De Huisvriend. Nieuwe serie. Jaargang 4

Meta van Bingerden.
Door Th.A. Quanjer.
(Vervolg van blz. 204.)

Bedoelde vereeniging bestaat uit een gezelschap van voor het meerendeel adellijke heeren en dames uit de provincie Gelderland, voornamelijk dezulken, die op de buitens in de omstreken van Arnhem wonen. Eenige officieren van de rijdende artillerie, en ook enkelen van de cavalerie uit Zutfen en Deventer, hebben zich daarbij aangesloten.

De niet-militairen zijn meerendeels gedost in een kostuum, bestaande uit nauwe witte broek met kaplaarzen, rooden rok en hoogen hoed of jachtpet, wat tusschen de uniformen en amazonen een eigenaardig effect teweegbrengt.

Van eigenlijk jagen is hier geen sprake: een stuk vleesch of een bosch stroo, waar vossen op hebben gelegen, wordt van te voren gesleept langs den heidegrond tot naar de plaats, die is aangegeven als einddoel van den tocht. De scherpe reuk der honden moet het spoor zoeken van het aldus voorgestelde wild.

Die honden, een ‘meute’, ongeveer ten getale van dertig en alle van hetzelfde ras - fox-hounds - en dezelfde kleur, worden speciaal tot deze jachten afgericht en staan daartoe onder oppertoezicht van een der leden, ‘master’ genaamd, die de gansche vossenjacht regelt.

Zooals afgesproken werd, begeven de jongelui van Heiderust, bij wie zich aansluiten de beide dochters van den dominee, Jacoba en Johanna, te halftwaalf zich naar het punt van bijeenkomst.

Van Elsweerd neemt met zijne dames eene goede plaats in bij het kreupelhout, dat aan den linkerkant de heide omzoomt. Meta en de twee zusters zijn eenige passen vooruitgegaan, het aanstaande bruidspaar aldus aan zichzelf overlatende.

De twee aan twee aan elkander gekoppelde honden worden reeds aangebracht door de als jockeys gekleede helpers - whips - die hen vasthouden aan lange touwen, welke aan de halsbanden bevestigd zijn.

Gaandeweg komen de deelnemers van verschillende kanten aangereden; en zoodra allen zoo ongeveer bijeen zijn, geeft de ‘master’ het bevel, de honden van hunne banden te ontdoen. Toch moeten ze nog bij elkander worden gehouden door de whips, die voorzien zijn van lange zweepen, totdat het sein van den aftocht zal worden gegeven. Een daartoe gehuurde jongen neemt de halsbanden in ontvangst, om ze na het vertrek van den jachtstoet naar huis te brengen.

Op dit oogenblik laat een, zoo kersversch van de academie gekomen luitenant der huzaren, in overmoed zijn paard een beetje huppelen en springen, waardoor de drie jonge dames eenigszins verschrikt worden en de wijk nemen in het kreupelhout. Hierop roept de officier lachende tot den ‘master’, die zich in de nabijheid bevindt:

‘Sapristi! - Me dunkt, die meisjes konden best de banden naar huis brengen! - Niet waar, lieve juffers? - Maar zie eens, wat een snoesjes, vooral die ééne, hè?’

Van Elsweerd heeft het uitwijken der vriendinnen gezien en de woorden van zijn jeugdigen krijgsmakker gehoord. Hij laat daarom den arm zijner beminde los, en haast zich tot den cavalerie-officier, die juist zijn paard rechtsomkeert doet maken, ten einde zich in een galopje te begeven naar den stoet, die, op het juist gegeven sein - gone away! - zich in beweging gaat stellen. Hij treedt hem in den weg met de woorden:

‘Een oogenblik, mijnheer! Vóór u verder gaat, wenschte ik gaarne de bedoeling te weten van de zooeven door u tot die dames gesproken woorden!’

De ander, zijn paard inhoudende, antwoordt op wel wat hoogen toon:

‘Ik heb de eer niet, u te kennen, en dus...’

