De Huisvriend. Nieuwe serie. Jaargang 4

Haar vader.
Door Christine.

I.

Het was een warme Junidag. Al de ramen en deuren der openbare lagere school te Weidedorpstonden daarom open, en wie voorbijging kon de kinderen, ondanks de hitte, lustig hooren zingen:

‘Ik houd van den zomer,

Dien prachtigen tijd;

Elk is dan zoo vroolijk,

Zoo hartelijk blijd'.’

Nog vóór het liedje geëindigd was, deed de oude torenklok vier slagen hooren, en weldra kwamen de jeugdige zangers naar buiten, blij hun vrijheid herkregen te hebben, al zouden de meesten morgen toch weder gaarne naar school terugkeeren.

Hunne onderwijzeres, van wie allen veel hielden, ruimde nog het een en ander op in haar lokaal, sprak nog even met het hoofd der school, den heer Vermaat, en haastte zich toen ook naar huis.

Vóór haar patroon de deur sloot, bleef hij haar een oogenblik nakijken.

Nooit had hij het beter kunnen treffen, meende hij; vol ijver en lust voor haar werk, opgeruimd en vriendelijk van aard, was Marie Verduyn in waarheid een goed onderwijzeres; bovendien was zij een allerliefste persoonlijkheid, die zonder moeite alle harten voor zich won.

Een knappe, jonge man van omstreeks vieren-twintig jaar kwam voorbij, groette den heer Vermaat, maar deed alsof hij niet bemerkte, dat deze een gesprek wilde beginnen. Met vluggen stap liep hij voort en het duurde niet lang, of hij had het jonge meisje ingehaald, met wie hij nu langzaam verder wandelde.

‘Ha!’ sprak Vermaat bij zichzelven, ‘het zou me niet verwonderen, of Frits van Wierden heeft er op gewacht, dat de school uitging. Nu, kwalijk nemen kan ik het hem niet, maar toch zou het mij spijten, als hij me mijn goede onderwijzeres ontnam!’ Hij sloot nu de deur en begaf zich naar zijn dichtbijgelegen woning.

Een kwartier later zat Marie Verduyn voor het open raam in hare kamer met een groot glas limonade voor zich, dat hare hospita juist had binnengebracht.

Het hoofd achteroverleunende in een rieten stoel, luisterde zij naar het gekweel der vogels, blikten hare groote, donkere oogen in den weelderigen tuin en was hare ziel vervuld van enkel gelukkige gedachten.

Dit jonge meisje, ze telde nog geen twintig jaar, was inderdaad een zeer lieve verschijning, ja, menigeen noemde

[p. 174]

haar schoon. De frissche gelaatskleur, de overvloed van lichtblond haar viel terstond een ieder op; de grootste bekoorlijkheid echter verleenden haar de donkere, zielvolle oogen, die nu eens tintelden van levenslust, dan weer ernstig en weemoedig keken, als hadden zij reeds veel strijd en leed aanschouwd.

Thans toonde de uitdrukking van haar gelaat duidelijk aan, dat zij zich gelukkig gevoelde.

Ze was jong, ze had haar werk met lust gedaan en - ze beminde. Maar wat haar het meest gelukkig stemde was, dat zij gevoelde, dat zij begreep, eveneens bemind te worden.

Opnieuw zag zij hem voor zich, den jongen, fieren man, die juist dezer dagen met glans het examen van arts had afgelegd. Koud en trotsch werd hij genoemd door menigeen, maar zij wist, dat zijne bruine oogen niet altijd zoo koel keken en dat zijne stem ook wel een zachten klank kon hebben.

Wat had hij zooeven hard geloopen om haar in te halen, enkel om een korte poos met haar samen te kunnen gaan! En straks, als de zon niet meer zoo hoog stond aan den hemel, zou Ada, zijne zuster, hare vriendin, haar komen halen en gingen zij roeien op den breeden plas achter het dorp. O, hoe heerlijk!

Hoog op zongen de vogels in den tuin en ook in hare borst juichte en jubelde het:

‘Ik heb hem lief! Ik heb hem lief!’

