Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1843

III.

Het heeft der Maatschappij niet mogen gelukken meer dan ééne harer Prijsvragen beantwoord te zien, en wel slechts door één geschrift. Op de Prijsvraag, verstreken den 31 Dec. 1842, en aldus luidende:

1^o. Welken voor of nadeeligen invloed heeft de beoefening van vreemde, zoo oudere als nieuwere Letterkunde op de vorming van den Nederlandschen prosastijl gehad?

ontving zij één antwoord, geteekend met de zinspreuk:

2^o. ‘Voorliefde voor het Latijn, veelal geleerd eer nog het verstand gevormd was, en 't geen derhalve daar eene wending aan gaf, was steeds eene algemeene krankheid.’
Bilderdijk, Ned Spraakleer, bl. 90.

Waarover het navolgende praeadvies ter Algemeene Vergadering werd uitgebragt:

‘Alle vijf de beoordeelaars dezer Verhandeling komen daarin overeen, dat, terwijl de Maatschappij, voor het vak van Dichtkunde en Welsprekendheid, gevraagd heeft naar den voorof nadeeligen invloed der beoefening van vreem-

[p. 71]

de, zoo oude als nieuwe Letterkunde (d. i. Dichtkunde en Welsprekendheid) op de vorming van den Nederlandschen prosastijl, de schrijver van de ingeleverde Prijsverhandeling daarentegen, met ter zijde stelling van het voornaamste gedeelte der vraag, betoogd, heeft het nadeelige van de toepassing der Latijnsche Taalstudie op de Nederduitsche; dat hij, bij gevolg, niet alleen de vraag slechts ten deele beantwoord, maar ook, door gedurige verwarring van Letterkunde met Taalstudie, derzelver doel geheel gcmist heeft. Vier hunner verklaren zich, op dien grond, stellig tegen de bekrooning; waarmede de vijfde stilzwijgend instemt. Allen evenwel erkennen, dat dit stuk, uit des schrijvers bijzonder doel en oogpunt beschouwd, wezenlijke verdiensten bezit, en veelvuldige blijken draagt van grondige nasporing en geleerdheid, voor zoo verre zulks den invloed der Latijnsche Grammatica op de Nederduitsche en beider onderlinge vergelijking betreft; weshalve het den schrijver aan te raden zij, het resultaat zijns onderzoeks niet aan het publiek te onthouden, maar langs een' geschikten weg aan onze Taalbeoefenaren mede te deelen.’

Met dit praeadvies van de hiertoe benoemde Commissie (de HH. Bergman, de Gelder en Mr. H.W. Tydeman) heeft zich de Algemeene Vergade-

[p. 72]

ring eenstemmig vereenigd, en is diensvolgens het naambillet ongeopend verbrand.

Daar de Maatschappij het intusschen wenschelijk acht, dat de vraag uitgeschreven blijve, ten einde voor onzen Nederlandschen prosastijl een even doorwerkt stuk uit te lokken, als de bij het Koninklijk Nederlandsch Instituut bekroonde Verhandeling van den heer de Clercq voor onze dichtkunde is, besloot zij dezelve hiernevens op nieuw uit te schrijven, ter beantwoording vóór of op den 31 December 1844.