmen hem en geen quaet doen ne sal. Ende mi heeft groet wonder van desen, In wat manieren het moch wesen; Want sonder grote cracht van Gode 25555[regelnummer] Ne mach dit niet wesen ode, Ocht sonder toverie, dat mach Meer sins hebben op eneghen dach Enech libart, ocht teneger ure, Dan hem leert sine nature. 25560[regelnummer] Ende om te wetene hier of Die waerheide doe ic hier gelof Alsulc alse riddere doen mach, Dat ic meer op genen dach Ute desen foreeste ne scede, 25565[regelnummer] In sal eer weten die waerhede Van desen hert, opdat alsoe si, Dat man ochte wijf comen secgen mi; Ende ic ne werde nemmermere Wel te gemake, ic ne wete ere.’ 25570[regelnummer] Si reden vort, ende si quamen Dat si twee pawelgoene vernamen; Ende alsire quamen bat naer Horden si enen horen blasen daer, Ende sagen hem enen riddere metter vart 25575[regelnummer] Wapenen ende comen te hen wart. Ende die riddere sprac den cnape toe, Ende vrachde hem wat hi sochte doe. Hi seide: ‘Ic quam sien, here, Ocht gi moghet herbergen tavont mere 25580[regelnummer] Enen riddere, die nu ter uren Vaert sokende aventuren.’ - ‘Ganc, sech hem neen ic, het ne si Dat hi wille joesteren jegen mi; Maer du moeghs wel bliven, wilstu.’ 25585[regelnummer] Die knape quam ende seide: ‘Wildi nu Die herberge hebben hier binnen, Gi moetse met cope winnen, Want gi moet der herberghen ontberen Ochte jegen den riddere joesteren.’ 25590[regelnummer] Hi seide: ‘Ic sal josteren dan.’ Doe sprac hi dus den riddere an: ‘Her riddere, op hovesehede Biddic u, ende op minne mede, Dat gi mi herberget tavont mere. 25595[regelnummer] Ic ben moede ende ghepijnt soe sere, Dat ic qualijc daer ute licgen mach.’ - ‘Hier af ne maect meer geen gewach,’ Antwerde die riddere, ‘het ne si Dat gi wilt josteren jegen mi; 25600[regelnummer] Want die custume es alsoe.’ Lanceloet antwerde daer toe: ‘So ne willic niet dat si falgiere nu Bi mi; maer ic bidde u, Dat gijt wilt versten nu ter uren; 25605[regelnummer] Ic ne beens niet gestaet bi aventuren.’
[pagina 172]
Dander sprac: ‘Gi dect u over niet; Gi moet joesteren, wats gesciet.’ Lanceloet seide: ‘Na dat sijn moet Secgic u dat ghi jegen mi hoet.’ 25610[regelnummer] Elc trac een deel van anderen daer, Ende liepen onderlinge daer naer, Soe dat die riddere op Lancelote stac Dat sine glavie te stucken brac; Ende Lanceloet stakene weder soe, 25615[regelnummer] Dat hi hem beide scorde doe Scilt ende halsberch, ende gaf hem .i. wonde Dat hi neder viel tier stonde. Doe quamen uten pawelgoenen saen .xii. joncfrouwen gegaen, 25620[regelnummer] Die dreven rouwe overgroet Alsi den riddere sagen doet, Ende si scuerden wel bedichte Elke beide haer ende ansichte. Alse Lanceloet van haren sere 25625[regelnummer] Wart geware hi wart drove sere. Hi beette te hant ende ginc dan Ten joncfrouwen, ende sprac hen dus an: ‘Ay joncfrouwen, hebt, des biddic u, Ontfarmenesse op u selven nu; 25630[regelnummer] Ne doedt u allen niet gemene Om enen riddere allene.’ Si seiden: ‘Wacharmen! wats ons gesciet! Hine was allene ridder niet, Maer een machtech coninc ende rike, 25635[regelnummer] Een van den besten van ertrike. Ic weet wel, dat dit verlies, here, Ne wert verset nimmermere; Ende gi sulter om sterven, sonder waen.’ Doe begonsten si alle te weenne saen, 25640[regelnummer] Ende droghene in een pawelgoen. Ende Lanceloet dreef om dit doen Groten rouwe, ende clagde das, Dat hem sere mesvallen was; ‘Ende mi ware liever,’ seide hi, 25645[regelnummer] ‘Dat die ridder gewont hadde mi, Dan mi dit ongeval groet Gesciet es, dat icken sloech doet.’ Daer quamen .iiij. ridders tien stonden: Ende alsi haren here doet vonden 25650[regelnummer] Si mesbarden herde sere, Ende seiden tot Lancelote: ‘Ay here, Gi hebt gedaen quade besichede, Ende meneghen man gescaedt mede Ende menecher joncfrouwen, souder waen, 25655[regelnummer] Die u niet ne hadden mesdaen.’ Doe vernieuwede echt die rouwe, Ende daer beval doe ene joncfrouwe Datmen ene orsbare maken soude. Dat was gedaen alsoe houde, 25660[regelnummer] Ende si leidene wel drovelike In ene coche edelike, Ende vordene te Quarensi wart. Daer waren mede in die vart Die joncfrouwen alle gemene, 25665[regelnummer] Datter nyman en bleef, sonder allene Lanceloet met sinen knape doe, Die groten rouwe dreef embertoe Ende seide: ‘Here van hemelrike, Nu eest mi vergaen qualike, 25670[regelnummer] Dat bi mi es doet dese coninc! Mi ware bat comen een ander dinc, Dat ic doet hadde geweest te voren, Ochte dat ic noit ware geboren.’ Die cnape die antwerde doe: 25675[regelnummer] ‘Here, gi sprecter te vele toe. U mesval ware noch alsoe groet Haddi u geslaghen doet: Ende hi deder sine macht toe mede; Ende bi sire hoverdechede 25680[regelnummer] Es hi doet, dat u niet en es, here, Sculdech te berouwene soe sere, Alse ocht gijt bi onrechte hadt gedaen.’ Doe antwerde Lanceloet saen: ‘Ic hadde liever dat ic en ghenen slach 25685[regelnummer] En hadde geslaghen binnen jaer ende dach, Dan icken doet sloech; ende bi desen Ne salic niet te gemake wesen Eer ic weet wie hi was.’ Ende daer naer Ontwapende hem Lanceloet daer, 25690[regelnummer] Ende die cnape halp hem daer toe. Si vonden die tafle berect doe Metter spisen, ende Lanceloet sat Ter taflen, daer hi lettel at; Want hi altoes in ghepeyse was. 25695[regelnummer] Ende die cnape begrepene das. Daer quam een ridder alse hi at, Die hem om die herberghe bat, Ende Lanceloet was gewillech daer toe. Si saten ende si aten doe. 25700[regelnummer] Lanceloet seide: ‘Wie sidi?’ Die riddere antwerde hem dat hi Was van des conincs Arturs hove. - ‘Sidi vander tafelronden love?’ - ‘Nenic,’ antwerde hi; ‘mare 25705[regelnummer] Het es die dinc die ic meest beghare.’ Lanceloet sprac: ‘Seght hoe u name es.’ - ‘Ic hete Sarras van Logres.’ Lanceloet seide: ‘Welc tijt scieddi Vanden hove?’ Dander seide dat hi 25710[regelnummer] Sander daghes na paschen sciet daer of. - ‘Waer hilt te paschen die coninc hof?’ - ‘Hi hielt te Kamaloet; mare Men dreef cleine bliscap dare: Dat was om Lancelote ende om Waleweine 25715[regelnummer] Ende om dander ridders gemeine Vander questen, daer men weder ende vort Binnen langen niet af ne heeft gehort; Maer hadden si geweest daer, Daer hadde geweest, wet over waer, 25720[regelnummer] Harde grote bliscap, alsict vernam, Van ere nymaren die daer quam; Want daer quam nymare das, Dattie ghene gheboren was, Daer die aventuren vanden grale 25725[regelnummer] Ten inde souden comen wale; Ende men seide dat die werste man Van ertrike den genen wan Ane des conincs Visschers dochter, die was Die scoenste joncfrouwe daermen af las.’ 25730[regelnummer] Alse Lanceloet dat hadde verstaen Hie scoffierde hem alsoe saen: Hem gedachte wel dat hi lach bi hare In den casteel van der Quassen, aldare Hi met drancke was bedroghen, 25735[regelnummer] Ende peysde dat soude moghen Dat kint doe wel gewonnen wesen. Hi vrachde den riddere doe na desen Wat hi daer sochte. Hi seide doe: ‘Ic soeke die fonteyne emmertoe 25740[regelnummer] Vanden .ij. sicamoren, bedi Dat te paeschen quam,’ seide hi, ‘Een ridder te hove, die seide al claer Dat hi hadde geweest daer Ter fonteynen, daer ic af las, 25745[regelnummer] Op dien dach daer die suerte Belyas Afstac min heren Waleweine Ende min heren Yweine Ende andre stoute ridders; ende wi .xij. ridders porden bedi 25750[regelnummer] Ende deden elken anderen gelof Onder ons .xij. daer of, Vort te wandelne tallen stonden Tes wi die fonteyne hadden vonden, Om te wetene ocht die riddere ware.’ 25755[regelnummer] Die cnape seide daer nare
[pagina 173]
Hine haddese noit gesien, Maer hi hadde gehort secgen van dien Dat .i. was int lant. - ‘Lieve vrient,’ seide Lanceloet te hant, 25760[regelnummer] ‘Leidt desen riddere, ic bids u, daer.’ Die cnape gelovet hem daer naer. Sanderdaeghs tilike scieden Die ridders onder hen lieden, Want die riddere reet enen pat 25765[regelnummer] Ende Lanceloet enen anderen, om dat Hi allene tallen tiden woude riden. Die riddere reet en wech tien tiden, Ende die cnape, dien leiden soude, Ende twee andere cnapen. Ende also houde 25770[regelnummer] Alsi geport waren van daer Reet Lanceloet heimelike naer. Alse die riddere ter fonteynen quam Vanden sicamoren hi vernam Dat daer .ij. pauwelgoene stonden, 25775[regelnummer] Die si harde rikelike vonden, Ende die van dieren werke waren. Op elc stont een gulden aren. Alse die riddere quam bat naer Quam in sijn gemoet een naen daer, 25780[regelnummer] Die seide: ‘Here, wat soecti?’ - ‘Ic soeke Belyas,’ antwerde hi, ‘Die wachtere es van der fonteynen Die hier staet in desen pleine. Hi sinde enen hode in Arturs hof, 25785[regelnummer] Die hem beroemde daer of, Dat hi ter selver fonteyne Af stac min heren Waleweine Ende .iij. gesellen tere stonde, Die waren van der tafelronde.’ 25790[regelnummer] Die naen seide: ‘Dies en wanic niet Dat hi hem daer af beroemde iet; Ende hadde hijs hem beroemt nochtan Hine haddere niet geloghen an, Want ic sach dat hire .iiij. af stac daer, 25795[regelnummer] Dies ne es noch niet .i. half jaer.’ Sarras bat hem dat hi ginge saen Ende sinen here dade verstaen Dat daer buten een ridder ware, Die josterens hadde gare. 25800[regelnummer] Die naen quam tenen pawelgoene thant, Ende blies enen horen dien hire vant. Doe quamen uten castele Ridders ende vrouwen vele, Die wel wisten alsoe houde, 25805[regelnummer] Dat men daer joesteren soude, Soe datter wel .... waren. Doe quam daer een riddere uut gevaren Met swerten wapenen op een suert part, Van allen wapenen wale bewart. 25810[regelnummer] Elkerlijc hadde anders gare, Ende reden elc op andren dare, Soe dat si hen soe onderstaken, Dattie glavien in stucken braken, Ende onderhoerten hen alsoe herde, 25815[regelnummer] Dat Sarras viel van sinen perde. Belyas doe over leet. Doe begonsten huwen gereet Die dat saghen te Sarras wart; Ende Belyas nam te hant dat part, 25820[regelnummer] Ende liet daer liegen Sarras, Daer doe vele op gescerent was. Hi lach gescoffiert, sonder waen, Ochte hi met dieften ware bevaen. Hi ginc te sinen sciltknecht ende sat 25825[regelnummer] Op sijn rosside, ende na dat Was op hem gescerent mere Dan men gedaen hadde ere. Si spraken hem scandelike toe Ende seiden: ‘Gelovech riddere,’ doe, 25830[regelnummer] ‘Gi hebt gewisselt nu ten tide U ors om een rosside.’ Si worpen na hem alle ghemene Linghene, stocke ende stene. Ende Lanceloet, die gesien hadde altoe, 25835[regelnummer] Porde uten foreeste doe, Alse die wreken woude Sarrase, Ende riep sere op Belyase: ‘Riddere, hoedt u jegen mi nu, Ic ontsecge vrede u.’ 25840[regelnummer] Hi keerde hem te Lancelote ward Ende reet op hem met snelre vart Met gerichten spere, ende stac Op hem dat tspere in stucken brac. Lanceloet stakene weder, 25845[regelnummer] Ende geraectene een deel neder, Soe dat hi sere gewont ter eerde Te hant viel van sinen peerde, Soe dat yser ende hout tier stonde Bleven stekende in die wonde, 25850[regelnummer] Ende gequetst lach soe onsochte, Dat hi hem niet oprichten ne mochte. Die vanden castele worden bi dien Soe ghescoffiert alsijt hadden gesien, Dat si vlouwen in die veste ter vart. 25855[regelnummer] Ende Lanceloet nam des ridders part Ende gaeft hem over tsijn. Doe seide Die ridder tot hem sonder beide: ‘Ay wel lieve riddere, wi sidi, Di dus grote ere hebt gedaen mi?’ 25860[regelnummer] Lanceloet seide tote Sarras: ‘Sarras, lieve vrient, ic biddu das, Dat gi wilt tArturs hove gaen Ende minen here doen verstaen Dat u Lanceloet Belyas pert gaf 25865[regelnummer] Vor dat uwe, daer u Belyas stac af. Groettene mi ende segt hem Dat ic gans ende gesont bem; Ende gi sult hem mede vertellen Dat wi, vander questen gesellen, 25870[regelnummer] Sulen sijn, hebbewijs geval, In sinxendaghe te Kameloet al; Ende segt hem dat icse sprac ende sach Het ne es niet leden die derde dach.’ Doe sprac Sarras dus Lancelote an: 25875[regelnummer] ‘Lieve here, siedi Lanceloet dan?’ - ‘Jaic,’ antwerde hi. Sarras seide: ‘Ic vare te hove sonder beide, Ende sal den coninc oppenbaren Ende der coninginnen dese nymaren, 25880[regelnummer] Die hen bat sulen comen wesen Dan eneghe in langen vor desen.’ - ‘Nu vart, ende groet mi die coninginne, Ende segt dat ic met al minen sinne Boven alle vrouwen die nu sijn hare 25885[regelnummer] In die werelt te siene begare.’ Sarras sciet van Lancelote ende quam Daer hi enen ridder comen vernam, Die in ene leitiere lach. Sarras ontboet hem goeden dach, 25890[regelnummer] Ende dander hem, ende vraghde vort Ochte hi iet van Lancelote hadde gehort; Ende seide hem altoe twi Hine sochte, ende hoe hi In sine herberge hem hadde gesien, 25895[regelnummer] Ende hine niet ne kinde binnen dien. Sarras antwerde: ‘Wildi iet U haesten, u es wel gesciet, Want ic liettene recht nu Onverre henen, dat secgic u, 25900[regelnummer] In enen pleine, daer staet voren Die fonteyne van .ij. sicamoren.’ Ende die ridder, die was gewont, Seide doe vort alse hijt verstont: ‘Ay God, laten mi vinden, ende ic sal 25905[regelnummer] Dan mire sicheiden genesen al.’
[pagina 174]
Hi voer te hant dar wart, Ende Sarras voer in sine vart, Ende reet sere met haesten groet, Soe dat hi quam te Kameloet 25910[regelnummer] Harde tilike op enen sondach. Daer die coninginne ten vinsteren lach Hadde si Sarrase vernomen Met haesten gereden comen. Si seide: ‘Coninc, siet dare 25915[regelnummer] Een ridder die brinct nymare.’ Die coninc seide: ‘God mote van desen Ons onnen dat si goet mote wesen! Ic hebbe sorge in die herte mijn Om die ridders, die in die queste sijn.’ 25920[regelnummer] Die coninginne seide: ‘Here, Ne gheloeft mi nimmermere Ochte hi niet ne brinct goede nymaren: Hi comt met soe groter spoet gevaren; Want hi soude riden al sochte 25925[regelnummer] Ware dat hi quade nymare brochte.’ Binnen dat si waren in dese tale Quam Sarras vor hen in die zale. Hi groette den coninc ende seide: ‘Here, Mijn her Lanceloet groet u sere 25930[regelnummer] Ende mire vrouwen der coninginnen, Ende alle die ghene die sijn hier binnen.’ Die coninc was herde blide das, Ende nam in sinen arm Sarras, Ende hiettene willecome wesen, 25935[regelnummer] Ende helsdene ende custen na desen. Hi seide: ‘Gi sijt mi soe wel comen, Ghine sout ghene dinc mogen nomen Ic ne gaefse u te lone saen Vorden dienst, dien gi mi hebt gedaen; 25940[regelnummer] Want ic ne was in langhen tide Om en ghene nymare so blide Alsic ben om dese nu ter stont. Nu segt mi, es hi gesont? Dat begheric te wetene sere.’ 25945[regelnummer] Sarras antwerde: ‘Jahi, here. Het es heden die .xv. dach Dat icken gans ende gesont sach, Ende hi gaf mi dat selve pert Dat ic met mi brachte in mine vart, 25950[regelnummer] Dat hi op enen riddere wan Met josteerne, die was nochtan Een vanden besten ridders die ic ghesien Noit hadde vore dien.’ Die coninc vraeghde waer dat was. 25955[regelnummer] - ‘Het was ter fonteynen,’ seide Sarras, ‘Van .ij. sicamoren, sonder waen, Daer afgesteken, alsic hebbe verstaen, Waren mijn her Walewein ende daer toe .iiij. ridders van den ghenen, die doe 25960[regelnummer] Die fonteyne hadde ende wachte; Daermen hier nymare af brachte In paeschdaghe.’ Die coninc seide: ‘Sarras, waest dan waerheide Dat Walewein af gesteken was?’ 25965[regelnummer] - ‘Ja hi,’ antwerde Sarras: ‘Diet met sinen ogen sach seit mi.’ - ‘Ende dine afstac waer es hi?’ - ‘Ic joesterde jegen hem, here. Hi stac mi af ende quetste sere, 25970[regelnummer] Ende nam min part. Ende Lanceloet, Daer ic af ne wiste clene no groet, Was na mi gevolcht tot daer, Ende josterde jegen hem daer naer, Ende staken af, ende gaf mi sijn pert thant, 25975[regelnummer] Want hi mi sonder pert vant; Ende sinde mi nu hier ter tijt. Hi bidt dat gi niet tonpayse sijt Om die gesellen van der queeste; Want si alle, minste ende meeste, 25980[regelnummer] Wel in peyse sijn ende gesont.’ Ende hi seide ter coningingen ter stont: ‘Vrouwe, Lanceloet groet u bi mi Boven allen vrouwen die hi Sach binnen onderhalven jare; 25985[regelnummer] Hi heeft u te siene ghare Boven allen vrouwen die leven nu, Ende hi beval mi te secgene u, Dat si hier alle sulen wesen In sinxendaghe.’ Ende na desen 25990[regelnummer] Seide die coninc daer al bloet: ‘Ay wel lieve vrient Lanceloet, Vergave God, dijt al vermach, Dat nu ware sinxendach, Ende gi alle alsoe nu wart bi mi 25995[regelnummer] Alse gi noit best wart; bedi Ic ne was soe blide noit ere, Ic ne soude nu blide wesen mere.’ Die coninginne seide daer nare: ‘Ay God, ocht u wille ware, 26000[regelnummer] Dat mine begherte mochte gescien, Dat ic den ghenen mochte sien, Dien al die werelt beghert alsoe.’ Dat selve seiden alle die ridders doc. Ende namelike die ter selver tijt 26005[regelnummer] Op Lancelote droghen nijt Om die doeght die in hem was. Doe vraghde die coninc Sarras Ochte die gesellen van der queesten Alle souden comen ter feesten 26010[regelnummer] Te sinxenen daer die coninc ware? Sarras antwerde hem daer nare Dat hem Lanceloet seide alsoe. - ‘Ic wille dan,’ seide die coninc doe, ‘Alse groet hof houden alsic mach, 26015[regelnummer] Ende dmeeste dat ic noit hilt op .i. dach, Sint dat ic crone dragen begonde; Ende daer doen comen ter selver stonde Alle die barone gemeenlike, Ende daer toe arme ende rike, 26020[regelnummer] Om feeste te done ende ere Den ghenen, die wi waenden ere Verloren hebben.’ Ende om die zaken Dede hi te hant brieve maken, Die hi den ghenen sinde te hant 26025[regelnummer] Die van hem hilden leen ende lant, Dat si in sinxendaghe sijn souden Te Kamaloet, daer hi hof soude houden, Ende dat si hen te comene bedochten Metter meester feesten die si mochten. 26030[regelnummer] Die coninginne alsoe wel ontboet Die vrouwen te comene te Kamaloet. Die coninc dede soeken te hant Dalre dierste cledere diemen vant, Ende die rijcste, diemen visieren 26035[regelnummer] Mochte in eneghen manieren; Want hi woude te diere feeste Den gesellen geven vander queeste Die dierste cledere ane te done, Die noit droghen eneghe baroene. 26040[regelnummer] Nu ne secgic u niet mere Van desen; maer ic kere Te sprekene van der joncfrouwen, Die die coninginne op grote trouwe Ter vrouwen van Lac sinde, daer gi 26045[regelnummer] Hier vore af horet spreken mi. Daventure segt hier ter steden, Alse die joncfrouwe was gesceden Van Kamaloet, dat si dien dach [reet] Ende den anderen, dire na leet, 26050[regelnummer] Ende den derden; maer het was doe Scone ende herde heet toe; Nochtan ne liet so niet hare riden. Si herbergede te dien tiden In enen cloester van nonnen; mare 26055[regelnummer] Si bleef harde siec dare
[pagina 175]
Vander heiten, die si hadde dien dach. Sanderdaghes alsi op hare bedde lach, Ende hare tijt op te stane dochte, Si was soe siec, dat si op ne mochte. 26060[regelnummer] Si lach .xv. dage siec daer. Op enen dach stont si op daer naer, Tongemake ende onghesont. Daer quam een sciltknape tier stont: Si ginc te hem alsine vernam, 26065[regelnummer] Ende vraechde hem wanen hi quam. Hi seide: ‘Ic come van Kamaloet, Daer die coninc drijft bliscap groet, Ende alle die met hem sijn dare; Want hem es comen nymare, 26070[regelnummer] Dat Lanceloet es al ghesont, Dien men over doet hilt lange stont.’ Alse die joncfrouwe dat horde, Si was blide om die worde. Si bleef daer tot dat hare dochte 26075[regelnummer] Dat si met gemake riden mochte. Si voer van daer, ende si leet Die zee met peyse, ende si reet, Ende haer gheselscap, tes si vernamen Dat si in die stat van Gaunes quamen, 26080[regelnummer] Daer tien tiden was die coninc Claudas, Die de machtechste coninc was Van al der werelt ghemene, Sonder die coninc Artur allene; Want hi was soe machtech ende vroet, 26085[regelnummer] Dat al die raet van Rome an hem stoet. Die coninc Claudas hi hadde doe Die van Gaute te hem wart soe Verwonnen bi sinen vroeden doene, Datten minden al die baroene. 26090[regelnummer] Alse hi die joncfrouwe sach riden Met soe dieren clederen van siden, Ende breidele ende gereide Vergult ende rike voerde beide, Hi vermoedde te hant das, 26095[regelnummer] Dat si van Groten Bertangen was, Ende datsi hem, opdat si woude, Wel nymare secgen soude Vanden coninc Arture ende daertoe Van Lancelote; dat was die dinc doe, 26100[regelnummer] Dies hi hadde meesten ghare, Van hen te wetene nymare, Ende vanden .ij. broderen. Doe riep hi Enen riddere die hem was bi, Ende hiet hem dat hi der joncfrouwen seide 26105[regelnummer] Dat si tot hem come sonder beide. Hi voer na hare met haesten groet, Ende seide dat hare die coninc ontboet. Si seide: ‘Den coninc uwen here Geve God bliscap ende ere 26110[regelnummer] Alse enen hoveschen coninc ende rike! Ic soude keren gewillechlike Met u, ende spreken jegen hem, Maer dat ic soe sere verlet bem, Dat ic niet en mach keren nu: 26115[regelnummer] Ic bidde dats niet en vernoye u.’ Hi seide: ‘Gine moghet nywerinc gaen: Die coninc wilt u spreken, sonder waen, Al haddi meerre haest dan gi doet.’ Si sach dat hare te done stoet, 26120[regelnummer] Ende seide, nadat die coninc woude. Dat si gerne keren soude. Si keerde weder ende si ginc Dat si vant Claudase den coninc; Ende alsi tot hem soude gaen 26125[regelnummer] Si beval haren cnape ende den naen Hars tontbeidene, want si soude Weder comen alsoe houde Alse mochte; ende si es saen Daerna toten coninc gegaen. 26130[regelnummer] Alse die coninc hars geware wart Hi stont op jegen hare metter vart, Ende hi hietse wellecome wesen. Si seide tot hem na desen: ‘Here, God lone u; gi hebt mi 26135[regelnummer] Tot u doen comen, ic biddu dat gi Mi ontdect bi welker dinc.’ - ‘Ic saelt u secgen,’ sprac die coninc. ‘Ic wille, joncfrouwe, dat gi ontbijt Ende u geselscap, hets etentijt, 26140[regelnummer] Ende gine hebt heden niet gheten, Noch u geselscap, na mijn weten.’ Hi dede soe vele, dat si daer Eten moesten oppenbaer. Alsoe saen alse gheten was 26145[regelnummer] Deedse vor hem comen die coninc Claudas. Hi beval dat si bi hem sate daer. Si sat bi hem gereet daer naer, Alse die wel wiste, dat hare Geslachte alsoe hoghe ware 26150[regelnummer] Alse was des conincs Claudas. Die coninc vragede wanen si was. - ‘Here, ic ben van den conincrike Van Logres,’ seide si, ‘sekerlike. Ic behore te Arturs hove binnen 26155[regelnummer] Ende ben metter coninginnen.’ - ‘Sidi dan van Arturs hove,’ seide hi, ‘Soe mogedi wel berichten mi Van enen riddere, es dicke daer, Daer men mi af segt, over waer, 26160[regelnummer] Dat hi harde wert es nu ter stonde, Ende geselle es vander tafelronde: Hi es Lanceloet geheten. Nu soudic herde gerne weten Ocht hi alse goet ende waert ware 26165[regelnummer] Alse van hem loept nymare.’ Si seide: ‘Here, ic ben seker des, Dat hi die beste vander werelt es, Ende die gracieuste die leeft, Ende die meest goeder seden heeft.’ 26170[regelnummer] Die coninc seide: ‘Sekerlike, En aneslecht hem niet qualike Es hi goet ridder, sijt seker das; Want sijn vader een vanden besten was Vander werelt van sire oude. 26175[regelnummer] Wel wet, dat mi wonderen soude Ne ware hi niet beter dan ander diet. Nu segt, geliken hem iet Sine .ij. neven?’ Si seide: ‘Jasi, bi rechter waerheide. 26180[regelnummer] Lyoneel es een der starcster ridder nu Vander werelt, dat secgic u; Ende die jongere broder Behort Es nu soe verre comen vort, Datmen cume int hof vinden soude 26185[regelnummer] Soe goeden riddere van sire oude. Ende wet wel, waren si weder comen Van ere questen, die si hebben genomen, Si souden comen met groter vart, Met soe groten lieden herwart, 26190[regelnummer] Gine soutse niet ene wile moghen Van enen daghe in stride gedoghen; Ende mi wondert sere hoe dat ghi In dit lant doert bliven; bedi, Quamen si hier ende mochtense u vaen, 26195[regelnummer] Si souden u sonder twifel doet slaen; Ende si sijn herde erre op u, Dat gi tonrechte hout haer lant nu, Ende onteerft hebt van den haren Sider dat si cleine kindere waren.’ 26200[regelnummer] Alse die coninc verstont die sake Wart hi wel sere tongemake. Doe seide die coninc tot hare: ‘Om wat besicheden quaemdi hare? Ic wet wel, dat gi ute uwen lande niet 26205[regelnummer] Sonder grote besichede ne sciet.’