Doch Van Elsweerd heeft reeds een visitekaartje voor den dag gehaald; en als de huzaar door de inzage daarvan bemerkt, dat de vraag gedaan is door iemand, die een hoogeren militairen rang bekleedt, vervolgt hij:

‘O! - Pardon, mijnheer Van Elsweerd! - Ik ben de G.... - Ik wist niet, dat ik de eer had...’

‘Wees dan zoo goed, nu ge mij kent, op mijne vraag te antwoorden!’ valt Van Elsweerd hem eenigszins driftig in de rede.

‘Welke bedoeling?’ is het nog steeds ontwijkende antwoord; en dan, als de ander blijkbaar met moeite zijn ongeduld bedwingt: ‘Och! - niets kwaads!’

‘Die dames,’ herneemt Van Elsweerd, ‘behooren tot mijn gezelschap; en ik mag niet dulden, dat zij worden aangesproken op een wijze, die niet overeenkomstig is met de égards, welke men haar behoort te bewijzen.’

‘Zooals ik u reeds zeide,’ klinkt het thans meer verontschuldigend, ‘bedoelde ik niets kwaads!’ - Doch, begrijpende, dat de tegenpartij met die weinige, niets-zeggende woorden geen genoegen zal nemen, vervolgt hij eindelijk op een wel wat beschaamden toon:

‘Wil het derhalve beschouwen als eene aardigheid, die ik me veroorloofde tegenover een paar mij onbekende dames. Ik hoop dat zij me zullen excuseeren.’

‘In dat geval,’ zegt Van Elsweerd, ‘verklaar ik me voor voldaan, en zal ik u niet langer ophouden.’

En, na een militair saluut voor zijn meerdere en eene lichte buiging voor de jonge dames, geeft de huzaar zijn paard de sporen en spoedt hij zich naar zijn gezellen, waarvan reeds eenigen verre vooruit zijn.

Dit kleine tooneel is in korten tijd afgespeeld; en Van

[p. 211]

Elsweerd begeeft zich, na lachende eenige woorden te hebben gewisseld met Meta en hare vriendinnen, terug naar Marie, die is blijven staan ter plaatse, waar hij haar zooeven verliet.

Ook zij heeft de woorden van den jeugdigen officier vernomen, doch zich niettemin boos gemaakt op Van Elsweerd, die háár, meent ze, verwaarloosde ten behoeve van dat gezelschapsjuffertje. - Moest hij voor die zoo galant in de bres springen? - Was er aan zoo'n nest dan zooveel verbeurd? - Die is toch immers niet veel méér dan een dienstbode! - Och! de luitenant had zeker hare groote handen opgemerkt, en haar dáárom zulk een dienst willen opdragen! - En dan die twee andere nufjes! Zijn ze het waard, dat er zooveel drukte om gemaakt moet worden? - Zulke kinderen! - Moest Van Elsweerd om zoo'n nietigheid ruzie gaan maken, en haar - bijna zijne bruid - aan haar lot overlaten?

Geen wonder, dat ze hem tamelijk koel ziet terugkomen en hem geruimen tijd haar kwade luim blijft toonen.

Inmiddels gaat de jachtstoet voort over de heide in de richting van Deelen, een gehucht op een uur afstand, welk plaatsje van uit de verte een verrukkelijk aanzien oplevert. Te midden der uitgestrekte, thans grauw-paarse heide, steekt het daarboven schilderachtig uit met zijne groene boomen en tegen de glooiing gebouwde boerenerven. Een smal beekje, dat er als door den staf eens toovenaars uit het mulle zand te voorschijn geroepen werd, maakt het plekje zóó vruchtbaar, dat het als eene oase afsteekt tegen den bijna onafzienbaren niet ontgonnen bodem.

En verder jaagt het gezelschap in onstuimige vaart voort in oostelijke richting, waar de ruiters eindelijk aan den blik der toeschouwers worden ontrokken door eene nieuwe verhevenheid.

