De Huisvriend. Nieuwe serie. Jaargang 2

[p. 129]

Maasdorp
door Th.A. Quanjer.
(Vervolg van blz. 123.)

‘Meen je dat heusch, Carla?’ vraagt hij, haar dichter naderend. ‘Ben je dus werkelijk gerust, als ik bij je ben?’

Een nieuwe donderslag, ofschoon veel minder hevig dan de vorige, strekt haar tot voorwendsel om geen antwoord te geven.

Gustaaf herhaalt daarom zijne vraag, terwijl hij zijne hand teeder op haren

heerlijk winterweer. (Naar eene photographie.)

schouder legt; dan antwoordt zij hem kalm:

‘Zeker, waarom niet? - Maar zeg, Gustaaf! zouden we niet huiswaarts gaan? Je ziet, dat de bui aan het afdrijven is.’

‘Nog een oogenblik geduld, Carla-lief! Zie eens hoe morsig het is! Dat zou je mooie schoentjes bederven. - En dan ook, er valt nog heel wat water.’

En, even haar rechtervoetje latende uitgluren onder hare japon, antwoordt zij:

‘Ja! je hebt gelijk; het regent nog te veel. Anders - je hoeft niet bang te zijn, dat ik zou smelten.’

Ondertusschen heeft Gustaaf haar eenen stoel toegeschoven, en neemt hij nevens haar plaats, terwijl hij weer begint:

‘Tot mijn groote spijt ga je morgen al weg. Wie weet, wanneer ik weer eens zoo rustig met je samen zal zijn!’

‘Ben je daar zoo bijzonder op gesteld?’

‘O, méér dan ik je kan zeggen. Carla! - Ja! - Liefste, het moet me van 't hart.’

‘Me dunkt, we moesten nu maar opstappen, Gustaaf!’

‘Och, liefste Carla! nog slechts een enkel oogenblik. Je hebt natuurlijk wel opgemerkt, hoe je een niet te beschrijven indruk op me gemaakt hebt, van het oogenblik af, dat je hier bent gekomen, en datje vooral in de laatste dagen...’

‘Dat is, zoowaar, geloof ik, het begin van een liefdesverklaring?’

‘Ja, Carla!’ herneemt hij, zich tot haar overbuigend en hare hand vattend, die zij slechts zwakjes zoekt te bevrijden. ‘Het is eene liefdesverklaring! - Ja, liefste! Ik houd veel méér van je, dan ik dacht, ooit iemand te kunnen liefhebben.’

‘En Anna dan?’ vraagt zij, hare hand nu zacht losmakend, ofschoon zij nog rustig blijft zitten.

‘Anna?’ - herhaalt hij, haperend; en dan na eene kleine pauze: ‘Ik houd heel veel van Anna - o ja! - zij is eene zeer lieve - zuster, die ik reeds als kind kende en liefhad. - Maar sedert jij hier heb ik eerst recht goed leeren begrijpen, wat liefde eigenlijk is. - Neen, lieve engel!’ vervolgt hij hartstochtelijk, weder hare hand vattend, en er een vurigen kus op drukkend. ‘Neen! trek uwe hand niet terug! - Ik heb me in de laatste dagen zoo diep rampzalig en toch ook zoo gelukkig gevoeld. Nu eens zocht ik je te ontwijken, omdat ik bang was dat mijn gezelschap je niet beviel, en dan weer werd ik ondanks mezelven, tot je aangetrokken als door een magneet, en volgde ik je als je schaduw. - Carla! je bent zoo mooi, zoo lief en zoo goed! - Maak me gelukkig - ik smeek je! - en zeg, dat je mij ook wel een beetje moogt lijden!’

Zij heeft hem ongestoord zijne hartstochtelijke verklaring

[p. 130]

laten uitspreken, maar staat dan op en zegt, terwijl zij hem intusschen lief-glimlachend aanziet:

‘Hoor eens, Gustaaf! Ik heb je leeren kennen als een verstandig jongmensch. En je bent een gezellig-prettige, beste vriend voor me geweest, zoolang ik hier logeerde. - Maar de kennismaking is nog wat kort, en daarenboven -’

‘Maar Carla!’