[pagina 176]
Si seide: ‘Die besichede, here, Ne seegic u in ghenen kere.’ Doe peisde te hant die coninc Dat si ne was comen om ander dinc 26210[regelnummer] Dan om bespien wat hi dede, Ende hoe vele ridders hi hadde mede, Ende ochte hi soude moghen ontbiden Die cracht vander tafelronden tien tiden. Doe heeschede die joncfrouwe orlof, 26215[regelnummer] Ende woude rumen des conincs hof. - ‘Ontbeit en lettel,’ sprac die coninc, ‘Laet mi spreken minen camerlinc.’ Die joncfrouwe ontbeidde; ende daer nare Alse die coninc was gesceden van hare 26220[regelnummer] Si begonste peysen weder ende vort Om dat si van den coninc hadde gehort, Dat die coninc een verradere ware Ende ongetrouwe; ende viel in vare Van hem ende van sinen lieden, 26225[regelnummer] Datmen hare iet mochte mesbieden. Si hadde liever, wart si verraden, Dat si hare pine daden Ende smerte an haren lichame Danmen hare letteren name 26230[regelnummer] Ende men die letteren soude sien; Bedi si peisde wel van dien, Dattie letteren mochten hebben inne Van hare vrouwen der coninginnen Alre meeste verhoelnhede; 26235[regelnummer] Ende si peisde wel mede, Gevielt dat se die coninc dade vaen, Hi soude hare nemen die letteren saen: Dus mochte die raet ondect wesen Alse die letteren waren gelesen. 26240[regelnummer] Doe ginc si daer si den naen vant, Ende gaf hem die letteren te hant, Ende seide: ‘Die coninc heeft mi Hier doen letten, ic ne weet waerbi: Alsic sciet van mire vrouwen 26245[regelnummer] Beval si mi bi mire trouwen, Dat ic dese letteren soude houden Ende icse nymanne liete ontfouden Sonder den ghenen daer si toe gaen. Ende ochtu sics datmen mi wille vaen 26250[regelnummer] Ochte letteren soeken over mi, Nem di letteren, dat bevelic di, Ende laetse int water neder vallen. Si sijn mi liever verloren met allen Dan men wiste in dese stede 26255[regelnummer] Mire vrouwen verhoelnhede.’ Die naen antwerde hare: ‘Ic sal, Sie ics noet, u bevelen doen al.’ Dus droghen van desen over een Die joncfrouwe ende die naen onder hen tween. 26260[regelnummer] Mettien die coninc raet sochte Wat hi daermede best doen mochte; ‘Want ic weet wel,’ seide hi, Datse hier hebben gesint te mi Die .ij. gebrodere, Behort ende Lyoen, 26265[regelnummer] Om te ondervindene mijn doen Ende mine macht te desen stonden; Ende si heeft mi nu vonden In sulken poente, dat saeghdi, Dat ic hier niet en hebbe bi mi 26270[regelnummer] Die heleght vanden lieden, die vor desen Altoes met mi hebben gewesen. Hier bi sal si secgen te hant Alsi wedercomt in hare lant, Dat ic hens niet en soude moghen ontbiden, 26275[regelnummer] Wouden si op mi comen striden. Ende alsi horen dese nymaren Soe sulen si comen gevaren Op ons met groter here cracht, Ende bringen des conincs Arturs macht, 26280[regelnummer] Soe datse sal moten duchten dan Van al den lande die machtechste man: Niet allene hen ende hare maisniede, Maer des conincs Arturs liede. Hier af willic volghen uwen raet, 26285[regelnummer] Opdat hi getrouwe si ende niet quaet.’ Doe antwerde die drossate daertoe: ‘Ic secgu wat menre best toe doe. Ic wane wel dat dese jonfrouwe Eneghe letteren brinct op trouwe, 26290[regelnummer] Daerse die gebrodere mede sinden, Om dat sise sal ghehinden Eneghen vanden baroenen nu; Ende waerbi mi dat dinct secgic u, Want gi sult sien al te hant 26295[regelnummer] Alse die gebrodere comen int lant, Dat die ghene, sijt seker des, Dar si toe ghesint es Sal ten lieden van den lande gaen, Ende soe vermanen ende bidden saen, 26300[regelnummer] Dat si selen, na mire wetentheden, Ten broderen gaen ende van u sceden. Hier bi radic dat gi ondervraeght Ochte die joncfrouwe letteren draeght. Ende ochte sise heeft, doet dien man 26305[regelnummer] Vaen, daer sise brinct an, Ende die joncfrouwe alsoe, Ende al hare geselscap toe. Ende legtse gevanghen daer, Datter meer af ne hore niemaer 26310[regelnummer] Dise sinde te derre stede; Ende ic secgu over waerhede, Dat mi dit dinct die beste raet Die u hier toe te doene staet. Ghi sijt mijn maegh, ic ben sculdech u 26315[regelnummer] Ten besten te radene dat ic weet nu.’ Die coninc sprac hem dus weder an: ‘Nu gaet ter joncfrouwen dan, Ende doet soe, dat si u geeft Die letteren, die si bracht heeft.’ 26320[regelnummer] Hi ginc daer hi die joncfrouwe vant, Ende seide: ‘Gi sijt comen in dit lant Alse bode, ende ons es oncont Wat boetscepen gi brinct nu ter stont, Ende wat gi hier soect; ende bedien 26325[regelnummer] Willewi u letteren sien, Ende wi bidden u vriendelike Datgise ons geeft godertierlike, Datmense met crachte u niet geven en doe.’ - ‘Ic een hebbe gene letteren,’ sprac si doe; 26330[regelnummer] ‘Ende al haddic letteren, es dan Die coninc Claudas soe hovesche man Dat hi woude datmense mi name Mijns ondancs, dat ware scame.’ Hi seide: ‘Gi moetse geven mi, 26335[regelnummer] Wedert u wille ocht onwille si; Ende doedijs niet godertierlike, Ic sal u doen wel haestelike Besoeken ende die met u sijn al, Dat ic die letteren ues ondancs sien sal.’ 26340[regelnummer] Si seide: ‘Here, gi hebbets wel macht, Dat gi mi hier mogt doen cracht Den tijt dat ic ben in u hof; Maer werdic verloest hier of, Ende doedi op mi eneghe sake, 26345[regelnummer] Ic waens wel gecrigen wrake, Behout God mijn geslachte In hare doeght, in hare machte. Ende al benic in een vremt lant Dus eenlike ende onbekant, 26350[regelnummer] Nochtan benic, sijt seker das, Alse edel alse die coninc Claudas, U here, daer gi mede sijt.’ Die drossate seide tier tijt: ‘ Dit ne sal u niet helpen moghen, 26355[regelnummer] Gi moet mi u letteren toghen.’
[pagina 177]
Sine hadde gene, seide si. Hi dede .ij. seriante comen daer bi, Die die joncfrouwe ondersochten, Daer si niet an vinden en mochten. 26360[regelnummer] Doe beval hare cnape den naen Dat hi die letteren en wech worpe saen. Hi warpse int water mettien. Alse die drossate dat hadde gesien Hi liep al te hant daer toe: 26365[regelnummer] Die letteren waren gesonken doe. Die drossate ginc ten coninc saen Ende dede hem die dinc verstaen. Die coninc beval alsoe houde Datmense alle vaen soude 26370[regelnummer] Ende in enen tor lecgen daer, Tote dat men weten mochte al claer Wat die letteren meinen mochten, Ende te wien dat sise brochten. Dus was gevaen die joncfrouwe, 26375[regelnummer] Dies si hadde groten rouwe. Die coninc Claudas, die in sinen moet Begherde te wetene hoe dat stoet Met Arture ende met Lancelote doe Ende metten gebroderen daer toe, 26380[regelnummer] Hoe si hen hilden, ende in wat manieren, Hi sinde .ij. boden sciren, Ende deedse in Groten Bertangen varen Om daer af te wetene nymaren. Die boden hadden int overliden 26385[regelnummer] Vanden wintre grote pine tien tiden, Want int herte vanden wintre was. Si hadden aventure das, Dat si opten kersdach quamen Daer si den coninc Arture vernamen 26390[regelnummer] Te Carduel in dat lant van Gales, Daer Artur, sijt seker des, Hilt soe groet ende eerlijc hof, Dat hen allen wonderde daer of; Want die coninc gaf soe mildelike 26395[regelnummer] Den baroenen van sinen rike, Dat elkerlijc hadde van hen lieden Vanden sinen alsi scieden. Ende alse dat hof gesceden was Vraegden die boden den cnapen das, 26400[regelnummer] Ochtemen noit hadde gesien Den coninc soe groet hof vor dien, Omdat hi soe grote gichten gaf. Hem antwerde een knape daer af: ‘Mijn here ne hielt heden niet den dach 26405[regelnummer] Soe groet hof alsi te houdene plach; Want hi ende alle die van hier binnen Sijn drove in haren sinnen Om Lancelote nu ten stonden, Ende om die van der tafelronden, 26410[regelnummer] Die in ene queste sijn gevaren: Ende men hort van hen gene nymaren Hier binnen, noch cleine noch groet, Niet meer dan ochte si waren doet. Maer hadden si hier binnen gewesen 26415[regelnummer] Alsi hebben geweest vor desen, Mijn here soude hebben gehouden Soe groet hof, dat niet ne souden Andre coninge daer op dorren sien.’ Die cnapen hadden groet wonder van dien; 26420[regelnummer] Want si noit den coninc Claudas ne saghen Soe groet hof houden in haren daghen, Noch doen alsoe grote melthede Alse die coninc Artur daer dede, Soe dat si hen doe berieden 26425[regelnummer] Wat si doen souden, onder hen lieden. Die een seide ten anderen saen: ‘Ic ne weet wat gi wilt bestaen, Maer ic ne wille van hier henen niet Sceden, watter mi af gesciet; 26430[regelnummer] Want ic hier binnen sie oppenbaerlike Al die proueche van ertrike, Ende van den ridderscape mede Alle dueght ende hoveschede; Ende die daer meltheit scone wille sien 26435[regelnummer] Sie den coninc Arture over dien, Want hi es soe melde ende soe wert daer an, Dat in die werelt en es soe quaet man Noch soe gescoffirt, des ic seker bem, Moeste hi wandelen omtrint hem, 26440[regelnummer] Hine moeste beteren bi dien. Ende om dat ic an hem hebbe gesien Soe grote meltheit ic sal Mi bi hem houden min leven al. Gi moght varen alst u wille es.’ 26445[regelnummer] Doe voer dander te Gaunes. Alse hi te Gaunes was comen, Ende die coninc hadde vernomen, Vraeghdi hem om nymaren. Dander seide sonder sparen: 26450[regelnummer] ‘Die coninc Artur es al gesont, Ende die meltste die leeft nu ter stont, Ende die beste man die ic weet altoe.’ Hi seide hem van den hove doe, Dat hi den coninc houden sach 26455[regelnummer] Te Carduel opten kerstdach. Hi vragede om Lancelote daer naer. Hi sprac dat mer niet af ne wiste daer, Want hi was in ene queste gevaren, Ende sine neven met hem waren 26460[regelnummer] Ende andre ridders mede tier stonde, Die waren van der tafelronde, Daer si alle soe sijn verloren Datmenre af niet mach ghehoren.’ Doe vraeghde die coninc Claudas 26465[regelnummer] Waer sijn geselle bleven was. Hi seide: ‘Hi bleef in Arturs hof; Want alsi wart geware daer of, Dat die coninc Artur was soe milde, Hi seide dat hi daer bliven wilde, 26470[regelnummer] Ende bleef daer, dat hi niet en quam.’ Doe wart die coninc Claudas gram, Want hi opghedouden was van kinde In sijn hof, ende hine minde. Dus bleef die knape in Arturs hof doe, 26475[regelnummer] Ende hi diende daer binnen doe soe. Dat hi quam metter coninginnen Ende diende hare daer inne. Si vrachde hem daer nare Op enen tijt wanen hi ware. 26480[regelnummer] Hi seide dat hi van Gaule was. Daer na vraeghde si hem das, Wine daer brachte. Doe seide hi: ‘Ne woudijs niet belghen op mi, Ic sout u secgen.’ Si antworde: 26485[regelnummer] Neen si niet, wat si horde. Doe seidi hare al die dinc, Hoene daer sinde Claudas die coninc, Ende hoe hi daer binnen bleef te hant Om die dueght die hire in vant, 26490[regelnummer] Ende hoe sijn geselle was Weder gekert ten coninc Claudas; Ende seide hare daer na saen Dat hi die joncfrouwe dede vaen, Die te Gaunes quam, ende bracht dare 26495[regelnummer] .j. sciltknecht ende .i. naen met hare. Die coninginne peysde daer bi Om hare nichten, die si Gesint hadde ter vrouwen van Lac, Die si sint ne sach noch ne sprac. 26500[regelnummer] Hi seide hare sulke gelike das, Dat si wel wiste dat haer nichte was. Die coninginne seide: ‘Waenstu Dat hise gevaen houdt al nu?’ - ‘Ja hi, vrouwe, dat wetic wel; 26505[regelnummer] Hi es soe overmodech ende soe fel.’
[pagina 178]
Die vrouwe maecte ene lettere doe, Die gafse hem, ende seide doe: ‘Vare ten coninc Claudas, ende sech hem Dat icken grote alsic ben 26510[regelnummer] Sculdech te grotene, ende sech hem mede Dat ic noit hem ne mesdede, Ende dat hi heeft, sonder waen, Scande ende lelijcheit gedaen. Ghef hem dese lettere ende sech toe, 26515[regelnummer] Es dat sake dat hi alsoe doe Alse die letteren houden, het genoeght mi; Ende doet hijs niet, sie seker dat hi En gene dinc en dade noit ere, Die hem berou alsoe sere.’ 26520[regelnummer] Die cnape dede dat hem bevolen was, Ende voer ten coninc Claudas, Dien hi te Gaunes vant, Ende gaf hem die letteren te hant, Ende seide ten coninc: ‘Met sinne 26525[regelnummer] U groet mine vrouwe die coninginne, Arturs wijf, bi mi nu, Alse si sculdech es te grotene u. Ende ontbiet dat gi niet en laet des, Gine doet dat in die lettere es. 26530[regelnummer] Ne doedijs niet, het sal u mere Rouwen dan dinc dede noit ere.’ Alse Claudas dat ontbieden horde Hine gaf en ghene antworde Van onwerden, ende hi dede 26535[regelnummer] Die letteren lesen ter selver stede. Doe seide die de letteren las: ‘U ontbeit, here coninc Claudas, Die coninginne dat ghi wedergeft saen Hare joncfrouwe, die ghi hout gevaen, 26540[regelnummer] Op minne ende op hueschede; Ende si ontbiet u mede, Ne doedijs niet, u sal van dien Soe vele ende soe sere messcien, Dat u beter ware te voren 26545[regelnummer] Dat gi noit ne ware geboren; Ende gi sulter omme, dats noch mere, Verliesen beide lant ende ere, Ende int inde die doet ontfaen.’ Alse die coninc hadde verstaen 26550[regelnummer] Dat dreyghen vander coninginnen Hi warts al drove in sinen sinne, Ende seide dese wort doe, Daert alle die liede horden toe: ‘Nu siewi allegader gevaen.’ 26555[regelnummer] Hi warp die letteren onder voete saen Alse hise gescoert hadde, ende seide Toten cnape sonder beide: ‘Tarquijn, gereyde di ende vare Te dire vrouwen, ende sech hare: 26560[regelnummer] Die joncfrouwe, wat soes gesciet, Si en mach hare werden niet Om macht die sire toe doe; Maer ic salse houden emmertoe Gevaen. Ende daertoe noch mere: 26565[regelnummer] Ic sal hare doen onere Dore haren wille, ende daertoe mede Beide scande ende felhede, Meer dan ic soude, sonder waen, Hier te voren hebben gedaen. 26570[regelnummer] Ic ne ontsiese niet noch ne minne; Si es die ongetrouste coninginne Die ic weet; ic haetse daer bi. Ende sech hare vort, des biddic di, Dat icse niet eens spore werdech prise 26575[regelnummer] Noch haren leckere in ghere wise; Ende waer enech man soe coene Dat hijt dorste bestaen te doene, Men ware bat sculdech hare lijf Te bernen dan enech wijf; 26580[regelnummer] Want si doet enen licgen bi hare, Daer ic wel af weet al clare, Dien men sulken lof ende prijs geeft, Dat hi niet enen voet lants en heeft.’ Die cnape sciet van hem metter vart, 26585[regelnummer] Ende voer ter coninginnen wart. Hi quam op enen sondach, Die .viij. daghe vore sinxenen lach, Te Kamaloet, ende hi vant saen Die coninginne, die op was gestaen. 26590[regelnummer] Ende alsi Tarquine vernam Si was sere blide dat hi quam; Ende hi seide hare alsoe houde Dat hise heimelike spreken woude. Si leidene in bare camere daer naer, 26595[regelnummer] Ende dedene vor hare sitten daer. Hi telde hare al bloet Wat hare die coninc Claudas ontboet. Alse die coninginne hadde gehort Die boetscap ende die dorpere wort, 26600[regelnummer] Si werd met met droeffeiden bevaen, Ende dede den cnape ute gaen. Alsi daer binnen was allene Si viel in enen groten wene, Ende si seide: ‘Ay lieve vrient Lanceloet, 26605[regelnummer] Ne hieldi u niet over doet, Ende waende hi dat gi levende wert, Die dese wort sprac tonsweert, Hine ware niet soe cone Dat hi dit bestoede te done. 26610[regelnummer] Om dat hi waent dat ghi doet sijt Ne ducht hi niemanne nu ter tijt; Maeric ic hope sere, Dat bider hulpen van onsen here U sulen sien in corter stont 26615[regelnummer] Die van desen hove al ghesont, Ende ander liede, sonder waen, Alsi menechwerven hebben gedaen; Ende die worde die seide Claudas, Hi mach hem wel bewanen das, 26620[regelnummer] Dat hi die wort becopen sal Eer dit jaer sal liden al. Lieve vrient, ne begherdic nu Om ander dinc die comste van u, Dan om af te doene mine onnere, 26625[regelnummer] Soe soudicse begheren sere.’ Hare verlanghde sere doe Om sinxendach emmertoe, Omdat Lanceloet dan soude comen Te hove, dat hadsi vernomen. 26630[regelnummer] Nu salic dit lecgen neder Ende van Lancelote spreken weder Alsoe alse hi sciet van Sarras, Daer vor af gesproken was. Daventure seeght alse Sarras 26635[regelnummer] Van Lancelote gesceden was Om te varne te hove ward, Dat Lanceloet quam te Belyas ter vart, Dien hi af hadde gesteken dare, Om te wetene ocht hi doet ware. 26640[regelnummer] Alse hire quam was Belyas Op gericht alsoe gewont alse hi was, Ende sat wel na ochte hi ware doet. Mettien horde luden Lanceloet In den casteel hoghelike. 26645[regelnummer] Hi sach ten mure wart haestelike, Ende hi sach vrouwen ende joncfrouwen, Die derward quamen hem scouwen. Hem wonderde wat dat ware. Die naen quam te hem daer nare, 26650[regelnummer] Die jegen Sarrase sprac ere, Ende seide tot hem: ‘Here, U es wel gesciet, secgic u, Ende bat dan gi selve waent nu. Doedi minen raet, ghi sult en wech gaen 26655[regelnummer] Dien tijt dat ghire toe mocht verstaen.’
