De Huisvriend. Nieuwe serie. Jaargang 4

[p. 217]

Meta van Bingerden.
Door Th.A. Quanjer.
(Vervolg van blz. 213.)

VI.

Breng nooit verborgen kwaad

van iemand aan den dag;

Hem schendt ge, en werpt meteen

een vlek op uw gedrag.

E. Laurillard.

't Kan geen verwondering wekken, dat er Donderdags afgeweken wordt van den regel van vroeg opstaan. Met de logé's is vóór het scheiden de afspraak gemaakt, dat men zich eerst aan het tweede ontbijt zal vereenigen.

volendam: botter aan de kade.

Meta is evenwel niet al te laat naar beneden gekomen, om te zorgen, dat de gasten straks weer behoorlijk kunnen worden ontvangen. En toch blijkt het haar, dat zij nog niet eens de eerste bij de hand is; want ze ontmoet mevrouw in de eetkamer, terwijl ze Willem de plaats ziet inwandelen met Moor, den Newfoundlander, die hem vroolijk blaffende tegemoet snelde.

‘Heeft mevrouw nog wat kunnen slapen?’ is hare belangstellende vraag, als zij de kamer binnenkomt.

‘Dat schikt nogal, kind!’ is het antwoord. ‘Ik slaap nooit zoo heel vast; maar 'k heb toch een paar uurtjes tamelijk gerust. Ik ben eerst te acht ure voorgoed wakker geworden,

[p. 218]

door het geklingel der bellen van het paard voor een houtwagen, die voorbij mijn ramen reed. Toen ben ik maar opgestaan, om er een oog op te houden, dat de boden den boel behoorlijk opruimden. Er is dan ook al heel wat aan kant gebracht! Maar - wat ik vragen wilde - heb je je gisteravond nogal goed geamuseerd?’

‘O, heerlijk, mevrouw! Ik vond het erg leuk, en genotvol. Vooral ook in het bosch was het verrukkelijk, en...’

‘Dàt kan ik me voorstellen!’ valt hier de schelle stem in van Marie, die de kamer komt binnenstuiven. ‘Natuurlijk! - De juffrouw vond het verrukkelijk! - Moeder! ik zal u daarvan de reden vertellen.’

En, terwijl Meta haar aanziet met groote, verbaasde oogen, vervolgt Marie driftig:

‘Ja, ja! - Het juffertje vond het verrukkelijk, zoo allervertrouwelijkst te zitten keuvelen, zoover van het gewoel, in den koepel, waar men haar niet zoo licht zou komen storen; maar...’

‘Ik begrijp niet,’ valt Meta verwonderd in, ‘hoe dat...’

‘Laat me asjeblieft uitspreken! Straks zal het uw beurt zijn!’ herhaalt de andere, zich steeds meer opwindende. ‘U dacht dus, zooals ik zeide, daar ongestoord uw rendez-vous te kunnen houden. Maar - men heeft uw gangen nagegaan mejuffrouw! - en men is op die wijze getuige geweest van uw onwelvoeglijk gedrag, - om er geen ergeren naam aan te geven!’

‘Marie!’ zegt thans mevrouw op gebiedenden toon. ‘Ik verzoek je te zwijgen! Zie je dan niet, dat je het kind pijn doet? Foei! Kan je nu zelfs in je bruidsdagen je slechte humeur niet beter bedwingen? Je moest je schamen! Kom hier, Meta!’ spreekt ze dan tot het meisje, dat bloost van verontwaardiging, òf van schaamte.

En terwijl Meta bescherming vindt aan de zijde harer moederlijke vriendin, vervolgt Marie op iets minder driftigen toon:

‘Wilt u weten, moeder, hoe ik zóó heb durven spreken? Dan zal ik u vertellen, dat ik zelve de persoon ben, die toevallig in de gelegenheid werd gesteld, om - ofschoon van háár onzichtbaar - toch als facheuse troisième tegenwoordig te zijn bij de bewuste samenkomst. Nu zult u wel niet meer aan mijne beschuldiging twijfelen. Trouwens, Van Elsweerd zal het gaarne willen bevestigen.’