De hospita kwam binnen, ditmaal een brief brengende, dien zij vergeten had te geven. Verheugd nam Marie hem aan, meenende dat hij kwam van een vriendin van de kweekschool, maar toen ze het couvert bekeek, zag ze tot hare verwondering, dat papier en inkt van de slechtste kwaliteit waren en het adres met groote, doch onvaste letters was geschreven.

Het bloed steeg haar naar het hoofd en verschrikt mompelde zij: ‘Van hèm!’

Met bevende hand opende zij de enveloppe, en toen zij den brief ten einde toe gelezen had, was de kleur geheel van het lieve gelaat geweken.

‘Groote God!’ fluìsterde zij heesch, ‘hij wil hier komen, hier! Neen, neen, dat moet ik zien te verhinderen! Wat zou Ada, wat zou Frits zeggen, als zij hem zagen; zij, die zoo trotsch zijn op hunne afkomst, die zoo gaarne spreken over hunne voorname familie. En ik kon hem vergeten, ik kon hem vergeten! Hoe is 't mogelijk!’

Zenuwachtig gejaagd nam zij weder den brief op en las hem nog eens vluchtig door; vervolgens wierp zij een blik op de klok en zette, zonder een oogenblik langer te dralen, haar hoed op.

‘Hij schrijft, dat hij twintig minuten over vijven aankomt, en nu is het er kwart voor. Wanneer ik vlug aanstap, kom ik hem bij het begin van het dorp tegen!’

Zich niet eens den tijd gunnende hare handschoenen aan te trekken, begaf zij zich op weg; gelukkig echter had zij in de haast niet vergeten hare parasol mee te nemen, want de zon stond nog zeer hoog en de lange weg, die naar het station leidde, was geheel onbelommerd.

Wandelaars ontmoette zij niet op den warmen, stoffigen grintweg; slechts hier en daar kwam zij een enkelen boer tegen, die zijne volle melkemmers thuisbracht, of liep zij een paar spelende kinderen voorbij. Zij was er dankbaar voor, dat zij niemand zag, die haar had kunnen vragen, waarheen ze ging en waarom zij zoo hard liep met die warmte.

Eindelijk zag ze heel in de verte het witte station, hel blinkende in het zonnelicht. Gillend rolde een trein aan.

Daaruit zou hij komen!

O, hoe onbeschrijfelijk ellendig gevoelde zij zich nu, en straks nog leek het leven haar zoo schoon. Maar het was ook vreeselijk zich te moeten schamen voor...

Ze kon het woord niet uitspreken, zelfs niet in hare gedachten.

Daar kwam iemand aan; zou hij het wezen? Neen, daarvoor leek hij te fatsoenlijk, was hij te veel een heer. Hij - akelig duidelijk stond zijn beeld haar voor den geest, zooals zij hem het laatst zag. Dat roode gelaat, die gescheurde jas en dan die afschuwelijke dranklucht!

Plotseling stond ze stil, ze sidderde. Dat moest hij zijn. Die onvaste gang, die gebogen houding! O God!

Even kwam het in haar op, om te keeren en hard weg te loopen; doch waartoe zou het dienen? Hij zou zich dan naar hare woning begeven en stellig wachten, totdat zij thuiskwam. Dat was nog erger. Hare goede, maar babbelzieke hospita zou zich met de zaak bemoeien en zij kon er zeker van zijn, dat binnen twee dagen het geheele dorp haar angstvallig bewaarde geheim zou kennen.

II.

Ruim twee uren later roeide zij met Frits van Wierden en zijne zuster Ada op den plas. Het was een schoone avond; mocht in het dorp de warmte nog zijn blijven hangen, op het water was het heerlijk frisch.

Marie Verduyn gevoelde zich wonderlijk te moede.