Meta's oogen hebben geglinsterd van genoegen bij dit ongewone schouwspel, en den vroolijken stoet nauwlettend gevolgd in al zijn bewegingen. Het voorval van straks met dien luitenant is haar geheel uit de gedachte, totdat ze er plotseling aan herinnerd wordt door de als een bevel klinkende vraag van Marie:

‘Mejuffrouw Van Bingerden zal wel zoo goed willen zijn mijn sjaaltje mee naar huis te nemen?’ hierbij haar belastende met het genoemde voorwerp. Vervolgens neemt Marie den arm van haren verloofde, en ze verwijdert zich zonder verder acht te slaan op het drietal meisjes, die, druk pratende over alles wat ze zagen, samen huiswaarts keeren. Nauwelijks hebben zij den hoek van het kreupelhout bereikt, of ze zien mevrouw Van Voorst tot haar komen aan den arm van een marine-officier, die door de domineesdochters onmiddellijk herkend wordt en voor Meta veel gelijkenis heeft met het bewuste adelborsten-portret.

‘Meta!’ zegt mevrouw, haren stap verhaastende, op blijden toon. ‘Mag ik je mijn zoon Willem voorstellen? Jacoba en Johanna hebben hem zeker wel herkend? - Zijn bezigheden aan boord waren reeds heden vroeg afgeloopen; en hij heeft zich toen, als een brave jongen, gehaast om zijne oude moeder te komen verrassen.’

V.

En zie, gunds wiejer,
Ien 't huus vol praal en pracht.
J.J. Cremer.

't Is de volgende week, Woensdagmiddag, dus een halve dag vacantie voor de schooljeugd, die zich joelende geschaard heeft vóór het hek van Heiderust, in het blijde vooruitzicht van eenige uren ongestoord genot. Met glinsterend-verbaasde blikken turen zij naar de groote toebereidsels, die in en bij de villa gemaakt worden; en zij deelen elkander met zenuwachtig opgewonden woorden hunne opmerkingen mede:

‘Hè! Kiek is! 't Huus is heelemaal gruun gemaakt!’

‘Ja! en een boel blommers heb ik er zien brengen!’

‘Ik ook! En een groote ruuker van de “bron” van de “ziep”!’

‘Zouwe der ook van die mooie pepiere blommers in het gruun komme?’

‘Loop hen, jong! - Waar denk ie an?’

‘Nou! Waarum worre dan die touwe in de boome vastgebonde?’

‘'t Is nietis! Hoor die! Dat zien geen touwe! Dat zien iezers, um de lichies an te hangen!’

En de het laatst sprekende dreumes heeft gelijk. Onder oppertoezicht van den tuinman en den huisknecht zijn eenige werklieden druk bezig, den omtrek der woning gereed te maken tot een schitterend avondfeest, dat heden zal worden gegeven.

Tot nu toe zijn de bruidsdagen tamelijk stil, en hoofdzakelijk in den familiekring, voorbijgegaan; doch op aandringen van Willem werd er besloten, ten minste één enkel meer uitgebreid feest te organiseeren, dat tevens zou kunnen dienen tot receptie, en waartoe een aantal goede vrienden is uitgenoodigd geworden.

Het programma voor dezen dag werd door hem opgemaakt, in overleg met zijne moeder, die haren zoon, voor den korten tijd, dat hij met verlof is, niets kan weigeren. Ofschoon zij hem opmerkzaam maakte, dat de almanak reeds het begin van den herfst had aangekondigd, liet hij er zich niet van afbrengen, om alles in orde te maken tot een buitenfeest, in de hoop dat het weer zou willen medewerken.

Een ruim plankier, een muziektent en een buffet werden opgesteld achter het huis, terzijde van het berkenbosch, om den genoodigden een bal champêtre aan te bieden.

De hoop op behoorlijke medewerking van het vaak zoo grillige weer wordt ditmaal niet beschaamd: terwijl de windvaan Zuid-Zuid-Oost wijst, gaat de barometer sedert eergisteren langzaam vooruit; en, nu de bepaalde dag is aangebroken, heeft men een temperatuur, zoo lekker als men maar verlangen kan, en voorspelt de afwezigheid van wind een goed slagen van de illuminatie.

