Jong Dietschland. Jaargang 6

[p. 161]

Vastenavond.

Nog wist hij niet wat het Ongeluk was; - maar wat Geluk is, dat ook wist hij niet. Zijne prille jeugd had het Geluk niet bezeten; want nooit had hij dien oogenblik gekend, waarop hij zeggen moest: nú sterft in mij 't Geluk. Zij die 't ongeluk ontmoeten, zeggen: mijn Geluk is dood; maar hij kon dat niet zeggen: 't Geluk had hij niet in hem weten sterven; - op welken dag zou 't voorgevallen zijn? - maar indien het Geluk in hem niet gestorven was, dan had hij dat nooit bezeten; want nu toch bezat hij niet het Geluk.

Hij stond half verkleed - en zag hoe daar beneden opvlamden reeds de gazlichten, die niemand ooit eene gedachte hebben ingegeven, en bleef zonder gedachten met groote twijfeloogen staren naar een nu zwijgende fabriek, uit wier vele vensters de duisternis wierd uitgespuwd...

Bezat hij niet het Geluk? Geld rinkelde los in zijne tesch. Rond zijne leden plooide zijn uitgekozen vastenavondpak. Toch gelukkig was hij niet. Hij meende wel nu en dan dat hij gelukkig was; maar nu, nu hij stond in de dwaze blijdschap zijner vastenavondkleederen,

[p. 162]

nu wist hij dat hij niet gelukkig was. Op de straat zou men meenen dat hij een blijde jongen is: hij zou weten, goed weten, dat zijne vreugdekleederen liegen.

‘Herman, zijt ge veerdig?’

Hij schokte verveeld den schouder:

‘Tijd genoeg, kind.’

Maar nu zijne zuster zoo bevallig om hem trippelde en haar rood visscherinnenpakje, doende wiegelen om de lenige leden de lenige plooien, schoot een blijde glimlach over zijne lippen.

‘Tina, ge zijt om te stelen!’

Tina lachte dankbaar-bescheiden: perelwitte tanden onder het bruine momneusje. Dan, weer ongeduldig, zei ze:

‘Spoed u maar liever.’

Ze trippelde voort, en ging voor den grooten wandspiegel gekleurdpapieren serpenten leeren werpen.

‘Nu, Tina, 'k ben er.’

- ‘Een echte visscher!... Herman, 'k beklaag u; dezen avond nog nemen de zeebonken u mee voor vaargezel!’

‘Kom, Herman, mijn loods, we gaan maar seffens in zee!’

Tina zwaaide de deur open, en liet Herman door met een vleiend ‘goede vangst!’. Met lichten voet wipte zij vandaan onder een leutig vooisken:

[p. 163]

Een meisken, die van Scheveningen kwam.

Sangejo!

- Tina, zijt ge gelukkig? -

- Ja, ja! - Ze vloog als een vogel en 't scheen dat de vele deiningen van jak-en-rokplooien het liedje van Tina's vreugde meezongen.

Singe-sange-joto..

Ja, ja, gelukkig! Sangejo. -’

Herman ook wilde vooruitwippen lutsvoetig. Een lokvogel vergeet zijnen band, als hij vrije vogelen boven de netten ziet trekken. Zoo deze jongen: zijne zuster zag hij vliegen hoog in vreugde; hij spreidde zijne vleugelen open om in dien vreugdestroom te gaan vliegen. Neen, dat ging niet: hij kon niet zingen. Hij ging lamlendig; zwaar woog zijn vischzak vol confetti aan zijne zijde.

Op de groote Merkt, onder den gelen glans der lanteernen die rond het standbeeld flikkerden vond Tina, degenen die zij vinden moest; - en dien avond zag het standbeeld aan zijne voeten een bont gewemel van twee dozijnen visschertjes en visscherinnetjes, die nen dikken regen confetti deden zoeven om malkanders ooren. Ei, kinderen aan het strand die 't water in zilveren druppelen doen speiten!

Herman deed mede in dien lustigen kamp. Kracht voelde zijn hand onder het smijten,

[p. 164]

scherp snerpte zijn lach; want in hem was woede; want in hem schreeuwde zijne ziel om geluk, en ze was ontevreden met de vreugde van eenen confettikamp; - en dat hij scheen gelukkig te zijn was hem oorzaak van droefheid; immers liegen, wetens en willens liegen, maakt de menschen verachtelijk in hunne eigene oogen. Is dat niet zoo, menschen?

En stil stond hem af te loeren van achter eenen lanteernpaal een verkleede gansch in 't wit. Wie was dat? Waarom vroeg Herman dit van dit witte wezen, en niet van die andere verkleeden? Waarom ging hij bij dit wezen, en trok er mee voort zonder dat iemand zijner makkers het wist?

‘Wat zijt ge bezweet, mijnheer Herman.’ Dit zei laat, in den nacht, de meid die, voor Herman opendoende, gezien had hoe dikke druppels onder Hermans mom uitbiggelden. Toen had hij zijne mom afgetrokken en, zie, bezweet was hij niet. Bleek als mergel zijne wangen, blauw-bruin zijne trillende lippen, troebel zijne oogen! Uit die oogen konden alle botten tranen vallen, en viel er éen traan, dan zou hij lang, lang, lang weenen.

En dat gebeurde toen hij goed alleen op zijne kamer was. Geen licht deed hij branden, geen kleedsel deed hij af, log viel hij neer op zijn ledikant: hij lag daar in twijfelachtigen

[p. 165]

maneschemer gelijk een roerlooze grafsteen. Stille tranen dreven over zijne wangen.

Weinig dacht hij. Geheel dezen avond was hij bij dit witte wezen gelukkig geweest, - was hij geweest gelijk eene schuit die langs kalme wateren drijft. En wat onthoudt men van eene lange blijde vaart? Maar daar, op den hoek der straat, onder dat Lieve-Vrouwbeeldjen, daar had dit uitgekleede wezen met zijnen rooden rozenstaf geslagen - geslagen - vlak in zijn aangezicht... en was dan weggevlucht met eenen satanischen grijns...

En die grijnslach was nu voor zijne verbeelding geworden als iets waarop hij strak, hypnotisch moest staroogen. Dat het Geluk, dat hij in dit blanke verschijning meende te ontmoeten, hem grijnslachend verlaten had, daar kon hij niet over, dat hypnotiseerde zijn wezen... Hij weende, en hij wist niet dat zijne oogen gericht waren op eene ster die ginder, haast alleen in haar zwart-blauwe veld blinkende glom. - Van langzamer hand begon hij dat te weten, want vollediger bewustzijn kwam in hem. 't Was eene groote ster, en zijne betraande oogen zagen ze nog grooter met vele stralen die eruit schoten. - En nu kwam in hem kalmte, gelatene onverschilligheid, zonder dat hij wist hoe 't eigenlijk gebeurde.

Wie was de Rebecca die de albasten Troostkruik aan zijne lippen hief? Wie was het

[p. 166]

wezen dat zoet, gelijk die sterre ginder, hem tegenlachte? Ave, maris stella?. Hield O.L. Vrouw het Troostvat aan zijne lippen?

Toen Herman des morgens van zijne kamer kwam, ontmoette hij Tina, die lachende zeer aan het kruisken wreef, dat zij in de kerk gekregen had.

- Ha, visscherken, zei ze met deugnietenlach, ge zijt gisteren wel ver uit ons zicht gevaren!

Een zenuwschok deed Herman trillen.

Vol ernst sprak hij:

Tina, ge zijt niet gelukkig!

- ‘Toch wel.’

- ‘Dan moet ge gelukkig zijn om de hoop u door dit kruisken gegeven.’

Tina zag verwonderd naar haren broeder.

‘Zeg ja, Tina, of uw geluk is leugen!’

P. de Molder.