Toen zij zoo straks was thuisgekomen, afgemat naar lichaam en geest, was zij neergevallen op een stoel en met het hoofd voorover op de tafel, had ze geschreid, geschreid - alsof haar hart zou breken. Ze voelde, ze begreep, dat juist het eene verschrikkelijke, wat ze zoo graag wou vergeten en waaraan ze nu zoo plotseling was herinnerd, de oorzaak kon worden van nog grooter leed. Dat daardoor nimmer werkelijkheid zou worden, wat zij zich somwijlen zoo schoon had gedroomd.

Doch langzamerhand werd ze kalmer; een gevoel van berusting kwam over haar. Vast nam ze zich voor niet langer te verzwijgen wat anderen, althans de familie Van Wierden, behoorden te weten. Ze zou het Ada zeggen, als deze haar kwam halen; roeien wilde ze niet dezen avond; eerst wanneer mevrouw Van Wierden en ook Frits het door Ada hadden gehoord en zij háár daarom niet verachtten, maar haar nog altijd vriendschap wilden betoonen, dan - ja, dan zou zij die o, zoo dankbaar aannemen.

Maar toen Ada het bleeke gelaat zag van hare vriendin, liet zij deze geen tijd tot vertellen, doch troonde haar dadelijk mee.

‘Ik zie wel, dat je weer hoofdpijn hebt, Marie, zeker van die nare warmte!’ sprak zij deelnemend. ‘Ik kan me ook niet begrijpen, dat jelui de school niet sluit bij zoo'n temperatuur. Kom, ga maar gauw mee! De thee staat reeds op je te wachten! We zitten in het priëel, daar is het lekker! Hier! zet je hoed op! Mama en Frits worden al ongeduldig!’

En Marie was meegegaan zonder eerst iets te vertellen.

Langzaam gleed de boot over het zacht kabbelende water.

In het westen vertoonde de zon zich als een groote vuurbol en tintte de wolkjes met goud en purper. Het vee liep rustig te grazen in de weiden, waarover reeds een witte damp hing. Heel de natuur ademde vrede.

Ook Marie gevoelde zich niet langer wanhopig; de kalmte was teruggekeerd in haar hart. Zij had immers zelve geen schuld, zij had niets misdaan; alleen was het verkeerd van haar, dat zij zoo lang had gezwegen; maar wie alles wist zou die haar dat niet vergeven? Stellig zou zij het nu weldra vertellen, morgen, overmorgen, zoodra de gelegenheid zich voordeed, alleen nu niet. Dezen heerlijken avond wilde zij nog genieten, mocht zij niet bederven. Het kon voor het laatst zijn, dat zij zoo te zamen waren; wellicht zouden deze twee menschen, van wie zij zoo innig veel hield, haar gezelschap mijden, wanneer zij alles wisten.

De groote, donkere oogen staarden droomerig voor zich uit, en als zij dacht aan de vriendschap, die zij mogelijk spoedig zou verliezen, kwam een zekere weemoedige uitdrukking op haar gelaat, die echter hare schoonheid verhoogde. Ze bemerkte niet, dat de jonge roeier telkens de riemen liet rusten en zijne blikken vol bewondering hingen aan het liefelijke beeld vóór hem.

[p. 175]

‘Marie!’ brak Ada eensklaps de stilte af, ‘waarom zeg je niet eens wat? Ik ben van jou niet gewoon, dat je zoo lang achtereen zwijgt. Of heb je nog erge hoofdpijn?’

‘Neen!’ antwoordde Marie, ‘doch het is zoo heerlijk rustig. Zou het eigenlijk niet jammer zijn met praten de stilte te verstoren?’

‘Nu, als je niet wilt praten, zing dan wat, want ik voor mij wil graag nog iets anders hooren dan het gekwaak van die domme kikvorschen. Toe, Frits, steun jij mijn verzoek, dan doet zij het wel!’

‘Heb ik heusch zooveel invloed, als mijne zuster veronderstelt?’ vroeg Van Wierden op zachten toon, terwijl hij trachtte Marie in de oogen te zien.

Het jonge meisje keek echter naar Ada, toen zij antwoordde:

‘Als jelui het gaarne wilt, zal ik zingen; alleen maar moet je niet iets vroolijks van me verlangen, daarvoor ben ik niet in de rechte stemming. Wat wil je hooren?’