Het ijzerdraad wordt gespannen door en langs de veranda, en van boom tot boom rondom het huis en het berkenbosch. Duizenden vetpotjes en gekleurde lampions vinden er hunne plaats, wat door de kinderen met enthousiasme begroet wordt.

Onder deze drukke bezigheden verloopen de uren, en de zon, die den ganschen dag hare verwarmende stralen uitgoot over het landschap, neigt reeds ter kimme, voordat de baas, zich het zweet van het voorhoofd vegende, kan zeggen:

‘Ziezoo, Jan, dat is tenminste in zóó ver klaar. Nou kunnen we wel over een goed half uurtje met het ansteken beginnen.’

‘Ja,’ is het antwoord van den huisknecht. ‘De lui komen om zeven uur, maar worden eerst in de zaal ontvangen. Ik heb wel gemerkt, dat er eerst nogal wat aardigheidjes vóór het dansen zullen wezen. 't Is maar gelukkig dat het zoo'n lekker weertje is, anders zouwen de juffertjes met der bloote armen wel eens kou kunnen vatten.’

‘Nou - ajuus!’ herneemt de ander. ‘Ik ga even bij de vrouw een kom koffie halen, en ben in een ommezien weer hier terug.’

En als spoedig daarop de talrijke lichtjes worden ontstoken, aanleiding gevende tot nieuwe en herhaalde jubelkreten van de toeschouwende kinderen, hoort men uit de verte de eerste rijtuigen aankomen, en begeeft zich het bruidspaar met de familieleden en de bruidsjuffers naar de zaal, die door den baas feestelijk versierd is met al wat de kas aan groene planten en fraaie bloemen bevatte. Ook tal van bouquetten zijn van heinde en verre gekomen uit de warme kassen van bloemisten, waar ze met veel zorg en tijd gekweekt werden, om nu hier op de heide binnen enkele uren te verwelken.

De atmosfeer in de zaal is van de sterke lucht doortrokken, zoodat het een weldaad mag worden genoemd,

[p. 212]

dat men de drie op de veranda uitkomende deuren wijd openzet, waardoor de weldadige dennegeur zich overvloedig komt vermengen met den al te scherpen reuk der kasbloemen.

Het witte bruidskleed staat Marie bekoorlijk. Nu die trek van lusteloosheid haar niet ontsiert, komt de regelmatigheid van haar gelaat méér tot haar recht; ze ziet er heden recht bevallig uit en velen zullen haar zelfs ‘mooi’ noemen. In het donkerblonde haar, hoog opgemaakt, is een tak levende oranjebloesem gestoken. Ze houdt het bruidsbouquet in de rechterhand, terwijl de linker rust op den arm van den bruidegom, die, in zijn nieuwe uniform, nevens haar eene zeer goede figuur maakt. Algemeen worden zij dan ook een ‘knap bruidspaar’ genoemd.

Eenigszins tegen den wensch van Marie, maar op nadrukkelijk verlangen van hare stiefmoeder, die zoomin juffrouw Van Bingerden als de beide dochters van den dominee gepasseerd wilde zien, werden deze drie jonge dames benoemd tot bruidsjuffers, waarbij door de bruid als vierde gevoegd werd mejuffrouw Sophie B...., een vriendin uit hare kinderjaren, die derhalve van het viertal verreweg de oudste is. Ze zijn allen gekleed in witte japonnen; Meta heeft slechts een enkele donkerroode roos aan haar corsage bevestigd, doch wordt, ondanks dien eenvoud, oogenblikkelijk als de mooiste van het viertal erkend. En indien straks de genoodigden, na hunne complimenten te hebben gebracht aan het bruidspaar en de familie, zich verspreiden door de zaal, dan zal menig jongmensch zich bij voorkeur laten bedienen door de mooie juffrouw Van Bingerden.

