Den kluchtigen bancket-kramer of 't leven en bedrijf van Frans de Gek

384. Van twee Franciscaners die om hare nieusgierigheyt in grooten angst waren

[p. 105]

Daer is een dorp tusschen Niort^* en Fors, Grip genoemt, welck de heeren van Fors toebehoort. Het is op een dagh gheschiedt dat twee Franciscaners van Niort 's avonts laet te Grip quamen en by een vleeschhouder ter herbergh quamen. En omdat de muyren tusschen haerlieden kamer en des waerdts bedtsteden vol groote reeten waren, waren se begerigh om te hooren wat de man tegens sijn vrouw op het bedt seyde, en hielden hare ooren recht aen het hoofdeneyndt van het bedt van haeren waerdt, dewelck, op geen luysteraers denkende, tegens sijn vrouw van haerlieden huyshoudende saken sprack, seggende: ‘Mijn vriendin, ick moet morghen vroegh opstaen om onse twee Franciscaners - soo noemde hy sijn verkens - te besien, want den eenen is geheel vet, welck ick slachten en souten moet om ons voordeel daer mede te doen.’

Dese twee Franciscaners, niet wetende dat den vleeschhouwer sijne verkens meynde, waren beanghst dat het haer ghelden sou, waerom sy met vreesen het begin van den dagh verwachteden. Een van dese twee was seer vet, den anderen mager. Den vetten wou teghens sijn broeder bieghten, segghende dat een vleeschhouwer de liefde en vreese Godts vergeten had en dat hy er niet meer na vragen sou in het slachten van haerlieder gelijck of hy een os, kalf, schaep of ander beest den hals afsneedt, en dewijl haerlieden kamer toegesloten was - daer se niet uyt konden komen sonder door de kamer van den waerdt te gaen - waren se van haerlieden doot versekert en stelden hare sielen in Gods handen. Maer den magersten, welck soo bang niet was als sijn medegesel, heeft tot hem gheseydt: ‘Dewijl de deur gesloten is, laet ons besien of wij niet door het venster ontkomen konnen, want wij konnen niet ergher als doodt,’ hetwelck den vetsten toestont.

Den dunsten het venster openende en 't selve niet hoogh van der aerden siende, sprong daer lichtlick uyt en liep so verre als hy mogt, sonder sijn broeder te verwachten^* denwelken meer gevaer beproefde, want sijne swaerte dede hem vallen in plaets van op sijne beenen te komen staen, waerover hy soo hardt nederviel dat hy sijn been seer quetste. En wanneer hy sich van sijnen broeder verlaten sagh en hem niet volgen kond, sagh hy rondom of hy sich nergens sou konnen verbergen, maer hy sag niet als een verkenskot, daer hy nae toe hinckte 't best hy konde, en de deur open doende, om daer in te gaen, quamen er twee groote verkens uyt springen, in welkers plaets den armen Franciscaner ging leggen, en sloot de deur wel toe, hopende wanneer hy 't geluyt der voorbygangers hoorde, dat hy om hulp sou roepen en daer uyt geraken.

Maer soo rasch als den dagh gekomen was, begon den vleeschhouwer sijne messen te slijpen en gebood sijn huysvrou dat se hem bystand doen sou om die twee vette verckens te dooden. Maer als se aen 't verkenskot gekomen waren, alwaer den Franciscaner verborgen was, begon hy wel luyde te roepen en de deur te openen, seggende: ‘Komt voor den dagh mijne Franciscaners, heruyt, heruyt, heden sult ghylieden geslacht worden.’ Den Franciscaner op sijne beenen niet konnende staen, sprongh op vier beenen uyt het kot, schreeuwende om ghenade soo veel hy moght. Hoewel dien armen monick in grooten vrees was, waren den vleeschhouwer en sijn vrouw niet minder bevreest, want sy meynden dat S. Franciscus op haerlieden vergramt was omdat se de verckens Franciscaners ghenoemt hadden, en vielen op hare knijen voor den armen broeder, biddende om vergifnis aen S. Franciscus en sijnen godtsdienst.

Alsoo dat van de een zijde den vleeschhouwer om genade riep en den monick aen d'ander zijde, en wel een vierdeel uyrs waren sonder versekert te zijn. Den Franciscaner op 't laetst siende dat den vleeschhouwer hem geen quaet wilde doen, verhaelde hem de oorsaack, waerom hy sich in 't kot verborgen had, waerom haerlieden vrees terstont in lachen verandert wierdt, behalven dat den armen Franciscaner niet wel blijde konde zijn om de quetsure van sijn been, maer den vleeschhouwer leyde hem in sijn huys, daer hy hem wel onthaelde.

Den anderen Franciscaner al den nagt geloopen hebbende soo veel hy mocht, quam 's morgens vroegh vermoeyt in 't huys van den heer van Fors, alwaer hy sijn beklaegh over den vleeschhouwer dede welck hy vermoede sijn broeder gedoodt te hebben omdat hy niet van sijn komst vernomen had. Den heer van Fors stondt^* terstondt na Grip, om de waerheydt van dese saeck te weeten. Dewelck bekent zijnde, vondt hy geen stof om te weenen, maer moest 't selve verhalen aen sijn meestersse^* de hertoginne van Angoulesme, moeder van den koning Francoys de

* Niort: plaats in Frankrijk, niet ver van La Rochelle

* te verwachten: op te wachten

* stondt: vertrok

* meestersse: leenvrouwe

[p. 106]

eerste van dien naem.