De Huisvriend. Nieuwe serie. Jaargang 2

[p. 121]

Maasdorp
door Th.A. Quanjer.
(Vervolg van blz. 115.)

Het hinderde haar niet weinig, dat hij haar in de laatste dagen trachtte te ontwijken; hij had zich immers sedert Donderdag niet meer laten zien! ‘Waarom?’ vraagt zij zich af. ‘De hoofdpijn?’ Zou die zoo erg zijn, dat ze hem belet had te komen? Of, zou misschien Carla zelve de aanleidende oorzaak zijn? Is bij misschien verliefd op haar geworden? Dat zou zoo onmogelijk

diaconessenhuizen in nederland. - ziekenhuis te groningen.

niet zijn! Zoo'n prachtig, mooi meisje, want dat is Carla, ontegenzeglijk. En daarnevens zij - Anna - een heel gewoon, eenvoudig dorpskind; zij moet bij eene vergelijking wel ver achterstaan bij zoo'n gevierde en begaafde schoonheid. Zou het derhalve te verwonderen zijn als Gustaaf, zoovele dagen in hare onmiddellijke nabijheid vertoevende, zich tot haar voelde aangetrokken, onwederstaanbaar.... en dat hij háár, zijn vroeger speelkameraadje, zijne zuster, zoodoende gaat vergeten? Maar toch, het grieft haar ontzettend, en onwilleurig dringt zich een traan in haar oog, terwijl zij dit alles overlegt.

Geen wonder dat dominee, juist komende uit het huisje van Marieke's vader, iets ongewoons aan haar ziet, en daarom deelnemend vraagt:

‘Wat is er, mijn Anneke? Waarom ben je bedroefd? Is het afscheid van je vriendin zoo moeilijk geweest?’

‘Neen, vadertje, neen! Dat is niet de zaak.’

En zij, die ook tegenwoordig nog gewoon is hare kleine geheimen toe te vertrouwen aan hare ouders, wetende dat in hun hart hare minste verdrietelijkheden weerklank vinden, zij deelt haren vader onder het samen naar huis gaan met onafgebroken woorden mede wat geschied is, en de gevolgtrekkingen die zij daaruit meende te moeten opmaken.

‘Kom, kom, Anneke-lief!’ zegt dominee op bemoedigenden toon, nu zij de pastorie zijn genaderd. ‘Dat zal wel terecht komen, geloof me. Gelukkig dat zij morgen weggaat! Maar is dat nu mijne flinke dochter, die de zaken altijd zoo dapper weet aan te pakken? Kom, Anna, mijn kind, wees kalm nu! Maak moeder niet ongerust; zij mocht van je schrikken.’

II.

Vóór haar veertiende jaar was Carla mij gansch onbekend.

Evenals hare twee zusjes en een broertje zag zij het levenslicht onder de tropische zon, in Insulinde. Doch de verzengende hitte had evenmin schade gedaan aan hare frisch-rozige kleur, als het afmattende klimaat in staat geweest was haren aangeboren levenslust in het minst te verflauwen.

De feeën uit het sprookje hadden ook aan háár wieg gestaan en haar beschonken met een overvloed van zeer kostelijke zaken. Maar ook de booze fee was ter zijde getreden en had haar ten laatste bedeeld met hare gift: eene groote dosis behaagzucht. De schoonheid, de bevalligheid, de aantrekkelijkheid en de vele andere gaven der goede feeën, zij zouden altegader het middel zijn om de harten van velen te breken. Zoo wilde het die booze.

En met al deze gaven kwam Carla in het moederland aan.

Misschien zoude hare moeder, door verstandige leiding en goeden raad, het opschietende onkruid hebben kunnen uit-

[p. 122]

roeien met vaste hand; doch, helaas! de arme vrouw was niet in staat tot krachtig handelen - en met reden!

Als weduwe van een Indisch hoofdambtenaar kwam zij naar Holland terug voor de opvoeding van hare vier kinderen. Reeds geruimen tijd was zij lijdende aan eene kwaal, die men in Indië voor ongeneeslijk verklaarde. Toch behield zij nog eene flauwe hoop, om in het moederland herstel te zullen vinden; het koudere klimaat zoude haar misschien ten goede kunnen komen.

Nauwelijks gevestigd in Leiden, waar zij als kind had gewoond totdat zij met haren echtgenoot naar Indië vertrok, en waar zij nu nog enkele bloedverwanten bezat, overviel haar eene ontzettende ramp, waarbij lichaamslijden niet meer geteld werd. Al hare kinderen werden aangetast door eene kwaadaardige, besmettelijke ziekte, die binnen eene enkele week twee van de meisjes en het broertje ten grave sleepte. Alleen Carla werd gespaard voor het moederharte, Goddank! om haar ten minste te behoeden voor volslagen wanhoop.

Is het wonder, dat van toen af deze moeder haren eenigen schat als een afgod ging beminnen? Dat zij ook daarna blind bleef voor de gave der booze fee, terwijl - na Carla's herstel - al het goede zich bij haar zoo buitengewoon welig ontwikkelen ging?

Het was kort na die ziekte, dat ik Carla leerde kennen: hare jeugdige leest gehuld in een zwart thibet kleedje, het mooie, guitige kopje verscholen onder een zwarten bébé-hoed, waaruit de lichtbruine, krullende lokken rondom dartel te voorschijn kwamen.

