|
| |
| |
| |
De tweede gheschiedenisse.
Cabriua bemint Philandre, die haer oncuysheyt haet en versmaet, sy claecht haer man dat hy haer vercracht heeft, die doet hem in een toorn gheuanghen setten, sy doet haer man door hem ombrenghen, buyten zijn weten, doch vlucht met haer in zijn vaders huys, daer brengt sy hem om, met een medecijn, ende oock de vader van Philandre, eyntelijck is sy naer haer verdienste leuendich aen een staecke verbrant.
Ten tijden van den Keyser Eracles so wasser een Edelman van grooten huyse in Trachien, welcke hebbende twee sonen, sont den eenen genaemt zijnde Philandre, ten dienste vanden Keyser. In wiens Hof hy cordtale ende broederlijcke vrientschap ghemaect heeft met een Ridder van dier contreye, met name Argea, die te wijue hadde een vrouwe genaemt Gabrina, meer niet wterlijcke schoonheyt verciert dan met innerlijcke deuchden. Dese diende die daghelijcksche conuersatie van Philandre met haer man, begoste seer vierichlijck met zijnder minnen ontsteken te worden, Ia so verre comende dat sy alle eer ende schaemte op een zijde settende, t'selfde hem met suchten ende kermen te kennen ghegeuen heeft, dies Philandre eerst hem seer verwonderde, maer niettemin haer geraden heeft dat sy die oncuysche liefde soude laten varen, segghende dat hy om niemants wille die ontrouwicheyt aen zijn vrient betoonen soude, ia veel lieuer steruen, dan t'selfde te dencken, ende is also van haer ghescheyden. Niet lange daer na soo ia ghebeurt dat Philandre, rijdende na het | |
| |
huys van Argeo, onder weghen van een hoop rabauwen besprongen ende seer ghequetst worde, sulcx dat hy ghenootsaect geweest is daer te blijuen, om te doen sien naer zijn wonden: tot welcke tijden mede Argea om etlijcke saken vertrocken is, welcke oportuniteyt die Vrouwe nu waernemende, hem wederom van nieus aenghegaen heeft, met alderhande middelen, hoe wel te vergheefs, want Philandre t'selfde teghen staende, heeft met een groote stantuasticheydt, vreesende nochtans ofte hy int eynde mochte succomberen, al stil swijghende, hoe wel noch cranc zijnde van zijn quetsuren, zijn Harnas aengetoghen, ende is also heymelijck vertrocken, twelck sy vernemende begost groot misbaer te maken. Hier en tusschen is haer man t'huys gecomen, welcke siende dese turbatie, haer gevraecht heeft wat haer lette, twelck sy metten eersten weygherde te seggen, denckende alleen hoe sy haer soude wreceken, hebbende de liefde in een dootelijcken haet verandert, dies sy int eynde door die instantie (als het scheen) van haren man daer toe ghebracht zijnde, Aldus gheseyt heeft: Helaes, waer toe wil ick verhoolen houden het quaet dat ick in v absentie bedreuen hebbe? Want hoe wel het voor alle de werelt verborghen en waer, so ist nochtans Godt ende mijn conscientie kenlijc: Weet dan dat Philandre mijn eere met ghewelt my benomen heeft, ende die schelm vreesende v wedercomste, ende mijn claghen, is terstont vertrocken, welcke woorden sy met veel tranen gheuerselschapt heeft, Dies Argeo haer ghelouvende met haest zijn wapenen genomen hebbende, Philandre gheuolcht is om te wreeken de lachter die hy hem gedaen hadde, ende also hy alle die toepaden van dat quartier wel kende, heeft hy hem cortelijck achterhaelt, dies hy met een furie | |
| |