Ook de bruid heeft hare speelnooten gemonsterd en bijt zich even op de lip, als zij zichzelve moet bekennen, dat de gezelschapsjuffrouw harer moeder, ondanks den hoogst eenvoudigen tooi, eene prachtige verschijning is. Een onheilspellend licht blinkt in hare oogen, doch snel moet zij dat onderdrukken, omdat reeds enkele gasten haar naderen, en ze aan dezen hare volle opmerkzaamheid heeft te wijden.

Haar broeder Willem, in schitterend groot tenue, houdt zich druk bezig met het regelen van alles wat het programma voorschrijft. Met recht is zijne moeder trotsch op hem: hij is haar evenbeeld in houding en gelaat, met dezelfde helder-bruine oogen en het donkere haar, waarbij een fijne snor hem iets fier mannelijks bijzet. Zijn gestalte is tamelijk forsch, met breede borst; hij vormt het type van een flinken, jeugdigen zee-officier.

Menig meisje beziet hem tersluiks, of tracht, wanneer ze iets brutaler is, zijne opmerkzaamheid te trekken, doch hij, tegenover allen galant, schenkt voor het oog aan niemand harer de voorkeur; ook niet aan Meta, ofschoon hij onmiddellijk de opmerking heeft kunnen maken, dat zij verreweg de mooiste onder al die schoonen is, en hij bovendien hare goede eigenschappen in zijne verlofdagen heeft leeren kennen. Mocht hij wellicht háár dus verkiezen boven al die anderen, heden toont hij het in geen geval, en zelfs de spiedende oogen zijner zuster kunnen niets ontdekken, van wat duiden zou op eene dergelijke vooringenomenheid.

Middelerwijl is het feest in vollen gang: eenige voordrachten zijn gehouden, en vele toepasselijke aardigheden te berde gebracht, terwijl de bruidsjuffers en een paar bedienden zich tusschen de gasten bewegen, om hen van verfrisschende dranken en lekkernijen te voorzien.

Te klokslag negen ure laten zich uit de muziektent de eerste tonen vernemen van den Hochzeitsmarsch uit den Lohengrin, als teeken, dat het gezelschap op het plankier verwacht wordt.

De slotregels uit den gebrekkigen Hollandschen tekst van J. Leeuwerik worden door een viertal zuivere stemmen aan het bruidspaar toegezongen:

‘Vriendlijk geleid, trede nu in,

Waar u de zege der liefde bewaar'!

Zeeg'rijke moed, reinheid der min

Binden te zaam u tot 't zaligste paar.’

En met een daverend gejuich, waarin ook de jeugd buiten het hek dapper meestemt, wordt de marsch besloten, waarna de muziek onmiddellijk overgaat in eene dans-melodie, de verschillende paren uitnoodigend tot een luchtig zweven en trippelen.

De prachtige illuminatie ontlokt intusschen menigen uitroep van bewondering: het huis, de tuin, het berkenbosch, dat alles baadt in een zee van licht, terwijl zich daarboven verheven machtig uitstrekt de staalblauwe hemel, met sterren bezaaid.

Het weer houdt zich uitmuntend; geen windje doet de vlammen flikkeren, het berkenloover hangt onbeweeglijk neer. Op enkele uitzonderingen na - alleen een paar oudere familieleden blijven onder de veranda - bevinden zich allen op het feestterrein buiten, waar men in de tusschenbedrijven wordt bediend uit het welvoorziene buffet.

In de grootere pauze bewegen zich de paren door het verlichte bosch, soms wel eens even daarbuiten, genietende van de heerlijke avondlucht. Slechts weinigen gevoelen daarbij de behoefte zich een manteltje of doekje om te slaan; de lichte toiletjes steken scherp af tegen de zwarte rokken en schitterende uniformen.

Ook het bruidspaar heeft zich eenige oogenblikken uit de drukte verwijderd, een zijpad inslaande, dat voert, langs eenige hooge dennen, naar een koepel op vrij aanmerkelijken afstand van het huis.

‘Kijk!’ zegt Marie, haren bruidegom staande houdende. ‘Stil! Is dat, ginds vóór ons uit, niet juffrouw Van Bingerden?’