‘Wel,’ sprak Ada, ‘zing dan maar van de Loreley, dat past bij het water.’

Weldra klonk in reine, volle tonen het bekende ‘Ich weiss nicht’ door de lucht. Marie had een glasheldere sopraanstem, en dezen avond zong ze schooner dan ooit; het was dan ook een waar genot naar haar te luisteren.

Ze had den hoed afgezet; het licht der ondergaande zon gaf aan het blonde haar een gouden glans. Is het wonder, dat het hart van den jongen man met feller slagen klopte, nu hij haar zoo zag en hoorde?

Toen het eerste lied was geëindigd, begon ze ongevraagd een ander; ze wist dat men gaarne naar haar luisterde, maar terwijl ze zong, kon ze de gedachte niet van zich afzetten, dat het misschien een afscheid was, en toch - ze voelde zich nog meer gelukkig zoo in de onmiddellijke nabijheid van hem, dien zij zoo innig beminde.

De schemering daalde; Van Wierden roeide huiswaarts, en nadat Marie eenigen tijd gezwegen had, vroeg hij smeekend:

‘Nog een laatste lied!’

Marie hief nu het schoone ‘Behütt' dich Gott’ aan. Toen ze had geëindigd, sprak geen van drieën een enkel woord; zelfs Ada, een vroolijke brunette, was onder den indruk.

Bij het aan wal stappen reikte Van Wierden Marie de hand; hij trok haar naar zich toe en fluisterde:

‘Ik bid je, blijf even wachten; ik moet je spreken!’

Marie ontroerde en zag hulpeloos om naar Ada, die echter reeds met vluggen tred den tuin door liep. Hoe kon ze nu afweren datgene, waarnaar ze toch zoo dikwijls had verlangd, wat zij in zoete droomen reeds meermalen had gehoord? Met zekere schaamte gevoelde zij, dat ze niet geheel eerlijk tegenover hem was geweest en dat zij niet naar hem luisteren mocht, alvorens hij wist...

‘Neen!’ riep ze smeekend, ‘laat mij gaan!’

Maar hij hoorde haar niet eens.

‘Ik kan niet langer zwijgen!’ sprak hij hartstochtelijk; ‘je moet het weten, dat ik je liefheb en niets vuriger wensch, dan dat ge mijn vrouw wilt worden! Marie!’ ging hij voort, verschrikt doordat zij het bleeke gelaat van hem afwendde, ‘Marie! heb ik mij dan zoo vergist? Waarom antwoordt je niet? Ik meende, dat je toch ook een weinig van mij hieldt?’

‘Dat doe ik ook!’ murmelde zij zacht, ‘ik houd zelfs heel veel van je, maar...’

‘Hou je van me?’ riep hij jubelend, ‘dan wil ik van geen “maar” hooren; wat zou ons dan scheiden? - Mijne verloofde!’ sprak hij ernstig. Toen drukte hij haar aan zijn hart, en zij, als bedwelmd door het geluk, liet toe dat hij haar kuste.

‘Frits!’ klonk Ada's stem door den tuin, ‘waar blijf je? Mijnheer Vermaat is binnen,’ vervolgde zij, het paar naderende; ‘hij verlangt je te spreken.’

Marie nam afscheid.

‘Blijf je nog niet even praten?’ vroeg Ada verwonderd.

‘Neen, dank je! Ik heb nog wat hoofdpijn en zal daarom maar vroeg naar bed gaan. Frits!’ sprak zij zacht tot hem alleen, ‘praat er nog met niemand over. Ik moet je noodzakelijk iets mededeelen; wacht morgen een brief van me. Adieu!’ liet zij er luchtig op volgen; ‘dag, Ada! wil je mevrouw van mij groeten?’

Met eenigszins haastige schreden verliet zij den tuin en weldra was de lieve gestalte uit het oog verdwenen.

‘Maar Frits!’ plaagde Ada, ‘je zult je nog blind staren, er is niets meer van haar te zien!’

