monarch die zoo zeer de aandacht trok, toen hij bij twee gelegenheden in den loop der laatste jaren Europa bezocht. Nâsr-ed-din, want dit is de naam van dezen vorst, had vier wettige vrouwen, en het was te voorzien dat zijn eerstgeborene hem op den troon zou volgen. Shah's echter zijn even almachtig als wispelturig; zij kunnen dan ook, als ze daar plezier in hebben, kalm de erfopvolgingswet ter zijde stellen met een zeker bedrag als tegemoetkoming, terwijl zij een hunner familieleden, die hun meer aanstaat, tot hun opvolger aanwijzen. Daarbij kwam nog, dat de eerstgeborene niet de zoon was van de zoogenaamde koninklijke gemalin.
Dientengevolge toen Nâsr-ed-din onder moordenaarshanden kwam te vallen, nam Musaffar-ed-dîn kalm de teugels van het bewind in handen. Zijn broeder vond dit lang niet goed, wat niet heel onnatuurlijk is, maar niettegenstaande den hardnekkigen en gevaarlijken tegenstand van zijn bloedverwant, bleef hij op den troon zitten en is daar gebleven tot op dit oogenblik, terwijl hij hoegenaamd geen roeping schijnt te gevoelen afstand van de regeering te doen.
De officieele titel van den Shah is
de shah van perzië.
Shâhinskâ. Desgelijks noemt hij zichzelf ‘Heer van den Leeuw en de Zon’ en hij is in de heilige overtuiging, dat hij zijn afstamming kan terugbrengen op Noach, wat misschien wel waar kan zijn.
Voor zooverre de Groote Heer binnen de perken van zijn eigen domein blijft, is de Shah de machtigste monarch van de wereld. Als onbeperkt beheerscher van Perzië, is hij de eenige meester over de levens en bezittingen van zijn volk. Hij kan, zooals reeds is opgemerkt, bevelen, dat iedereen, die hem ook in 't minst onaangenaam is, op de plaats zelve wordt gedood, en hij mag, waar hij maar lust in heeft, van zijn onderdanen afnemen. Hij eischt absolute gehoorzaamheid krachtens zijn titel van vertegenwoordiger van den profeet. De Perzische priesters of in elk geval de meesten van hen ontkennen dezen titel, hetgeen niet verhindert, dat zij zich bij de beslissing van den Shah hebben neer te leggen.
Wie nu zou meenen dat, ondanks zijn onbeperkte macht, de Shah een bloeddorstig tiran is, heeft het mis; integendeel, hij is een zeer aangenaam mensch, die evenals alle andere menschen op deze wereld zijn wel heeft, afgewisseld met wee.
Muzaffer-ed-dîn is een van de rijkste monarchen van de wereld. Alle Shah's baden zich om zoo te zeggen in weelde, om de heel eenvoudige reden dat, indien zij meenen niet zoo rijk te zijn als zij zouden wenschen, zij zich alle Perzische rijksinkomsten kunnen toeëigenen, omdat er geen penning in de schatkist is, die niet ter zijner beschikking staat.
Muzaffar-ed-dîn bezit ongeveer vijf en zeventig millioen guldens. 't Grootste gedeelte van dezen schat bestaat uit goud en diamanten, die in groote kisten in het koninklijk paleis liggen. De Perzische kroonjuweelen zijn de mooiste die bestaan en onder Muzaffar's schatten vindt men de beroemde Derga-i-Nur van honderd zes en tachtig karaat en de Taj-i-Mar van honderd zes en veertig karaat. De Shah heeft voldoende diamanten om op zijn minst een dozijn juwelierswinkels te vullen. Wanneer hij iemand een geschenk heeft te geven dan bestaat 't meestal uit een kostbaren steen.
De Shah heerscht over negen millioen zielen. Perzië is namelijk, ondanks zijn uitgestrektheid, zoo spaarzaam bevolkt, dat er maar twaalf personen op de vierkante mijl wonen. In het keizerrijk Perzië vindt men slechts twee wegen, die den naam van weg verdienen; gereisd wordt er doorgaans in karavanen, terwijl ezels gebezigd worden om de bagage te dragen.
De bewoners van het land hebben er een eigenaardige wijze op uitgevonden om hun ezels geschikter voor hun taak te maken dan de natuur heeft gedaan; zij splijten namelijk de neuzen dier dieren in tweeën. Het doel van deze barbaarsche operatie is om hen in staat te stellen bij het beklimmen van heuvels vrijer adem te halen dan anders mogelijk geweest zou zijn.
Het staande leger bestaat uit 24,500 man. Wat de vloot van den Shah betreft, die is eenig; zij bestaat namelijk uit twee schepen, en nog niet lang geleden telde zij er slechts een. Er zijn trouwens meer eigenaardigheden in Perzië, ja alles is er eigenlijk eigenaardig. Er zijn op dit oogenblik nog geen spoorwegen, doch de Shah heeft thans toestemming gegeven er met den aanvang van de nieuwe eeuw een aan te leggen. Het invoeren van hervormingen wordt in Perzië niet gaarne gezien; toch zou men zich vergissen zoo men meende, dat de Shah weinig verlicht is. Het is een feit, dat de Shah in enkele opzichten zeer liberale gevoelens heeft, waarbij nog komt, dat hij een buitengewoon goedhartig man is, die mettertijd zijn superioriteit boven al zijn voorgangers zal bewijzen.
Alle Perzische Shah's zijn buitengemeen gesteld op het hooghouden van hun waardigheid; onwillekeurig wordt men hierdoor herinnerd aan een amusante historie, die de verdienste heeft waar te zijn. Eenige jaren geleden werd de gemoedsrust van den toenmaligen Shah zeer gestoord doordat de leden van het Britsche gezantschap te Teheran de onuitsprekelijke stoutmoedigheid hadden om in zijne doorluchtige tegenwoordigheid te verschijnen met hunne gewone wandelschoenen. Deze inbreuk op de etiquette wenschte de monarch tot geen enkelen prijs te dulden. Hij sloeg den snelsten weg in en opende over het gebeurde onderhandelingen met den vertegenwoordiger der Engelsche Koningin.
Van hun kant begrepen de leden van het gezantschap niet goed, hoe zij het zonder schoenen zouden redden, nog afgezien van het gevaar, dat zij liepen om verkouden te worden. Ten slotte werd er echter een compromis gesloten. Er werd bepaald, dat in het paleis een soort pantoffels zou verstrekt worden en dat, als er een gezantschap bij den Shah op audiëntie zou gaan, de leden hun gewone schoenen tijdelijk voor de bewuste pantoffels zouden verwisselen.
De tegenwoordige erfgenaam tot den troon van Perzië is twee en twintig jaar oud; zijn naam is Ali Mirza Itezad-es-Sultaneh.
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd