Indische Letteren. Jaargang 37

[p. 1]

[Nummer 1]

Redactioneel

Op vrijdag 1 oktober 2021 hield Siegfried Huigen, hoogleraar Nederlandse letterkunde aan de universiteiten van Wrocław en Stellenbosch, in Leiden de Vijfde Indische Letterenlezing. Die lezing werd vijf jaar geleden in het leven geroepen om nieuwe perspectieven op de studie van de Indische letteren centraal te stellen.

Huigen is in onze Werkgroep geen onbekende. Al in 1995 publiceerde hij in Indische Letteren het artikel ‘De representatie van de kolonie. Enkele gedachten over het onderzoek van koloniale teksten’. Sindsdien heeft hij meermalen in ons tijdschrift gepubliceerd, vooral over François Valentyn. Huigen heeft tal van boeken op zijn naam staan, waaronder De weg naar Monomotapa (1996), Verkenningen van Zuid-Afrika (2007) en Knowledge and Colonialism (2009). Momenteel bereidt hij een boek voor over de productie van kennis in Oud en Nieuw Oost-Indiën van François Valentyn.

De titel van zijn Indische Letteren-lezing was ‘Kennis van de kolonie’. Koloniale literatuur dankt haar ontstaan aan het streven de vreemde werkelijkheid van de kolonie bevattelijk te maken. De auteurs ervan probeerden hun observaties en ervaringen over te dragen aan een lezerspubliek dat meestal weinig van de kolonie afwist. Het ging daarbij om allerlei vormen van kennis: van de geografie en de natuur, de ‘inlanders’ en de koloniale gemeenschap, oorlog of het koloniale beleid. Tijdens zijn lezing hield Huigen een pleidooi om meer onderzoek te doen naar dit soort kennis in de studie van de Indische letteren vanwege het fundamentele belang ervan. Het biedt bovendien de mogelijkheid de verbindingen van de Indische literatuur met andere sociale domeinen beter te belichten. Kennis heeft de eigenschap dat ze tussen sociale en geografische ruimtes kan bewegen. Mondeling overgeleverde, Aziatische kennis van de natuur kon bijvoorbeeld worden opgenomen in Nederlandse publicaties en zodoende een westers publiek bereiken, en beschrijvingen van de Indische sociale werkelijkheid konden van invloed zijn op koloniaal beleid. In de vakliteratuur wordt in dit verband over de ‘circulatie’ van kennis gesproken.

Dankzij de versoepelde coronamaatregelen kon de Indische Letteren-lezing tot onze vreugde met publiek plaatsvinden. Hier wordt de lezing nu in uitgebreide vorm gepubliceerd. Dit eerste nummer van onze jaargang 2022 is geheel aan Huigens lezing gewijd, zodat u een en ander nog eens rustig kunt nalezen. Zoals u kunt zien, heeft Indische Letteren een nieuwe lay-out gekregen. We hopen dat vorm en inhoud u zullen bevallen.

[p. 2]

2022 wordt een jaar waarin veel over Nederlands-Indië, Indonesië en de dekolonisatieoorlog zal worden gepubliceerd. Zo verschijnen er bij Amsterdam University Press twaalf boeken die voortkomen uit het grote, door de Nederlandse overheid gefinancierde onderzoeksprogramma Onafhankelijkheid, dekolonisatie, geweld en oorlog in Indonesië, 1945-1950. In het eerste kwartaal komt van Harm Stevens het boek Revolusi! uit, behorend bij de tentoonstelling in het Rijksmuseum, waarin de Indonesische onafhankelijkheidsstrijd wordt bezien door de ogen van mensen die er zelf bij waren. Ook het drietalige Beelden van de Indonesische onafhankelijkheidsoorlog 1945-1949 (in het Engels, Indonesisch en Nederlands) van Sander van der Horst, Linde Lammers en Melle van Maanen verschijnt dit jaar. Het beeldmateriaal dat zij gebruikten, is vooral afkomstig uit de collectie van het KITLV. Er is dus wat betreft de geschiedschrijving van (het einde van) het koloniale verleden in ‘de Oost’ veel om naar uit te kijken!

We wensen u veel leesplezier en hopen u komend jaar weer bij onze activiteiten te begroeten.