Thans richt Meta zich op uit de liefderijke armen, die haar omvat hielden. Een traan, die haar onwillekeurig ontvallen is, trilt nog in haar wimpers, terwijl ze, het hoofd fier omhoog, zich plaatst tegenover hare beschuldigster, en deze op waardig kalme wijze de eenvoudige woorden toevoegt:

‘Mejuffrouw! Ik verzeker u ten stelligste, dat ge u moet hebben vergist, - op welke wijze - dat is me geheel onverklaarbaar.’

En zich vervolgens tot mevrouw keerende:

‘Ik ben niet in den koepel geweest, mevrouw! Ik heb zelfs geen stap verder gezet dan het verlichte berkenbosch.’

Inmiddels heeft Willem, van zijne wandeling terugkeerende, op eenigen afstand de stemmen hooren weerklinken, en, meenende, dat men het zoo druk heeft over het welgeslaagde feest, verhaastte hij zijne schreden, ten einde deel te kunnen nemen aan het blijkbaar zoo geanimeerde gesprek. Hij is dus volstrekt niet voorbereid op eene dergelijke, hevige scène. Nu hij, bij de deur van de eetkamer staande, evenwel zijne blikken laat varen over de aanwezige personen, op wier gelaat zooveel uiteenloopende gemoedsbewegingen te lezen staan, wil hij terugkeeren, om niet onbescheiden te wezen. Terwijl hij zich afwendt, in de hoop, zich onbemerkt te kunnen verwijderen, grijpt Marie hem bij den arm, en vraagt zij driftig, met schelle stem:

‘Hoe kom jij aan die sortie, Willem?’

En Willem, die werkelijk het genoemde voorwerp op den arm draagt, kijkt zijn zuster een oogenblik verbijsterd aan, maar antwoordt vervolgens op kalmen toon:

‘Wel! Ik heb die zooeven vinden liggen in den koepel toen ik er langs wandelde. Ik meende, dat ze aan mejuffrouw Meta toebehoorde.’

‘Juist!’ roept Marie triomfantelijk uit. ‘Zul je het nu nog durven ontkennen, juffertje?’

Het is thans de beurt aan mevrouw, om hare gezelschapsjuffrouw wel wat verwonderd aan te zien. Deze evenwel toont, zich al zeer weinig aan te trekken van deze nieuwe quaestie; ten minste ze antwoordt eenvoudig, terwijl ze Marie onbevangen aanziet:

‘O, die sortie? Och, die heb ik gisteravond in de pauze uitgeleend.’

‘Wat een banaal excuus,’ roept Marie uit. ‘Maar kom aan, vertel ons dan eens gauw aan wie je haar afgestaan hebt.’

‘Ik verkies het u nu eens niet te zeggen - wat u er dan ook van denken moogt,’ is het eenigszins ironisch kalme antwoord.

En vervolgens zich weer tot mevrouw richtende, zegt Meta met bewogen stem:

‘U zult me wel willen vergunnen dat ik naar mijn kamer ga? U begrijpt dat dit gesprek niet erg plezierig voor me geweest is. Mag ik u straks een oogenblik spreken - alléén?’

‘Wel zeker, Meta,’ is het antwoord. ‘Ik begrijp volkomen dat je je een oogenblik wenscht af te zonderen. Over een half uurtje zal ik je komen opzoeken.’

Na haar vertrek volgt er nog een kort onderhoud tusschen de drie familieleden, waarvan het eindresultaat is, dat de bruid heden, wegens hoofdpijn, hare kamer zal houden. Van Elsweerd en de logé's zullen hare ongesteldheid wel willen beschouwen als een gevolg der vermoeienissen van gisteravond.

Willem, die zoo geheel ongewenscht betrokken is geworden in die onaangename zaak, welke hem door zijne zuster duidelijk gemaakt is, heeft zich met geen enkel woord gemengd in het twistgesprek, maar zich in stilte voorgenomen om de juiste toedracht der zaak op te sporen.

Mevrouw begeeft zich, na het eindigen der discussie in de eetkamer, tot Meta, die haar opwacht met de vraag:

‘Gelooft u heusch aan mijn onschuld, mevrouw?’

‘Maar kind! Hoe kun je daaraan twijfelen? Heb ik je dat niet dadelijk getoond? 't Is waar - na Willem's woorden heb ik je een paar seconden verwonderd aangekeken; dat heb je misschien opgemerkt. Maar ik heb er geen oogenblik aan gedacht, dat je schuldig zoudt kunnen wezen aan iets onbehoorlijks.’

‘En - vergeef me dat ik u nog een paar vragen ga doen. Staat u er bepaald op, te weten aan wie ik mijn sortie heb uitgeleend? In dat geval zal ik het ú in vertrouwen vertellen. Doch als u, zonder dat, geloof slaat aan de reeds door mij afgelegde verklaring, dan zou ik liever ook voor u den naam willen verzwijgen. Ik zou ongaarne die andere in opspraak of in ongelegenheid brengen.’

‘Braaf kind!’ roept mevrouw aangedaan uit. ‘Neen, ik begeer den naam volstrekt niet te weten.’

‘Ik dank u hartelijk, mevrouw, voor uw groot vertrouwen. Zoudt u het evenwel niet raadzaam achten, dat ik tot na het huwelijk naar mijn voogd terugkeerde?’

‘Neen kind, daar heb ik bepaald op tegen. Je zoudt juist door heen te gaan den schijn aannemen tegenover kwaadgezinden, alsof je je trachtte te verbergen, en dàt mag ik niet toelaten.’

‘Dan zult u me toch wel willen toestaan, dat ik me onttrek aan de kleine plichten, die ik als bruidsmeisje op me genomen heb, niet waar? U beseft dat ik, na hetgeen zooeven is voorgevallen....’

‘Ik ben dat volkomen met je eens,’ is mevrouws antwoord. ‘Gelukkig kan je niet veinzen. Van nu af aan ontsla ik je van dien post. 't Spijt me thans genoeg dat juist ìk

[p. 219]

er zoo op aangedrongen heb; Marie had liever eene andere gekozen. Maar komaan, wees nu weer dezelfde als altijd. Zie me eens vriendelijk lachend aan. Zóó! niet gaan treuren, hoor! Marie zal gauw genoeg spijt hebben van hare leelijke woorden. Beschouw mij maar gerust als je moeder. Je bent me reeds lief geworden alsof je mijn eigen kind waart.’

En de waardige vrouw bezegelt hare woorden met een kus, terwijl Meta oprecht en kinderlijk dankbaar voor haar nederknielt en de haar streelende handen aan de lippen drukt.

De afwezigheid der bruid veroorzaakt wel eenige stoornis in den gewonen loop der zaken, doch voor sommigen geeft deze gedwongen interruptie der feestelijkheden toch ook wel wat verademing; terwijl men hoopt en vertrouwt dat de ongesteldheid niet ernstig, noch van langen duur zal wezen. Na den lunch gaat iedereen zijns weegs.

Willem grijpt deze ongezochte gelegenheid gretig aan tot volvoering van zijn hierboven genoemd voornemen, dat, eerst slechts eene vage idee vormende, bij eenig nadenken gaandeweg gerijpt is tot een vast plan.

Doordat hij, overeenkomstig zijne plichten als gastheer, gisteravond nauwkeurig gelet heeft op den geregelden gang van zaken, heeft hij méér waargenomen en opgemerkt dan de anderen, die hoofdzakelijk slechts met hunne eigene belangen vervuld waren.

Zoo is het hem onder meer opgevallen, dat mijnheer Van L..., advocaat en procureur te Arnhem, bijzonder veel werk maakte van mejuffrouw Sophie B..., dat deze, op in 't oog vallende wijze, zich die hulde liet welgevallen, dat dit paar na de pauze, terwijl de andere gasten hunne plaatsen voor de ‘lanciers’ reeds lang hadden ingenomen, vrij verhit was komen aanloopen, en dat zij bij den ‘cotillon’ haast onafscheidelijk van elkaar geweest waren. Nog was zijne aandacht getrokken geworden door de omstandigheid, dat diezelfde juffrouw Sophie méér gedecolleteerd was geweest dan de andere bruidsjuffers. Zou het derhalve zoo heel onmogelijk zijn, dat juffrouw Sophie behoefte gevoeld had om Meta's sortie ter leen te vragen, toen zij eene wandeling ging doen met mijnheer Van L...?

Willem laat de waggonnet inspannen en rijdt met spoed naar Arnhem, van waar hij weer tijdig genoeg terugkeert, om door de logé's bijna niet gemist te zijn geworden.

Het is nog een groot uur voordat de etensbel zal luiden, en Willem gaat zijne moeder opzoeken, die zich in den namiddag eenigen tijd op hare eigene kamer heeft teruggetrokken.

‘Zou het u niet hinderen,’ vraagt hij, ‘als ik u een poosje gezelschap kwam houden?’

‘Wel neen, jongen, waar denk je aan? We hebben in deze drukke dagen zoo weinig gelegenheid om eens een oogenblik kalm te praten, dat het me een genoegen is, je zoo heel alleen bij me te hebben. Kom, ga hier naast me zitten en vertel me dan eerst eens, waarheen je straks geweest bent met de waggonnet.’

‘Juist daarover wilde ik me met u onderhouden, moeder. U moet weten dat ik door verschillende gegevens op het denkbeeld was gekomen, dat Mr. Van L... misschien de man zou wezen, die mij de noodige inlichtingen kon verschaffen omtrent de twee personen, die zich gisteravond, volgens Marie, in den koepel bevonden hebben. Om die reden bracht ik hem straks een bezoek, als gevolg waarvan ik hem, na eene lange redeneering, eene bekentenis heb ontlokt, die geheel en al de juistheid mijner veronderstelling bevestigd heeft. Ik weet thans volkomen zeker, wie de bewuste jonge dame geweest is. Ik heb evenwel, om tot deze wetenschap te geraken, mijn eerewoord moeten geven, haar aan niemand, ook niet aan u, te zullen verraden.’

‘Och, kind,’ zegt zij, ‘ik ben er zoo weinig nieuwsgierig naar. 't Is mij voldoende te weten, dat Meta met het gevalletje niets heeft uit te staan, en dat wist ik toch heel zeker. Maar zeg eens, waarom stel jij nu juist zoo'n groot belang in die geschiedenis?’

‘O, eerstens, moeder, beschouw ik uwe gezelschapsdame als een lid van ons gezin en ik mag dáárom reeds niet dulden, dat er onverdiend ook maar het minste smetje op haar zou blijven rusten. En dan, moeder, ik zal het u in Godsnaam maar ronduit bekennen! - ik ben dol verliefd op haar!’

‘Mijn hemel, Willem, wat zeg je daar?’ vraagt mevrouw snel opstaande en hem verbaasd aanziende.

‘Vindt u dat zoo onnatuurlijk, moeder? Doe ik er u véél verdriet mee?’

‘Neen, mijn jongen, geen van beide. Maar die bekentenis komt zoo onverwachts. Ik heb er niets van bemerkt. Je kunt dus begrijpen dat ik er erg van opzie. En heb je er Meta al over gesproken?’

‘Met geen enkel woord, moeder. Het is trouwens mijzelven eerst vanochtend recht duidelijk geworden, op het oogenblik, toen ze zoo schandelijk door Marie werd belasterd en zij zich zoo waardig gedroeg tegenover de beschuldiging.’

‘Wat nu te doen?’ herneemt mevrouw, ‘Meta had het plan gevormd om eenige dagen naar haar voogd te gaan, wat ik haar evenwel ontraden heb. Zou het nu niet beter zijn dat ze toch ging?’

‘Om 's hemelswil niet, moeder! U weet immers dat mijn verlof uit is bij de voltrekking van het huwelijk, en dat ik me den dag daarop naar het wachtschip te Hellevoetsluis moet begeven. Zou u me nu die enkele dagen willen berooven van het geluk haar te zien? Neen, dat kunt u niet willen. Ik beloof u dat ik verstandig zal wezen en sterk genoeg om aan niemand iets van mijn gevoelens te laten blijken. U vertrouwt me toch immers, moedertje? En dan - als ik weg ben - moest u haar eens zien te polsen, en - of bent u er misschien niet zoo bijzonder mee ingenomen?’

‘Willem, ik mag niet jokken en dus, ronduit gesproken, wat je me daar hebt opgebiecht - vervult een wensch, dien ik reeds geruimen tijd in stilte heb gekoesterd.’

En de goede moeder omhelst hartstochtelijk haar eenigen zoon, tranen stortende van blijde ontroering.

Willem houdt zijn woord, hoeveel inspanning het hem moge kosten; hij weet zijne gevoelens voor aller oogen - ook voor Meta - in bedwang te houden.

Den volgenden Donderdag wordt het huwelijk voltrokken in de stad en ingezegend door den dominee van het kerkje op de heide.

Des Vrijdagsochtends begeeft de Marine-officier zich naar zijn wachtschip.

VII.

Aldus aanvaardde hij den tocht

te land en over zee -

En zeegnend trok het lieflijk beeld

der Jonkvrouw met hem mee.

W.J. Hofdijk.

Mevrouw Van Voorst is het verzoek van haren zoon indachtig, en nauwelijks is de laatste logé vertrokken en de oude kalmte op Heiderust teruggekeerd, of zij neemt het gezellige theeuurtje waar, om aan Willem's wensch te voldoen.

‘Wel, Meta,’ zoo begint ze het onderhoud, ‘wat zullen we het voortaan met ons tweetjes erg stil hebben. Zie je er niet een beetje tegen op?’

‘Volstrekt niet, mevrouw. We komen nu eigenlijk pas in den toestand, dien u me in uw eersten brief hebt omschreven. U deedt me toen het voorstel als gezelschapsjuffrouw uwe eenzaamheid te komen deelen, en ik heb dat

[p. 220]

aanbod, zooals men het noemt, met beide handen aangegrepen. Ik zou zelfs tevreden geweest zijn in elke afhankelijke positie, mits er slechts niet al te slaafsche diensten van me gevorderd zouden worden. En, wat is nu het geval? U hebt me aanstonds zóó lief ontvangen en me vervolgens het verblijf alhier zóó aangenaam gemaakt, dat ik de afhankelijkheid nog nauwelijks heb kunnen voelen, en dat ik mijne betrekking gerust eene hoogst benijdenswaardige mag noemen.’

‘Ik ben zeer blij,’ herneemt mevrouw, ‘dat we het dus van beide kanten zoo buitengewoon goed hebben getroffen. Zooals ik je onlangs al eens gezegd heb, je bent me lief geworden alsof je mijn eigen kind waart.’

‘O mevrouw!’

En dan vervolgt deze, Meta's handen in de hare nemende:

‘Ik heb zoo'n behoefte aan liefde, en, zooals je gezien hebt, Marie heeft me in dat opzicht niet al te veel verwend. En Willem? Ja, die hield steeds van zijn moeder, dat is waar. Doch hij is tegenwoordig zoo zelden bij me. En dan ook - er zou een tijd kunnen komen dat eene andere liefde zijn hart in beslag nam; dat is zoo de gewone loop der natuur, en in dat geval zou zijn moeder gauw hebben afgedaan.’

‘Maar, dat behoeft immers het geval niet te zijn, mevrouw!’

‘Hoe bedoel je dat, Meta?’

‘Wel! Als uw zoon zich eene vrouw kiest, dan kan het toch haast niet anders, of ze moet ook u leeren liefhebben, en, zoodoende zoudt u er dus slechts bij kunnen winnen.’

‘Ja! Misschien! Bijvoorbeeld, als die vrouw eens op jou mocht gelijken!’

(Wordt vervolgd.)