Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1960

IX. De Lucy B. en C.W. van der Hoogt-prijs

Het advies voor de toekenning van de Lucy B. en C.W. van der Hoogt-prijs voor de periode 1959/60 is als vertrouwelijke mededeling afgedrukt in de beschrijvingsbrief:

De Commissie voor Schone Letteren vergaderde tweemaal over een voorstel voor de bekroning met de Van der Hoogt-prijs. Tot haar leedwezen was haar medelid Ds. W. Barnard door ziekte met in staat aan de beraadslagingen deel te nemen. De Commissie ging er van uit, dat de prijs nadrukkelijk is omschreven als prijs van aanmoediging en onderzocht derhalve - nu dit jaar de poëzie aan de orde was -, het werk van een aantal dichters en dichteressen die in de laatste jaren door een debuut of door enkele bundels de aandacht hebben getrokken. Na een eerste schifting bleven er een zestal candidaten over, waaruit de Commissie, na ampel overleg en na de instemming te hebben verkregen van de corresponderende leden uit de noordelijke en uit de zuid-oostelijke tak, eenstemmig voor toekenning van de prijs besloot voor te dragen de Vlaamse dichteres Christine d'Haen, van wie in 1958 in de reeks ‘De Ceder’ van J.M. Meulenhoff als eerste bundel verscheen Gedichten 1946-1958.

Christine d'Haen (Mevr. Chr. Beelaert-d'Haen), geb. 1925, thans wonende te Brugge, was door haar publicaties in tijdschriften reeds lang voor ieder die de Nederlandse poëzie volgde, een dichteres van betekenis, van wie men met spanning een bundel verwachtte. Nu deze voor ons ligt, wettigt hij op onmiskenbare wijze een bekroning, die tevens tot aanmoediging moge strekken.

Het werk van Christine d'Haen heeft een heel eigen stem en staat temidden van de huidige poëzie-stromingen geheel apart. Sedert zij in 1948 in Dietse Warande en Belfort het grote gedicht Abailard en Heloys publiceerde, dat naast een duidelijke beïnvloeding door Aafjes reeds de karaktertrekken van een oorspronkelijke persoonlijkheid verried, ontwikkelde haar talent zich op verrassende wijze. Zij werd de dichteres van

[p. 164]

de Eros, in bloeiende, lichamelijke zintuiglijkheid beleefd, maar in wezen een ervaring der ziel, terwijl deze beide bij haar in voortdurende communie staan met de kosmos. Een diepe geluksverzadiging gaat hier gepaard met een smartelijk bewustzijn van de raadselachtigheid en vergankelijkheid van leven en liefde. Misschien schreef zij daarom verscheidene van haar typerendste verzen over de zuivere, door geen kritisch denken vertroebelde schoonheid van de slapende geliefde en van eigen verzinken in de wijde geborgenheid van de slaap.

De poëzie van Christine d'Haen is in een merkwaardige synthese warmzinnelijk en intellectueel. Haar geest, drager van een rijke eruditie, beweegt zich met voorliefde in de symbolenwereld van de cultuur der antieken, van de Renaissance en van de bijbel en doet de reële gewaarwordingen, emoties en gedachten vergroeien met een verre, maar voor háár levend tegenwoordige verbeeldingswereld. Men wordt in een aantal verzen op het eerste gezicht herinnerd aan 17de en 18de eeuwse decoratieve, mythologische pronk. Haar poëzie weet echter de intens beleefde moderne realiteit en haar zeer persoonlijke zinnen- en zielsreacties daarop in een fantasierijke eenheid samen te smelten met deze in haar bewustzijn actueel levende gestalten. (Zie bijv. het slotgedicht, De tweede Verdieping).

In vele andere verzen is de expressie directer, spreekt een jonge vrouw met eigen stem en toon, in een heldere en tegelijk versluierde taal, haar beleving uit van de wereld, van de stille dingen, van avondval en morgendoorbraak, van het sterven van een beminde en bewonderde gezellin (de grafgedichten voor Kira van Kasteel), van de veilige weelde van de slaap, maar bovenal van de verrukkende en toch onvoltooibare Eros.

Dat deze schrijvende hand nog aarzelingen kent, dat deze jonge poëzie soms nog blinde of dode plekken vertoont, spreekt vanzelf en is een reden temeer tot aanmoediging van de dichteres, die wij met overtuiging om deze eerste, reeds zo bijzondere bundel, aan de Maatschappij ter bekroning voordragen. - Advies. Het Bestuur beveelt de Vergadering aan het door de Commissie voor Schone Letteren uitgebrachte advies te volgen.

Dit advies wordt bij acclamatie aangenomen.