‘Weet je wat, Gustaaf? Laat ons eenvoudig goede vrienden blijven! - Kijk! het is droog geworden. Ga je mede naar huis?’

‘Eén woordje nog, Carla! - nog een enkel! - Zeg me ten minste, dat ik mag blijven hopen.’

‘Hopen? Waarop? - Maar neen, kom! dat gaat niet. Ik denk er heusch niet aan, me te verbinden. - Kom je ons na de vacantie eens gauw opzoeken? Je weet nu waar we wonen - en het zal moeder zeker veel genoegen doen, je eens spoedig te zien.’

‘Dus jou minder, Carla?’

‘Dat heb ik toch niet gezegd. Maar komaan, dwaze vent, laten we deze gekheid heel gauw weer vergeten. Vindt je ook niet?’

Zij neemt het boek van de tafel, bladert er even in, en als zij de plaats heeft gevonden, waar de koningin spreekt tot Carlos, nadat deze haar zijne liefde beleed, dan declameert zij, terwijl zij op de trede van den koepel staat:

‘Verlaat mij, Prins! Kom, wat ik bidden mag,
Voor zulk een onderhoud nooit weer terug!’

En dan ijlt ze voort, hem rakelings voorbij, den rok coquet opgenomen, de voetjes zooveel mogelijk plaatsende op de droge plekjes, en dan met een helderen lach en een plaagziek: ‘je bent een goeie jongen, hoor Gustaaf! - Da-ag!’ verdwijnt zij, den hoek om naar huis.

De kerkklok slaat juist acht uur, nu Gustaaf de paraplu's gedachteloos in de hand nemend, haar aan den uitgang staat na te oogen, half verbijsterd, half beschaamd. De zon staat als een rood-gloeiende bol in het Westen, en zendt nog even haar stralen langs de stammen der boomen om te weerspiegelen in de glasruiten van den koepel. De regendroppels vallen als paarlen van de frisch-groene bladeren omlaag. Een nachtegaal lept er dichtbij van het trillende vocht, om dan zijn langgerekt: tjuu - tjuu - tjuu - te doen hooren, en wordt, na zijn melodisch lied, weldra uit de verte door een makker beantwoord.

En alom die frissche, die heerlijke geur, die verkwikkende, versterkende koelte!

Van dit alles echter bemerkt Gustaaf niets, als hij langzaam den koepel verlaat, langs een pad, dat hem wegvoert van huis. Ziet! daar gaat hij het park in, peinzend, met trage schreden!

Een blik is hij waard, hij, de flink-ontwikkelde jonkman van ongeveer drie-en-twintig-jarigen leeftijd. Zijn gelaat, bruin gekleurd door de zon, getuigend van gezondheid en kracht, wordt versierd door een pas opkomend snorretje, van dezelfde donkere kleur als zijn kortgeknipt haar. Onder een middelmatig hoog, thans geplooid voorhoofd, zien een paar bruine oogen gedachteloos rond. Men zou meenen, dat hij was geboren in warmer klimaat. Toch is dit niet het geval: zijn eerste levenskreet klonk op ‘Schoonoord’. Zijnen vader verloor hij, toen hij nog nauwelijks kon spreken. Ofschoon zijne moeder het plan overwoog, om het buitenleven te verwisselen met de stad, nu zij haren echtgenoot had verloren, kwam zij spoedig terug van dat denkbeeld, hoofdzakelijk omdat men voor haar zoontje, dat oorspronkelijk een zwak, teer ventje was, het buitenleven hoogst nuttig oordeelde; daarmede vervulde zij tevens de wenschen van den vereerden afgestorvene. Het familiegoed der Van Slotens werd dientengevolge voortdurend bewoond. Gustaaf ging zich weldra voordeelig ontwikkelen; hij ontving zijne eerste opleiding op de dorpsschool, terwijl dominee Menzel na enkele jaren op zien nam, den aardigen, vluggen jongen in te wijden in de beginselen van het Latijn, zoodat hij vrijwel beslagen, op twaalfjarigen leeftijd vertrok naar het gymnasium te Maastricht. Thans is hij sedert een vijftal jaren student en sedert verleden najaar doctorandus in de rechten te Leiden. -

Onderwijl heeft Gustaaf zijne wandeling in eenzaamheid voortgezet. Hij voelt zich, na het straks voorgevallen tooneel, nog niet voldoende op zijn gemak, om reeds nu naar huis terug te keeren.

‘Hoe dwaas,’ denkt hij, zich bezinnende, ‘daar loop ik nu heen met twee paraplu's onder den arm, terwijl er geen wolkje aan de lucht is. Die dingen opgeborgep in den koepel, en dan een fikschen loop gemaakt! Dat zal me goeddoen.’

Als hij teruggekomen is op de plaats, waar hij zooeven haar zoo vurig zijne liefde verklaarde, verraadt het trillen zijner lippen hoe hij ten minste een meer ernstig antwoord verwachtte, dan het citaat uit den Carlos en het luchtige gezegde, hem speelsch toegeroepen uit de verte.

Met een zucht gaat hij heen, om nu met haastigen stap zijne wandeling te hervatten, en intusschen te overleggen, hoe hij zich straks, bij eene weder-ontmoeting, tegenover haar zal gedragen.

Zou zij, in haren overmoed, misschien het voorgevallene, als eene kluchtige scène of als eene dwaasheid, hebben overgebracht aan hare moeder, wellicht ook aan de zijne? Of zal zij, nu zij tijd tot nadenken heeft gehad, veeleer hem schuchter begroeten, of wel hem ontwijken tot aan haar vertrek?

‘Hoe vreemd,’ denkt hij, ‘dat hij haar, bij zijn weten, te Leiden nog nimmer ontmoet heeft, háár - een zoo eenigmooi meisje - en dat nog wel, terwijl hij dagelijks op weg naar het college voorbij hare woning kwam, onbewust van haar bestaan! Hoe geheel anders zal dat voortaan worden! Want ondanks haar ontwijkend antwoorden, heeft ze hem niet geheel afgewezen, - dien kus op hare hand liet zij niet onwillig toe, - en, bovendien, zij noodigde hem uit tot een spoedig bezoek in de stad. - Zeker! dat doet hij weldra; hij zal zich niet zoo terstond laten afschrikken; hij wil nogmaals beproeven, hare liefde te winnen, hij zal niet wachten totdat zij - Maar Anna? - de speelnoote zijner kinderjaren, de lieve, de trouwe vriendin van lateren tijd? Is zij voor hem thans niets méér dan eene zuster? En zijne heimelijk-gekoesterde plannen voor de toekomst? - Neen! - Hij weet daarvan niets nu!’ - Slechts één denkbeeld verdringt alle andere: het bezit van Carla, de prachtige, aanlokkelijke schoone!

Het duurt geruimen tijd, voordat hij zijne gewone kalmte heeft terugbekomen, en het is al donker, nu hij het huis nadert, en Carla hem vanaf de stoep gemoedelijk-vriendschappelijk verwelkomt: ‘Prettig gewandeld, Gustaaf? Wat heerlijke avond, hé? - Moeder vond het wàt leuk, dat je in den koepel zoo goed voor me gezorgd hebt!’

IV.

Welk een vreedzaam tooneel, hier, op de plaats achter de pastorie! Dominee heeft straks zijne studeerkamer verlaten, waar hij de eerste middaguren besteedde aan de samenstelling der preek voor morgen, en waar hij, kort na het eten, een dutje gedaan heeft.

Nauwelijks wordt thans zijn stap in de achtergang hoorbaar, zelfs nog voordat hij door de buitendeur op de plaats verschijnt, met een bak voer in de hand, of eene menigte duiven van allerlei soort en kleur komt klapwiekend aangevlogen van alle zijden, om haar avondrantsoen te ontvangen uit de welbekende hand des meesters.

‘Niet zoo gulzig, jij vaaltje!’ zegt dominee tot eene zijner gevleugelde lievelingen, die brutaal, terstond is gevlogen op zijn uitgestrekten arm.

[p. 131]

‘Het vaaltje’ voelt zich volkomen thuis; en - goed voorbeeld doet goed volgen - een blauwe kropper vliegt op dominee's tuinhoed, om er weldra op vrijmoedigen toon al mede haar gaaiken te lokken.

