| |
folio 141
1722
Wat na het begin deses jaers, te weten den 4 februarius, is d'Eerw. mater Sr Agatha Eva de Jager, nae een siekte van ontrent een jaer en vijf maenden, hebbende meest het siekbedde gehouden en weynigh op geweest, in den Heere gerust en overleden, zijnde van alle de Hijlige Sacramenten voorsien. Haer Eerw. heeft ontrent thien jaeren ende een half het ampt van mater bedient, zijnde den 20 julius 1711 daer toe verkoren geweest. Was oudt 68 jaeren en geprofessiet 44 jaren. Den Hooghwaerdighste Heer, Joannes van Bijlevelt, vicarius apostolicus, woonende tot Arnhem is den 8 februarius tot Huyssen in ons convent gekomen. En den volgende dagh, zijnde den 9 februarius isser in de tegenwoordigheyt van sijn Hooghwaerde en onse Eerw. pater de verkiesinge van een nieuwe mater geschiedt, en met eenpaerigheyt van alle de stemmen Sr Francisca Staats daer toe verkoren, hebbende lange jaeren het ampt van procuraterse bedient. En daerom heeft se van sijn Hooghwaerde verlof gehad van nu en dan en als het gedienstigh was om int bouwhuys te mogen komen.
| |
folio 142
Dit jaer is het privaet geruymt, dat op het kleyne plaeske is, daer de keuken van patershuys haer licht schept. Tot gemack, omdat het nabij was, is het geene dat daer uyt quam, gebraght int hofke, dat tussen het spreekhuys en het vertrek leydt. Daer de bouwkneghten en dienstmeyden eeten, zijnde eerst daer in een groote en wat diepe kuyl gegraeven. Maer daer door is geschiedt, dat het water van de pomp, die binnen het slot op de geut staet, langh als bedorwen was en niet wel ruykte. En dat duurde bijna een jaer, eer dat het water van die pomp wederom geheel goed was. Dit dient tot onderrechtinge van onse nasaeten, datse het aldaer niet meer laten brengen, maer op een andere plaats.
Den 17 september 1722 is onse Eerw. pater versoght om bij den heer richter Buno te komen, die aen d'Eerw. pater een koninklyke bevel van Kleef thoonde, behelsende drie vragen. Ten eerste de naem des convents. Ten tweede het getal der religieusen. Ten darde, waer van sij leeven of van renten of andersints. En het convent moest daer op schriftelijk antwoorden om het na Kleef te zenden. Waer op dan d'Eerw. mater schriftelijk geantwoort heeft, en voege het antwoort hier bij gelijk het geweest is.
Antwoort op de eerste vrage: Het klooster van Huyssen is genaemt Sint Elisabeth Convent van den darde regel van Sint Franciscus.
Antwoort op de tweede vrage: Het getal van onse susteren van ons convent zijn twee-en-dartigh. (32).
| |
folio 143
Antwoort op de darde vrage. En alsoo wij geen inkomende renten hebben, soo moeten wij nu ons behelpen van 't gewas onser landeryen en hoven. En de rest van 't selve tot ander onderhoud verkopen, om van te leven. Dat God betert, nu lange jaeren zeer sleght is geweest. Als ook van eenige kinderen, die nu leeren in ons school, en vorder van het handwerk van onse
| |
| |
susteren. En als voor en nae een suster komt te sterven en een andere in de plaets komt, soo moeten wij van haer metgave subsisteeren.
Dit bovenstaende schriftelijk antwoort van d'Eerw. mater onderteykent, is den 18 september aen den Hr· richter behandight.
Verleden jaer isser een koninklijke commissaris te Huyssen geweest, die onder andere saeken in commissie hadde, datter een groote brandspuyt moest gemaekt worden, terwijlen die er was, zeer kleyn was. De commissaris is bij d'Eerw. mater zaliger geweest, versoekende dat het klooster nevens de stad Huyssen, die nieuwe brandspuyt soude helpen betaelen, het welke om redenen toegestaen is. En dit jaer den 24 september 1722 is de nieuwe brandspuyt tot Huyssen gebroght, waer voor d'Eerw. mater aen den heer Backer, borgemeester, betaelt heeft 180 gulden Hollants. De stad heeft mede daer toe gegeven 180 guld. Hollants en daerenboven heeft de stad alleen voor 60 brandemmers betaelt 90 gulden Hollants. En op die conditie heeft het convent 180 guld. voor de brandspuyt betaelt, dat de brandspuyt, als ook de brandemmers en andere brandmaterialen bij onstaene brandongelucken, het welke God verhoede, altijd tot dienst des convents konnen gebruykt worden, gelijk in een brief van den tijdelijke borgemeester Hr. Backer onderteykent, het convent bewaert, kan gesien worden.
De Eerw. mater zaliger, in februarius overleden, hadde groote verlange en begeerte om te zien voor haer doot afgedaen de saek wegens het restant van de actie 1667 gulden in de Oost Indische Compagnie ter Kamer van Amsterdam, dat sr Rogeau aengingh. Maer ontrent ses maenden na de doot van d'Eerw. mater zaliger heeft het convent het proces in Den Haegh tegens heer Appelboom gewonnen zijnde de sententie tegen sijn Ed. uytgesproken in faveur van ons convent moetende een ijder sijne onkosten betaelen.
| |
folio 144
Na dat het proces dan voor ons convent gewonnen was, soo doet daer op een man van een verre nicht van sr Rogeau willende mede eenige moelijkheyt het convent aendoen wegens die gemelde actie in Den Haegh, maer na korten tijt en wij hebbende eenige onkosten gedaen is die persoon in Den Haegh ook afgeweesen. Soodat het convent nu gerustelijk dat restant van de actie moght verkoopen, waertoe veel geholpen heeft, dat den heer Nobelingh, fiscaal in Den Haegh, die een verre neef was van de Eerw. mater Francisca Staats, ons niet tegen geweest, maer geholpen heeft.
Eyndelijk int laest van augustus heeft den Hr. advokaet Brieel door een makelaer te Amsterdam verkoght de actie van 1667 gulden staende op de Oost Indische Compagnie met d'agio en alles daer in begrepen voor de somme van thien duysent vier hondert negen-en-sestigh gulden (10469-0-0). De actien waren in deese tijd in zeer laage prijs, omdat de Oost Indische Compagnie merkelijke schade in hare scheepen ter zee hadde geleden. En zijnde nogh vier jaeren of afgifte van die actie verscheenen, soo is dat gelt mede voor de verkopinge van Hr. Brieel ontfangen en bedroegh de somme van twee duysent vier hondert een en veertigh gulden 10 stuyvers. Maer daervan moest aen de honderste halve honderste penningh, als mede voor de amptgelden betaelt worden vier hondert drie en seventigh gulden 4 stuyvers. Soo dat van het gelt der afgifte is overgebleven...
| |
folio 145
In het begin van september heeft Hr. Brieel het gelt in ons convent gebraght, de reekeninge, quitansien etc overgelevert. Maer daer ontstont eenige misverstant tussen de Hr. Brieel en d'Eerw. mater wegens sijne overgeleverde rekeninge aen 't convent, waer in gespecificeert stingh sijne daghgelden, onkosten, verteeringe etc zedert dat Hr. Brieel het proces tegen Hr. Appelboom hadde moeten onderneemen. De Eerw. mater pretendeerde maer een duysent gulden in alles schuldigh te zijn volgens het mondelink accoort tussen het convent en hem gemaekt.
Na twee dagen hebben d'Eerw. mater en Hr. Brieel malkanderen verstaen, te weten op deese conditie. Dat het convent de onkosten van advokaten, procureur etc in Den Haegh geschied
| |
| |
zoude betaelen, en dat hij Hr. Brieel, behalven het geene dat hij ten deele van het Convent al ontfangen hadde, nogh een sekere somme gelts zoude hebben, soodat int geheel gehad heeft voor sijn moeyten de somme van elf hondert en vijf en taghtig (1185) gulden.
Stelle dan hier de geheele specificatie int kort van den ontfangh en uytgifte, wat wegens dese Actie van 1667 guld. ontfangen en uytgegeven is.