[pagina 179]
Binnen dat hi sprac dese tale Quam een ridder gewapent wale An der selver gheliken dat was Te voren gewapent Belyas. 26660[regelnummer] Hi sprac tote Lancelote alsoe houde Dat hi hem van hem hoeden soude: Hi ontseide hem vrede, ende ter vart Liet hi lopen te Lancelote wart, Ende gheraecte Lancelote soe, 26665[regelnummer] Dat hine stac dor die scoudere doe, Ende gaf hem soe groet ene wonde, Dat hi nicken moeste tier stonde Opt gereide van sinen perde; Maer hine viel niet ter eerde. 26670[regelnummer] Lanceloet, die wel gevoelde das, Dat hi sere gewont was, Ende el niet ne hadde dan sijn swert, Hi rechte hem ten anderen wert. Si d[ecten hen] metten scilden saen, 26675[regelnummer] Ende g[ingen] grote slage slaen, Soe dat Lanceloet enen slach ommedroech, Ende den riddere soe sere sloech, Dat hi hem dorsloech, sonder saghe, Helm ende cofye metten slaghe, 26680[regelnummer] Ende hem int vleesch soe ginc dat swart, Dat hem dbloet sere liep nederwart. Ende Lanceloet waende wel alsoe saen Den riddere ter erden slaen Met dat hine sloech soe onsachte; 26685[regelnummer] Maer dander was van sulker machte, Ende soe vroem, dat hi maecte ghebaer Ochte hem die slach niet ne derde een haer, Ende liep Lancelote op soe besonder, Dats Lancelote hadde groet wonder, 26690[regelnummer] Alse die niet ne waende hebben vonden Sulke cracht ane hem tien stonden. Si ondersloghen hen heerde Elkerlijc met sinen sueerde. Si sloghen te stucken op ende neder 26695[regelnummer] Scilde, halsberghe, wech ende weder. Si vochten soe lange ende soe sere, Dat die ridder ne mochte niet mere. Hi hadde soe vele cleinre wonden Ende grotere tier stonden, 26700[regelnummer] Datten gheen man ne hadde gesien, Hem ne hadde ontfarmt van dien. Hi bloede soe sere tier uren, Dat wonder was hoe hi mochte duren. Alsi hem onder sach soe sere, 26705[regelnummer] Dat hi ne mochte gedoghen niet mere, Sette hi hem ter vloecht ter vart, Ende vloe ten castele wart. Lanceloet, die erre was ende heet, Reet na ende volghdem gereet, 26710[regelnummer] Soe dat die ghene inden casteel vloe, Alse die seker waende wesen doe, Dat Lanceloet niet soe coene en ware Dat hi hem in den casteel volghde nare; Maer hi was alse die niet en ontsach. 26715[regelnummer] Hi quam na. Alse dat dander sach Wert hi sere ververt van desen, Dat hi wel doet waende wesen. Die vanden castele worden van dien Tonghemake alse sijt hadden gesien; 26720[regelnummer] Want si hadden vrese groet Datten Lanceloet soude slaen te doet. Men begonste thant aldaer Maken herde groet mesbaer. Hi vloe soe verre, dat hi vernam 26725[regelnummer] Dat hi ten meesten torre quam, Ende hi vant die porte ontdaen, Ende hi reet daer binnen saen. Daer waren opten graet doe Wel tote .xx. ridders toe, 26730[regelnummer] Wel gewapent, die neder wouden gaen Ende den riddere te staden staen. Si lietene liden aldaer, Ende daer Lanceloet volghde naer, Ende die trappen op woude riden, 26735[regelnummer] Si doetden sijn part tien tiden, Soe dat hi viel ter ere siden wert Ende ter andere sijn pert. Hi stont weder op tier ure, Alse die hem noit om aventure 26740[regelnummer] Ne te mayerde, die hem gevel; Ende sijn groet herte vermaendene wel Te wrekene sine scande saen, Die hem aldaer was gedaen. Hi verhief te hant sijn suart, 26745[regelnummer] Ende begonste metter vart Also stoutelike alsi tier stonde Slach ne hadde ghehadt noch wonde. Ende den irsten dien hi gerochte Sloech hi metten swerde soe onsochte, 26750[regelnummer] Dat hem in die herschenen sanc ter vart, Ende vanden grate rolde neder wart. Hi liep den anderen op tien tiden, Ende sloech vaste in beiden siden. Dandere setten hen ter werre 26755[regelnummer] Ende vochten met groten gherre. Si sloghen op hem ende staken Soe dat si den scilt deden craken Ende den helm dorslogen toe, Ende loedene met slagen soe, 26760[regelnummer] Op hem slaende wech ende weder, Dat hi vanden trappen viel neder. Hi stont op ende woude saen Haers ondancs in die zale gaen; Maer hi gevoeldem vermoyt soe sere, 26765[regelnummer] Dat hi te done hadde vele mere Dat hi sire rasten plaghe: Hi hadde ontfaen soe vele slaghe, Maer hine toghets en ghene ghelike. Hi gereide hem dapperlike 26770[regelnummer] Die trappen op werd te gane. Ende alse hi was in desen bestane Quam een ridder an hem gevallen, Die de meeste was van hen allen, Diene doe van achter bestont, 26775[regelnummer] Ende metten armen bevinc tier stont, Ende met crachte droech tenen putte ward, Daer hine in waende werpen ter vart; Maer eer hine droech iet verre Soe ontwranc hem Lanceloet soe verre, 26780[regelnummer] Dattie riddere viel op sijn knien; Ende alsi hem op richten woude met[tien] Gaf hem Lanceloet .i. slach te handen Dat hine cloef toten tanden. Lanceloet liep ten andren toe, 26785[regelnummer] Die opten graet waren doe, Alse die al verwoede dor das, Dat hem die opganc verseght was. Alsene die ghene comen saghen, Die hadden gheproeft van sinen sla[ghen], 26790[regelnummer] Ende dine doe niet ne machten Onder doen met haren crachten, Ende van hem soe waren ververt, Dat si niet ne dorsten ontbeiden sijn swert, Alse die wisten, dien hi gerochte, 26795[regelnummer] Dat hi niet langer leven ne mochte, Si vlouwen alle tien tiden Ter ere ende ter andre siden. Doe ginc hi in die zale te hant, Daer hi en genen weder af ne vant, 26800[regelnummer] Ende dorsochte die cameren alle, Alse die waende vinden bi gevalle Den ghenen daer hi jegen vacht daer; Ende hi ginc soe verre daer naer, Dat hi in enen bogard quam, 26805[regelnummer] Daer hi doe .iiij. seriante vernam,
[pagina 180]
Wel geapent utermaten, Die bi enen pawelgoen saten; Ende in midden onder hen was geset Mijns heren Waleweins broder Mordret, 26810[regelnummer] In starken boyen ende in swaren, Ende in vingherline die dobbel waren. Alse Lanceloet werd geware das, Hi sach wel dat Mordreit ghevaen was. Hi riep hen dat si waren doet, 26815[regelnummer] Ende si vielen in vresen groet Alsine comen saghen te hen ward. Si setten hen ter vlocht metter vart, Ende Lanceloet, die hem niet sette Hen te volgene, quam te Mordrette. 26820[regelnummer] Hi loestene ende maecte hem vroet das, Dat hi Lanceloet van Lac was. Dies was Mordreit herde blide, Ende danckes hem sere tien tide. Hi vrachde hem oec metter vart 26825[regelnummer] Bi wat aventuren hi quam dar wart. Lanceloet ondecte hem na sine macht Hoe hi ten verbodenen berghe vacht, Ende hoe hi hem sette van dane Int vresselijc foreest te gane, 26830[regelnummer] Ende hoe hi van daer, in warre dinc, Ter fonteynen van .ij. sycamoren ginc. Binnen dien datsi in die tale waren Quam daer ene joncfrouwe gevaren, Die herde scone was van live. 26835[regelnummer] Si geleec wel enen edelen wive; Ende daer si Lancelote sach Viel si hem te voeten ende seide: ‘Ay wach, Doet mi ghenade, live here, Ende den casteel, dies biddic sere! 26840[regelnummer] Ende die hier sijn, doet hen ghenaden, Ende ne doet mi niet meer scaden Dan ghi hebt ghedaen tot nu. Het es dus sculdech te ghenoeghene u, Want ghi hebt mi grote scade gedaen; 26845[regelnummer] Ghi hebt minen broder doet, sonder waen, Ende enen anderen soe sere gewont,. Dat hi niet ontgaen ne mach ter stont, Ende minen vader in dander side, Dats mi grote scade nu ten tide. 26850[regelnummer] Hier bi doedi grote sonde, here, Mesdoedi jegen mi mere.’ Tierst dat Lanceloet sach dat Si weende ende ghenade bat Ende hem te voeten viel alsoe, 26855[regelnummer] Hem ontfarmes sere doe. Hi hiefse op al sonder beide Vander eerden, ende seide: ‘Soete joncfrouwe, hebbic u gedaen Alsoe grote scade alse ghi doet verstaen, 26860[regelnummer] Dat rouwet mi sere, dat secgic u. Ic bidde dat ghijt mi vergeeft nu Op die vorwarde, dat ic vort an Mesdoen ne sal en ghenen man Die te ure pertien sal horen, 26865[regelnummer] Opdat icken kinne te voren.’ - ‘Wel groten danc, here,’ seide si, ‘Ende ic vergeeft u al hier bi.’ Doe seide Lanceloet: ‘Ic bidde u, Dat gi mi den riddere toent nu 26870[regelnummer] Dien ic volgede hier binnen, Want ic soudene gherne kinnen, Ochte ten minsten ontwapent sien.’ - ‘Hi es gewont,’ seide si nadien, ‘Dat hi vor u niet comen ne mochte. 26875[regelnummer] Ghi hebtene mesmaect soe onsochte, Hine sal binnen ere maent niet op staen.’ Lanceloet bat dat si tot hem soude gaen Ende secgen dat hine woude sien. Die joncfrouwe ginc der ward mettien. 26880[regelnummer] Een knape quam tot hem alsoe houde, Ende bat hem dat hi wech varen soude; ‘Want hier sulen comen al gheheel Alle die sijn in desen casteel, Die u doet sulen slaen, moghen si, here. 26885[regelnummer] Si sijn op u ghehadt soe sere Omdat ghi haren here sloecht doet Ende sine .ij. sonen, die sonder genoet Hier waren, want mense kande Over die beste ridders vanden lande.’ 26890[regelnummer] Mordreit seide te hant tot hem: ‘Here, nadat ic verloest bem, Help daertoe dat ic gewapent si, Dat ic u moghe staen bi, Want ghi dunkets mi hebben noet.’ 26895[regelnummer] - ‘Ne hebt ghene vrese,’ sprac Lanceloet, ‘U ne sal niet messcien nu Alse langhe alsic ben bi u.’ Doe vraeghde hi den cnape das, Die de nymare brachte, wie hi was? 26900[regelnummer] Die knape antworde te hande: ‘Here, ic ben van uwes vader lande, Daer hi here af was ende coninc.’ - ‘Wat westu,’ sprac hi, ‘van dire dinc?’ Hi seide: ‘Here, ic weet wel dat ghi 26905[regelnummer] Mijn her Lanceloet sijt.’ Ende hi Ne lyets noch ne wederseide; Maer hi hiet dat hi hem sonder beide Leidde daer die wapenen waren; Ende hi deedt al sonder sparen, 26910[regelnummer] Want hi leiddene al te hant Daer hi helme ende scilde vant Ende wapene alsoe vele alse hi woude. Mordreit wapende hem alsoe houde, Ende hi seide tote Lancelote saen: 26915[regelnummer] ‘Weder willewi hier bliven ochte gaen?’ Die cnape seide: ‘Mijn raet es dat ghi Hier binnen niet ne blieft, bedi Ghi hebse soe mesmaect, dat ic u Beiden rade dat ghi wech vaert nu.’ 26920[regelnummer] Lanceloet seide: ‘Haddewi peerde Wi souden varen onser veerde.’ Die cnape seide alsoe houde Dat daer bi niet bliven ne soude; ‘Maer ghi moet volghen mi.’ 26925[regelnummer] Si soudent gherne doen, seiden si. Ende tierst dat si ut quamen Alsoe ghewapent, si vernamen Liede die dreven ghemeinlike Den meesten rouwe van ertrike. 26930[regelnummer] Ende alsi Lancelote hadden gesien Si vlouwen allegader mettien. Hi quam neder int hof te hant, Daer hi tot .xx. peerden vant. Lanceloet namer .ij. na desen, 26935[regelnummer] Die hem best dochten wesen. Hi nam deen sonder lette, Ende dander gaf hi Mordrette. Hi vraeghde den cnape also houde Ochte hi met hem varen woude? 26940[regelnummer] Die cnape antwerde: ja hi. Hi gaf hem een pert. Doe voren si Dore die straten, tot dat si quamen Ter porten, die si open vernamen. Alse si uut waren vraeghde Lanceloet 26945[regelnummer] Den knape hoet daer binnen stoet, Ende waeromme die ridders doe, Die hi daer vant, die fonteyne hoedden soe? Die knape seide: ‘Here, ic sal U die waerheit hier af secgen al. 26950[regelnummer] Hets waer, dat die .ij. ridders, twaren, Die ghi doet sloecht, ghebrodere waren. Si waren, dies es leden .x. jaer, Van groten ridderscape waert ende maer, Ende bi dogheden menegherande 26955[regelnummer] Waren si bekent in vele lande.
[pagina 181]
Si quamen, alsic horde daer of, Op enen sinxendach in Arturs hof, Ende heeschden te sine tier stonde Int gheselscap vander tavelronde. 26960[regelnummer] Die coninc ende die baroene Ne kinden niet van haren doene Ende wederseident. Si vraghden doe Twi mense wederseide alsoe? Die coninc seide: ‘Omdat wi u 26965[regelnummer] Niet ne kinnen noch u ridderscap nu.’ Die outste seide tier stont: ‘Here, na dat u noch niet en es cont Van onsen ridderscape, ghi Sulter noch af horen, dat hopewi.’ 26970[regelnummer] Si waren erre ende drove das, Ende quamen te haren vader Broadas. Si seiden hem wat si vonden int hof. Hi vraeghden wat si souden doen daer of. Deen seide: ‘Wi souden soe vele 26975[regelnummer] Ghedoen met wapenspele, Dat ons kinden die van Arturs hove.’ - ‘Ic sal u dan secgen wat ics love,’ Sprac die vader, ‘ende minen raet. Ghi sult hoeden di[e font]eyne, die staet 26980[regelnummer] Hier vore, in dire manyren Vortmeer, sonder falgieren, Dat ghi josteren sult jegen alle Diere comen sulen bi gevalle. Die ridders die hoeren te Arture 26985[regelnummer] Varen soeken aventure Achter lande: alsi dit verstaen Si sulen herwart comen saen. Het ne sal niet moghen sijn, sidi nu Also goet alsemen seeght van u, 26990[regelnummer] Sine selen van u beden Dicke ghescoffirt sceden, Ende met dat si vermoyt selen wesen Ende ghi versch ende gherust tot desen.’ Doe deden si te hant bi dien done 26995[regelnummer] Daer richten .ij. pawelgoene Daer ghise vont in den pleyne, Ende namen in hoedden die fonteyne, Dat si jegen hen allen wouden Josteren, diere comen souden; 27000[regelnummer] Soe dat noit sint riddere ne viel an, Hine sciet ghescoffiert van dan: Soe dat mijn her Walewein, alsict vernam, Hem vierder van ridders daer quam, Die waren vander tafelronden: 27005[regelnummer] Si josterden daer tier stonden, Soe dat hi af stac den suerten Belyas, Die van u afgesteken was; Ende Bryadan, dien ghi soe versaghet, Dien ghi inden casteel jaghet, 27010[regelnummer] Josteerde daer na jegen hem, Ende staken af, dies ic seker bem. Ende daerna jegen die .iij. gesellen Josteerde hi, die alle vellen. Dus stac hise af alle viere, 27015[regelnummer] Ende gaf hen hare perde weder sciere Omdat si waren vander tafelronden. Ende alse die lantsliede verstonden Dat si sulke .iiij. ridders doe Af hadden gesteken alsoe, 27020[regelnummer] Hieten sine te hant: Bryadas Sonder meester, omdat hem dat gevallen was, Omdat hi af stac Waleweine, Die noit man af ne stac in pleine. Dese name bleef hem emmertoe, 27025[regelnummer] Omdat nyman ne waende doe Dat hi meester vinden mochte Na datten daventure daer toe brochte Dat hi Waleweine afstac soe; Maer nu eest comen daer toe, 27030[regelnummer] Dat ghine hebt ondergedaen Ende doet gheslaghen, sonder waen. Oec eest scade herde groet Dat si sijn soe haestelike doet.’ Lanceloet seide: ‘Sijn si doet nu ter stont?’ 27035[regelnummer] Die knape seide: ‘Si waren soe gewont, Dat si storven al te handen Alsi beetten onder der liede handen. Noch hebdi hen ghedeert mere. Gedinct u iet van ghenen here, 27040[regelnummer] Die u werpen woude in den putte? Dat was Harre beider vader Broadas.’ - ‘Dat es mi leet,’ antwerde hi; ‘Maer na dien dat aldus si, Wi motent alsoe ghedoghen, 27045[regelnummer] Niet bedi dune heels mi gheloeghen, Ochte men dede mi, sonder waen, Gister navont loghene verstaen, Want mi waerlike geseght was Dat Waleweine af stac Belyas.’ 27050[regelnummer] - ‘Hine dede,’ sprac die cnape dan; ‘Bryadas hadde Belyas wapene an Alsine af stac. Bi desen sprac Tvolc datten Belyas af stac.’ Dus sprekende quamen si ghereden 27055[regelnummer] In dat foreest onder hen beden, Daer si den riddere ontmoetten doe, Die Lancelote sochte emmertoe. Ende daer hi in die leitiere lach Riep hi Lancelote daer hine sach: 27060[regelnummer] ‘Ay edel riddere, ic bidde u Genaden, gheneest mi nu Van den grooten rouwe daer ic in bem;’ Ende seide vort tot hem: ‘Here, ne siet niet op die dorperhede, 27065[regelnummer] Die ic in mijn huys jegen u dede; Ic ne kinde u niet.’ Ende hi leide Sine hande te gadere sonder beide, Ochte hi bade Gode onsen here. Ende Lancelote ontfarmets sere, 27070[regelnummer] Ende vergaf hem dat hi hadde mesdaen. Hi trac hem den schicht uten knie saen. Dander seide: ‘God mote u loen gheven, Ghi hebt mi weder ghegheven mijn leven, Ende haddic ersatre nu, 27075[regelnummer] Ic ware genesen, secgic u; Ic ben soe verlicht nu te tiden, Ic sal cortelike moghen riden.’ - ‘Gheneesdi, dats mi lief sere. Ghi deedt mi in u huys grote ere: 27080[regelnummer] Dat u dit es gesciet dese warf Dankes den here die dor u starf; Want het es bi sinen wille mere Ende bi ure verdienten, here, Dan bi doegeden die es in mi. 27085[regelnummer] Nu mochdi thuyswart varen, wildi, Ende segt Bandemagus over waer, Dat ic hebbe vonden wel naer Alle die in die queste waren; Ende omdat ghi sult te hove varen 27090[regelnummer] Segt hem dat hire sie soe hi irst mach, Ocht ten minsten opten sinxendach.’ Hi gheloefde hem te done alsoe, Ende hi sciet van hem doe. Doe seide Lanceloet gereet 27095[regelnummer] Toten knape, die met hem reet: ‘Moghedi varen ten verbodenen hille Ene boetscap doen dor minen wille? Ic souts u weten groten danc.’ Hi seide: ‘Het en es gheen wech soe lanc 27100[regelnummer] Darmen riden mochte ochte gaen, Ic ne sout dor uwen wille bestaen; Maer daer ghi segt en mach nyman comen Hine hebbe eer orlof genomen An den riddere diere behort toe.’ 27105[regelnummer] Lanceloet antworde hem doe:
[pagina 182]
‘Daer en es gheen verbieden an. Alse ghi daer comt segt dan Minen ghesellen dat si Niet langere ne ontbeiden na mi; 27110[regelnummer] Want ic te Arturs hove vare, Ende si sulen mi vinden dare Daer die coninc sijn hof houden sal In sinxendaghe, hebbics geval.’ Die knape voer te hen lieden saen. 27115[regelnummer] Die ghesellen waren op gestaen Ende saghen genen knape comen. Tierst dat sine hadden vernomen Mijn her Walewein seide doe, Daer sijt alle hoerden toe: 27120[regelnummer] ‘Die ghene comt hare, Ende brinct van Lancelote nymare.’ Tierst dat die knape quam bat naer Hi grote alle die hi vant daer Van Lanceloets halven van Lac. 27125[regelnummer] Daer na die knape aldus sprac: ‘Hi vaert te hove waerd, daer hi sal In sinxendaghe sijn, heft hijs geval, Ende hi ontbiet u dat ghi Wel en wech moeght varen, wildi; 27130[regelnummer] Ende hi begheert sere dat ghi sijt Alle te hove tier tijt.’ Mijn her Walewein seide doe: ‘Ic hebbe lange begheert alsoe.’ Doe seide mijn her Ywain saen: 27135[regelnummer] ‘Mi dunke wine moghenre niet wel gaen, Wine hebben die queste, die wi bestonden, Niet te hoefde bracht nu ten stonde; Bedi som onse gesellen, Die met ons in die queste vellen, 27140[regelnummer] Ne sijn noch niet vonden, seegic u; Ende wine moghen niet varen nu Sonder hen ocht teken daer of Bi dese redenen in des conincs hof.’ Mijn her Walewein seide doe: 27145[regelnummer] ‘Ghi sprecter wonderlike toe. Hoe lanc eest dat wi scieden Uten hove onder ons lieden? Het es wel leden .iij. jaer Dat wi onder ons ne quamen daer, 27150[regelnummer] Ende rechte queste ende mach Niet langere sijn dan jaer ende dach. Hier bi moghewi wel met eren Nu te hove weder keren, Alne hadden wi van onsen gesellen 27155[regelnummer] Maer die helecht, ende ghi mochter tellen Tote .xvi. hier nu ten tide; Ende Lanceloet in dander side Es soe vroet ende soe wert, Hine vore niet te hove wert 27160[regelnummer] Waende hire iet mesdoen an. Hier bi radic dat wire varen dan.’ Si riedent allegader alsoe. Walewein vraghde den cnape doe Waer hi van Lancelote sciet? 27165[regelnummer] Die knape seide dat hine liet Int vressehelijc foreest, recht voren Der fonteynen van .ij. sycamoren. Alse Walewein hoerde tale das, Hi wiste te hant wel waer dat was, 27170[regelnummer] Want hi was afgesteken daer. Hi vragede den knape daer naer Ochte mijn her Lanceloet iet so chte Daventure, ende te hoefde brochte, Vander fonteynen die daer staet bi? 27175[regelnummer] Die cnape seide: ‘Here, God danc, ja hi. Hi sloech doet die ridders bede Diese hoeden, ende daer toe mede Voer hi inden casteel ende sloech Broadas doet, Ende wracht daer wonder soe groet, 27180[regelnummer] Datter vele af te telne ware. Ende hi loeste Mordreite al dare, Dien hi daer in gevangen vant.’ Mijn her Waleweine seide te hant: Hi woude te hove varen doe, 27185[regelnummer] Ende die andre seiden alsoe. Si ghereiden hen alle tier stont, Some gans ende some ghewont, Die noch niet genesen ne waren. Ende alsi en wech souden varen 27190[regelnummer] Seiden si te Bohorde: ‘Wat suldi Metten castele doen?’ Doe seide hi, Hine wiste wats wesen soude. Doe sprac een knape vort also houde, Die seide tote Bohorde daer: 27195[regelnummer] ‘Here, ic hebbe u gedient .i. jaer, Ende ghi ghelovet mi te done goet; Mi dunke dat ghi nu varen moet Int lant van Logres, lieve here, Ende bi aventuren nimmermere 27200[regelnummer] Weder keren in dit lant. Ic soude gherne van ure hant Ridder sijn, dies hebbic beghart: Ic bidde u, eer ghi mi ontfart, Om Gode ende op hoveschede, 27205[regelnummer] Dat ghi hier af doet mine bede, Want ic hope dat ic sal Te beter sijn mijn leven al. Ende geeft mi, dies biddic u, In lone van minen dienste nu 27210[regelnummer] Op sulke vorwarde desen casteel. Blivie in ghesonden live een deel, Ghi sult die gichte, dies hopic sere, Over wel bestaet houden, here.’ Mijn her Walewein bat hem alsoe houde 27215[regelnummer] Dat hi hem sine bede doen soude: Hi hoepte vandat hire sach an, Dat hi noch soude sijn goet man. Ende alle dandere baden hem saen; Niet bedi hine hadt gerne gedaen 27220[regelnummer] Alne hads nyman gebeden. Men brachte hem daer ter steden Die beste wapene diemen daer vant, Ende men wapendene te hant. Bohort droech hem in hande 27225[regelnummer] Den casteel al metten lande, Ende maectene ridder dan. Hi wart aldaer sijn man. Si aten, si dronken, daer naer, Ende die nuwe riddere diende daer. 27230[regelnummer] Na etene voeren si dane, Ende alsi gereet waren te gane Walewein vraghde eer hi dane sciet Den nuwen riddere hoe hi hiet. Hi antwerde hem tier stonde 27235[regelnummer] Dat hi hiet Axille die blonde. Doe sciden si danen haestelike Alle .xvi. gemeenlike, Soe dat si omtrint none quamen Daer si enen casteel vernamen 27240[regelnummer] Bewart ende berect wel ter cure, Daer een diep water liep dure; Ende ane dene side van den castele Was een foreest ende houts vele, Ende lantwinninghen ter ander siden. 27245[regelnummer] Si saghen ten selven tiden In enen mersch timmermans daer bi, Die loetsen rechten. Doe seiden si Datmen daer tornyren soude. Mijn her Ywain vraghde also houde 27250[regelnummer] Enen vanden timmermannen waertoe Datmen daer richte die loetsen doe? Hi seide: ‘Om datmenre tornyren Sal binnen .iij. daghen ochte in .iiij..’ Si voeren in dien casteel daer naer. 27255[regelnummer] Alsire quamen seide Walewein daer:
[pagina 183]
‘Ghi heren, ocht u mochte gescien, Soudi gerne Lancelote sien?’ Si seiden: ‘Ja wi, mocht alsoe wesen.’ - ‘Nu willic raet gheven te desen. 27260[regelnummer] Lanceloet es hier omtrint sonder waen, Ende hi heeft emmer iet verstaen Van den tornoye, ende hi sal hem setten Hier te sine al sonder letten In dit lant .iij. daghe ochte .iiij.. 27265[regelnummer] Hier bi radic in alre maniere Dat wi hier toten daghe bliven al Dat die tornoy wesen sal; Ende dan sulewi alle, twaren, Te hove te gadere moghen varen, 27270[regelnummer] Ende sulen comen edelike Tes conincs hove gemeinlike.’ - ‘Ic rade dan,’ seide Bohort daertoe, Dat hem nyman kinnen ne doe Hier binnen noch jegen anderen man, 27275[regelnummer] Soe selewi moghen comen dan In den tornoy bedectelike al, Dat ons nyman kinnen ne sal Dat wi sijn van Arturs hove; bedi Wiste mijn here Lanceloet dat wi 27280[regelnummer] Hier waren ende na hem ontbeden, Hine quame niet te deser steden; Want en es man in ertrike Die gheernst doet sijn dinc bedectelike.’ Walewein sach een scone kint daer: 27285[regelnummer] Hi vraghde den kinde daer naer Wanen het was. Het antwerde das, Dat van dien castele was. - ‘Hoe heet die casteel?’ Tkint seide thant Dat die casteel Paningne was genant. 27290[regelnummer] - ‘Wie es here vanden castele dan?’ Dat kint antwerde: ‘Een jonc man, Heet Galahoudijn, die neve es Mijns heren Waleweins, sijt seker des.’ Alse Walewein hoerde die wort 27295[regelnummer] Hi seitse sinen gesellen vort. Doe seide Walewein: ‘Wat sulewi Doen om herberghe? Bedi Bliven wi hier binnen Men sal ons indelike kinnen. 27300[regelnummer] Hierbi varewi best buten dan Herberghen met enen goden man.’ Dandre seiden: ‘Hets beter binnen; Wine souden niet moghen gewinnen Alsoe wel buten onse orbare.’ 27305[regelnummer] Walewein bat den kinde daer nare Dat hem herberghe wisen soude; Ende hi leidese alsoe houde Tenden der port an dene side, Daer een portere hadde tien tide 27310[regelnummer] Staende een scone woninghe, Sofficiant enen riken coninghe. Daer waren si gheherberghet binnen Vrindelike ende met minnen; Ende die weert pijnde hem sere 27315[regelnummer] Hen lieden te done ere. Savonts alsemen hadde gheten Was die wert bi hen gheseten Ende vraghde wanen si waren. Walewein seide al sonder sparen: 27320[regelnummer] ‘Wi sijn van den lande van Nortgales, Arme ridders, sijt seker des, Ende sijn hier comen om tornyren Sien, ocht wi in goeder manieren Met ridderscape moghen bejaghen 27325[regelnummer] Goet, daer wi ons mede bedraghen Alse ridders die sijn sonder lant.’ - ‘Ic sie u,’ seide die waert te hant, ‘Soe goede ridders bi ghelike, Dat ic woude, sekerlike, 27330[regelnummer] Dat ghi acquente waert, seegic u, Des heren vanden castele nu; Hi es van groter herten, nochtan Dat hi noch es een jonc man. Waerdi geacquentiert iet 27335[regelnummer] Jegen hem, hine lite u niet, Hi es soe vol hovescheden Ende groter goedertierheden.’ Doe seide Walewein toten wert: ‘Wine hebben gheen kinnesse te hem werd, 27340[regelnummer] Wine moghen in ghere manieren Soe groten here acquentieren, Het ne dade onse grote vromechede Dat wine acquentierden daer mede.’ Ende hi seider soe vele toe, 27345[regelnummer] Dat die wert niet ne waende doe Dat si alsoe wert waren ende goet Alse hi eer waende in sinen moet. Het geviel dat mijn her Walewein lach In ene vinstre, daer hi sach 27350[regelnummer] Die ridders dore die straten liden, Ende hi hoerde tien tiden Een groet gheroep met groter vart Van den castele ten foreeste wart. Hi verspranc al ende was in vresen 27355[regelnummer] Dat daer ieman mochte wesen Van sinen ghesellen al dare, Ende datter vechtinghe ware. Hi vraghde Hestore das Ocht daer enech geselle buten was. 27360[regelnummer] Hestor seide: neen; ende binnen dien Hebbense Acglovale gesien Al onghewapent met enen swerde Comen ghereden met enen perde, Den arm in den mantel ghewonden. 27365[regelnummer] Hi was geselle tien stonden Van der questen. Hi was altoe In scoudere ende hoeft gewont doe, Ende sijn pert hadde tien stonden In sijn hoeft wel .xx. wonden, 27370[regelnummer] Ende het was gewont int slinke been Soe dat honte in een; Ende hem volghden mede an Wel .xl. gewapende man, Dien alle wouden doet slaen. 27375[regelnummer] Walewein sprac tot Hestore saen: ‘Siet hier enen van mijns oems gesellen Des conincs, die desen sulen vellen Sonder bescudden, ende slaen te doet, Het ne si dat wi hem hulpen teser noet.’ 27380[regelnummer] Hestor dede die ghesellen hen wapen, Ende die perde bereidden die cnapen, Daer die ridders te hant op saten Ende quamen ghereden in der straten. Mijn her Walewein sprac Acglovale toe 27385[regelnummer] Dat hi daer binnen rede doe: ‘Wi sullen u bescermen jegen al, Dat u sonder ons niet messcien ne sal.’ Hi hadde wonder wie si waren, Maer hi dede hare begharen. 27390[regelnummer] Hi voer in die porte daer, Ende die andre volghden hem naer. Walewein hietse buten bliven Ochte men soutse alle ontliven. Alse hi dat seide lieper ter vart 27395[regelnummer] Wel .x. te Waleweine wart Ende stakene al metten perde Met haren glavien ter eerde. Si haddene doet geslegen Maer datter Hestor was jegen, 27400[regelnummer] Die daer enen stac sonder vorst, Die hem naest was, dor die borst, Dat hi doet neder moeste vallen. Die gesellen quamen daertoe met allen, Ende bestonden die ghene dan, 27405[regelnummer] Die wel hadden .lxx. man,
[pagina 184]
Die alle waren ghewapent wel. Daer was een fier strijt ende .i. fel, Want die ene wouden in doe, Ende die andre werdense emmertoe. 27410[regelnummer] Daer voer Bohort wech ende weder, Liede slaende gelijc beesten neder, Ende dede bi sire vromecheden Dat menne duchte daer ter steden Alsoe vele alse dandere, ochte mere; 27415[regelnummer] Ende Hestor pijnde sere Dandre met groten slagen. Alse die vanden castele dat saghen Si deden een teken luden doe: Alte hant quamen daer toe 27420[regelnummer] Alle vanden castele ghemeine, Aerme, rike, grote en cleine, Alle ghewapent te dien stride, Ende vonden an elke side Vander straten vele liede doet. 27425[regelnummer] Si saghen die stoutheit groet Die deden ghene gesellen, Daer men wonder af mochte tellen. Mijn her Walewein dede Daer sonderlinge grote vromechede. 27430[regelnummer] Si vochten soe lange ende soe sere, Dattie vanden castele niet mere In den strijt mochten ghewaren, Nochtan datter meer dan .cc. waren Ende der andre maer .xvi.. 27435[regelnummer] Si setten hen te vliene, Die van den castele, ende hadden vaer. Si lieten wel .lx. man daer In die strate, diere lieten dleven, Ocht diere gheaffoleert bleven. 27440[regelnummer] Daer bi ne bleeft niet nochtan; Men jaghedse ende volghden an, Ende alsemen langhe ende vele Ghejaecht hadde die vanden castele Sprac Bohort ten anderen heren: 27445[regelnummer] ‘Het es tijt dat wi keren.’ Si keerden ter herberghen, ende si vonden Haren wert drove tien stonden. Alsi ontwapent waren doe Sprac Walewein den wert toe: 27450[regelnummer] ‘Lieve here wert, wat hebdi?’ Hi seide: ‘Ghi hebt onteert mi; Ghi ende uwe gesellen hebt onder u Alle die beste van der port nu, Ende ic ne maeghs niet ontgaen 27455[regelnummer] Sonder sterven; want alsoe saen Alse die ghene, sijt seker des, Die here van desen castele es, Van der jacht sal keren hare, Ende hoeren dese nymare, 27460[regelnummer] Hi sal mi ende mijn geslachte Al doen doet slaen met sire machte, Om dat ghi hem hebt mesdaen nu ter tijt; Ende gi, di van vremden lande sijt, Sult ure veerde varen al, 27465[regelnummer] Ende mi laten int mesval, Ende sult alse luttel gheven Om mine doet alse omme mijn leven. Hier bi maghic secgen heden den dach Dat ic u ter quader tijt sach, 27470[regelnummer] Al es dat sake dat gi sijt nochtan Weerde ridders ende goede man. Ic weet wel dat ic sal bi desen Dor uwen wille gedestruert wesen Om stucken daer ic af onsculdech bem.’ 27475[regelnummer] Mijn her Walewein seide tot hem: ‘Her wert, ne vervardt u niet, Want wat soe onser els gesciet, Wine selen niet sceden vander stede, Ghine sult sijn in goeden vrede 27480[regelnummer] Jegen uwen here, dat ghi Een twint ne sult verliesen daer bi.’ Die wert sprac: ‘Segt mi doch nu ter tijt, Ghi heren, van wat lande ghi sijt, Want ic wel verstae an uwe tale 27485[regelnummer] Dat ghi niet ne sijt van Nortgale.’ Walewein seide: ‘Live wert, ic segt u, In ne saelt u niet meer helen nu: Wi sijn vanden lande van Logres Ende van Arturs hove, sijt seker des, 27490[regelnummer] Ende ghesellen van der tafelronde, Ende hebben gelegen lange stonde Hier bi gevaen, ende hebben onse vart Begonnen tonsen lande wart, Daer men over doet houdt ons somen; 27495[regelnummer] Ende sijn hier om enen tornoy comen, Daer men af ons heeft doen verstaen, Ende soudene gerne sien slaen, Ende wanen datter een man sijn sal Die wi begherren te siene al. 27500[regelnummer] Ne verveert u clein no groet; Haddewi die helecht geslagen doet Van allen die in den casteel sijn, Nochtan soudt al vergheven Galahoudijn Dor sulker .ij. manne minne, 27505[regelnummer] Die nu ter wilen sijn hier inne.’ Alse die wert dat hoerde hi wart das Bat te peyse dan hi te voren was; Ende hi hadde gherne hare Namen geweten, mare 27510[regelnummer] Hine dorst niet vragen, dat sijt souden Over dorpernie houden. Si saghen Acglovals wonden Ende deden hare helme af tien stonden. Alse hise sach hi was soe blide, 27515[regelnummer] Dat hi vergat alle smerte tien tide, Ende hi weende tier steden Van bliscapen ende van jammerheden. Hi seide: ‘Heren, ic ware doet, Ne haddi mi niet bescuedt in mire noet, 27520[regelnummer] Bi dat ic onghewapent was. God moet gheloeft wesen das, Ghi hebt mi gewroken soe, Men saels in dit lant gedinken emmertoe.’ Si gingen eten tien tiden 27525[regelnummer] Ende waren metten bliden. Si vraeghden Acglovale daer naer Wat aventuren hem brachte daer? - ‘Ic hebbe u langhe gesocht,’ seide hi. ‘Ic lach, hets onlanc, hier bi 27530[regelnummer] In een hof, daer Bandemaghus siec lach, Die coninc, die mi seide alse hi mi sach, Ware dat ic vinden woude Lancelote, dat ic hier comen soude, Want Lanceloet was gesceden 27535[regelnummer] Den dach te voren van der steden. Ic quam al te hant hare Om van hem te hoerne nymare, Soe dat heden te mire herberghen [quam] Een riddere, die te miwaert was gr[am], 27540[regelnummer] Ende haet om sinen broeder sere, Dien ic doet sloech wilen ere. Hi liep mi op ende wonde te hant Alsoe alse hi mi onghewapent v[ant], Ende volghde mi met vele liede[n naer]. 27545[regelnummer] Hi hadde mi doet geslaghen [en waer] Dat gi mi hier in desen noet Hebt bescudt van der doet Bider hulpen van onsen here, Dies ic hem danke ende u s[ere].’ 27550[regelnummer] Walewein sprac: ‘Waendi iet och[t te desen] Bandemaghus [sal] moghen gen[esen] Van sinen wonden? Sijn si iet f[el]?’ Aeglovael seide: ‘Ja hi w[el]: Hi seide mi hi sal riden 27555[regelnummer] Daer di wille in corten tiden.’
[pagina 185]
Behort sprac: ‘Dits ons .i. groet geval. Nu sijn onse gesellen vonden al, Die in die queste geport waren. Nu moghewi wel te hove varen, 27560[regelnummer] Willewi, met Lancelote, ochte ni, Wi moghen sonder hem varen, willewi.’ Die gesellen seiden alle daer naer: ‘Wi willen met Lancelote varen daer. Ne vernemewire hier niet of, 27565[regelnummer] Wi sulene dan vinden int hof, Ende wi sulen maken onse vart Alse wi varen te hove wart Aldaer over, dat men ons seght Dat Bandemaghus die coninc leght, 27570[regelnummer] Ende voerne met ons in alle manyren, Al soudewine voeren in leityren.’ Des ander daghes quam haer wart Ende seide: ‘Wapent u metter vart, Want Galahoudijn, die here 27575[regelnummer] Van desen casteel, es gram sere Om dat gi hier binnen hebt gedaen. Hier sulen op u comen saen Vele liede om die zake Dat hi op u wille doen wrake 27580[regelnummer] Vander scanden die gi hem hebt gedaen groet, Met dat ghi sine liede sloecht doet.’ Si saten op hare perde metter vart, Ende wouden varen udewart, Maer dat mijn her Walewein seide 27585[regelnummer] Dat hi wilde dat men beide; Hi soude haren pays wel gewinnen Jegen den here van dar binnen. Ende hi seide: ‘Ic doe u seker das, Dat hi noit van comsten blider was 27590[regelnummer] Dan hi van onser sijn sal, Alse hi sal ons kinnen al.’ Soe dat si stille hilden tier steden. Alse si lange hadden ontbeden Sach mijn her Walewein ende vernam 27595[regelnummer] Dat Galahoudijn op hen gevaren quam Met ere groter gewapender scaren, Die som tors ende som te voet waren. Vore hen allen quam te hen wert Een groet riddre op een groet pert, 27600[regelnummer] Soe dat mijn her Walewein dochte Dat die wel Galahoudijn wesen mochte. Ende alse si hen quamen bat naer Deedtse Galahoudijn beiden daer, Om weten wi die ridders waren doe, 27605[regelnummer] Eer hire meer noch dade toe. Hi sprac te Waleweine als hine siet: ‘Here riddere, ic ne grote u niet, Ic ne weet ocht gi van den ghenen sijt, Die op mine lieden hadt den strijt, 27610[regelnummer] Ende in herberghe doet sloecht mede. Ic wane noit in ghene stede Danne die prijnche was van lande Ne was gedaen soe grote scande.’ Walewein seide: ‘Here, nu laet mi 27615[regelnummer] Jegen u spreken, ochte u wille si.’ - ‘Segt uwen wille,’ sprac Galahoudijn. Walewein seide: ‘Here, wi sijn Wandelende ridders, die varen Achter lande, ende wi waren 27620[regelnummer] Hier ten vinsteren gelegen heden, Ende wi saghen dat quam gereden .I. van onsen gesellen, die vloe, Ende hem volgheden na doe Meer dan .lx. man, cleine ende groet, 27625[regelnummer] Diene alle wouden slaen doet; Ende onse geselle was tier stont Ongewapent ende gewont. Tierst dat wi dat hadden versien, Ons allen ontfarmde van dien. 27630[regelnummer] Wi liepen te hem nederward, Ende holpen hem al ongespart Omdat hi allene was daer Ender hem soe vele volghden naer, Die ons alte hant versochten; 27635[regelnummer] Ende werden ons soe wi best mochten, Soe dat wire inden nijtspele Doet sloeghen ende wonden vele, Ende ons daer af bescudden alsoe. Woude enech man oec spreken daertoe 27640[regelnummer] Dat wi hier ane iet hadden misdaen, Dat woudic weren al sonder waen Met wapenen ende met minen Lichame jegen den sinen.’ Alse Galahoudijn dat hoerde 27645[regelnummer] Hi verstont wel an sine worde Dat hi goet man was, ende bat alsoe houde Dat hi sinen name hem seegen soude. Mijn her Walewein seide: ‘Ic sal, Want icken noit dor vrese ne hal. 27650[regelnummer] Die ic hadde van manne ochte wive; So en salic dor u bi minen live: Ic ben Walewein gheheten; Mijn vader was, dat suldi weten, Die coninc Loth van Orcanye. 27655[regelnummer] Die goede coninc Artur, die vrie, Es mijn oem, daer ic mede ben; Ende alle dese ridders sijn met hem; Het sijn goede liede nu ter stonde, Ende gesellen vander tafelronde: 27660[regelnummer] Die van hier binnen, sonder waen, Ne sulense niet moghen wederstaen.’ Alse Galahoudijn was seker das, Dat die ghene mijn her Walewein was, Hi warp sinen scilt ter eerden doe, 27665[regelnummer] Ende dede sinen helm af toe. Hi ontdede die arme ende liep Te mijn her Waleweine ende riep: ‘Ne vernoye u niet, live here, Dat ic u hebbe mesdaen soe sere; 27670[regelnummer] Haddic gheweten dat ghijt waert, Ic ne ware niet comen haerwaerd. Ic bidde u dat gijt vergheeft mi nu. Ic vergeve uwen geselle ende u Al dat gi mesdaen hebt, dat gi 27675[regelnummer] Mine liede af hebt geslagen mi.’ Alse Walewein sine grote vrihede Verstont ende sine godertyrenhede, Hi dede den helm af metter vart, Ende boet Galahoudine sijn swart. 27680[regelnummer] Hi seide: ‘Wi hebben mesdaen u Vele meer dan gi ons hebt nu. Wi sijn sculdech bate te done Sulke alse u man ende die barone Die sijn onder Arture den coninc 27685[regelnummer] Wisen selen van deser dinc.’ Galahoudijn sprac: ‘Laet ons dit laten: Wi selen wel eens sijn vander baten; Maer om Gode, bericht mi des, Ochte mijn her Lanceloet hier es.’ 27690[regelnummer] - ‘Neen hi,’ seide Walewein te hant, ‘Maer hi es in dit lant; Daer om ontbeidewi hier al: Wi wanen dat hi hier sijn sal.’ - ‘Om dat ic verstont,’ seide Galahoudijn, 27695[regelnummer] ‘Dat hi hier in dit lant soude sijn Dedic desen tornoy crieren, Omdat hi bi dire manieren Hier comen soude; ende hi sal Binnen .iij. daghen sijn, hebbics geval.’ 27700[regelnummer] Galahoudijn quam te sinen lieden mettien, Ende hietse achterwert vlien. Hi scoutse ende seide hen oppenbaer: ‘Ghi hadt mi sere onteert wel naer; Waren dese liede van u doet bleven 27705[regelnummer] Ic ware onteerft al mijn leven
[pagina 186]
Ende gi bederft; ende het es u Vele bat dan gi waent comen nu, Mettien dat icse hebbe becant.’ Si toeghen achter wert te hant, 27710[regelnummer] Ende namen hare dode metter vart Ende droghense thuyswart. Galahoudijn ontwapenden doe Ende alle die met hem waren toe. Hi pareerde hem cierlike 27715[regelnummer] Ende .xx. gesellen dies gelike, Van den vorbarsten die hi hadde daer; Ende hi ginc besien daer naer Die gesellen van der tafelronden, Alse die haers blide was tier stonden, 27720[regelnummer] Ende dise woude in allen manieren Sere eren ende acquentieren. Hi vantse ongewapent ende eerlike Gepareert ende cierlike. Si gingen jegen hem mettien 27725[regelnummer] Dat sine daer comen hadden versien. Si ondergroetten hen na desen: Elc hiet anderen wel comen wesen. Galahoudijn seide: ‘Ic bidde u, Op minne ende op allen dienst nu, 27730[regelnummer] Dat gi mi geeft alle gemeine Ene gichte, die u costen sal cleine.’ - ‘Wi selent gerne doen,’ seiden si. Hi seide: ‘Soe suldi comen met mi Ende in mine herberghe wesen.’ 27735[regelnummer] Si deden sinen wille van desen Ende beloefden hen van haren wert sere, Dat hi hen hadde ghedaen grote ere Ende hovesch jegen hen ghesijn. - ‘Daer omme salic,’ sprac Galahoudijn, 27740[regelnummer] ‘Hem desen casteel te lone geven Ende sinen oyre na sijn leven, Ende salne oec om die saken In sinxendaghe ridder maken.’ Alse die wert dat geloef hoerde 27745[regelnummer] Hi was blide om die worde Ende viel hem te voeten te handen, Ende Galahoudijn droeght hem in handen. Hi sat op ende die gesellen daer, Ende voretse te sire herberghen daer naer, 27750[regelnummer] Daer hise wel te ghemake dede Ende alle die ere die hi mochte mede. Daventure ne sprect niet mere Van desen, sine sal spreken ere Van Lancelote ende van Mordrette, 27755[regelnummer] Dat si eer in versten sette. Nu gewaget daventure das, Alse die cnape, die gesint was Ten verbodenen berge, als gi mocht horen In den boec hier te voren, 27760[regelnummer] Van Lancelote was gesceden, Dat Lanceloet ende Mordreit reden Al toter donker nacht toe. Die mane was opgegaen doe, Ende daer si op enen berch riden 27765[regelnummer] Sien si den witten hert vor hen liden Al metten .vi. liebarden, Dine geleitdden (sic) ende bewarden. Si leden vor hen int grone Sonder den riddere quaet te done. 27770[regelnummer] Si lipen inden dicken bosch na dien, Dat sise niet langere mochten sien. Lanceloet sprac te Mordreite daer naer Dat hi hadde gesien al daer Die alre meeste aventure, 27775[regelnummer] Die hi noit sach vor die ure. ‘Ende, radijt, ic sal mi gheninden Om te wetene waer si belinden.’ Mordreit seide hi hadse vordien, Dies onlanc doe leden was, gesien, 27780[regelnummer] Ende hi hadde hen gevolght naer, Maer dat hi volgen moeste daer .I. riddere, die en wech voerde enen naen, Dien hi helpen moeste, sonder waen. - ‘Waert u wille,’ sprac Mordret, 27785[regelnummer] ‘Ic soude herde gherne varen met.’ - ‘Nu varewi dan!’ sprac Lanceloet. Si voeren doe met haesten groet. Si quamen tenen geboemte gereden, Ende alsi daer over leden 27790[regelnummer] Quamen .ij. ridders ane dene side daer, Ende dwersden op hen lieden daer naer, Soe dat deen Lancelote dwers nam, Die van der ere siden op hem quam, Ende niet rechte vort; ende staken soe, 27795[regelnummer] Dat hi onder des perts buec viel doe. Ende die ander stac ter eerde Mordreitte van sinen peerde. Si leidden die perde en wech te handen. Die andre bleven in groter scanden, 27800[regelnummer] Ende Mordret was drove sere, Om Lanceloets wille mere Dan om hem selven, ende seide daer nare: Hi woude dat hi gesteken ware Dor den buyc, ende hen lieden niet 27805[regelnummer] Dat ongeval alsoe ne ware gesciet. Lanceloet loech emmertoe, Ende seide al lachgende doe: ‘Mordret, gi hebt mi, sonder waen, Qualike in staden gestaen, 27810[regelnummer] Dat gi mi mijn pert liet nemen nu, Dat die ghene en wech voert vor u.’ Mordret antworde metter vart: ‘Ic wane gi betovert wart, Het ne mochte anders niet sijn wel. 27815[regelnummer] Ic weet wel, dat noit geviel, Dat perde waren met soe cleinre pinen Gewonnen alse die onse scinen. Al hoerde enech man nu ter uren Spreken van deser avonturen, 27820[regelnummer] Hoe dat si ons gevallen es, Hine soude niet geloeven des.’ Lanceloet seide: ‘Wine waren niet Betovert: hets els iet gesciet Maer bi onser quaetheit als te voren 27825[regelnummer] Hebbewi onse perde verloren. Wi moten andre soeken saen: Dese selen ons niet te staden staen. Het deert mi om onsen wech mere, Dien wi bestonden te done ere 27830[regelnummer] Om te wetene die waerhede Vanden hert ende den liebaerden mede.’ Alse si in dese tale waren Quam daer een naen toe gevaren Op een mager pert, ende hi seide 27835[regelnummer] Tot hen lieden sonder beide: ‘Den weerden ridders geve God goet, Die dor dit foreest gaen te voet In manieren van garsoenen; bedi Ghi sijt soe sere hovesch, dat gi 27840[regelnummer] U perde hebt gegeven, sonder waen, Om dat gi wilt te voet gaen; Ende die u maecte vander tafelronde Geselle moete nu ter stonde Sonder goet man geonneert wesen; 27845[regelnummer] Want gi sijt onwerdech van desen, Nadat .ij. ridders die op u quamen U peerde soe lichtelike namen.’ Lanceloet seide tier uren: ‘Wi gavense bi aventuren 27850[regelnummer] Om dattu souts ons geven tdijn, Dat harde goet ende starc es in scijn, Ende dat ons beiden ghemeinlike Wel sal draghen lichtelike.’ - ‘Ic woude ghi also groten wille hadt saen 27855[regelnummer] Daer op te sittene,’ sprac die naen,
[pagina 187]
‘Alsic goeden wille hebben soude Dat ict u gerne lenen soude. Gi souter op sitten varinge; Maer ic soude die dinge, 27860[regelnummer] Dat wet wel, doen vele mere Om u scande dan om u ere; Want u ne soude moghen gescien Nimmermer eneghe ere na dien Dat gi op sulc rosside geseten wart.’ 27865[regelnummer] Doe seide Mordreit metter vart: ‘Alsoe helpe di God, wijs ons waer Die perde sijn.’ Hi seide daer naer: ‘Woude elkerlijc van u beden Ene gichte mi geven hier ter steden, 27870[regelnummer] Ic soude u wisen ende toghen Waer gi die perde sout vinden moghen Ende die ghene dise en wech voerden toe.’ - ‘En trouwen,’ seide Lanceloet doe, ‘Soecstu eneghe gichte ane mi, 27875[regelnummer] Dat ic sculdech ben ochte mach geven di, Ic salse di geven, sonder waen.’ Dat selve geloefde Mordret saen. Hi seide dat hi el niet en woude, Ende hem elkerlijc volghen soude. 27880[regelnummer] Si volghden hem tien stonden, Ende hi leidese daer si vonden Viere pawelgoene gericht staen, Die hen te hant toende die naen. Hi seide: ‘Gi sult vinden tier stede 27885[regelnummer] U perde, ende diese hebben mede.’ Si gingen te hant daer toe, Ende vonden int irste pawelgoen doe .ij. ridders ende .ij. joncfrouwen, die saten Te ere taflen ende aten; 27890[regelnummer] Ende hare perde stonden Vore ten ingange gebonden. Alsi die perde hadden gesien Si waren een deel verblijt van dien, Ende si gingen in onder hen tween. 27895[regelnummer] - ‘Ghi heren, gi naemt ons,’ seide die een, ‘Onse perde soe onversienlike, Dat wire niet af ne wisten, sekerlike, Eer wi gesteken waren ter eerde; Ende al voerdi en wech onse perde 27900[regelnummer] Met uwen onrechte heden, Wet wel, wi sullense weder leden Met rechte, ende wi selen u Over goede liede houden nu, Wildi ende moghdise hier binnen 27905[regelnummer] Op onslieden weder winnen.’ Die een antwerde: ‘Wats gesciet, Leiddise en wech sine bliven u niet, Ende gi sultse sonder uwen danc Weder moeten geven eer iet lanc.’ 27910[regelnummer] Mordret trac sijn swert saen Ende woude den anderen int hoeft slaen. Lanceloet toeghen achter mettien Ende seide: ‘Dit ne sal niet gescien, Dat ghine sult slaen binnen der tijt 27915[regelnummer] Dat gi in mine geselscap sijt Ende hi ongewapent si; Maer alse hi gewapent es [ende ghi] Loept op hem ic ne saelt [niet weren].’ Doe seide Lanceloet: ‘Ghi heren, 27920[regelnummer] Ochte ic u onredene doe nu, Alse gi waent wel doen, beclaeghts u.’ Doe namen si har peerde Ende voeren daer op harre veerde. Die naen vermaende hen also houde 27925[regelnummer] Dat elkerlijc gedinken soude Dat haerlijc hem sculdech was .i. loen. Si seiden: si soudent wel doen. Lanceloet vraghde hem ochte si Ywerinc mochten herbergen daer bi. 27930[regelnummer] - ‘Ic ne weets niet,’ antwerde die naen, ‘Want die nacht es sere gegaen, Ende hier ne es ghene herberge nu ter wilen Naerre dan .vij. milen, Sonder dat .i. hermitage hier bi 27935[regelnummer] Over .ij. milen steet.’ Doe seide hi: ‘Leidt ons derwart.’ Ende die naen Leidese ter hermitagien saen; Ende alsi quamen daer binnen Waren si gheherbercht met minnen. 27940[regelnummer] Alse hare perde bericht waren Si ontwapenden hen sonder sparen, Ende die naen nam orlof saen, Ende seide hi woude en wech gaen. Hi voer en wech, ende si bleven 27945[regelnummer] Metten hermite, die hen ghegeven Heeft tetene borne ende broet. Na den etene seide tot hem Lanceloet: ‘Live here, ic sach heden .I. aventure, daer ic quam gereden, 27950[regelnummer] Ic bidde u sere dat gi mi das Bericht, ochte gijt wet wat was; Want int foreest daer ic heden reet Sagic enen witten hert, die vor mi leet, Die om sinen hals hadde doe 27955[regelnummer] Ene guldene ketene: ende daer toe Sagic met hem gaen .vi. libarde, Dine gheleidden met groter varde, In der ghelike, ende in der gebare, Ocht ene heilege dinc ware.’ 27960[regelnummer] Doe antwerde die goede man: ‘Saghedi den witten hert dan, Ghi hebt een der meester wonder gesien Dat gi noit saeght vor dien; Ghi, noch geen man, ne sult van dien dingen 27965[regelnummer] Iet te hoefde moghen bringen, Sonder die goede riddere allene, Die van beiden al ghemene, Dats in groter godertiernhede Ende in ridderscape mede, 27970[regelnummer] Alle ertsche ridders liden sal; Hi sal daventure tinde bringen al Van herte ende van libarden toe, Ende hi sal oppenbaren hoe Die libarde daertoe quamen 27975[regelnummer] Dat si den hert in hoeden namen. Dit en es en ghene toverye Noch werc van enegher duvelie. So wonderlike aventure die gevel ....... hem, dat weet wel, 27980[regelnummer] Omden wille van onsen here Die te wonderne es sere.’ Lanceloet seide: ‘Nadien dat wi nu Hier af niet moghen weten van u Noch bi anderen man ghene, 27985[regelnummer] Sonder biden goeden riddere allene, Dien God onnen sal der ere, Ne perse ic u hier af niet mere. Bericht mi van ere andre saken dan; Want ic wane dat gheen man 27990[regelnummer] Vanden foreeste ne weet soe vele Alse ghi, in ernste noch in spele. Ic quam in dit foreest gereden Dar ic vant een pawelgoen tere steden, Daer ic enen riddere in vant: 27995[regelnummer] Ic moeste jegen hem josteren te hant, Woudic ochte ne woude toe. Ic josteerde ende staken doet doe. Doe quamen daer ut .xij. joncfrouwen, Die mi seiden met groten rouwen 28000[regelnummer] Dat ic mesdede harde sere, Dat ic doet sloech soe groten here, Die machtech coninc was ende rike, Ende die werste een van ertrike. Sine wouden mi secgen niet mere, 28005[regelnummer] Maer voeren en wech metten doeden here;
[pagina 188]
Noit sint ne hoerdic daer af niet, bedi Alsi en wech voeren si seiden mi Si soudens sijn gewroken, sonder waen, Want men souder mi doet om slaen. 28010[regelnummer] Ic soude gerne weten wat ware: Niet bedi dat ics ben in vare, Maer ic wiste gherne die waerheit das, Ocht hi coninc ende soe groet man was.’ Hi seide: ‘Si seiden waer vander dinc 28015[regelnummer] Dat si seiden dat hi was coninc; Hi was in die marchen van Scollant Over here ende coninc becant. Hi was een die felste nochtan Ende die ongetrouste man 28020[regelnummer] Die was in al ertrike, Ende hi dede des wel gelike Met dien dat hi sinen vader hinc: Dit was een die felste dinc Die noit kint jegen vader dede; 28025[regelnummer] Ende u es wel gesciet daer mede, Dat gine doet sloecht, want u sal Dit lant daer omme benedyen al. Ende al ne haddi, sonder waen, Niet meer goets in uwen live gedaen 28030[regelnummer] Dat ghi doet sloecht den quaden man, Onse here ware u sculdech nochtan Te vergevene uwe sonden; Ghi hebt gedaen nu ten stonden Dat die liede vanden lande 28035[regelnummer] Ende van anderen menegherande In peyse sulen sijn nu mere, Die in pinen waren ere.’ Hi seide dat alse hi was jonc man Was hi geheten die simple Merlan, 28040[regelnummer] Ende alse hi gecroent was heet hi Die vermalendide Merlan, daer bi, Dat hi soe fel was worden doe: Ende die name bleef hem emmertoe. Si gingen slapen: ende alst dach was 28045[regelnummer] Horden si messe, die dermite las. Si wapenden hen ende si namen Orlof, ende reden tes si quamen In dat grote foreest weder. Het was een harde heet weder 28050[regelnummer] Ende was omtrint alse Meye. Si quamen gereden in ene valye, Daer ene scone fonteyne stont, Daer hen af luste drinken tier stont. Si beetten ende dronken daer naer, 28055[regelnummer] Ende bleven hen rustende daer. Mettien seide mijn her Lanceloet: ‘Ic ate gerne, ende ic hats noet.’ - ‘Ic ate oec gherne,’ sprac Mordret, ‘Maer ons ees luttel te bet, 28060[regelnummer] Ende ons steets wel tonberne: Wine hebben wat eten, al atewi gherne.’ Si deden hare helme af mettien, Ende alse Lanceloet soude sien Op Mordrette loech Mordret, ende hi 28065[regelnummer] Seide tot hem: ‘Twi lachti?’ - ‘Ic lache,’ antwerde Mordret doe, ‘Om die ridders, die ons beslopen soe Gister navont, dat si ter eerden Ons beiden staken van onsen perden, 28070[regelnummer] Ende dat wi die perden soe cortelike Weder hadden ende soe lichtelike.’ Alse si hier in talen waren Saghen si comen gevaren .ij. gewapende ridders te hen wart. 28075[regelnummer] Doe seide Lanceloet metter vart: ‘Nimmermeer ne geloeft mi hier naer, Ochte icse niet ne sie comen daer, Die onse perde wanen met staden Winnen, alsi gisternavont daden. 28080[regelnummer] Sine sulen ons niet moghen deren, Wi sulen ons al anders verweren.’ Hi woude sinen helm binden doe, Ende Mordret sprac hem aldus toe: ‘Here, wildi u wapenen nu 28085[regelnummer] Om .ij. ridders, daer ic ben bi u? Ic sal u hare perde delivereren Alse wel, bi der hulpen ons heren, Als si ons die onsen namen Doe si op ons onversien quamen.’ 28090[regelnummer] Lanceloet bant sinen helm metter vart, Ende Mordret den sinen, ende sat op sijn part, Ende nam een spere in sine hant, Ende reet op den ghenen te hant Dien hi vore sach comen doe, 28095[regelnummer] Ende geraectene metten spere soe, Dat hi moeste vanden perde Achterwart vallen ter erde, Ende quetste hem soe in dat vallen, Dat hi in onmacht lach met allen. 28100[regelnummer] Mordret nam des ridders part Ende voret te Lancelote wart. Daerna reet hi opten anderen, dine stac Dat sijn spere te stucken brac; Ende Mordret staken weder 28105[regelnummer] Ende geraectene bat neder, Ende maecte hem ene wonde soe groet, Dat hi gheens ersaters ne hadde noet. Hi nam dat pert metter hant, Ende voeret daer hi Lancelote vant; 28110[regelnummer] Hi gaeft hem ende seide mede: ‘Nu hebdire twee in die stede Van den onsen, here, twaren, Die ons gisteren genomen waren. Doettere mede dat u wille si.’ 28115[regelnummer] Lanceloet seide: ‘Here, gi Doetter selve uwen wille mede, Diese hebt gewonnen hier ter stede. Ghi hebt hier, sonder waen, Alsoe scone ridderscap nu gedaen 28120[regelnummer] Alsic sach doen in langer tijt Man vander ouden dat gi sijt; Ende mijn her Walewein mach Al seker secgen heden den dach Dat gi hem niet ne slaecht qualike, 28125[regelnummer] Want gi hebbets gedaen goede gelike.’ Mordret vraghde Lancelote doe Wat hi raet datmen metten perden doe? Hi antwerdde: ‘Gi sult af cnopen, Die breidele ende laetse lopen.’ 28130[regelnummer] Mordret dede alsoe metter vart; Ende die perde liepen ten foreeste wart. Opten naesten avont herberghden si Met enen vavasoer wonende daer bi, Diese sere eerde tier tonden 28135[regelnummer] Omdat si waren vander tafelronden. Savonts na den maeltijt een deel Leidde hise spelen in een proyeel, Ende bat dat si hem secgen souden Waerwart si varen wouden. 28140[regelnummer] Lanceloet gaf antwerde den wert: ‘Ic vare te Arturs hove wert, Daer ons herde sere langhet naer, Want wi in langhen niet ne waren daer.’ Die wert seide tot hem na desen: 28145[regelnummer] ‘Ne suldi ten tornoye niet wesen Te Pingne vorden casteel, Daer morgen sulen sijn al gheel, Coninc ende graven menegherande Van desen ende van andren lande? 28150[regelnummer] Het ne es van hier maer .ij. milen, Ende gi dunct mi nu ter wilen Goede ridders ende werde mede; Hets scade ne sidi niet tier stede, Want wandelenden riddere, sonder waen, 28155[regelnummer] Ne sal te rechte gheen tornoy ontgaen.’
[pagina 189]
Mordret sweech stille om dat hi woude Dat Lanceloet vore spreken soude, Omdat hi beter dan hi ende werder was. Alse Lanceloet hoerde nymare das 28160[regelnummer] Hem gedacht omden tornoye bi dien, Dien hi vor Kamaloet hadde gesien, Die was gemaect om hem al claer, Om datmenne woude sien aldaer, Ende dathi vor sine vrouwe dede 28165[regelnummer] Soe groet ridderscap tier stede, Daer hise sach gewaerlike Die scoenste vrouwe van ertrike; Ende hi seide alsoe houde Dat hi ten tornoye varen soude. 28170[regelnummer] Hi begonste peisen om die sake, Ende wart int gepeys soe tongemake, Dat hi sine varwe verloes aldaer, Ende hem dat herte faelgierde wel naer, Ende hem die tranen lopen begonden 28175[regelnummer] Over die oghen ten selven stonden, Soe datment ane hem geware wart. Ende hi stont op metter vart Al verveert, ende peysende soe sere, Dat hi ne wiste wat doen vort mere. 28180[regelnummer] Ende die wert, die hadde vordien Vele aventuren gesien, Kinde te hant Lanceloets wesen Alse hijt sach, ende peysde na desen Dat dat gepeys dat hi an hem vernam 28185[regelnummer] Van vrouwen ochte van joncfrouwen quam. Alsemen slapen soude gaen Die wert dede berecken saen Elkerlijcs bedde in ene Camere ende niet ghemene. 28190[regelnummer] Alsi op hare bedde lagen Quam die wert Lancelote vragen Hoe hi dade. Hi seide: ‘Wel nu; Maer om ene dinc soe biddic u, Dat gi mi enen anderen scilt 28195[regelnummer] Om den minen lenen wilt: Ic soude gherne ten tornoye wesen Onbekint.’ Hi seide na desen: ‘Ic ne wiste waer nu scilt gewinnen Dan enen bloet roden, die es hier binnen, 28200[regelnummer] Dien moghdi hebben, wildi.’ - ‘Ic salne nemen,’ antwerde hi. Die wert seide: ‘Op hoveschede Biddic u ende op minne mede, Here, dat ghi mi laet varen met u; 28205[regelnummer] Ic hebbe .iiij. sonen nu, Die met sulen comen daer Ende bringhen speren gnoech naer.’ Lanceloet seide: hi woude wel alsoe. Die wert ginc tot Mordrette doe, 28210[regelnummer] Ende vrachde hem ocht hi varen soude Ten tornoye? Hi seide alsoe houde: Ja hi, wouder sijn geselle gaen. - ‘Ic weet wel ja hi,’ seide die wert saen. Mordret seide: ‘Ic vaerre dan.’ 28215[regelnummer] - ‘Ic bidde u,’ seide die goede man, ‘Op hoveschede, here, dat ghi Uwen name wilt ondecken mi, Ende dat ghi mi vroet wilt maken des, Hoe uwes gesellen name es; 28220[regelnummer] Hi dunct mi soe goet man, here, Ic begherne te kinnen sere.’ Mordret antwerde ende seide hem: ‘Here, ic ben Arturs neve, ende bem Waleweins broder ende Mordret gheheten. 28225[regelnummer] Mijn geselle, dat suldi weten, Es Lanceloet van Lac, des conincs Bans sone Van Benoyc; ende die ghonc Es die beste die den dach heden Wapene draeght ende vanden besten zeden.’ 28230[regelnummer] Die wert seide: ‘Here, Haddic dat geweten ere Ic hadde hem meer eren gedaen Ende meer gedient, sonder waen.’ Die wert sciet van hem te hant, 28235[regelnummer] Ende ginc daer hi sine kindere vant, Ende seide tot hen: ‘Morghijn Moetti goet ende vrome sijn; Hier bi es die beste ridder binnen nu Van al der werelt, secgic u, 28240[regelnummer] Dien ghi moet morghen alle .iiij. Dienen in sulker maniere Dat ghi hem van ringen te ringen Volghen moet ende speren bringhen Ten tornoye die wesen sal.’ 28245[regelnummer] Si seiden: si soudent gerne doen al. Sanderdaeghs stont vroech op die wert, Ende sinde speren daer wert Daer die tornoy wesen soude, Ende beval waer dat hi woude 28250[regelnummer] Datmen sijns soude ontbiden. Hi dede opsitten tien tiden Sine kindere op grote rossiden, Daer si sekerlike op mochten riden, Sulke alse daer toe dochten 28255[regelnummer] Ende vele pinen doghen mochten. Lanceloet stont op metter vart, Ende hi vraghde sinen wart Waer hi messe soude moghen horen. Sijn wert seide dat daer voren 28260[regelnummer] Ene hermitaghe was, daer mochte hi Messe horen. Doe voeren si, Ende reden daer si in corten stonden Ene harde rike tombe vonden, Ende vore die tombe stont een man, 28265[regelnummer] Die witte cledere hadde an; Hi sceen wel van religione. Hi cnielde ende was in orisone. Hi was soe out, dat si vordien Noit soe ouden man ne hadden gesien; 28270[regelnummer] Niet bedi hi was aldoe nochtan Van sire oude .i. scone man. Alse die oude man wert geware Dat die ridders letten na hem dare Hi richte hem op luchtelike, 28275[regelnummer] Ende noch alsoe dapperlike Dan si waenden dat hi doen mochte. Hi vraghde ende ondersochte Wie die ridders waren bede. Si seiden hem die waerhede. 28280[regelnummer] Die goede man seide tier tijt: ‘Ghi moeght wel secgen dan dat gi sijt Twe die quaetste ridders die ic weet nu; Ende waer bi het es willic secgen u.’ Hi hiet mettien den waert achter gaen 28285[regelnummer] Ende die andre: si dedent saen. Hi seide: ‘Mordret, wetstu waer bi Ic soe quaden riddere hiete di? Dat es, secgic u, bider reden, Dattu noch suls doen meer quaetheden 28290[regelnummer] Dan alle die manne van ertrike; Want bi di sal gheellike Die grote hoecheit vander tafelronden Te nieute gaen, daer du sels wonden Ende doen sterven, wes seker des, 28295[regelnummer] Den besten die leeft, ende die dijn vader es: Ende du suls van sire hant sterven. Dus sal die vader dan bederven Biden sone; ende die sone sal Biden vader bederven al. 28300[regelnummer] Dan sal te nieute gaen dijn geslachte, Dat nu es vander meester machte Datmen weet in eertrike. Nu moghstu di haten suaerlike, Dat soe vele goeder liede sterven 28305[regelnummer] Bi di sulen, ende bederven.’
[pagina 190]
Alse Modret die tale horde Hi scaemde hem om die worde, Ende seide toten goeden man: ‘Here, gi segt uwen wille hier an; 28310[regelnummer] Dat ne mach niet gescien, sonder waen, Dat ic minen vader doet sal slaen, Want mijn vader es lange doet: Hier bi ne salmen clein noch groet Gheloven dies gi hebt gesegt nu.’ 28315[regelnummer] Doe seide die goede man: ‘Waenstu Van dinen vader dat hi doet es dan, Soe waenstu dat di die coninc Loth wan Van Orcanye alsoe wel mede Alse hi dine andre broders dede?’ 28320[regelnummer] - ‘Ja hi,’ antwerde Mordret doe. Die man seide: ‘Het ne was niet alsoe; Bedi di wan .i. ander coninc, Die machtegher es in alre dine, Ende vele es werder dan was die man 28325[regelnummer] Daer du af waens dat hi di wan. Op dien nacht dat di wan die coninc Droemde hem een wonderlike dinc; Want hem droemde, alsict vernam, Dat .i. serpint van hem quam, 28330[regelnummer] Dat al sijn lant bernde clein ende groet, Ende al sine liede sloech te doet: Ende alst hadde alle sine liede Ghedoet ende sine maisniede, Ende verwoest algader sijn lant, 28335[regelnummer] Soe liept den coninc op te hant, Ende woudene versuelgen; mare Die coninc was van soe groeter ware, Dat hi tserpijnt doet sloech doe; Maer hi was daer af gevenijnt soe, 28340[regelnummer] Dat hi vanden venine starf. Ende om dattu nu dese warf Te bat suls geloven dat war si: Du suls vinden, dat secgic di, In Sente Stevens kerke te Kamaloet 28345[regelnummer] Een serpijnt gemaelt, dat dijn vader geboet Daer te makene om dat hi Dies droems woude gedinken daer bi. Du best dat serpijnt heden den dach, Dat dijn vader in drome sach, 28350[regelnummer] Want du best sonder goedertiernheide Ende sonder genadecheide; Niet bedi du heves gewesen Godertieren noch binnen desen Dattu heefs nuwe man ghesijn, 28355[regelnummer] Maer nu meer sal risen dijn venijn, Ende du sels een serpint sijn vort an, Ende na dine macht doden meneghen man. In weet wat ic meer secgen mach; Du suls meer quaets doen op enen dach, 28360[regelnummer] Dat wetic wel, dan dijn geslachte al Binnen al sinen live goets doen sal. Ic, die man ben van sulker oude, Datmen mi niet doet slaen ne soude Bi rechte van mire outheide, 28365[regelnummer] Sal moten gevoelen die felheide; Want ic weet wel, dattu, sonder waen, Mi met dire hant doet suls slaen.’ Mordret antwerde hem metter vart: ‘Alsoe helpe mi God, her vielgart, 28370[regelnummer] Ic hebbe u saken horen toghen Daer ghi in hebt ghelogen; Maer in dien dat gi segt, sonder waen, Dat ic u doet soude slaen, Ghine hebt niet ghelogen daer an.’ 28375[regelnummer] Doe seide tot hem die goede man: ‘Ic bidde di dattu mi verdraeghs dach, Dat ic jegen Lancelote spreken mach; Ende doet uwen wille daer naer.’ Mordret seide hem al claer: 28380[regelnummer] ‘Ghine belieght mi, here, Noch anderen man nimmermere.’ Hi trac dat suert doe ende gaf Hem enen slach dat sijn hoeft vloech af, Ende dat die lichame met allen 28385[regelnummer] Vor sine voete doet moeste vallen. - ‘Ay Mordret,’ seide Lanceloet saen, ‘Ghi hebt al te groet quaet gedaen, Ende oec grote hoeftsonde daer an, Dat gi doet hebt desen man, 28390[regelnummer] Die u niet en hadde mesdaen. Ic segt u wel al sonder waen, U ne gesciet goet nimmermere Maer scande ende onere.’ Mordret sprac: ‘Ne horedi niet wat hi 28395[regelnummer] Duvelien seide tote mi? Also hulpe mi God! het rouwet mi sere Dat icken niet ne sloech doet ere.’ Lanceloet sach opten doden ende vant Enen brief doe in sine hant. 28400[regelnummer] Hi beette ende nam den brief daer nare, Soe dats Mordret niet ne wart geware, Ende leidene behouden soe, Datter nieman af ne wiste doe. Tierst dat die wert geware das 28405[regelnummer] Wart, dattie man doet geslagen was, Hi was drove van dien saken, Maer hine dors ghene ghelike maken Omdat hi Lancelote ontsach. Si lieten den doden daer hi lach 28410[regelnummer] Ende clommen den berch op wart, Dat hen sere te pinen wart, Ende vonden den hermite gereet daer doe Dat hi messe soude secgen toe. Tierst dat messe begonnen was 28415[regelnummer] Lanceloet trac hem, alsict las, Vanden anderen an dene side, Ende trac ut die letteren tien tide, Die hi den goeden man nam uter hant, Daer hi dus in gescreven vant: 28420[regelnummer] ‘Hore na mi Mordret, daer ic bi Die doet mote ontfaen; ic segge di, Dat di wan coninc Artur die vrye, Andes conins Loths wijf van Orcanye; Hine sal niet met di doen, sonder waen, 28425[regelnummer] Min dan du met mi heves gedaen; Al slaestu mi dat hoeft af, hi sal Di steken dorden lichame al, Datmen sal die sonne nadien Dor dinen lichame seinen sien. 28430[regelnummer] Dit wonder sal, dat seide hi, God toenen al in di. Dan sal ridderscap in alre manyren Vanden Groten Bertangen falgyren, Want en gheen man ne sal na dien, 28435[regelnummer] Sonder in drome, den coninc Artur sien.’ Dus sach Lanceloet die letteren an, Ende hem ontfarmde sere dan Van den coninc Arture, dien hi Boven alle manne minde, bedi 28440[regelnummer] Hi hadde an hem alle die hovescheden Vonden ende die goedertiernheden Die in manne mochten wesen doe; Ende mochte hi redene vinden daer toe, Dat hi Mordrette mochte doet slaen, 28445[regelnummer] Hine hadde noit dinc soe gerne gedaen, Ne haddine niet om die minne gespart, Die hi droech te Waleweine wart. Na die messe ginc nederwert Lanceloet weder te sinen wert 28450[regelnummer] Ende wapende hem te hant; Ende eer hi sinen helm bant At hi ende sine geselle saen Om dat si te sekere souden gaen. Die wert hadde hem ghereet doe 28455[regelnummer] Rode wapene ende scilt toe,
[pagina 191]
Ende gaf Mordrette witte wapene daer. Si scieden saen van danen daer naer Ende voeren ten mersche na desen, Daer die tornoy soude wesen. 28460[regelnummer] Lanceloet vraghde in welker siden Dat meest liede waren tien tiden. Men seide hem dat Galahoudijn also houde Al die beste liede hebben soude; ‘Ende van buten sulen vremde liede 28465[regelnummer] Wesen met harre maisniede, Dats des conincs neve van Norgales, Ende hi die coninc van .c. ridders es, Ende daertoe die grave van Florestan: Dit sijn van buten die goede man; 28470[regelnummer] Ende van binnen sulen van desen Lande alle die beste ridders wesen; Ende om die van buten mere Te versuaerne heeft mijn here Galahoudijn ridders onthouden nu, 28475[regelnummer] Die van Arturs hove sijn, secgic u; Maer ic ne weet bi wat aventuren Dat hise heeft nu ter uren.’ Alse Lanceloet vanden gesellen Van Arturs hove hoerde tellen 28480[regelnummer] Hi wiste alte hant, twaren, Dat si vander queste waren; Ende hem gaf sijn sin alsoe houde Dat hi met dien van buten sijn woude, Om datter buten waren min 28485[regelnummer] Dan hi verstont datter waren in. Si reden soe verre, dat si quamen Op enen berch, daer si vernamen Beneden hen in een dal Vele ridders vergadert over al. 28490[regelnummer] Die tornoy was ytowert begonnen, Daer vele ridders te hope ronnen, Daer ytowert met allen Vele ter eerden was gevallen; Soe dat wel .vc. ridders waren 28495[regelnummer] Aldaer vergadert met scaren, Die daer quamen om tornyren, Verdect met coverturen dieren. Die gesellen vander queste waren Om josteren ute gevaren, 28500[regelnummer] Ende het hadt die coninc van Norgales Doe soe wel gedaen, sijt seker des, Ende die coninc van .c. ridders toe, Dat die van binnen ne mochten doe Niet langhere alsoe geduren, 28505[regelnummer] Ende moesten achter trecken tier uren, Bedi daer was van groten doene Die coninc van .c. ridders, ende coene; Maer na dien dat mijn her Walewein Ende Bohort ende Hestor quamen int plein, 28510[regelnummer] Ende hare andre gesellen mede, Ne was daer nieman tier stede, Hine was ververt tien stonden; Want si in hare comen begonden Steken ende slaen soe onsochte, 28515[regelnummer] Dats elken man wonderen mochte. Daer waren loedsen gericht, daer vrouwen Ende joncfrouwen den tornoy quamen scouwen, Die wel wisten dat daer was doe Walewein ende sine gesellen toe, 28520[regelnummer] Ende hadden hare wapene te hant Bi vragene harde wel bekant, Dat si dus spraken van al dien, Dat si daer ane hadden gesien, Dat die metten suerten wapenen deden wel 28525[regelnummer] Ende vele bat dan yman el, Daer Hestor van Mares een af was, Ende Bohort die ander, alsict las. Si dedent soe wel tier stede, Datse elc mochte houden bede 28530[regelnummer] Over goede ridders bi dien Datmen daer ane mochte sien; Ende si hadden gesellen, twaren, Die noch traghe noch ververt ne waren, Maer si worpen hen in der porsen, 28535[regelnummer] Ende worpen ridders van haren orsen: Si deden daer soe vele toe, Dat die van buten niet meer ne dochten doe, Maer si moesten van node vlien. Alse Lanceloet wart geware van dien 28540[regelnummer] Hi seide: ‘Hets leden menech dach Dat ic niet soe vele goeder liede ne sach Alsic nu sie in ere stede. Ay God, bi uwer genadechede, Ic saghere vele meer, sonder saghe, 28545[regelnummer] Te Kamaloet in dien daghe Dat ic daer achterstwerf tornierde, Ende die vander tafelronden scoffierde. Nu mochtemen wel secgen oppenbare Dat mine proueche cleine ware 28550[regelnummer] Ne mochtic niet alle die Doen verwandelen die ic hier sie.’ Hi liet die glavie neder gaen Ende trac den scilt bat na hem saen, Ende bat Mordrette also houde 28555[regelnummer] Dat hi hem an volghen soude; Ende hi liet lopen te hant Daer hi Keyen den drossate vant In sijn gemoet, dien hi ter eerde Neder stac al metten perde. 28560[regelnummer] Hi reet vort, ende staker in dat doen Twe af eer hi wech warp sijn trinsoen. Soe dat Bohort daerop began sien, Ende hem dochte wel van dien Dattet harde scone gelopen was; 28565[regelnummer] Ende hine waende niet das, Dat die ghene Lanceloet mochte sijn doe Omdat hine gewapent sach alsoe. Hi nam sinen broder te hant, Lyonele, ute bider hant 28570[regelnummer] Ende seide: ‘Broder, hebdi van dien Die scone josten iet gesien?’ - ‘Ic ne sach noit man, sonder waen, Soe scone steken alse hi heeft gedaen, Sonder Lanceloet, ende bedi 28575[regelnummer] Wanic wel dat Lanceloet si.’ - ‘Ic loefde gerne bi dien dingen, Broder, dat wi na hem gingen: Es hijt, wi sulene te hant Bi sinen werken hebben becant, 28580[regelnummer] Want hem ne mach den dach heden Nyman geliken in vromecheden.’ Aldus droghen si over een Lancelote te volgene onder hen .ij. Hi reet op Acglovele, dien hi stac 28585[regelnummer] Ter erden, ende die glavie brac. Daer waren in die plaatse .iiij. Gebrodere, stoute ridders ende fiere, Ende harde goede liede, twaren, Die met dien van den castele waren. 28590[regelnummer] Lanceloet stac den enen ter eerde, Dor sine scoudere, al metten perde, Soe dat die brodere van desen Waenden dat hi doet hadde gewesen. Si bestonden Lancelote metter vart, 28595[regelnummer] Ende slogen hem doet sijn part, Soe dat hi moeste vallen ter eerde Bider fauten van sinen perde. Alse Bohort wart geware das, Dat Lanceloet afgesteken was, 28600[regelnummer] Hi seide tot Lyonele na dien: ‘Lieve broder, nu moghedi sien Dat dit die ghene niet en es Dien wi socken, des sijt ghewes; Want van Lancelote wetic wel, 28605[regelnummer] Dat noit om .ij. ridders ocht om .iij. ne vel;
[pagina 192]
Niet bedi dese es herde goet man: Die proueche van desen nochtan En es der sire niet gelike.’ Doe sloech hi met sporen dapperlike, 28610[regelnummer] Ende stac den coninc soe sere Van Norgales met enen spere, Dat hi te hant viel ter eerde; Ende hi vinc saen ten peerde Ende voret Lancelote metter spoet. 28615[regelnummer] Daer hine vant staende te voet. Hi seide: ‘Here, sit op dit pert: Soe goet man alse gi sijt ende wert En es niet sculdech sonder pert te sine; Ic soude u eer geven dat mine 28620[regelnummer] Eer ic u liete lange te voet staen.’ Lanceloet nam tpert ende sat op saen. Hi wart te hant geware daer af Dat Bohort was die hem dat pert gaf, Ende hi wart herde drove van dien 28625[regelnummer] Dat hine te voet hadde gesien. Mettien vinc hi te sinen suerde Ende sloech neder ridders ende perde, Soe dat hen van sinen slagen Te mayerden al diene saghen; 28630[regelnummer] Ende die wel vochten al stille hilden Om dat si sijn doen sien wilden. Hi verliet hem wel te sinen orse, Ende reet al dore die meeste porse, Ende al dat hi wech ende weder 28635[regelnummer] Ontmoette sloech hi ter eerden neder. Hi begonste sulke slage slaen, Datse nyman ne mochte wederstaen, Soe dat hi mijn her Waleweine vant Ende Hestore, die hadden onder hant 28640[regelnummer] Mordrette, ende den helm af gedaen, Ende leidene en wech gevaen. Alse Lanceloet dat sach met oghen Hine wouts niet langhere gedoghen, Ende sloech op Waleweine soe suare, 28645[regelnummer] Dat hi ter eerden gevallen ware, Maer dat hi hem an dartsoen helt Ende reet met sporen over tvelt. Lanceloet reet op Hestore doe, Ende slogene op den helm soe, 28650[regelnummer] Dat hi Mordrette moeste laten. Doe sloech hine soe boven maten, Dat hi helm ende cofye tier stont Dor sloech, maer hine was niet gewont. Hestor wart sere te mayert das, 28655[regelnummer] Bidien dat die slach soe groet was. Doe peisde Bohort ende dochte Dat Lanceloet wel wesen mochte, Biden .ij. slagen die hi hem sach slaen. Hine woude niet te voet laten staen 28660[regelnummer] Hestore, dien hi minde soe, Ende hi reet te hem wart doe, Want hi was in groten vare Dat Hestor sere gequetst ware. Hi gaf hem sijn pert ende seide: ‘Here, 28665[regelnummer] Ic rade u dat gi u wacht vort mere Te ontmoettene dien riddere, bedi Hets Lanceloet u broder, dunke mi.’ Hestor peisde daer naer Dat Bohort mochte wel secgen waer, 28670[regelnummer] Biden groten slagen die hi sloech. - ‘Hi toent mi qualiken gnoech,’ Seide Hestor alsoe houde, ‘Dat ic sijn broder wesen soude.’ - ‘Hine kende u niet,’ seide Bohort. 28675[regelnummer] ‘Wi moten ons wel versien vort Ende hoeden in allen manieren, Alse die tornoy sal falgieren, Dat wi weten waer hi varen sal, Anders hebbewine verloren al.’ 28680[regelnummer] Lanceloet dede soe, dat hi sette Den helm op thooft weder Mordrette. Lanceloet seide tot hem: ‘Volgt mi; Ne lates niet, dat secgic bedi Stoeddi van mi, dat ic vrese nu 28685[regelnummer] Dat si vaen sulen moghen u; Ende soe waer dat gi bi mi sijt U ne sal niet moghen messcien tier tijt, Op dat ic hebbe mine ghesonde.’ Lanceloet seide vort tier stonde: 28690[regelnummer] ‘Onse sciltcnapen waer sijn si?’ Mordret antworde: ‘Here, waendi Dat si u gevolgen moghen? Hoe souden si moghen gedoghen Te comene in die porse 28695[regelnummer] Die gi dore rijt met uwen orse?’ Mordret nam ene glavie in die hant Ende gaf Lancelote ene te hant. Hi ontmoette mijn her Yweine, Die hadde gevaen in dien pleine 28700[regelnummer] Dien coninc van Norgales doe, Die geslagen was ende mesmaect soe, Dat hi hem niet ne mochte verwaren. Lanceloet ne lietene nywerinc varen: Hi sloech mijn her Yweine ter erde 28705[regelnummer] Dat hi vor hem lach metten perde. Daer wart grote perse saen Van ridders, die den coninc wouden vaen; Ende namelike vanden gesellen Van der questen mochtemen .vi. tellen 28710[regelnummer] Die goede ridders waren ende weerde, Ende di hen alle pijnden heerde Om den coninc te vane dan Onder sine ridders ende sine man. Hen dochte dat si daer mede 28715[regelnummer] Mochten doen grote vromechede; Maer Lanceloet dede daer toe Sulke were, dat si alle doe Hen scoffierden, dire toe saghen, Van sinen steken, van sinen slaghen. 28720[regelnummer] Hi sloech Dodinele enen slach Dat hi ne hoerde noch ne sach, Ende viel neder vor des hertoghen voete Van Clarence gequetst onsoete. Daer mochtemen sien dore riden 28725[regelnummer] Lancelote in allen siden Den tornoy, so dat nyman tien tiden Sire slage ne dorste ontbiden. Lanceloet vacht soe vele emmertoe, Dat hi alden tornoy hadde doe, 28730[regelnummer] Soe dat hi niet van Mordrette ne vernam Alse hi ter porten van den castele quam; Want Walewein ende Gurreës Ende Gaheret, sijt seker des, Haddene gevaen ende te blouwen 28735[regelnummer] Met suerden ende dor houwen, Ende metter perde voete Getorden ende mesmaect soe onsoete. Dat hi wel waende te hande Doet bliven onder hare hande; 28740[regelnummer] Niet bedi hi hadde therte soe fel, Dat hi tot hem selven seide wel Dat hi liever alsoe sterven woude Dan hi verwonnen lien soude, Ende gedoghede vele tien stonden. 28745[regelnummer] Sijn helm was soe vaste gebonden, Datten nyman af ne mochte gewinnen. Daerbi ne mochten sine niet kinnen: Daer omme mesmaecten sine soe, Dat wonder was dat hi niet en starf doe; 28750[regelnummer] Ende alse si, die op hem vochten, Niet meer van hem trecken ne mochten Lieten sine liegen onsoete Mesmaect onder der perde voete. Lanceloet hadde gevochten soe vele 28755[regelnummer] Jegen die vanden castele,
[pagina 193]