Ja! 't Is een vreedzaam tooneel, zooals Zijn WelEerwaarde zich moeite geeft, om iedereen tevreden te stellen. Doch het vaaltje krijgt het leeuwendeel, en 't is zelfs de hand van den meester, die het tegen wangunstige snavels beschermt.

‘Wees jij ook maar gulzig!’ zegt dominee. ‘'t Is niet voor je zelven, maar wel voor je jongen, die zitten te wachten op het voedsel der moeder. Straks geef ik je in het hok nog wat boekweit, om hen het pikken te leeren. Hier, pauwstaart! wees niet zoo trotsch op je veeren! Kom liever wat nader, of straks zit je portie in den krop van een ander, en dan ligt het aan je hoogmoed, als je voedsel tekort komt.’

En het vaaltje springt eindelijk van dominee's arm naar omlaag, om uit den steenen bak bij de keuken eene groote hoeveelheid water te verzwelgen, en dan van het noodige ruimschoots voorzien, te vliegen naar de nog half kale jongen in het hok, die met uitgerekten hals, ongeduldig-piepend hun moeder verbeiden.

‘Wèl gulzig!’ zegt dominee nogmaals bij zichzelven, terwijl hij de voedster in hare bewegingen volgt, ‘doch minder voor zich, dan wel voor hare kleinen. Een beeld des levens! Het is gemakkelijker eigen hartstochten te bedwingen, dan kalm en bezadigd te blijven, waar het leven of welzijn zijner kinderen op het spel staat!’

't Is heerlijk in den tuin achter de pastorie, nu de zon wat gedaald is, en eene koele schaduw de hitte van den dag is komen vervangen. De reseda, de heliotroop en de rozen wedijveren om 't zeerst, wie hunner den meest welriekenden geur rondom weet te verspreiden. En de groote Engelsche violen, daarginds achterin bij de kerk, schijnen u vriendelijk toe te lachen, en eveneens onderling, in zachte kleurschakeering, om den eereprijs te kampen.

Daar links op die hoogte het liefelijkste van alles: Anneke in haar eenvoudig neteldoeksch kleedje. Zij is nog alleen, maar verwacht aanstonds hare ouders; hare moeder, die in de voorkamer wat uitrust van de vermoeienissen van den Zaterdag, en vader, die na het voeren der duiven, nog eerst aan zijne kippen en fazanten het noodige moet geven.

Doch al is zij alleen, dat kan voor het oogenblik niet schaden - integendeel! Wij hebben daardoor goede gelegenheid, om haar wat meer opmerkzaam te beschouwen, wat zij stellig ten volle verdient. Men kan het dat fijngevormde handje, dat den theepot vasthoudt, niet aanzien, hoe er vaak menig ruw werkje mede verricht wordt, en dat Anna bijvoorbeeld nog heden middag op zolder met Marieke, de dienstbode, de ‘natte wasch’ aan kant heeft gebracht.

Zij ziet er recht lief uit en aanvallig, al ontbrak haar den tijd, om de zware blonde vlechten op te steken, die haar langs den rug tot aan het middel vrij afhangen.

De hoogte, waarop de theetafel gereed staat, of het ‘heuveltje’, zooals de familie dit plekje noemt, ligt in het achterste gedeelte van dominee's uitlokkenden tuin. Voor vele jaren geleden werd het door dominee eigenhandig van puin en aarde opgeworpen, en aan den kant van den buitenmuur beplant met een treuresch, wier breede takken zich thans als een dak over het heuveltje uitbreiden. Dominee bracht in het loof enkele openingen aan, om, zoowel op de dorpsstraat, als op den tuin en het huis, een onbelemmerd uitzicht te hebben, terwijl, wanneer de takken aan de noordzijde een weinig vaneengeschoven worden, het oog vrij kan doordringen tot op het kleine kerkhof, onmiddellijk daarachter, waar eene hooge theeroos telken jare opnieuw hare bloemen doet geuren boven het graf eener onvergetelijke doode.

