Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1919

[p. 36]

Bijlage III. Verslag van den secretaris.

De leden die de vorige Jaarvergadering bijwoonden, hebben zeker eene levendige herinnering bewaard aan de eigenaardige hulde aldaar gebracht aan de verdiensten van twee der oudste en meest bekende medeleden. De Heer Dr. J. Verdam, met gejuich toen tot Eerelid benoemd, heeft die benoeming volgaarne aanvaard en de eerste de beste gelegenheid aangegrepen om opnieuw te toonen hoe goedgezind hij der Maatschappij is. Toen nl. voor de eerste Maandvergadering van 4 October vrijwel op het laatste oogenblik de uitgenoodigde Spreker door ongesteldheid verhinderd bleek zijne voordracht te houden, heeft de Heer Verdam zich dadelijk bereid verklaard in diens plaats op te treden. Hij heeft toen onder den bescheiden titel van ‘lexicographische snippers’ allerlei belangrijke mededeelingen ten beste gegeven uit en over zijn werk voor het Middelnederlandsch Woordenboek dat tot ons aller groote vreugde zijne voltooiing nadert. Wij hebben dus aan hem het voorrecht te danken, dat, terwijl wij een Eerelid rijker zijn geworden, wij geen verlies van een werkend lid behoeven te lijden.

Zulk een verlies werd wel geleden door het heengaan van den Heer L.D. Petit die in Uwe vorige Vergadering op treffende wijze gehuldigd werd voor het vele dat hij gedurende 25 jaren als Bibliothecaris voor de Maatschappij had verricht. De dag van dat jubileum is de laatste gelukkige dag in zijn leven geweest. Reeds den volgenden dag moest hij wegens ziekte tehuis blijven en spoedig daarop, den 16^den Juli, is hij overleden. Bij zijne begrafenis heeft de Heer Dr. L. Knappert uit naam van het Bestuur getuigd van onze dankbaarheid en waardeering voor alles wat hij ten bate van de Maatschappij en in 't bijzonder van hare bibliotheek tot stand had gebracht.

Ook verder werd de Maatschappij dit jaar getroffen door vele en zware verliezen, door het overlijden van onzen oud-Penningmeester den Heer F.G. Kramp en van zoovele andere medeleden wier namen U zooeven reeds door den Voorzitter in herinnering zijn gebracht, in 't geheel van 22 gewone en van 6 buitenlandsche

[p. 37]

leden. Door deze verliezen en het bedanken van 6 gewone leden is het totaalcijfer der leden thans geslonken tot 740 (in het vorige jaar 748), nl. 2 eereleden, 539 gewone leden in Nederland, 7 in Nederl. Koloniën, 20 in het buitenland en 172 buitenlandsche leden van welke 48 de rechten en verplichtingen der gewone leden aanvaard hebben.

Nog een verlies werd geleden door het overlijden in November ll. van den Nutsconcierge den Heer Wijting die meer dan 40 jaren lang met zijne trouwe echtgenoote uitnemend voor ons gezorgd heeft en in 't bijzonder bij de bezoekers van de Jaarvergaderingen de beste herinneringen heeft nagelaten. Het zal zijn opvolger moeite kosten hem te evenaren en juist in den afgeloopen winter viel dat extra moeielijk, nu wegens kolengebrek de verwarming der vergaderzalen zeer gebrekkig moest zijn. In enkele vergaderingen hebben wij bepaald koude moeten lijden. Toch gelukte het geregeld bijeen te komen en dank zij de welwillendheid van velen is het Bestuur er in geslaagd voor verscheidenheid en aantrekkelijkheid der voordrachten te zorgen. Nadat, zooals reeds gemeld werd, de Heer Verdam in October gesproken had, hield den 8^sten November de Heer F. Driessen eene voordracht over ‘Chitsenpapieren’ waarbij hij uit zijne eigen rijke verzameling eene fraaie tentoonstelling had ingericht. Den 6^den December sprak de Heer Dr. J.M. Hoogvliet over anthropologisch-wetenschappelijke grammatika toegepast op het onzijdig woordgeslacht in het Hollandsch; den 3^den Januari de Heer Dr. J. Prinsen JLz. over Bredero's Spaanschen Brabander. Den 7^den Februari hield de Heer Dr. J. Veth eene voorpracht met lichtbeelden over Quentin Metsys; daarna sprak de Heer W.J.J.C. Bijleveld over het familietafereel der Van Swietens, afkomstig uit het klooster Mariënpoel bij Leiden en thans bewaard in het Stedelijk Museum alhier. Den 7^den Maart sprak de Heer Dr. J. Huizinga over de verspreiding der plaatsnamen op -heim in Nederland; den 4^den April de Heer Dr. G. Kalff over Vondels bruiloftsdichten; den 9^den Mei de Heer Dr. C.J. Wijnaendts Francken over de Hollanders en Zeeuwen ter Westkust van Afrika in de 17^de eeuw.