Ende die coninc van .c. ridders toe, Ende die grave van Forestan alsoe, Dat hen daer af te mayerden Die vanden castele ende scoffierden, 28760[regelnummer] Ende moesten altehant bidien, Wouden si ochte ne wouden, vlien. Si vlouwen in den casteel weder: Daer vielre vele vander brucgen neder In dat water, dat diep was herde, 28765[regelnummer] Datter man verdronken ende perde. Tierst dat Lanceloet verstont dat doen Die vanden castele soe vloen, Hi stac dat suert in den scoe Ende sciet vanden tornoye doe, 28770[regelnummer] Ende reet al dat hi mochte geriden, Dat nyman ne wiste tien tiden, Sonder Bohort allene, dijt sach, Dine gewacht hadde alden dach. Hi volghde hem te hant nare 28775[regelnummer] Ende peisde wel dat Lanceloet ware. Hi reet na hem tes hi in een bosch quam, Dies Lanceloet en ghene ware nam Dat yman hem volghde alsoe; Want hi man was die leefde doe 28780[regelnummer] Die lanest vorewart te ridene plach Dat hi niet weder ombe ne sach. Daer Lanceloet dorden bosch reet Hi hadde doe herde heet. Hi sach vor hem in den pleine 28785[regelnummer] Staen ene wel scone fonteyne Met diepen watre ende met claren, Daer vele gravele in waren; Si spranc neder in een dal Met .iiij. pijnbomen bedect al, 28790[regelnummer] Daer si mede bescermt was Vander sonnen heyte; ende dat gras Stont grone omtrint in den pleine. Lanceloet besach die fonteyne, Die hem soe bequam doe hise vant, 28795[regelnummer] Dat hi beette vanden perde te hant, Dien hi vanden garse eten gaf, Ende dede zadel ende breidel af. Hi dede den helm af alsoe houde, Alse die hem gerne vercoelen soude 28800[regelnummer] Omdat hi quam sere verheit daer. Alse hi was gelegen daer naer Int gras om rusten hi sach Bohorde comen daer hi lach. Lanceloet spranc op harde saen: 28805[regelnummer] Hi waende dat hine woude bestaen. Hi wart wel an hem geware nochtan Dat Bohort was, die selve man Die hem .i. part gaf in siere noet Daer sijn pert was geslagen doet, 28810[regelnummer] Dat die .iij. doet hadden geslegen, Ende hoedde hem te min daer jegen. Hi peisde oec also houde Dat hi jegen hem niet vechten ne soude. Bohort kindene mettien 28815[regelnummer] Tierst dat hine hadde gesien, Ende hadde daer af bliscap groet. Te hant spranc op Lanceloet Als hi wiste dat Bohort was, Ende was harde blide das. 28820[regelnummer] Hi hiettene willecome saen Ende seide: ‘Ic waende u sijn ontgaen, Maer ic sie wel van u Dat ghi mi hebt achtervolcht nu: Dats mi harde lief, twaren; 28825[regelnummer] Want wi sulen te gadre varen Ten hove wart onder ons lieden, Het ne si dat ons aventuren scieden. Nu doet uwe wapene af, ende wi Sulen ons hier rusten ic ende gi, 28830[regelnummer] Want ic hebbe heden, here, Gequetst geweest vander sonnen sere.’ Bohort ontwapenden daer Ende ginc bi hem sitten daer naer. Nu swigic hier af ende sal tellen 28835[regelnummer] Van Waleweine ende sine gesellen. Nu gewaget daventure das, Alse die tornoy leden was Ende die gesellen vander queste Algader, minste ende meeste, 28840[regelnummer] In den casteel jegen haren Wille alsoe ghejaeght waren, Galahoudijn, die goet was sere, Dede hen allen grote ere. Hi deedse ontwapenen doe, 28845[regelnummer] Ende oec met hem bliven toe. Int begin vanden tornoye gevel Dat Galahoudijn kinde wel Gurreësse ende Gariette, twaren, Die heren Waleweins brodere waren, 28850[regelnummer] Ende si hem weder; ende si Waren utermaten drove daer bi, Dat si getorniert hadden alsoe Dat si den tornoy niet en verwonnen doe. Hi deedse ontwapenen na dien, 28855[regelnummer] Ende leidese sinen tor besien, Ende dede hen meerre ere, sonder waen, Dan hi te voren hadde gedaen. Maer alse Hestor ende Lyoneel Bohorde niet ne vonden inden casteel 28860[regelnummer] Si hadden daer af suare clagen, Ende duchten dat hi ware verslagen. Alsine daer niet ne vonden Noch van hem niet verhoren ne conden Si voeren ter stat na desen 28865[regelnummer] Daer die tornoy hadde gewesen, Ende sochtene harentare. Si vonden Mordrette daer nare Liegende, sonder waen, Die sinen helm af hadde gedaen. 28870[regelnummer] Hi hadde gehadt heyten soe groet, Dat hi daer af na was doet. Si kindene ende vraghden das Hoe hi daer soe comen was. - ‘Ic quam hier om rusten,’ seide hi, 28875[regelnummer] ‘Want drie ridders hebben geslagen mi Soe sere, dat ic wel na doet ben.’ Ende hi visierde hare wapene hen. Doe wisten si wel, twaren, Dat sine .iij. brodere waren, 28880[regelnummer] Gaheret, Gurreës ende Walewein, Ende si seident hem al plein. Si vraghden hem om Bohorde, Ochte hi van hem iet horde; ‘Wi hebben grote vrese das, 28885[regelnummer] Dat hi in den tornoy gequetst was.’ - ‘Ghi haddene nu vonden,’seide Mordret ‘Ware hi hier; maer ic wane bet Dat hi es van deser steden Na eneghen riddere ghereden.’ 28890[regelnummer] Doe vraghde hen Mordret vort: ‘Hebdi van Lancelote iet verhort?’ Lyoneel vraghden daer naer Ochté Lanceloet hadde geweest daer? Mordret seide: ‘Bi trouwen, ja hi, 28895[regelnummer] Want hi brachte ten tornoye mi.’ - ‘Wat wapene droech hier dan Lanceloet?’ Hi seide: ‘Hi droech wapene roet.’ Lioneel seide: ‘Dat was hi dan, Die heden den tornoy verwan; 28900[regelnummer] Hoe siwi bedroghen in desen, Dat hi hier heeft gewesen Ende wine niet ne spraken, Noch hi ons van ghenen saken! Ic waennen Behort kinde, sonder waen, 28905[regelnummer] Ende dat hi na hem es gegaen,
[pagina 194]
Hine ware anders van ons heden Sonder orlof ghesceden.’ Si namen Mordrette metter vart Ende settene doe op een part, 28910[regelnummer] Ende vordene in den castele al te hant, Daer hi sine brodere vant, Die om sinen wille tien tide Waren beide drove ende blide. Si waren blide dat hi vonden was, 28915[regelnummer] Ende si waren oec drove das, Dat sine quetsten soe onsochte Dat hi niet saen genesen ne mochte. Si ontwapende tien stonden Ende deden berecten sine wonden. 28920[regelnummer] Hestor seide doe: ‘Sekerlike, Wi hebben heden gewacht qualike Dat wi wel sculdech te wachtene waren; Wi hadden binnen onsen scaren Heden, ende ons beneven, 28925[regelnummer] Dien daer wi hier ombe bleven, Ende wine kindene niet nochtan.’ Walewein sprac: ‘Was Lanceloet hier dan?’ - ‘Ja hi, ende bi hem, twaren, Waest dat wi gescoffiert waren.’ 28930[regelnummer] Si warens erre ende hadden toren Dat sine alsoe hadden verloren. Walewein seide doe, Dat sijt alle horden toe: ‘Die sotste liede diemen vinden mach 28935[regelnummer] Siwi, want wi sien alden dach Lancelote ende wi ne kinnens niet. Nu siet wat ons hier es gesciet! Wi moghen wel rumen dese stede, Wine doen hier en ghene besechede.’ 28940[regelnummer] Doe droghen si over een daer Te porne opten anderen dach daer naer, Ende Mordret in ene leitiere Te voerne in dire maniere. Alse Galahoudijn horde mare das, 28945[regelnummer] Dat Lanceloet ten tornoye was, Ende hi hem was ontfaren alsoe, Hi was soe sere tonpeyse doe, Dat noit ne was soe tongemake; Ende alsemen ane hem mochte hebben sprake 28950[regelnummer] Hi seide hi woude hebben verloren Die helecht van sinen lande te voren Ende hem Lanceloet, sonder waen, Niet sonder spreken ne ware ontgaen. Galahoudijn ontboet na die dinc 28955[regelnummer] Van .c. ridders den coninc Ende den coninc van Norgales, Die beide gader, sijt seker des, Van hem hielden al hare lant. Si quamen tot hem te hant 28960[regelnummer] Ende si maecten feeste vele Daer binnen den castele, Soe dat mijn her Walewein doe Galahoudine dus sprac toe: ‘Here, wildi Lancelote sien, 28965[regelnummer] Ic can u wel gheraden te dien. Wildi varen in Arturs hof Ghi wert wel bericht daer of; Want Lanceloet sal in sinxendaghe Daer wesen al sonder saghe.’ 28970[regelnummer] Galahoudijn seide alsoe houde Dat hire emmer wesen soude, Hem ne lette grote besichede. Sanderdaeghs ruemden si die stede, Die gesellen, om te varne te hove wart. 28975[regelnummer] Galahoudijn brachtse in die vart Vrindelike ende met eren, Ende si dedene weder keren. Soe dat si in een foreest quamen, Dat Broccare hiet bi namen, 28980[regelnummer] Doe hadden si raet onder hen lieden, Weder beter ware dat si scieden, Soe dat si te gadre voren vort. Mijn her Walewein seide dese wort: ‘Siet men ons te gadere riden men sal 28985[regelnummer] Secgen dat ons comt van bloetheden al; Hierbi radic dat wi sceden alle, Ende elkerlijc in sinen wech valle, Dat wi niet ne comen gemene Te hove, maer elc allene.’ 28990[regelnummer] Doe sprac mijn her Ywein daer toe: ‘Soe bedarfs datmen enc dinc doe, Datmen ymanne met Mordrette Ende metter leitiren sette Diene geleiden moghe vort an.’ 28995[regelnummer] Walewein seide: ‘Soe kiest dan Soe wien dat gi wilt te desen.’ Ywein seide: ‘Dat ne sal niet wesen; Maer kiest wien dat gi wilt dat si, Het sal soe wel genoghen mi.’ 29000[regelnummer] Soe dat si hen berieden doe Ende seiden daer bedorfte toe Een wel ghesint man ende vroet, ‘Want hi es fier ende qualike ghemoet; En hadde hi te sinen gelede 29005[regelnummer] Sulken man, si mochten bede Te sulker passagen comen saen, Daer mense beide soude doet slaen. Ende hier en es vanden gesellen en gheen Soe vroet, soe wel ghesint al in een, 29010[regelnummer] Alse mijn her Ywein.’ Doe seiden si Dat sine daer toe coren daer bi, Ende mijn her Ywein antwerde doe Dat hi ghereet ware daer toe. Si staken alle hare helme of 29015[regelnummer] Ende namen elc an andren orlof. Nu swigic van allen den gesellen Ende sal van Lancelote ende Behorde tellen. Die aventure seget vort Dat Lanceloet ende Bohort 29020[regelnummer] Ter fonteynen laghen soe lange, Dat quam ter sonnen ondergange. Si saten op hare perde doe Ende reden toter nacht toe. Si seiden dat si gerne sochten 29025[regelnummer] Stat daet si herberghen mochten. Mettien worden si geware Van enen viere dat bernde clare. Si begonsten darwart riden. Doe hoerden si ter ere siden 29030[regelnummer] Ene stimme, die maecte luyt groet Dies ghelike ochte si hadde noet. Alsi dat horden onder hen tween Soe droghen si des over een, Dat Bohort soude varen daer, 29035[regelnummer] Ende dat hi comen souden daer naer Te Lancelote ten viere; Ende scieden aldus sciere. Behort voer ten gherope wart. Daer vant hi saen in sine vart 29040[regelnummer] .ij. man, die bi den vlechten belden Ene joncfrouwe met gewelden, Ende slogense sere mede; Ende hi sach te ere andre stede .vi. manne houden enen man, 29045[regelnummer] Die hem harde sere lagen an, Ende deden vele onwerden, Ende slogenne met messen ende met swerden. Hi was alsoe mesmaect In himde in broec al naect. 29050[regelnummer] Alse Bohort dat hadde versien Hi riep: ‘Ghi sijt alle doet mettien.’ Hi sloech den iersten soe, Dat hi vor hem viel doet doe. Hi reet enen anderen ter eerde 29055[regelnummer] Metter borst van sinen perde,
[pagina 195]
Dien hi met des perts voete Berecte harde onsoete. Daer na es hi in hen allen Met getrecten suerde gevallen. 29060[regelnummer] Hi velde enen metten suerde Ende enen andren metten perde, Soe dat hire .iij. doet sloech doe, Ende dandre berecte alsoe, Dat si hem niet weren ne mochten, 29065[regelnummer] Ende dat si hem alsoe doet dochten, Soe dat Bohort den ghenen te hant Dien si gevaen hadden ontbant. Hi vraghde der joncfrouwen na desen Ochte si soude moghen genesen? 29070[regelnummer] Si seide: ‘Ic ware genesen dan Hadde mijn broder sine cledere an.’ Hi halp hem ende dedene cleden. Daer si alle drie te gadre reden Seide Bohort: ‘Waer varedi?’ 29075[regelnummer] Die joncfrouwe seide: ‘Here, hier bi Tonsen huys, daer wi sonder waen U wel gherne souden ontfaen.’ Hi seide hi woude wel alsoe, Ende si leiddene met hen doe. 29080[regelnummer] Alsi daer quamen int hof Nam Bohort an hen orlof, Want hi emmer woude varen, Dies die andre .ij. drove waren. Si dancten hem sere bede 29085[regelnummer] Van sire groter hoveschede. Hi reet daer hi waende tien stonden Lancelote hebben vonden, Daer hine niet vinden ne mochte; Dies was hi drove in sijn gedochte, 29090[regelnummer] Soe dat hi dien nacht int foreest lach Ende peysde alst ware dach Dat hi soude varen te hove wart. Hi quam gereden in sine vart Soe dat hi uten foreeste quam. 29095[regelnummer] Hi reet soe verre, dat hi vernam Den casteel van Corbenyc, daer hi saen In voer ende waser wel ontfaen. Si deden grote feeste bede, Die coninc ende sijn dochter mede. 29100[regelnummer] Bohort seide toten coninc: ‘Ic vraghde u gerne ene dinc, Here, mocht sijn bi uwen peise: Dat es van desen paleise Daer wi in sijn nu ter uren, 29105[regelnummer] Ochte es tpaleys van aventuren?’ - ‘Jaet,’ seide die coninc na dien. ‘Wi hebbenre aventuren gesien Die scone waren,’ seide hi. Bohort seide: ‘Dat icker in si, 29110[regelnummer] Ic ne scede henen nimmermere In ligger enen nacht in ere Ende sie vanden, wondre dat sach Mijn here alse hire in lach.’ Die coninc seide: ‘Ay here, 29115[regelnummer] Ne segt dit nimmermere; Dat ne mach altoes niet gescien, Want ic ben seker wel van dien, Ghine sout daer af niet sceden moghen Sonder scande ocht scade gedoghen, 29120[regelnummer] Ende om die helecht van minen lande Ne woudic niet dat gi hadt scande Die ic u mochte ontkeren; Men sout oec ane mi blameren.’ Bohort antwerde te desen: 29125[regelnummer] ‘Ic hebbe hier anderwerf gewesen Dat icker niet toe ne dede, Ende daer hielden liede haer sceren mede In staden daer ic sider was. Hier bi doe ic u seker das, 29130[regelnummer] Dat ic nemmermere henen ne kere, Ic ne sal hier sterven ere.’ Die coninc seide: ‘Ic ne wille u Dat hier bi niet ontkeren nu, Maer te nacht.’ Hi vraghde waer bi. 29135[regelnummer] - ‘Ic saelt u secgen,’ seide hi. Sanderdaghes alse Bohort op was gestaen Ende hi te messen soude gaen Riet hem die coninc ene sake, Dat hi sine biechte sprake 29140[regelnummer] Eer hi om eneghe dinghe Int paleys van aventuren ghinghe. Hi hielt over goet dat raden, Ende sprac van allen mesdaden Die hi hadde gedaen biechte doe, 29145[regelnummer] Ende ontfinc onsen here toe; Ende binnen dien daghe in gere wise Ne woude hi eten andre spise. Savonts ginc hi gewapent ter curen Int paleys van aventuren: 29150[regelnummer] Daer ne bleef creature ne ghene Int paleys, dan hi allene. Ende hi ginc sitten te hant Opt bedde vanden wondere dat hi daer vant. Ende alse hire op geseten was 29155[regelnummer] Begonste risen, alsict las, Een storm, een wint soe groet, Dat hi alle die vinstren ontsloet Ende deedse alle te gadre slaen, (Nochtan waser wel .c., sonder waen,) 29160[regelnummer] Dat secen dat dat paleys met allen Alte hant soude nedervallen. Tierst dat leden was dat Hi sach opt bedde daer hi sat Ute ere cameren comen een spere; 29165[regelnummer] Ende dat yser blicte soe sere Ochte ene bernende kerse ware. Het quam te hem wart oppenbare Ende stakene dore bede Scilt ende halsberch mede, 29170[regelnummer] Ende wondene in die scoudere toe. Hi scoffierde hem een deel doe Alse hi nymanne en sach dant spere Daer hi mede gewont was sere, Ende niet ne wiste wine stac. 29175[regelnummer] Hi gevoelde wel dat ment ut trac; Ende alst yser was uut gedaen Sach hi dat spere keren saen In die camere daert uut was comen. Alse hi dit hadde vernomen 29180[regelnummer] Hi bleef opt bedde sittende daer, Siec ende mesmaect soe suaer, Datter een ander af sterven soude; Maer hi peysde dat hi woude Aldien nacht daer bliven ende sien 29185[regelnummer] Watter hem af mochte gescien. Hi was daer onlange alse hi vernam Dat een ridder gewapent quam Ute ere camere gegaen, Groet van lichamen ende wel gedaen; 29190[regelnummer] Ende alse hi Bohorde sach hi seide: ‘Gaet vanden bedde sonder beide Ende gaet rusten tere andre stede.’ Bohort was dies niet ne dede, Maer hi bleef daer al stille 29195[regelnummer] Ende seide dat hijs dor sinen wille Niet de dade noch dor anderen man, Ende datter bliven soude nochtan. Die ridder seide: ‘Ocht gi soe doet Wet dat ic jegen u vechten moet. 29200[regelnummer] Gi sulter lettel ane winnen, welc si Dat ic u doet slac ochte gi mi, Ende ic moet vechten jegen u, Es dat sake dat gi niet op ne staet nu.’ - ‘Ic ne stae niet op,’ seide Bohort. 29205[regelnummer] Dander seide: ‘Wacht u dan vort.’
[pagina 196]
Ende alse Bohort wert geware Dat hi vechten moeste dare Hi stont op sere gewont, Dat een man, die tier stont 29210[regelnummer] Gehadt hadde al sulke wonden, Hem dies niet ne hadde onderwonden; Maer hi was soe vromech ende soe goet, Dat hem vele bat int herte stoet, Dat hi daer in eren sterven woude 29215[regelnummer] Dan hi met scanden ontgaen soude. Hi trac altehant sijn suert Ende ginc ten riddere wert. Hi sloech op hem dapperlike: Dander werde hem stoutelike. 29220[regelnummer] Ende al was Bohort gewont ere Hi was noch dapper ende stout sere, Ende liep op in sulker manieren Den riddere int ierste asselgieren, Dat hi niet mochte geduren 29225[regelnummer] Ende vloc in die camere tier uren, Daer dat grael ut comen soude. Alse hire in was also houde Quam hem adem ende cracht weder, Die hi hadde laten vallen neder. 29230[regelnummer] Al was hi eer moede ende gewont, Hi was nu gherust ende gesont Ende alse licht alse hi was ere. Hi liep Bohorde op soe sere, Dat hi hem te mayerde van dien, 29235[regelnummer] Ende seide als hi dit hadde gesien: ‘Ic ne weet nu wat secgen van desen; Hi dochte mi eer verwonnen wesen, Maer sint hi in die camere was Ben ic geware worden das, 29240[regelnummer] Dat hem sine cracht es weder comen; Ende alse icker an hebbe vernomen Hi es nu alsoe starc alse hi Int begin was, ic ne weet waer bi.’ Die riddere liep op hem saen 29245[regelnummer] Ende begonste grote slage slaen. Bohort werde hem ende sloech onsochte, Dien niet wel onder doen ne mochte .i. riddere allene, hi ne ware Alte vromech ende alte mare. 29250[regelnummer] Hi dede soe bi sire lichthede Ende bi sire cracht mede, Dat die ridder onder ginc; ende na dien Alse die riddere woude vlien In die camere, daer hi vor dat doen 29255[regelnummer] Anderwerf in hadde gevloen, Bohort waser jegen alsoe houde, Ende seide dat hire niet in ne vlien soude. Hi trac hem sinen helm af doe, Ende warpene onder sine voete toe, 29260[regelnummer] Ende seide hi soudene doet slaen Hine gave hem op gevaen. Die ridder, die wel sach bloet Datten dander soude slaen doet, Het ne ware dat hi bade 29265[regelnummer] Den riddere om genade, Hi bat genaden Behorde. Ende alse Bohort dat horde Hi seide: ‘Du moets mi sekeren dan Alse riddere ende getrouwe man 29270[regelnummer] Dattu sels comen, sonder saghe, In Arturs hof in sinxendaghe, Waer dat hijt hout, ende di saen Den coninc opgeven gevaen Van Bohorts halven van Gaunes.’ 29275[regelnummer] Dander was gewillech des: Hi sekeret, ende Bohort ginc weder Op dat bedde sitten neder. Alse Bohort was opt bedde geseten Quamen op hem, dat suldi weten, 29280[regelnummer] Dore elke vinstre scarpe scichte Ocht quarele gevlogen bedichte, Dat hise gevoelde te menegher stede, Ane scilt ende ane halsberch mede, Ende was in vele steden gewont; 29285[regelnummer] Maer hine verporde hem niet tier stont. Hi sat al stille emmertoe Ochte hi gheen arch ne hadde doe, Ende waende dat die aventuren Noch langhere souden duren. 29290[regelnummer] Alse die schichte waren leden doe Loken alle die vinsteren weder toe Met sulken storme ocht met allen Dat paleys soude neder vallen. Het wert donker daer binnen daer af, 29295[regelnummer] Want die mane luttel clareiden gaf. Doe quam ute ere cameren te hem wart Een wonderlijc groet liebart. Bohort spranc op na dien Alse hi den liebart hadde gesien, 29300[regelnummer] Ende trac sijn suert alsoe houde Om dat hi den liebart slaen woude. Die liebart quam jegen hem te handen Beide met clauwen ende met tanden Ende toghene metten scilde soe, 29305[regelnummer] Dat hi wel na was gevallen doe. Bohort, die herte hadde ende cracht, Hielt hem daer jegen met sulker macht, Dat hi den liebart enen slach gaf Dat hi hem dat hoeft sloech af, 29310[regelnummer] Ende hi viel doet vor hem neder. Doe sat hi op dat bedde weder. Alse hi geseten was hi vernam Dat dat selve serpijnt ut quam, Dat mijn her Walewein daer te voren 29315[regelnummer] Hadde gesien, alse gi mocht horen, Dat soe vresselijc was int opsien, Dat elc man hem daer af mochte ontsien; Het nes varwe in ertrike Men ne haddere an vonden die gelike: 29320[regelnummer] Het hadde rode oghen, die bleken Gelijc colen die sijn ontsteken. Het quam gegaen over lanc Ten paleyse .i. cleinen ganc; Het warp ut vlamme ende vier, das 29325[regelnummer] Tien tiden niet vele ne was. Het ginc met sinen sterte spelen Alse kindere doen met haren juelen; Ende in sijn vorhoft stonden Letteren gescreven tien stonden, 29330[regelnummer] Die Bohort alte handen las Biden lichte dat daer doe was Van sinen oghen, die bernden claer; Ende hi vant gescreven daer: ‘Dit es die betekenesse 29335[regelnummer] Vanden coninc Arture, gewesse.’ Alst serpijnt in die middelt quam Vanden paleyse Bohort vernam Enen lupart fier ende wreet Jegen hem daer risen ghereet. 29340[regelnummer] Dat serpijnt liep op hem tier stede Ende warp uut vier ende vlamme mede; Ende die lupart werde hem soe, Dat wonder was te siene toe, Ende begreep dat serpijnt te handen 29345[regelnummer] Beide met clauwen ende met tanden, Soe dat niet ne keerde die lupart, Maer ginc emmertoe vorwart, Ende wan lant opt serpijnt emmertoe. Haddi alsoe starc geweest doe 29350[regelnummer] Alse dat serpijnt was tier uren, Tserpijnt ne hadde niet moghen duren. Bohort hadde wonder wat wesen mach, Want hi noit an .ij. stomme beeste ne sach Also grote overfierhede 29355[regelnummer] Alse hi an die .ij. beesten dede.