‘Weet je wel,’ vervolgde zij schalks, ‘dat je mijne toestemming krijgt, als je haar mogelijk tot mijn zusje wilt maken? Ik vind haar allerliefst en mama mag haar ook gaarne lijden, hoewel ik geloof, dat zij je toch liever aan freule Van Eekhof zou gunnen, omdat die van adel is.’

De jonge man answoordde niet. Iets in het gedrag van Marie had hem pijnlijk aangedaan. Waarom had zij tranen in de oogen, toen zij afscheidnam? Wat waren dat voor raadselachtige mededeelingen, die zij hem wilde doen? Hij hield niet van iets geheimzinnigs.

‘Kom!’ sprak hij tot zijne zus, ‘laten wij naar binnen gaan; mijnheer Vermaat wacht.’

III.

Nog dienzelfden avond schreef zij hem een langen brief, welken zij den volgenden dag door een schoolkind liet bezorgen.

Nu was hare dagtaak weer afgedaan en zat ze weder voor het open venster van hare kamer; doch het schoolhouden had haar vermoeid, de dag was haar lang gevallen en hare ziel was vervuld van droeve gedachten.

Ze streek zich met de hand langs het voorhoofd en dacht na over hetgeen zij had geschreven, of het misschien anders, beter gezegd had kunnen worden. Och, neen! Wat kwam het er op aan, hoe zij zich had uitgedrukt, aan het feit zelf viel niets te veranderen.

Ze was begonnen met hem te zeggen, dat zij zich nog geenszins beschouwde als zijne verloofde, dat hij nog door geen enkel woord aan haar verbonden was, maar geheel en al vrij.

‘Want,’ had zij er op laten volgen, ‘ik begrijp, ik vermoed althans, dat gij mij nimmer ten huwelijk zoudt hebben gevraagd, indien ge vooruit hadt geweten, wat ik u nu ga mededeelen. Dat ik niet veel eerder heb gesproken en daardoor niet volkomen eerlijk ben geweest tegen jou en je familie, geloof mij, dat spijt me nu zeer, en het eenige, wat ik je smeek, is mij dit te vergeven.

Doch nu ter zake.

Toen ik nog maar kort met ulieden had kennisgemaakt, heeft uwe moeder mij eens naar mijne familie gevraagd. Ik heb haar verteld, dat ik, na den dood mijner moeder, bij oom en tante Van Heuveling ben grootgebracht. Daar ik toen en ook later nooit over mijn vader sprak, scheent gij allen te denken, dat ook die was overleden. Ik heb dit opgemerkt, maar u in dien waan gelaten en dat is mijne fout. Mijn vader leeft. Helaas! het zou minder erg zijn als ik kon schrijven ‘ook hij is gestorven.’ Dat ik, zijn eenig kind, hem veracht, dat ik mij schaam hem ‘vader’ te noemen, zult ge begrijpen, wanneer ik u vertel, dat hij een dief en een dronkaard is.

O, het is vreeselijk! Als gij en Ada somwijlen met zooveel liefde en achting spraakt van uw overleden vader, wist jelui niet, hoezeer ik je benijdde en hoe mijn hart ineenkromp, als ik dacht aan den man, wiens kind ik ben, doch wien ik noch eerbied, noch liefde kan toedragen.

Tegen den zin harer ouders was mijne moeder getrouwd met mijn vader, die als jongeling van uiterlijk zeer knap moet zijn geweest; maar hoe zal dat huwelijk haar hebben berouwd! Ik kan mij haar niet anders voorstellen, dan een bleeke, droefgeestige vrouw, bij wie ik bescherming zocht

[p. 176]

tegen mijn vader, wanneer die in zijn dronkenschap mij ruw bejegende. Reeds als kind kon ik geen liefde voor hem gevoelen; veeleer was ik bang voor hem, en toen ik een paar malen had gezien, dat hij ook mijne moeder sloeg, haatte ik hem.

