Jong Dietschland. Jaargang 5

[p. 70]

In den Valavond.

't Was doodtraag en doodstil aan 't avonden gegaan en op de akkers ginder rondom vol sterk gekleurde, levenversche verven kwam er een schijn van donkerte met nog wat koperrood doortinteld van afgaande zonne. De kerre schokkelde voort den draai om achter den omduisterden elskant. De rijweg liep daar schuins en tenden op 't stuk land stonden, als met sterke schaduw gestompt en scherp omlijnd, menschen te werken in 't wegschemerende glansrost van den avondschijn. Twee meiskes liepen er beslommerd, gebogen over en weêr en kromden telkens haastig heel 't lijf voorover. 'Ne jongen verschoof gestadig 'nen voet in de breedte van 't eerdappelveld en elken keer ging zijn rug met een gejaagde bukking op en neêr en 't donkere spâijzer met zwierig dalen en los heffen in en uit de klamme eerde.

Het blakke praten van hun stemmen ging luide in die eentonige vereenzaming.

Met schokkende slaan van wielen en spannende trekken van 't peerd kwam de kerre den akker opgereden.

Half het hoofd rechtend keken de meiskes eens scheefuit in 't over en weêr gaad.

- ‘Gust’ ging het leutig en hard ‘'k ben hier al weêr.’

- ‘Ja, ja,'k heb u wel gehoord, Stien’ gekte de andere met losse stem en keerde eens gauw 't aangezicht om te zien.

't Deemsterde stilaan voort.

Aan de eerdestraat daarachter in de leegte stond er op eene verdubbelde reek gekromd en gekerteld wat rossiggetinte don-

[p. 71]

kerheid, lijk een scheidschreef op die blakke wijdte veld, die tot ginder verre bloot lag met doffe ineenloopende kleuren bestreken en bij enkele plekken met lichte streepkes donkergroen elsgewas belegwerkt dicht bij de eerde.

Tenden die effene verte zat het vol drommen bruinige zwartigheid gestopt van de ineengedrumde looverbossels en die, ongelijk van hoogte, gebuikt stond en gebekt en gekamd met vlekken diepte. Hier en daar, vernepen en overlast tusschen al die donkerte, keek door een gespleten opening een stompe hoek van een boeredak uit en in een holte waren ongelijke, leege huizekens half bloot en half gedoken in een hul opeengepakt. Verzaaid in 't vlakke stak hoog bij troppels en bij reken, met heele gerren klaarte ertusschen en magere stammen erbij het dichte netwerk van licht bekroeselde takken als met potlood gestippeld op de uitbleekende teere verf van de lucht. Achter die dikke streep donkerte, ginder heel ver beneden, kwam in een ijlte de kerktoren opgeschoten, half weggeschemerd, en 't zag er nu een monsterige vinger uit.

Met 'nen behendigen, heffenden duw was de kerre afgeklikt.

Stien was al effen toe aan 't keeren en heffen met 'nen riek om den stapel afgestorte mest in 'nen ronden hoop te krijgen en Gust stond dat gemakkelijk te bekijken scheef geleund op den ronden stok van de spâ.

Drij keers klopte herhalend de klepel van 't beêklokske in 't galmgat van den toren en 't ging luide over 't donkerende veld.

‘'t Klept angelus ‘mompelde Trees opkijkend. De jongens staken met 'nen duchtigen stamp hun alam in de eerde, schoven hun muts af, sloegen elk een kruis en stonden in eerbiedig gebogen houding met gevouwen handen en den rand van de klak tusschen de vingeren.

't Waren lijk beelden die menschen nu lijk ze daar zaten en stonden t' halven op 't vlakke bloote van den akker omschaduwd, roerloos, ingekrompen en heel bezig met onze Lievevrouw en hun arme ziel.

Fientje las met heur klinkheldere stem ingetogen, in een

[p. 72]

smeekend vragen, 't wees gegroet voorop en d'anderen antwoordden gezamentlijk, langzaam met de zwaar biddende stemmen van de jongens. Bid voor ons, arme zondaars ging het in een ontlastend zuchten vol blijde hoop.

't Peerd deed de muil klutschudderen en ginder beneden ging de nachtegaal klinkend op lijk een kerkorgel vol zoetlachend gespel. Bim-bam-bom sloeg 't weêr geteld en gemeten.

Wees gegroet bad Fientje en als een zalig vreugdespel van heilige zielsvoldoening rolde er daar langsheen den grachtkant een borrelende reutelen vol ronde keelklaarte.

Bim-bam-bom klepte 't nog eens en 't werd in 't elzegroen een scherpe orgelen vol diepte en klankenweelde, die rijk afwisselde.

‘Ju’ riep Stien zijn grove stem tegen 't peerd, dat in een lastige trappeling keerde.

En zoetslepend gleed er een zijpzappende fluiten achter malkaar, tot er al meteens een reek blakke slagen klonk, die luide rinkelde en 't een wilde rollen werd en klepperende draaien, dat droppelde en danste en kletterde bij poozen.

't Vertraagde stilaan, 't Zabberde,'t prutselde nog al trillend en verflauwend en ginder tenden in den eerdeweg ging verdoovend een eentonig wielgeklots en vergingen zwarte schaduwen van de menschen, die 't veld afgetrokken waren.

Hamme, Oogstmaand 1902.

Jef Joos.