[pagina 197]
Hi peysde dat betekeninghe Ware van enegher dinghe. Ende alsi soe lange hadden gevochten, Dat si niet meer gedoeghen ne mochten, 29360[regelnummer] Dat serpijnt ginc weder, ende daer naer Ginc die lupart, hine wiste waer; Ende alst serpijnt quam ter doren Daert uut was comen te voren Vielt vore die dore ter neder, 29365[regelnummer] Ende wintelde wech ende weder, Ende hadde recht die manyere Na die beeste die werpen sal sciere. Alst een stucke hadde gelegen Alsoe alse sulke beesten plegen 29370[regelnummer] Begonst ten monde sine Ute werpene cleine serpentkine Wel tot .c.; ende tien stonden Die cleine serpentkine begonden Jegen tserpent te vechtene saen, 29375[regelnummer] Want si woudent te doet slaen. Dat serpijnt was van groter were; Ende vochten soe sere, Dat die serpentkine verslagen waren, Ende dat serpijnt bleef doet twaren. 29380[regelnummer] Bohort hadde meerre wonder van dien Dan van dinghen die hi hadde gesien; Hi wiste wel dat betekeninghe Was van enegherande dinghe. Mettien heeft Bohort vernomen 29385[regelnummer] .I. man ute ere cameren comen, Ontverwet, magher ende bleec, Die bat enen doden dan enen levenden geleec: Hi sach an sinen hals hangen Te gadre gewonden .ij. slangen, 29390[regelnummer] Dine staken harde gedichte Beide in hals ende in hansichte. Hi clagede ende weende sere, Ende seide: ‘Ay God, soete here, Waer omme verdiendic noit die pinc 29395[regelnummer] Daer mi dus in staet te sine? God, sal tenegher tijt comen die ghone, Die macht sal hebben mi te done Uten onwille daer ic bem?’ Aldus ginc hi clagende hem. 29400[regelnummer] Hi droech vor hem ene harpe doe, Die rike sceen ende diere toe, Want si was verchiert menechfoude Met dieren stenen ende met goude. Die man ginc sitten daer naer 29405[regelnummer] In enen guldenen zetel daer, Die daer stont ende alsoe plach Daer te stanc nacht ende dach. Hi tymperde die harpe eer iet lanc, Ende begonste harpen enen sanc; 29410[regelnummer] Maer hi weende emmertoe. Bohort verstont ant herpen doe Daer hi den man in sach wenen, Dat hire in sanc woude menen, Die van Josephe van Aramathyen was, 29415[regelnummer] Hoe onse here hem halp das, Dat hi in Groten Bertangen quam. Hi hoerder bat na, ende vernam Dat was van ere disputeringhe, Die wilen hadden onderlinghe 29420[regelnummer] Joseph ende Orphei die tovernare, Die wilen sochten, nader niemare, Den casteel van toveryen, die stont In die mersche van Scollant tier stont. Ende alse hi dat hadde gedaen 29425[regelnummer] Hi stont op ende seide te Bohorde saen: ‘Dat ghi hier let es over niet al; Want die daventuren sal Te hoefde bringhen vanden grale, Hi sal die aventuren wale 29430[regelnummer] Te hoefde bringen, die gi hebt gesien, Ende hi sal mi mede tot dien Loesen uter pinen daer ic in ben nu. Ghi moghet wel en wech gaen, voghet u.’ Bohort vraghde den man doe 29435[regelnummer] Hoe hi die slangen gedoeghede soe Ane den hals, dine pijnden soe sere? Hi seide: ‘Ic moet gedoeghen, here; God wrect op mi nu daer mede Mine grote hoverdechede, 29440[regelnummer] Daer ic mede was besmet vor desen; Ende mochtic quite wesen Met deser pinen in ertrike, Dat ic niet ne ware ewelike Verdoemt, ic sout over geluc prisen; 29445[regelnummer] Want ic hebbe in soe vele wisen Mi besondecht, sonder waen, En soe vele quaets gedaen, Dat icse qualike heden den dach Met ertscher pinen gebeteren mach. 29450[regelnummer] Ic hebbe pine, lieve vrient, Die ic doghe, herde wel verdient.’ Ende hi sciet van Bohorde mettien, Dat hine niet meer ne mochte sien. Daerna heeft Bohort vernomen 29455[regelnummer] Dore ene vinstere ene duve comen, Die in haren bec, alse hem dochte, Een gulden wieroc vat brochte, Ende voer in die camere na dien, Daer men uut comen hadde gesien 29460[regelnummer] Dat grael te voren; ende alsoe saen Quam daer binnen, sonder waen, Die soetste roke, alse hem dochte, Die in ertrike wesen mochte. Ende hi sach uut ere cameren daer 29465[regelnummer] .iiij. scone kindere comen daer naer, Die Bohort te wondere ane sach Om die grote scoenheit diere an lach. Hem ne dochte niet van desen Dat ertsche kindere mochten wesen. 29470[regelnummer] Si droghen .iiij. bernende stallichte Op .iiij. kandelaers, ende al rechte Vor hen was een wieroecvat daer. Daer volghde een out grau man naer Met papen gewaden, nochtan 29475[regelnummer] Ne hadde hi gene casoffle an. Hi droech vor hen lieden .i. spere, Ende soere Bohort op sach mere Soe hi hem meer te mayerde doe, Want hi sach lopen emmertoe, 29480[regelnummer] Alse hem dochte in sinen moede, Vanden spere drupple van bloede, Ende si bequamen hine wiste waer. Bohort peysde wel daer naer Dat hi heilege dinc hadde gesien: 29485[regelnummer] Hi stont op, ende neech hen bi dien. Die man quam doe tote Bohorde Ende seide tot hem dese worde: ‘Her riddre, gi sijt die beste man Ende die zuverste daer an 29490[regelnummer] Die noit hier binnen quam vor nu Van Arturs hove, dat secgic u; Ende alse ghi comt in Arturs hof Suldi u moghen beroemen daer of, Dat ghi dat wrake-spere hebt gesien; 29495[regelnummer] Maer gine sijt niet vroet van dien Noch wat dat te secgene es, Noch ne sult sijn, sijt seker des, Vore sinen meester sal hebben vonden Tvresselike sitten vander tafelronden; 29500[regelnummer] Ende bi hem, diere in sitten sal, Suldi die waerheit weten al Vanden spere, wijt hier brachte ter stede Ende wanen dat quam mede. Niet bedi hadde hem Lanceloet alsoe 29505[regelnummer] Ghehouden alse gi hebt gemict emmertoe
[pagina 198]
U te houdene, van al desen saken Hadde hi wel inde moghen maken, Want men ne vint in al ertrike Van ridderscape sine gelike; 29510[regelnummer] Maer hi es soe verquaets in dander side, Dat al die dueght, die nu ten tide In hem sijn soude, es al doet Om die luxurie die in hem es groet.’ Doe sciet van hem die goede man 29515[regelnummer] Ende ginc in ene camere dan. Onlange daer na sach Bohort .xii. joncfrouwen comen vort, Gecleet ende berect aermelike: Si quamen gegaen mackelike, 29520[regelnummer] Maer sine spraken niet een wort doe; Si weenden soe sere emmertoe, Het ne hadde soe hart man gesien, Hem ne hadde ontfaermt van dien. Si quamen ter cameredore 29525[regelnummer] Ende letten ende cnielden daer vore; Si dreven grote droefhede, Ende Bohort verstont mede Dat si daer deden hare bedinghen. Hine wiste wat secgen van dien dinghen: 29530[regelnummer] Hi peisde dat al betekenesse was, Ende ware gherne bevroet das. Hi vraeghde ere vander joncfrouwen Twi si waren in sulken rouwen Ende soe qualike gecleet? - ‘Ay here,’ 29535[regelnummer] Seide si, ‘houdt uwen peys nu mere, Ende laet ons lieden doen dat wi Sculdech te doene sijn, bedi Gine mochter nu niet af weten.’ Mettien es hi opt bedde geseten. 29540[regelnummer] Die joncfrouwen scieden dane Ende begonsten en wech te gane. Omtrint middenacht sach Bohort mede Vor die camere soe grote claerhede Alse ochte die sonne ware daer doe; 29545[regelnummer] Ende die claerheit wies emmertoe. Hi stont op ende quam ter dore saen, Ende alse hire in woude gaen Sach hi ghereet .i. scone suert Hem te slane, ginge hi inwert. 29550[regelnummer] Hi trac hem achterwart mettien Alse hi daventure hadde gesien. Hi peisde wel ende hem dochte Dat van Gods halven sijn mochte; Nochtan sach hi inwart saen, 29555[regelnummer] Ende sach daer ene tafle staen Op .iiij. spillen cierlike, Die scone waren ende rike, Ende beset menechvoude Met dieren stenen ende met goude; 29560[regelnummer] Ende noch was meer wonders daer, Alse gi welt sult horen hier naer. Op die diere tafle ende rike Stont dat heilege grael cierlike, Met enen witten samite doe 29565[regelnummer] Bedect, datter gemaect was toe. Vor die tafle was een man, eerlike Gecleet, na biscops gelike. Hi cnielde daer over sine knien, Ende hi stont op onlange na dien 29570[regelnummer] Ende ginc ten heilegen vate daer, Ende dede af dat samijt daer naer, Dat hire daer op licgende vant. Daer qnam soe grote claerheit thant, Datmen in ghere manyren 29575[regelnummer] Meerre ne mochte visieren, Soedat Bohorde dochte das, Dat hi in die oghen geslagen was Van enen scine, die hem dochte Dat vander sonnen comen mochte. 29580[regelnummer] Hi wart soe te barenteert van dien, Dat hi niet ne mochte sien, Soedat Bohort ene stimme horde, Die tot hem seide dese worde: ‘Ne com niet vordere, bedi du 29585[regelnummer] Ne best niet werdech te siene nu Vanden verhoelnen saken nu mere Hier binnen dan du saeghs ere; Ende doestuut, du sals daer mede Dine macht verliesen in dine lede, 29590[regelnummer] Van gane, van siene, ende suls wesen Alse een stucke houts vort an na desen, Dat grote scade wesen soude; Du best stout ende wert van dire oude.’ Alse Bohort dat hadde verstaen 29595[regelnummer] Hi keerde weder ten bedde saen, Ende hine sach niet en twint tier stont; Maer hi gevoelde hem gans ende gesont Vander wonden die hi ere Ontfaen hadde vanden spere. 29600[regelnummer] Hi ginc omtrint ende sochte Dat bedde, dat hi niet vinden ne mochte. Alse hijt gesocht hadde al omtrent, Sat hi neder opt pavement. In deser manyren was Bohort 29605[regelnummer] Al daer toten daghe vort In sorghen daer af ende in vresen Dat hi vort an blint soude wesen. Ende hadde mijn her Walewein gehort Feeste van sanghe weder ende vort 29610[regelnummer] Daer binnen als hire was ere, Die loefden Gode onsen here, Bohort horde vele meer das Binnen dien tide dat hi daer was. Hi was harde blide dat hi quam daer, 29615[regelnummer] Ende bleef daer al den nacht daer naer Sonder rusten ende slapen, ende was vervart Dat hem onse here balch te hem wart. Alse hi sach den dach nieman darf das Vraghen ochte hi blide was; 29620[regelnummer] Hine was noit blidere van ere dinc. Doe quam daer Pelles die coninc Ende sine scone dochter daertoe, Ende vele ridders, die waren blide doe Alsine vonden gans ende gesont. 29625[regelnummer] Die coninc seide tot hem tier stont: ‘Bohort, wi hebben gewesen Om uwen wille in vresen; Wine waenden niet hebben vonden u Alsoe gesont alse gi sijt nu, 29630[regelnummer] Want hier ne bleef noit ere Ridder aldus, die sonder onnere Daer af sciet ochte starf, sonder gi. Het es u scone comen daer bi.’ Bohort bleef daer dien dach, sonder waen; 29635[regelnummer] Die coninc ne woudene niet laten gaen. Si deden hem alle grote ere Ende waren daer af blide sere Om dat sine aventure wel verginc. Doe seide tot hem die coninc: 29640[regelnummer] ‘Lieve vrient, wats u te nacht gesciet? Saghedi minen vader te nacht iet Int paleys van aventuren?’ - ‘Ic ne kins niet,’ sprac Bohort tier uren. - ‘Hets die vermincte coninc,’ seide hi, 29645[regelnummer] ‘Ende heet die coninc Visschere. Twi Hi verminct was salic u seggen te hant. Hi was die scoenste riddere diemen vant In sinen tiden, ende die beste man; Hem quam dese mesquame an 29650[regelnummer] Omdat hi die forche dede Dat hi trac .i. suert uier scede, Dat en gheen man sculdech ne was Ute treckene vor das Dat die ghene uut toghe, die sal 29655[regelnummer] Die aventuren inden al
[pagina 199]
Vanden heileghen grale; ende hi Was vanden suerde gewont bedi Dat hijt uut trac, ende es verminct al In sijn been, ende hine sal 29660[regelnummer] Daer af niet moghen genesen Eer die goede riddere sal comen wesen, Die hem, alsict hebbe vonden, Bestriken sal sine wonden Metten bloede, daermen af seeght, 29665[regelnummer] Dat vanden spere te drupene pleeght.’ - ‘Here, ic ne saghene niet,’ sprac Bohort; ‘Maer om Gode, bericht mi vort Die waerheit vanden bloedenden spere, Dat mi doet wonderen harde sere; 29670[regelnummer] Want ic saghere drupple uut gaen Oppenbarlike; sonder waen, Ic soude gerne weten wat ware.’ - ‘Ay Bohort,’ seide die coninc daer nare, ‘Het en es gheen recht datmen u 29675[regelnummer] Die waerheit daer af ontdecke nu, Noch oec eneghen anderen man; Maer si sal ontect sijn nochdan U ende anderen lieden al Alse die leeste queeste sijn sal 29680[regelnummer] Onderstaen vanden heilegen grale, Daer die ridders sulen altemale Om pinen van ertrike; Dan salment weten gewaerlike, Ende anders niet, dan tien tiden.’ 29685[regelnummer] Bohort seide: ‘Ic sal dan ontbiden.’ Bohort bleef al dien dach daer Ende den nacht mede daer naer, Maer hine lach niet tier uren Int paleys van aventuren. 29690[regelnummer] Sanderdaeghs maecte sine vart Bohort van danen te hove wart, Ende reet daer hi sinen wech nam Tes hi bi Kamaloet quam; Maer van dat hem daer es gesciet 29695[regelnummer] En sprect daventure niet, Maer daventure sal u Van Lancelote secgen nu. Dit sijn der aventure worde: Alse Lanceloet sciet van Behorde, 29700[regelnummer] Dat hi reet tes hi was comen Daer si dat licht hadden vernomen, Ende hi was berect alsoe, Dat hi meerre noet hadde doe Der rasten ten selven tiden 29705[regelnummer] Dan dat hi ywerinc soude riden, Want hi sere vermoit was dien dach. Alse hi quam daer hi dlicht sach Vant hi daer .ij. pawelgoene gerecht, Ende in dat een vanden .ij. was dlecht, 29710[regelnummer] Want daer .ij. kersen bernden in. In dander en was gheen lecht meer no min. Hi ginc in daert lecht was te hant, Dáer hi ene scone joncfrouwe vant Op een bedde, ende vor hare een naen, 29715[regelnummer] Die lelijc was ende ongedaen. Alse Lanceloet quam daer binnen Groette hi die joncfrouwe met minnen, Ende si hem weder hoveschelike. Hi sprac ter joncfrouwen vriendelike: 29720[regelnummer] ‘Joncfrouwe, ic ben, dat secgic u, Een wandelende ridder nu, Ende moede van dat ic hebbe gereden, Ende ben comen hier ter steden Daer mi bracht heeft aventure, 29725[regelnummer] Ende bidde u nu ter ure Op hovescheit ende op minne Dat ghi mi herberget hier inne; Ende sal morghen alsoe saen Alsic den dach sien mach henen gaen.’ 29730[regelnummer] Die joncfrouwe seide alsoe houde Dat sine gerne herbergen soude, Maer sine hads gene macht. ‘Haddic u gheherberght,’ seide si, ‘te nacht, Mijn amijs soude alse hi quame 29735[regelnummer] Ute steken, dies soudic hebben scame. Hierbi ne willic mi niet nu Onderwinden te herberghene u. Ic bidde u op minne Dat gi wech vart van hier inne.’ 29740[regelnummer] - ‘Dat ne mach niet sijn,’ seide hi saen, ‘Want ic ne wiste waer gaen,’ Si seide: ‘Gi moeght, wildi, Met crachte herbergen met mi; Maer bi minen wille ne saelt niet wesen; 29745[regelnummer] Want ic ben dus in vresen, Vonde u mijn amijs hier alse hi quame, Dat hijs hem te mi wert name.’ Lanceloet antwerde hare dan: ‘Hier ne comt tavont binnen man 29750[regelnummer] Daer ic uwen peys niet jegen ne make.’ - ‘Ghi moeght doen,’ seide si, ‘dese sake Bi crachte, het sal mi leet wesen Comt mi enech quaet van desen.’ Lanceloet dede sinen helm af doe, 29755[regelnummer] Ende onbreidelde sijn pert toe. Hi quam toter joncfrouwen daer nare Ende vraghde hare wanen si ware. - ‘Ic ben, here,’ antwerde si hem, ‘Van desen lande, ende ic bem 29760[regelnummer] Des conincs nichte, des sijt gewes, Die coninc van .c. ridders es; Ende sijn comen van enen tornoye nu, Die heden was, dat secgic u, Te Penigne vor den casteel. 29765[regelnummer] Wi quamen hier spade een deel Ende vernachten, dat wi hier saen Onse pawelgoene moesten slaen.’ Binnen dat si in dese tale waren Quamen daer .ij. ridders gevaren. 29770[regelnummer] Die riddere die daer irst quam doe Sprac dus Lancelote toe: ‘Her riddere, wie gaf u daer of Dat gi hier binnen quaemt orlof?’ - ‘Ic ne hadde ghenen orlof das, 29775[regelnummer] Sonder dat soe mijn wille was Ende datter mi die noet dreef toe, Alse diene wiste waer herbergen doe.’ Hi seide: ‘Ne hebdijs gheen ander warant Soe moetti die herberge rumen te hant, 29780[regelnummer] Want gine moeght hier niet Langere bliven, wats gesciet.’ Lanceloet antwerde: ‘Here, Gi moght mi wel herbergen tramere, Ende ic sal morghen alsoe saen 29785[regelnummer] Alsic den dach sie henen gaen, Ende ic mochte u noch doen, here, Hier na alsoe grote onnere Alse gi mi wilt doen,’ seide hi vort. Die riddere antwerde: ‘Dit sijn wort, 29790[regelnummer] Maer, wildi ochte ne wilt mede, Ghi moet hier rumen dese stede.’ - ‘Lieve here,’ sprac Lanceloet tien tiden, ‘Waerwart magic dan riden? Dese bosch es ongeweget sere, 29795[regelnummer] Ende ic ne wiste waerwert gaen tramere, Ic ne soude den wech niet gehouden na, Ic ne wiste waer gaen, secgic u.’ Alse die riddere die worde vernam Hi balchs hem sere ende wert gram, 29800[regelnummer] Ende ginc daer hi Lanceloets helm vant Ende warpen uten pawelgoene te hant. Doe nam hi enen loetcloppel daer, Die vresselijc was ende suaer, Ende seide dat hine slaen soude, 29805[regelnummer] Hine ginge wech alsoe houde.
[pagina 200]
Lanceloet balch hem doe te hande Ende woude wreken die scande. Hi ginc daer hi sinen helm vant, Dien hi vaste op sijn hoeft bant, 29810[regelnummer] Ende hi breidelde sijn part Ende bant ane ene eyke ter vart. Hi keerde toten riddere doe, Ende hi sprac hem aldus toe: ‘Her riddere, ghi hebt geworpen mi 29815[regelnummer] Ute ure herberghen, ende bedi Blivic hier tavont, sijt seker des, Wedert u lief ochte leet es.’ Hi sloech op hem metten suerde, Ende die ander wischde soe herde, 29820[regelnummer] Dat dat suert vanden helme gleet Ende in die slinke scoudere sneet, Dat hise al metten aerme sloech af. Ende die dien slach hadde gaf Enen droven crijsch ende groet, 29825[regelnummer] Ende seide: ‘Ay God, ic ben doet!’ Hi viel in onmacht, ende die joncfrouwe Dreef utermaten groten rouwe. Ende alse die ander ridder sach Sinen broder die daer doet lach, 29830[regelnummer] Hi sprac te Lancelote tier tijt: ‘Riddere, ic ne weet niet wie gi sijt; Ghi hebt mi mesdaen harde sere, Ende gi mocht mi houden emmermere Over quaet, ware dat sake 29835[regelnummer] Dat ics name en ghene wrake.’ Daerna trac die riddere sijn suert. Alse Lanceloet dies geware wert Hi slogene opt hoeft metten suerde, Dat hi vor hem viel ter eerde; 29840[regelnummer] Ende hi trac hem den helm af, Ende metten slage die hi hem gaf Met sinen helme was hi mesmaect soe, Dat hi hem bat genaden doe, Ende seide: ‘Edel riddere ende vri, 29845[regelnummer] Om Gode, laet mi leven, bedi Gine wint niet ane mine doet.’ - ‘Wiltu mi vergeven,’ seide Lanceloet, ‘Die doet van dinen broder, ic saldi Genaden doen.’ Hi seide: Ja hi. 29850[regelnummer] Lanceloet lietene leven Alse hijt hem hadde vergeven. Lanceloet seide tot hem: ‘Wetstu Eneghe herberghe, wijstse mi nu.’ - ‘Hier es ene hermitagie bi, 29855[regelnummer] Daer ic u sal leiden,’ seide hi, ‘Daermen u wel onthalen sal, Want men herbercht daer die ridders al.’ Hi leidene aldaer te hant. Alse Lanceloet den hermite vant 29860[regelnummer] Hi seide, waert hem bequame, Dat hi gerne die herberge name. Die hermite herbergedene saen Ende ontfinckene wel, sonder waen. Sanderdaeghs quam Lanceloet vort: 29865[regelnummer] Alse hi messe hadde gehort Hi nam orlof an sinen wert Ende reet ten foreeste wert, Alse die wel gerne horde Eneghe nymare van Bohorde; 29870[regelnummer] Maer hine horder niet af doe. Hi sochtene lange alsoe. Lanceloet hadde harde heet Omtrint middach daer hi reet, Ende hi vant in enen pleine 29875[regelnummer] .ij. joncfrouwen bi ere fonteyne, Die onder .ij. ormen saten Beide gader ende aten. Lanceloet ontboet hen goeden dach Al van verren alse hise sach, 29880[regelnummer] Ende si stonden op na desen Ende hiettene willecome wesen. Si baden hem dat hi woude beten Ende met hen comen eten. Si waren allene, sonder waen, 29885[regelnummer] Sonder dat met hen was een naen. Hine liet hem niet bidden sere: Hi hadde rustens ende etens gherc. Hi beette ende dede den helm af. Die naen brachte water dat hi hem gaf, 29890[regelnummer] Ende alse hi was geseten Hi begonste spelen ende eten Ende spreken vriendelike sprake. Hi was daer wel te gemake. Na etene sach hi comen te hem wart 29895[regelnummer] Ene joncfrouwe met groter vart, Die op hem riep: ‘Ay ridder vri, Om Gode, hebt genaden op mi, Ende ne laet mi vor u niet slaen doet.’ Alse dat sach ende hoerde Lanceloet 29900[regelnummer] Hi namse in sinen aerme daer Ende hietse wesen sonder vaer. - ‘U ne sal niet binnen dien Dat gi bi mi sijt messcien.’ Die joncfrouwe riep op hem daer naer: 29905[regelnummer] ‘Ay here, siet dien duvel daer, Die mi doden wille, ende om niet.’ Lanceloet keerde hem omme ende siet .I. riddere met groter vart Met suerten wapenen comen te hem wart. 29910[regelnummer] Lanceloet liep al te hant Ende nam sinen helm ende bant; Maer eer hem gereiden mochte Lanceloet Hadde die riddere die joncfrouwe doet. Lanceloet hads soe groten rouwe 29915[regelnummer] Alse hi doet sach die joncfrouwe, Dat hi waende ute sinen sinne varen; Bedi hi sach wel, twaren, Dat si bi hem verloes dleven: Sine ware bi hem niet bleven 29920[regelnummer] Maer dat hise troeste daer toe Dat hi hare helpen soude doe. Hi was drovere van desen Dan hi in langen hadde gewesen. Hi sat nadien op sijn part 29925[regelnummer] Ende reet na den riddere metter vart. Hi reet soe verre dat hi quam Buten foreeste, daer hi vernam Den suerten riddere int grone Voere .iiij. pawelgoene, 29930[regelnummer] Daer hi sprac jegen .ij. joncfrouwen. Lanceloet riep op hem: ‘Bi trouwen, Ghi sijt doet sonder letten mere!’ Die joncfrouwen riepen: ‘Ay here, Ghenaden, wat es u gesciet? 29935[regelnummer] Ne doet onsen broder niet!’ Hine achte niet op hare wort, Maer hi reet vaste vort, Ende die ander woude ontflien, Dat hem niet ne mochte gescien, 29940[regelnummer] Want hem Lanceloet enen slach gaf Dat hem dat hoeft verre vloech af. Lanceloet ne sach niet weder, Maer hi droech sijn hoeft neder, Alse die hadde rouwe groet 29945[regelnummer] Om die joncfrouwe, die soe was doet. Lanceloet reet dus drove ende gram Al den dach tes die nacht quam. Hi herbergede dien nacht Met ere vrouwen van groter macht, 29950[regelnummer] Dine harde wel ontfinc doe. Sanderdaeghs stont hi op vroe: Hi rect dien ende den anderen dach, Soe dat hi svierden nachts lach Daer hi geherberghet was 29955[regelnummer] Met enen foreestier, alsict las.
[pagina 201]
Hi lach in ene scone camere daer, Die den wege stont harde naer, Daer hem soe grote heyte toe quam, Dat si hem dat slapen benam. 29960[regelnummer] Hi ginc te ere vinsteren staen In himde ende in broec saen Om hem te vercoelne daer; Ende die mane sceen herde claer, Dat men wel mochte sien van dier steden 29965[regelnummer] Alle die bider straten leden, Soe dat hi enen riddere comen sach Al gewapent, van daer hi lach. Sijn pert hadde sere gesueet doe: Hi riep lude: ‘Ontoe, ontoe!’ 29970[regelnummer] Die van binnen waren worden In slape, dat sijs niet ne horden. Onlange daer na heeft hi vernomen .ij. ander ridders op hem comen, Die op hem gingen met suerden slaen. 29975[regelnummer] Ende hi vraghde hen lieden saen: ‘Ay heren, wat heeschdi mi?’ Si seiden: ‘Wi selen doden di.’ - ‘Wat wetti dan wic ic ben?’ - ‘Ik kinne di wel,’ sprac deen tot hem, 29980[regelnummer] ‘Bi dinen wapenen, dattu Keye die drossate best nu, Die bloeste riddere van ertrike.’ Si liepen hem op dapperlike, Ende hi weerde hem soe hi best conde. 29985[regelnummer] Lanceloet wapende hem tier stonde Ende brac die yserine vinstre doe, Ende quam metten getrecten suerde toe. Den iersten dien hi gerochte Sloech hi metten suerde soe onsochte, 29990[regelnummer] Dat hine dede vanden perde Neder vallen op die eerde. Hine wout niet laten daer an, Hine liep hem op nochtan. Hi trac hem den helm af 29995[regelnummer] Ende warpene wech, ende gaf Hem soe groten slach ende soe stranc, Dat hem dat bloet ten nese uut spranc. Alse hi hem sach alsoe begaden Bat hi Lancelote genaden, 30000[regelnummer] Ende seide hem dat hi varen soude

Vorige Volgende

[20.001-30.000]