wttreckende zijn sweert, hem dapperlijck benochten heeft. Philandre niet mogende te woort comen om zijn excuse te doen, ende seer sieck zijnde van zijn voorgaende quetsuren, heeft niet moghen wederstaen, maer is ter aerden gheuallen. Dies tot hem seyde Argea: Dat en gheue Godt niet dat mijn rechtueerdige gramschap ende v onverdienste my make dootslager van de gheen die ick tot anderen tijden soo bemint hebbe, hoe wel na qualijcken gerecompenseert. Liever heb ick te toonen dat so ick beter gheweest ben dan ghy inde vrientschap, dat ick oock mede beter ben inde haet, so sal ick dan v faute straffen sonder mijn handen in v bloet nat te maken. Soo heeft hy hem dan ghenomen op zijn Peert, ende op zijn Casteel gheuoert, daer in een Toorn besluytende, daer hy hem ghecondemneert heeft eeuwelijck te blijuen, hoe wel hy gheen dinck gebreck en hadde dan alleen die vryheyt. Gabrina daghelijcx comende inde gheuanckenisse, liet niet af hem met soete ende dreyghende woorden aen te gaen om hem tot haer wille te brengen, maer geen steenrots staet vaster teghens die Zee-baren, dan Philandre tegen het bedriegelijck singen van dese smere, dies sy haer verloren arbeyt siende hem tot zijn groote blijschap niet meer is comen besoecken, maer ander middelen ouerdenckende hoe sy hem, ondanck zijn ghetrouwicheyt, tot haer oncuysche begheerte soude moghen brenghen. Ontrent het Casteel van Argeo woonde een Ridder, ghenaemt Morant, met welcke Argeo groote vyantschap hadde, om dees dan te betrapen, so heeft hy ghesimuleert te trecken in pelgrimagie nae Ierusalem, niemant zijn opset te kennen gheuende, dan zijn huysvrou, op welcke hy hem alleen betroude. Soo is hy dan smorghens vertrocken met onbekende | |
| |
wapenen, dwalende rontsom het huys of hy Morant soude connen vinden, camende tsauonts wederom door een secreete poorte, die hem zijn huysvrouwe opende, t'huys, sonder dat yemant van zijn huysghesinne hier yet af wiste, twelck hy veel daghen continueerde. Hier wt die boose vrouwe oorsaeck nemende, is ghecomen int gheuangenisse by Philandre, tot hem seggende met schreyende ooge hoe dat Morant vernomen hebbende het vertreck van haren man, ghecomen is by haer, haer stoutelijck ter oneere versoeckende, daer hy voeghende veel dreygemeynten, dat soo verre sy het selfde niet en dede, dat hy haer met huys met al aen brande steken sal, also dat sy ghedwongen was gheweest hem te verdachuarden te drie uren inde nacht, ende dat soo verre hy nu hadde eenighe liefde tot Argeo soo hy seyde, dat hy dat nu betoonen soude haer ende haer man van dese oneere beschermende, twelck oock lichtelijck om doen soude zijn, want sy hem in een camer sonder wapenen ende licht Marant leueren soude. Philandre sonder eenich achterdencken heeft haer terstont gheantwoort dat sy hem maer soude halen als hy gecomen soude zijn, ghewapent ofte onghewapent, dat hy zijn leuen voor die eere van Argeo wilde setten, des Gabrina haer seer blijde gheliet, savens Argeo t'huys ghecomen ende ontwapent zijnde heeft hem te ruste ghestelt, ende is terstont in slape (als een die moede is) gheuallen. Gabrina is by Philandre ghecomen ende heeft hem in haer mansCamer gheleyt, die welcks meenende Marant voor handen te hebben, heeft den ongheluckighen Argeo vermoort, de welcke noch onbekent ter aerden ligghende, soo heeft die valsche vrou het licht voort ghebracht, Philandre toonende wie dat hy hadde omghebracht, tot hem | |
| |