‘'k Geloof het niet,’ meent hij; ‘maar die witte japonnen maken haar allen, van een afstand gezien, haast aan elkander gelijk.’

‘O neen,’ hervat zij, nog stilstaande, ‘ze is het. Zie maar! Dat is hare sortie, lichtblauw met bruin bont. Ik kan die duidelijk herkennen. Hoe komt die zóó ver afgedwaald?’

‘Och, liefste,’ merkt hij op, ‘ze is immers thuis en zal dus wel niet zoo heel licht verdwalen.’

‘Goed, maar 't is toch wel een beetje erg, hè? Zie haar eens doorstappen en hoe vertrouwelijk lief ze hangt aan zijn arm. Neen, maar - wel zeker. Ze slaan den hoek om naar den koepel. Dáár wil ik het mijne van hebben.’

En ofschoon Van Elsweerd haar met aandrang en op overredenden toon verzoekt het paartje toch ongemoeid te laten, blijft zij er zich tegen verzetten.

‘Neen! Zoo'n nuf, die zich altijd zoo stemmig en zedig tegenover de heeren weet voor te doen, mag nu wel eens beluisterd worden.’

De bruigom is zwak genoeg zich, tegen zijn wil, te laten meevoeren tot op korten afstand van den koepel, waar hij door haar wordt losgelaten, terwijl zijzelve heel omzichtig verder sluipt.

Hare nieuwsgierigheid wordt weldra bevredigd, want op die verborgen plaats hoort zij een zoet gekoos en dan een gefluister, waarvan slechts enkele woorden eener gedempte mannenstem duidelijk zijn: ‘gelegenheid,... vrij,... liefde,... engel,...’ onderbroken door het geluid van vurige kussen.

Marie weet nu méér dan genoeg en gaat, even behoedzaam als zij genaderd was, terug tot haren bruidegom, met wien ze zich vervolgens langzaam verwijdert.

Ze overlegt bij zichzelve, evenals prinses van Eboli, bij de vermeende ontrouw der koningin in Schiller's Don Carlos:

‘Ja, bij den Hemel! Deze heil'ge vrouw
Heeft toch gevoel! - Hoe slim is zij! - Ik beefde,
Ikzelf voor 't schrikbeeld van haar eed'le deugd.
Als hooger wezen stond ze nevens mij. -
Door haren glans werd ik verduisterd. - - 'k Gun
Niet aan haar schoonheid die verheven rust,
Vrij van elk bruisen der natuur! - - Dus zou
Die rust slechts schijn geweest zijn?’ - - -

Ja! Zoo moet het wezen! Wat bedrieglijk schepsel. Toonde ze ooit eenige voorkeur voor een der bezoekers van Heide-

[p. 213]

rust? - Neen immers, steeds ging ze met hetzelfde kalme gelaat door het huis en ze scheen ongevoelig voor vleiende woordjes en óók voor de macht van mannelijke schoonheid.

Het kost den bruigom heel wat moeite haar tot kalmte te brengen. Zij wilde en zou de lage huichelaarster voor het volle gezelschap ontmaskeren.

Niet voordat zij geruimen tijd hebben rondgedoold en Van Elsweerd zijne overredingskracht bijna uitgeput heeft, gelukt het hem haar van dat voornemen terug te brengen. Wanneer zij eindelijk onder de gasten zijn teruggekeerd, is nauwelijks van haar gelaat weggevaagd de hartstocht, die het eenige oogenblikken te voren zoo fel heeft bewogen; zij ontmoet Meta, thans schijnbaar rustig in gesprek met een paar vriendinnen - de huichelaarster.

Het feest, waaronder een souper, dat in de zaal en onder de veranda wordt voorgediend aan kleine tafels, verloopt overigens naar aller genoegen.

En niet voordat het staalblauw des hemels een lichter tint heeft aangenomen, en slechts de ochtendster nog glanst aan het uitspansel, wordt de villa gedompeld in hare gewone rust.

(Wordt vervolgd.)