Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1937

[p. 198]

[II.] Verslag van den secretaris

II. De secretaris leest zijn verslag voor over den staat der Maatschappij en haar belangrijkste lotgevallen en handelingen gedurende het jaar 1936/37:

Het afgeloopen maatschappelijk jaar kenmerkte zich door ongestoorden arbeid.

Vervuld is de wensch van onzen voorzitter. Mede door zijn beleid. Nieuwe stormen zijn ons niet komen verontrusten.

Dit is gunstig geweest voor de inwerking van de nieuwe wet op de bezigheden van het Bestuur.

Bij de eerste maandelijksche vergadering was het Bestuur nog niet voltallig, want juffrouw Kronenberg had de benoeming niet aanvaard. De maandvergadering wees bij acclamatie den heer dr J.J.L. Duyvendak aan om deze vacature te vervullen tot nadere voorziening door de jaarvergadering.

De voorzitter vertegenwoordigde de Maatschappij bij drie gelegenheden: de Erasmus-herdenking te Rotterdam, het Linguistencongres te Kopenhagen en de Van Mander-herdenking te Amsterdam.

Bij het 50-jarig feest van de Koninklijke Vlaamsche Academie voor Taal- en Letterkunde in Gent, Antwerpen en Brussel was dr J.W. Muller zoo vriendelijk namens onze Maatschappij zich te laten afvaardigen. Als geschenk der jubilaresse bracht hij een fraaie bronzen gedenkpenning mede.

Gedurende de maand, in welke de secretaris buitenslands vertoefde, nam de bibliothecaris de plichten van het secretariaat waar, waarvoor hem hier dank zij betuigd.

De zevende onzer Vaste Commissiën, die voor de Uitgave van Geschriften, werd door den voorzitter geïnstalleerd en begon hare werkzaamheden.

Een tijdelijk commissie werd in het leven geroepen, die wij de Radiocommissie zullen noemen. Zij dankt haar ontstaan aan de opwekking van dr J.B. Manger in de maandelijksche vergadering van October 1936, om te trachten onze letterkunde nader tot het volk te brengen door een goed doordachte radiouitzending. Zoo is misschien de verloren band tusschen het volk en de kunst zijner schrijvers te herstellen. Ons Bestuur nam het initiatief van dr. Manger over en nu zoowel de P.E.N.-club als de Vereeniging van Letterkundigen zich bereid hebben verklaard tot medewerking, is er gegronde hoop, dat deze onderneming spoedig een

[p. 199]

nieuwe fase zal intreden. Er zijn evenwel èn een degelijke voorbereiding èn wellicht ook langdurige besprekingen noodig, alvorens wij ons ten tweede male, maar nu met wel omschreven voorstellen tot de omroepvereenigingen kunnen wenden.

Voor het eerst kwamen onlangs Bestuur en Vaste Commissiën samen, zooals artikel 30 der nieuwe wet dat voorschrijft. In April moest deze bijeenkomst zijn. Maar wegens de jaarverslagen der commissiën, die een grondslag voor de besprekingen zouden vormen, bleek het wenschelijk om zoo laat mogelijk te vergaderen en gebeurde dit, door een speling van den kalender, op den eersten Mei. Dat van de invoering van deze nieuwe instelling goede uitwerking is te verwachten, zal wel door allen, die er bij tegenwoordig waren, worden erkend. Deze keer was het voornaamste onderwerp van bespreking het verslag van de Commissie voor de Uitgaven. Zij ontvouwt daarin haar plannen, die U straks zult vernemen.

De gewone maandvergaderingen zijn gehouden op 9 October, 6 November, 4 December, 5 Februari, 5 Maart, 9 April en 14 Mei. Daarin hielden voordrachten:

dr A.E.H. Swaen over De Valkerij;

dr H. Wätjen over De Westkust van Amerika en het internationaal scheepvaartverkeer;

dr C.B. Van Haeringen over Leesvormen in gesproken taal;

dr G. Besselaar over Enkele posten op de boedelbeschrijving van het Hollands-Afrikaansche cultuurleven;

dr K.H. De Raaf over Euripides' Phoinissai in metrische vertaling en de overzettingen van H. de Groot en van Vondel;

dr G.C. Labouchère over Het ontstaan en de vroegste ontwikkeling van de kern van Utrecht, beschouwd in het licht van de uitkomst der opgravingen;

dr M. Valkhoff over Roncevaux en de laatste onderzoekingen aangaande het ontstaan van het Rolandslied.

Aan alle genoemde sprekers zij ook hier dank gebracht voor hun medewerking.

De lezingen trokken over 't algemeen een vrij talrijk gehoor. Zij vingen steeds om half acht aan, nadat de Octobervergadering een voorstel van het Bestuur, om een half uur later te beginnen, verwierp.

Tot zoover ging alles als van ouds. Een vreugdevolle aanleiding, om de snoer der gewone vergaderingen te verbreken, was het huwelijk van ons buitengewoon eerelid, Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Juliana.

[p. 200]

De Januari-vergadering werd door het Bestuur tot een feestvergadering gemaakt. Mevrouw Köhler droeg er Nederlandsche gedichten voor. Met strophen van het ‘Wilhelmus’ zette zij haar programma in, om het te besluiten met Werumeus Buning's ‘Maria Lécina’. Plaats van handeling was, terwille van tooneelschikking en ruimte, de Stadsgehoorzaal, waar meer dan 80 leden tegenwoordig waren.

Bij de samenstelling van de reeks der maandelijksche voordrachten zal het Bestuur er op bedacht zijn om aan de Schoone Letteren meer plaats in te ruimen, dan tot nog toe is gebeurd.

Het nieuwe deel van ons Jaarboek verscheen in November. De opzet ervan is nog eenigszins gewijzigd, de scheiding in drie gedeelten zuiverder gesteld en geheel voltrokken. De vroegere Handelingen zijn uiteengevallen in Verhandelingen en Verslagen. En tusschen die beide staat de afdeeling der Levensberichten, waarvan er 12 in deze jaargang zijn opgenomen.

Er is uitzicht geweest, dat de Maatschappij een ander huis zou betrekken; de woning van wijlen prof. Snouck Hurgronje. Helaas heeft dat uitzicht, even kortstondig als het schitterend was, ons toegeschenen als een fata morgana - en nog eens helaas! het bleek er ook een te zijn! De onderhandelingen sprongen af, omdat men niet bereid bleek om ons tegemoet te komen, wat de inrichting van de beide kamers betrof. Wij blijven dus in ons oude gebouw tot een gunstiger kans zich voordoet, om een waardig tehuis voor de eerwaardige Maatschappij te vinden.

Het Bestuur benoemde tot buitengewone leden prof. Bryan Downs te Cambridge en den heer C.R. Boxer te London.

De Maatschappij telt aan het eind van dit oude jaar 631 leden, waarvan 44 geen volledige rechten van gewone leden hebben. De lijst van buitengewone leden bevat één naam (misschien wel meer dan één), waarvan de drager sinds lang niet in leven is; zij telt met de zooeven genoemde leden erbij 79 namen.

Het zal dan aanstonds, bij de bekendmaking van den uitslag der stemming blijken, met welk aantal deze getallen moeten vermeerderd worden.