segghende: Dat soo verre hy haer nu niet en wilde gheheuen, dat sy by een roepen soude al haer volck om hem te doen vangen, ende schandelijck te doen steruen. Philandre siende wat hy gedaen hadde, bleef staen ghelijck een man die opghetrocken is. Daer na tot hem selfs comende, scheelde weynich of hy soude die vrou met zijn tanden verscheurt hebben, hadde hy niet ghevreest voor den schandelijcken doot, also dat hy (moetende van twee quaden het minste kiesen) haer belooft heeft haer voor zijn huysvrou te nemen, ende is alsoo met haer in zijn vaders huys ghekeert, hebbende het herte soo vol drucx geladen dat hy terstont daer na sieck te bedde gheuallen is. Gabrina merckende die innerlijcke haet van Philandre tegens haer, en oock mede, so ick dencke, van hem versaet zijnde, is met gheen minder gramschap tegens hem als tegens Argeo ontsteke, beginnende te ouerdencken met wat middelen sy hem mocht ombrenghen. Eyntelijck heeft sy daer toe gheuonden een out Medecijn, die de name hadde dat hy meer menschen naer pluto toesant door zijn fenijnen, als hy siecken ghenas, met zijn Siropen, met welcke sy ouer een ghecomen is, om een sekere penninck, Die daer na ghecomen is met den dootlijcken dranck ten huyse van Philandre, seggende dat sy seer goet was om hem te doen weder crijghen zijn oude gesontheyt. Maer Gabrina willende met eenen ombrengen, de ghene die haer soude mogen accuseren, heeft ghegrepen de hant van hem, so hy dien wtstack om den Dranc den cranclien te gheuen, tot hem segghende: Neen, also niet, ick en begheere niet, dat, die ic kso lief hebbe yet in soude nemen, sonder dat de Medecijn tselfde eerstmael proeft. De Doctor verbaest zijnde door deze woorden, en wist niet wat doen, om die cortheydt | |
| |
des tijts, maer ten laetsten om van hem geen quade suspitie te geuen, een weynich daer af gedroncken heeft, drinckende de siecke die reste, terstont daer na heeft de Medecijn willen t'huyswaert gaen om eenighe remedie daer tegen in te nemen, maer is hem t'selfde door die valsche vrouwe belet, segghende dat hy wachten soude tot datmen die operatie vanden dranck gesien soude hebben. Twelck hoorende de Medecijn ende zijn doot voor ooghen siende, heeft het altemale den vader ende broeder van Philandre ontdeckt, ende is also in haer presentie den ongheluckighen Philandre, die recht de geest ghegeuen hadde geuolcht. Terstont heeft men die quade vrouwe genomen, haer in een doncker gat settende, om haer nae haer verdiensten te doen steruen. Niemant en gaf daer eten dan alleen die vader van Philandre, met een knecht die hem het lich nae draech. Dese dienaer door het daghelijcx sien van Gabrina is op haer verlieft geworden, also dat hy weynich achtende zijn getrouwicheyt, middelen sochte om haer te verlossen, maer heeft het selfde niet connen volbrenghen, door dien de vader die sleutel droech van de ketene, daer mede sy aen een swaer broek vast ghemaect was. So ist op een tijt ghebeurt dat hy alleen by haer gecomen is, also dat die Heere sieckelijck geworden was, ende hem seer veel toe vertrouwende, so heeft die vrouwe hem desen raet gegeuen als dat hy zijn Heere met hem inde gheuanckenis comende soude vermoorden, ende also die sleutel van hem crijgen, ende om dat te beter te volbrenghen, se soude sy hem te voet vallen als ghenade begeerende, ende soude die voeten wel soo vast houden, dat hy hem niet en soude connen verweeren. Die ongetrouwe knecht desen raet hoorende, hoe wel het hem hert vochte, | |
| |
zijn Heere daer hem so veel goets af geschiet is, te vermoorden, nochtans die selfde gheuolcht heeft, met haer heymelijck wech vluchtende. Maer soe het spreeck-woort seyt: Hy vliecht ofte loopt die daer misdoet, altijt volcht heur die wrake met haer manckende voet, soo ist haer ghebeurt, want niet verre ghevlucht zijnde, zijnse gheuallen in handen van een deel Snaphanen, die hem opghehangen, ende haer om haer oncuysheyt te versaden geuanghen hebben, met welcke sy vanden Officier gheapprehendeert is, ende naderhandt, door het vervolch van die broeder van Philandre, leuendich aen een stake verbrant.
|
|
Auteursrechtvrij