In de eerste Maandvergadering van 4 Oct. kon worden medegedeeld, dat alle in Uwe vorige Vergadering benoemde nieuwe leden hunne benoeming hadden aangenomen, behalve één buitenlandsch lid met wien het nog niet gelukt is in briefwisseling te treden. Ook de nieuw-benoemde Bestuursleden de Heer Dr. J.J.G. Vürtheim en Mej. J.W.A. Naber aanvaardden hunne benoeming. Uit het aldus weder voltallig geworden Bestuur koos die Octobervergadering den Heer Dr. J. Huizinga tot Voorzitter. Hij aanvaardde de leiding met eene toespraak waarin hij den Heer Dr. K. Sneyders de Vogel dank betuigde voor de uitstekende wijze waarop hij in het vorige jaar het voorzitterschap had vervuld.

Nog werden in diezelfde Maandvergadering de vaste Commissiën aangevuld door herbenoeming der aftredende leden HH. Dr.

[p. 38]

J. Verdam en Dr. J. te Winkel in de Commissie voor Taal- en Letterkunde en HH. Dr. P.C. Molhuysen en Dr. L. Knappert in de Commissie voor Geschied- en Oudheidkunde. Allen hebben hunne benoeming aangenomen.

Op uitnoodiging van het Bestuur heeft de Heer Dr. G.J. Boekenoogen, lid der Bibliotheekscommissie, tijdens de ziekte en na het overlijden van den Heer Petit de goedheid gehad als waarnemend Bibliothecaris werkzaam te zijn. Hem werd daarvoor van harte dank betuigd, toen in de Maandvergadering van 4 Oct. de Heer Dr. R. van der Meulen Rz. benoemd werd tot Bibliothecaris, tijdelijk tot het einde van dit maatschappelijk jaar.

In de Maandvergadering van 8 Nov. werd besloten eene commissie die zich alreeds had gevormd tot onderzoek naar het boerenhuis in Nederland, onder het patronaat der Maatschappij te nemen, hetgeen voorloopig althans geene geldelijke gevolgen zou hebben. Slechts zou later wellicht eene niet groote som als subsidie kunnen worden gevraagd. In verband daarmede werd tot den Minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen het verzoek gericht een bedrag van ƒ 1750 voor die Commissie alsnog op de Staatsbegrooting uit te trekken. Z. Exc. antwoordde hierop dat het verzoek te laat werd ontvangen voor de begrooting voor 1919, maar in ernstige overweging zou worden genomen voor de ontwerp-begrooting voor 1920.

Verder valt omtrent de Maandvergaderingen alleen nog te vermelden, dat die van 3 Jan. hulde en dank bracht aan onzen oud-Voorzitter den Heer Dr. J.F.M. Sterck, voor zijne vele en groote verdiensten voor onze letterkunde. Aanleiding daartoe werd gereedelijk gevonden in de hulde hem bewezen door de Universiteit van Amsterdam, die hem het eeredoctoraat in de Nederlandsche letteren verleende.

De alweer verhoogde en nog steeds stijgende drukloonen en het peperdure papier maakten de uitgaaf der gewone bundels nog moeielijker dan voorheen. Door groote inkrimping en bezuiniging en door samenvoeging der beide bundels tot één deel, is het gelukt de Handelingen, zij 't ook verkort, uit te geven met de toespraak ten vorige jare in de Jaarvergadering gehouden door den Voorzitter den Heer Dr. K. Sneyders de Vogel en met de voordracht aldaar gehouden door Pater B. Kruitwagen over de uitvinding der boekdrukkunst en hare eerste voortbrengselen. Daarbij konden 10 Levensberichten worden uitgegeven die in menigerlei opzicht van belang zijn. Den auteurs die aan de uitnoodiging van het Bestuur voldeden, komt onze hartelijke dank toe voor de bereidwilligheid waarmede zij hunne medewerking verleenden en hunne kopij ter uitgave afstonden.

Teneinde zoo veel mogelijk tegemoet te komen aan de bezwaren in Uwe vorige Vergadering door den Heer Dr. C.P. Burger Jr. geuit over de samenvoeging der beide bundels, liet het Bestuur afzonderlijke titelbladen met inhoudsopgaven drukken van elke

[p. 39]

der afdeelingen Handelingen en Levensberichten. Deze titelbladen zijn voor bibliotheken en belangstellende leden afzonderlijk verkrijgbaar gesteld.

Verdere uitgaven zijn dit jaar niet tot stand gebracht. Wel werd het een en ander ontworpen of voorbereid. Voor de langverwachte Inleiding en de Aanteekeningen op de Spelen van Corn. Everaert zal nu spoedig gezorgd kunnen worden, indien zoo aanstonds het voorstel van de Maandvergadering van 9 Mei door U mag worden aangenomen.