Ja! onvergetelijk is die doode, de kleine Elize, het zusje van Anna, dat op kinderlijken leeftijd ontrukt werd aan hare ouders, die haar eene rustplaats bereidden, niet te ver uit hun oog.

Anna is eenigen tijd ijverig bezig geweest aan een handwerkje, dat zij straks een oogenblik neerlegde, om de thee te zetten, terwijl zij intusschen aan hare gedachten de voor haar zoo belangrijke gebeurtenissen der laatste dagen voorbij laat trekken. Dat Gustaaf van Sloten hierbij de eerste plaats inneemt, is niet te verwonderen. Verleden Dinsdag - den dag na het vertrek van Carla - is hij een bezoek komen brengen. Hij zag er betrokken uit en was bijzonder stil geweest. Was dit alleen een gevolg van de hoofdpijn? of was misschien het weggaan der mooie logée de reden zijner afgetrokkenheid? Iets ernstigs moet hem wel hinderen, hem, die in den regel zoo opgeruimd van humeur is. Immers, gewoonlijk weet hij, bij zijne menigvuldige bezoeken, hen aangenaam bezig te houden, en laat hij hen vaak lachen door hun te vertellen van koddige studentengrappen, zoodat dominee zelfs bijwijlen wordt uitgelokt, om halfvergeten anekdotes uit eigen studietijd ten beste te geven.

Na Dinsdag is Gustaaf nog tweemaal teruggekomen, beide keeren echter voor slechts enkele oogenblikken, de eerste maal in gezelschap zijner moeder, die klaarblijkelijk zelve zijne afgetrokkenheid opmerkte, en hem angstvallig aankeek; en dan eergisteren alléén, doch zeer vluchtig, omdat hij nog vóór den avond naar Maastricht moest voor financieele zaken.

Anna schrijft zijn veranderd gedrag maar al te wèl toe aan den invloed van Carla; doch gedachtig aan de woorden van haren vader: ‘is dat nu mijne flinke dochter?’ doet zij voortdurend haar best, zich te verzetten tegen het leed, dat haar drukt, al gaat daarmede ook eene schoone illusie verloren. Zij tracht de zaken dapper aan te pakken, en door gestadige bezigheid zoo weinig mogelijk aan die teleurstelling te denken, wat somtijds haren krachten wel te boven gaat. In ieder geval toonde zij aan Gustaaf bij zijne bezoeken telkens een opgeruimd gelaat, en zij is voor hare ouders, evenals vroeger, het zonnetje van het huis.

Terwijl zij zoo zit te peinzen, en intusschen hare handen blijft reppen, ziet zij door de opening der esschetakken aan de straatzijde, het voorwerp harer gedachten den hoek om komen. Daar zij om verschillende redenen hem bij voorkeur niet wenscht te spreken onder vier oogen, wat te verwachten is, wanneer zij hier blijft zitten en hij zoo aanstonds het heuveltje voorbijkomt - legt zij vlug het handwerkje neer, en loopt haastig naar beneden den tuin in. Zij snelt huiswaarts met eene vaart, die de kippen in den ren verschrikt doet opspringen en kakelen, terwijl de duiven, die nog zoeken naar wellicht in het zand bedolven boonen, naar alle kanten uiteenvliegen.

Het scheelt niet veel, of zij loopt tegen haren vader aan, die juist terugkomt uit de keuken, waar hij zijn Gouwenaar is gaan ontsteken aan het turfvuur, dat Marieke op het punt was van ‘in te rekenen’.

‘Wel, kind!’ roept hij verbaasd uit. ‘Je doet me verschrikken! Is dat een woest loopen!’

Doch als hij haar eventjes goed heeft aangezien: ‘Wat is er, mijn kind? Zeg! scheelt er iets aan?’

‘Dat niet, beste vader! Ik ben alleen maar weer een beetje kinderachtig, zooals in den laatsten tijd nogal eens dikwijls.’

‘Er is toch geen dief in den tuin, zottinnetje, of iets anders om bang voor te wezen?’

‘Neen, vadertje, neen! Er is niets anders, dan dat ik, zooeven over den muur kijkende, Gustaaf zag aankomen op weg naar hier, en dat ik liever niet door hem wenschte aangesproken te worden.’

(Wordt vervolgd.)