Nadat hij zijne eigen bezittingen en ook het geld mijner moeder aan drank en spel had verloren, moest hij met werken zijn brood verdienen. Hij werd boekhouder bij de firma N. te Amsterdam, en een tijdlang scheen het, dat de arbeid een goeden invloed op hem uitoefende; maar weldra keerde hij tot het oude leven terug en eindelijk - bestal hij zijn patroon.

Akelig duidelijk staat mij voor den geest, hoe op zekeren morgen twee agenten ons huis binnenkwamen en mijn vader geboeid wegvoerden. Hij werd tot drie jaren gevangenisstraf veroordeeld.

Mijne moeder ging met mij naar hare familie. Daar wilde men, dat zij echtscheiding zou aanvragen, en waarschijnlijk zou ze daarin hebben toegestemd, indien niet de dood ware tusschenbeide gekomen. Het verdriet had hare krachten gesloopt. Nog geen drie weken woonden wij bij oom, toen mijne arme moeder stierf.

Wat heb ik haar gemist! Ik was pas elf jaar en er was niemand, die mij liefhad; ik voelde mij droevig alleen. Wel bleef ik voorloopig bij oom en tante Van Heuveling wonen, maar zij hielden niet van mij. Ze konden mij niet vergeven, dat ik ook Verduyn heette en dat zij door mij in zekere familiebetrekking tot mijn vader stonden.

Langer dan noodig was wilde men mij niet in huis houden; ik moest iets leeren, opdat ik later zelve mijn brood zou kunnen verdienen. Op mijn veertiende jaar slaagde ik voor het toelatingsexamen voor de kweekschool van onderwijzeressen. Daar ben ik vier jaren gebleven, zooals gij weet, en daar onder al die meisjes leerde ik weder jong en vroolijk zijn.

Vóór ik er heen ging, had ik nog een ernstig gesprek met oom. Hij gaf mij den raad nooit meer dan noodig was over mijne familieomstandigheden te praten.

‘Kind,’ sprak hij, ‘ge hebt feitelijk geen ouders meer! Uwe moeder is dood en den man, die zich uw vader noemt, behoeft gij daarvoor niet te erkennen, daarom vermijd zooveel gij kunt zijn naam!’

Langzamerhand leerde ik vergeten dat ik een vader had.

Eens echter kwam de directrice mij met een verwonderd gelaat waarschuwen, dat er iemand was om mij te spreken. Dat was hij! Maar o! hoe veranderd!

Vroeger was hij toch altijd in kleeding en voorkomen een heer geweest, nu - ik wil hem u niet beschrijven, doch zijn uiterlijk toonde, dat hij zedelijk tot het laagste peil was gezonken, en zijne kleeding bewees, dat hij tot de diepste armoede was vervallen. Later hoorde ik, dat hij door invloed van oom nog weder tweemalen een goede betrekking had gekregen, nadat hij uit de gevangenis was ontslagen, maar dat hij beide keeren die weer door wangedrag had verloren.

Hij kwam mij geld vragen. Ik had dit niet; mijne tante gaf mij overvloedig alles wat ik noodig had, alleen geld ontving ik nooit. Hij is niet meer teruggekomen.

Nadat ik mijn examen had gedaan, werd ik hier benoemd tot onderwijzeres en ik ben hier gelukkig geweest. Mijn werk vond ik aangenaam; spoedig kreeg ik enkele goede kennissen en aan mijn vader dacht ik zelden, totdat - ik gisteren geheel onverwacht een brief van hem ontving, waarin hij mij mededeelde mij te willen bezoeken.

Misschien zult ge mij veroordeelen, maar het was mij onmogelijk hem bij me aan huis te ontvangen, zoodat een ieder mij zou kunnen vragen: wie is die man, welke bij u is binnengegaan? Ik ben hem tegemoet geloopen, heb hem eenig geld gegeven, want daarom kwam hij natuurlijk, en hij is heengegaan met de belofte niet weer te komen op voorwaarde, dat ik hem van tijd tot tijd iets zal sturen.

O, zij die praten over de liefde van de ouders tot het kind en omgekeerd, zij weten niet, dat er zulke toestanden bestaan.

