Kruyskamp-prijs 1994
Rapport van de commissie van voordracht
De Commissie van voordracht van de Kruyskamp-prijs stelt het Bestuur van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde voor de prijs voor het jaar 1994 toe te kennen aan dr. F.M.W. Claes te Leuven (België) en wel in het bijzonder voor zijn bewerking van Verschueren Groot geïllustreerd Woordenboek (1991).
Claes is een lexicoloog van de oude stempel - in de goede betekenis die dit woord in zich draagt: hij werkt hoofdzakelijk alleen, is begiftigd met een grote werkkracht en bezit een groot gevoel voor en een grote kennis van de Nederlandse taal. Hij heeft Verschuerens woordenboek gemaakt tot een bijna ideale inventaris en beschrijving van het Nederlands. Met name in de structurering van de woordenboeksartikelen bereikt Claes een peil dat in andere woordenboeken niet gehaald wordt. Zijn indelingscriterium is voornamelijk gebaseerd op semantische categorieën als eigenlijk, metonymisch, metaforisch, in het algemeen en in het bijzonder. Hierdoor en door zijn trefzekere manier van definiëren is het boek geworden tot een woordenboek van grote didactisch-pedagogische waarde. Claes heeft zich op vrijwel alle terreinen van het woordonderzoek begeven. Naast zijn bewerkingen van Verschueren moeten zeker ook die van Brouwers' Het juiste woord worden genoemd. Hij heeft het boek gemaakt tot een synoniemenwoordenboek dat in het Nederlandse taalgebied nog steeds op eenzame hoogte staat.
Zijn bibliografie begint in 1956 en laat al vrij spoedig een gemiddelde jaarproduktie van twintig grotere en kleinere artikelen en recensies in allerlei tijdschriften zien. Een hoogtepunt vormt 1981 met vierendertig bijdragen, variërend van ‘Een nog onuitgegeven woordenboek van Kiliaen’ in TNTL tot ‘oliebollen, krakelingen en macaroni’ in Nederlands van Nu.
De bekroning van Claes is een eerbewijs aan een geleerde die werkt op de wijze van Kruyskamp: gedegen, snel en met een buitengewoon goed ontwikkeld taalgevoel.
dr. H. Heestermans
E. Sanders
Mw. dr. M.B. Smits-Veldt
Auteursrechtelijk beschermd