Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1964
(1964)– [tijdschrift] Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde [1901-2000]–
Auteursrechtelijk beschermd
[pagina 132]
| ||||
boren en heeft, na een muzikale opleiding te hebben genoten en een aantal handelsdiploma's te hebben behaald, vanaf 1920 in De Spiegel, Stemmen des Tijds, Opgang en Opwaartsche Wegen novellen en gedichten gepubliceerd. Behalve lekespelen, een novellenbundel en een viertal romans heeft hij sindsdien de essaybundels Ter zijde (1933) en Op zoek naar het geheim (1954) uitgegeven, terwijl in 1951/'52 in regeringsopdracht het essay In drie etappen tot stand is gekomen en dit jaar (1964) een bundel opstellen, Aan de driesprong, zal verschijnen. Rijnsdorp was vanaf 1938 redacteur van Opwaartsche Wegen en sinds 1946 redacteur (mede-oprichter) van Ontmoeting. Reeds uit de twintiger jaren dateert zijn actieve literaire en cultuurhistorische medewerking aan de NCRV en vanaf 1957 is hij lid van de interkerkelijke commissies voor de psalmberijming en voor de gezangen. Tot 1954 was hij werkzaam in het bankbedrijf; sindsdien verdeelt hij zijn aandacht en werkkracht tussen zijn poëziekroniek in het maandblad Op den uitkijk (vanaf 1952) en zijn literair-critische medewerking aan de Rotterdammer bladen. Het is vooral in de twee laatstgenoemde activiteiten dat de jury voor de prijs van de literaire critiek de aanleiding heeft gezien C. Rijnsdorp voor deze bekroning voor te dragen. C. Rijnsdorp benadert nu reeds veertig jaar het verschijnsel literatuur met rust, zorg, eerbied en onbevooroordeelde openheid in een puntige, zakelijke prozastijl; start vanuit een gedegen en grondige lektuur van de te behandelen werken, maar maakt in zijn werkwijze duidelijk dat de literaire kritiek pas boven de boekbespreking uit kan komen, wanneer zij alle vormen van overleefd estheticisme achter zich laat en het behandelde werk als menselijke zelfverwezenlijking uit de cultuurgeschiedenis ziet groeien en cultuurfilosofisch kan plaatsen. Hij kan de gestelde opgave telkens weer vervullen op grond van een wellicht aangeboren, maar door een frappante openheid en in contact met werken van drie generaties auteurs bij accumulatie verworven literair aanvoelingsvermogen, waarvan hij nochtans de beperktheid blijft beseffen; en van een zeer veelzijdige, verwerkte en ter beschikking gehouden belezenheid, zowel op het terrein der letterkunde in breedste zin, als op de terreinen van muziek, geschiedenis, cultuurhistorie, wijsbegeerte en theologie; en vooral in zijn essaybundels blijkt dan nog zijn actieve belangstelling voor sociale, kerkelijke en communicatieve vraagstukken. | ||||
[pagina 133]
| ||||
Hij heeft zich indien niet steeds gedragen door, dan toch altijd duidelijk verbonden gevoeld met de orthodox Protestantse gemeenschap in Nederland en zijn gaven in dienst gesteld van een groeiende openheid van dit deel van ons volk voor de Nederlandse letterkunde. Doctrinair noch opportunistisch van aanleg heeft hij vanuit een sterk persoonlijke, aanvankelijk slechts door een kleine groep geestverwanten gedeelde overtuiging de integratie van de typisch christelijke letteren in het geheel van onze literatuur bevorderd door zowel het eigene positief te benaderen als het andere kundig te karakteriseren, zorgvuldig te plaatsen en, indien er reden voor was, eerlijk te waarderen; steeds erop wijzend en in zijn manier van benaderen duidelijk makend, dat de literatuur als katalysator en spiegel van christlijk/menselijk levensbesef gewaardeerd moet worden. Over de vereiste aanleg en kennis beschikkend en genoemde doelstellingen realiserend heeft de, voor vele Nederlanders in het verborgene werkende en pas laat in brede kringen gewaardeerde literator C. Rijnsdorp zich geleidelijk ontwikkeld tot een literair criticus en essayist, die op grond van de waarden welke hij als zodanig vertegenwoordigt als exemplarisch mag worden gezien en dus-naar het oordeel der jury-voor de prijs van de literaire critiek kan worden voorgedragen.
De Jury:
De uitreiking van de prijs aan de heer C. Rijnsdorp heeft inmiddels op 4 maart in het Muiderslot plaatsgevonden. |
|