Toen ik thuiskwam, voelde ik mij diep ellendig. Ik nam mij echter stellig voor mijn geheim niet langer voor me te houden, ik begreep, Frits, dat gij het althans moest kennen.

En toch ben ik weder zwak geweest en ben ik met Ada meegegaan, inplaats van, zooals mijn plan was, haar over mijn vader te spreken. Vergeef mij! Ik weet thans, dat ik daaraan verkeerd deed, want hoewel ik begrijp, dat ge te edelmoedig zijt om de dochter te wijten, hetgeen de vader misdeed, gevoel ik toch ook, dat ge mij nimmer ten huwelijk zoudt hebben gevraagd, indien gij alles hadt geweten: daarvoor is je familietrots te groot.

Daarom laat het tusschen ons zijn. alsof gij niet hadt gesproken; en als het kan, vergeef mij het verdriet, dat ik je nu moet veroorzaken. Ik bid je, denk niet te slecht van mij, omdat ik je onwillekeurig heb misleid!’

Zoo had zij geschreven; geen enkel woord over de groote liefde, die zij hem toedroeg; ze wilde hem niet week maken. Helder en duidelijk moest hem voor oogen staan, een dief en dronkaard tot schoonvader te krijgen, indien hij met haar huwde.

Wanneer echter zijne liefde zoo groot was, dat hij desondanks haar tot zijne vrouw begeerde, dan eerst zou ze hem zeggen, hoe onuitsprekelijk ze hem beminde, dan zou hij ondervinden welk een schat van liefde haar hart voor hem verborg.

De vogels daarbuiten zongen even luid en vroolijk als den vorigen dag - Marie hoorde het niet; de zon wierp weder haar schitterend licht over den kleinen tuin, te vol bijna met bloemen en planten - zij had er heden geen oog voor, hare geheele ziel werd ingenomen door slechts ééne gedachte: zou hij komen?

Want als hij kwam, dan kon het niet anders zijn dan om te zeggen, dat hij haar niet kon missen in zijn leven, dat hetgeen zij hem had meegedeeld, hem wel pijnlijk had getroffen, maar zijne liefde voor haar niet deed verminderen. Doch kwam hij niet, liet hij heden niets van zich hooren, dan, begreep ze, was de droom van schoon geluk ten einde.

Het was haar onmogelijk eenig werk ter hand te nemen, ze kon niet anders doen dan wachten.

Hare oogen zochten telkens het kleine klokje, dat rustig voorttikte en welks wijzers langzaam, doch zeker verder gingen.

Neen, het was nog niet te laat, hij kon nog komen.

Dan poogde haar verstand haar te doen begrijpen, dat het een dwaze hoop was, waarmede zij zich vleide, dat het niet meer dan natuurlijk was, dat Frits zich nu terugtrok. Vergeefs! Het verlangen naar hem werd steeds grooter en haar hart deed haar weer gelooven, dat hij komen moest.

Zoo werd zij steeds geslingerd tusschen hoop en vrees, maar de uren verliepen en - hij kwam niet.

Ze wist, dat hij dezen avond alleen thuis was; gisteren had Ada haar gezegd, dat zij en hare moeder bij de Van Eek hofs zouden gaan theedrinken maar dat Frits niet meeging.

O, waarom kwam hij niet!

Reeds daalde de schemering en nog zat zij alleen.

Het werd duister in het kleine vertrek; de vogels zwegen al langen tijd en - nog was hij niet gekomen.

Toen hoopte zij niet langer. Ze wist nu, dat hij niet komen zou en zij niets anders kon verwachten dan morgen misschien een briefje, koel, vormelijk, waarin hij haar zou mededeelen, dat zij gelijk had, dat hij niet in nauwe verwantschap wenschte te treden met een man als haar vader.

En duidelijk bewust was haar de oude waarheid, dat de zonden der ouders worden bezocht aan hunne kinderen.

Ze schreide niet. Met groote, starende oogen keek zij in de duisternis.