Ontfangh
|
De actie van 1667 guld. is verkoft, en daer voor ontfangen d'agio mede gerekent een somme van |
10469 - 0 - 0 |
Ontfangen voor vier jaeren verschene afgifte |
2441 - 16 - 0 |
|
_____ |
|
12910 - 16 - 0 |
| |
folio 146
Uytgegeven
|
Voor den honderste en halve honderste penning en amptgelden der afgiften betaelt |
473 - 4 - 0 |
Vier jaar renten voor de kerk en aArmen |
200 - 0 - 0 |
Onkosten wegens proces, advokaten, procureur etc |
875 - 0 - 0 |
Aen heer advokaet Brieel |
1185 - 0 - 0 |
Drie jaere renten aen sr Rogeau en het geene sy over gehad heeft |
559 - 0 - 0 |
|
_____ |
|
3292 - 0 - 0 |
Behalven dese bovenstaende posten die uytgegeven zijn, so zijn nogh verscheyde andere posten van 't gelt betaelt. Voor eenige vraghtenloon en verteer van Hr. Brieel aen Hr. de Jager, en anderen, die men in't rekenboek en overgeleverde rekeninge van Hr. Brieel kan zien, die te samen bedragen |
746 - 2 - 0 |
|
_____ |
Ergo is int geheel uytgegeven |
4038 - 2 - 0 |
|
Soo dat van den ontfangh voor het convent is overgebleven de somme van |
8872 - 13 - 0 |
Wanneer dan d'Eerw. mater en Hr. Brieel malkanderen verstaen hadden, soo wiert den Hr. Brieel versoght, de quitansie, waer mede men malkanderen soude quiteeren, gelijk als het weesen moest, selfs op te stellen, het geene dan den volgende dagh door sijn Ed. gedaen is. Hij heeft twee quitansien van eene inhoud (dat eene voor het convent soude zijn, en de anderen voor hem) selfs geschreven, opgestelt en op papier geset, en aen ons overgelevert, om te sien of de quitansie goed was en aen het convent behaaghde. De quitansie wiert goed gekeurt en drie daegen daerna, van d'Eerw. mater sijn gelt ontfangende, soo zijn alle beyde die eenluydende quitansie onderteykent van d'Eerw. mater sr Francisca Staats mater des convents, van sr A Geertruy van Brienen, procuraester, en van sr Anna Maria Rogeau, als ook van Hr. (Henricus) Brielius. En hebben soo malkanderen bedankt en zijn met vrindschap gescheyden en is vertrocken gebraght werdende door de kar des convents met sijn geselschap tot Arnhem toe, hebbende ontrent drie weeken in ons convent gelogeert. En te Utrecht gekomen
| |
| |
zijnde, alwaer is woonende, heeft het door een brief aen d'Eerw. mater bekent gemaekt, en noghmaels in den brief sijne dankbaerheyt voor het goed onthael betuyght.
| |
folio 147
Maer hier moet nogh bij gevoeght worden, dat het convent in't begin niet wel te vreden zijnde met de laeste overgeleverde rekeninge, gelijk als terstont hier boven gemelt is geweest. Soo heeft men eens wederom nagesien en met aendaght overleesen de geslootene rekeninge van 't jaer 1718 tussen het convent en Heer Brielius geslooten en daer is toen van ijmant bevonden, dat in die rekeninge een post van vier hondert gulden tweemael in de uytgifte staet, dat daer maer eens moest staen en ook eens in den ontfangh (want het was gelt van ijmant geleent, dat daer na moest wedergegeven worden) daer het noghtans in den ontfangh niet te vinden was. Soo dat Hr. Brieel by abuis sijn selven verrekent hadde met tweemael die vier hondert guldens in de uytgifte te zetten. De Eerw. mater dit weetende en willende met vrindschap van Hr. Brieel scheyden heeft dit eerst nae de laeste gesloote en onderteykende quitansie, wanneer sijn gelt al ontfangen hadde, even voor sijn vertrek aen hem bekent gemaekt en dat op deese manier: ‘Heer Brieel, in de geslootene rekeninge van 't jaer 1718 is een post, die wij niet wel konnen verstaen en wensche daer van een verklaringe te hebben, of er eenigh abuis moght in zijn.’ En zijnde die post van die rekeninge van hem gesien was wat verset, nadat het scheen. Maer seyde dat t'huys komende sijne rekeninge zoude na sien en soo hij abuys begaen hadde met tweemael voor eenmael die vier hondert guldens in de rekeninge geset te hebben, hij het convent zoude voldoen.
| |
folio 148
Ondertusschen te Utrecht gekomen zijnde en hebbende al twee of drie brieven aen d'Eerw. mater van andere saeken geschreven sonder een woort te melden, dat hij de rekeninge van 't jaer 1718 nagesien hadde, de Eerw. mater moetende aen heer Brieel schrijven melt in haer brief vragende of hij die rekeninge hadde nagesien, of er abuys begaen was of te niet. Daer over is Hr. Brieel soo quaed geworden, dat in de maent december een zeer onbeleefde brief aen d'Eerw. mater heeft geschreven, en dat hij wel andere actien en pretensien nogh tegens het convent hadde etc. doenende groote drijgementen. Maer d'Eerw. mater heeft nooyt die brief geantwoort, of aen hem geschreven.
|
|