Levendige, blauwe oogen, welker leden bij eenen glimlach zich een weinig vernauwden; een aardig, niet al-te-sprekend wipneusje; een kleine mond met onberispelijke tanden, die achter de ietwat opgetrokken bovenlip dikwijls te voorschijn kwamen; een ronde, mollige kin met een kuiltje in het midden; eene gestalte, die in lijnen en vormen duidelijk aangaf, wat zij bij rijperen wasdom beloofde te worden, en dit alles te zamen den stempel dragende van eene aristocratische afkomst, zóó deed zij zich voor als een bekoorlijk veertienjarig meisje onder den bébé-hoed en in het zwart thibet kleedje.

Doch zelfs geen rouwkleed was in staat, eene schaduw te werpen op dat heerlijke beeld van jeugdige schoonheid.

Nevens haar hare moeder, zelve betrekkelijk nog jong, doch slechts met de overblijfselen van vroegere schoonheid, gebukt onder het zoo smartelijk verlies van echtgenoot en drie kinderen en lijdende aan de kwaal, die hare lichaamskrachten ondermijnde. Geen wonder dat zij niet de noodige flinkheid bezat om hare Carla met krachtige hand te leiden!

En welig tierde intusschen het onkruid, gezaaid in het harte van het beeldschoone, aanvallige meisje.

Geen gymnasiast of hoogere burgerscholier, die niet doodelijk verliefd op haar werd, wanneer hij haar ontmoette op den dagelijkschen gang naar de school, waarheen haar eene dienstbode vergezelde. En dat zij die blikken van bewondering opving met groot welgevallen niet alleen, maar dat zij steeds meer ging hunkeren naar nieuwe overwinningen, dat bewezen een eigenaardige opslag van haar oog en het optrekken van hare lip. Menig liefdes-avontuurtje werd dan ook afgespeeld in den vorm van een hoogdravend vers of van eene bloem, haar listig in handen gespeeld.

De tijd ging intusschen voorbij, ook voor háár. De bébé-hoed maakte plaats voor een Rembrand met sierlijke veder; de jonkvrouwelijke gestalte werd gehuld in een gekleurd popelienen kleed met wit-lakensch jacquet; de handjes werden gestoken in handschoenen van licht-kleurige peau de suède; de voetjes gingen schuil in asschepoesters-schoentjes, nu en dan eventjes coquet onder den rok te voorschijn komende.

Eindelijk was zij der school ontwassen, waar zij door uitmuntenden aanleg en volhardende vlijt steeds eene der beste leerlingen geweest was. Overtuigd, en hierin door hare moeder versterkt, dat verstandelijke ontwikkeling onmisbaar is, om waardig te kunnen optreden in de maatschappij, hield zij zich voortaan onledig met het beoefenen van de nieuwere literatuur, met teekenen, handwerken en muziek.

Ondertusschen werden ook andere, meer wereldsche vermaken niet vergeten. Hare moeder leiddde hare Carla in bij sommige bloedverwanten en goede vrienden. Zij vergezelde haar nu en dan naar den schouwburg, en zelfs - lichamelijk lijden ter zijde stellend - naar het militaire casino. Natuurlijk had haar balboekje geen enkel plaatsje meer open, wanneer zij binnentrad in de feestzaal, waar men haar aanstonds tot ‘reine du bal’ ging verheffen. Wat werd zij daar door velen harer zusteren benijd! Wat werd zij daar door de heeren - en dat niet alleen door de jongeren - met verliefde blikken nageoogd, terwijl zij hing aan den arm van den gelukkigen door haar uitverkoren danser!

Zij nam al die hulde aan als iets, dat haar van rechtswege toekwam. De jaloersche blikken werden, onder een eigenaardig optrekken van hare lip, eenvoudig genegeerd. Mama, verrukt over de conquêtes door Carla behaald, bleef blind voor de wijze, waarop die werden aangenomen, en begreep niet, dat het voor Carla tot eene levensbehoefte werd, alom te worden gevierd en vergood, niettegenstaande de eenmaal behaalde overwinningen haar volkomen koud lieten. Ook nu nog had eene moederlijke raadgeving erger kunnen voorkomen.

Doch ongemoeid ging Carla steeds voort op haren weg, harten veroverende, doch de zege niet tellende; nooit tevreden voordat ieder jongmensch, dien zij ontmoette, den tol betaalde aan hare bekoorlijkheden. Waar één niet spoedig den cijns vrijwillig ten offer bracht, daar was veeltijds een enkele blik uit hare verleidelijke oogen voldoende, om hem in vuur en vlam te zetten, en hem te brengen aan de voeten der onwederstaanbare.

Onder hare aanbidders behoorde een zeker student, die zoodanig werd getroffen door hare bekoorlijkheden, dat hij niet alleen haar zijne liefde verklaarde - eene bekentenis die zij reeds zoo menigmalen onverschillig had aangehoord - maar dat hij, ondanks hare koele afwijzing, welke onmiddellijk volgde, niettemin bleef aanhouden, en het haar ging lastig maken door haar bijna steeds te volgen. Hoewel Carla hem bij dergelijke onheusche ontmoetingen duidelijk toonde, dat zij niet gediend was van zijne hulde, en dat hij haar danig verveelde, liet hij niet af van zijne vervolging en begon hij het integendeel nog erger te maken. Soms sprak hij haar aan op de straat; zij moest en zij zoude naar hem luisteren, en wanneer zij hem dan hooghartig-minachtend had aangezien, ging hij uit weerwraak er zich op beroemen bij zijne vrienden, dat hij met haar geheime samenkomsten placht te hebben.

Ten slotte begon zij in te zien, dat de handelwijze van zoo'n lastig-volhoudenden aanbidder op den duur haren naam in opspraak zoude brengen, en daarom schafte zij raad met hare moeder omtrent de beste wijze, waarop zij die vervolgingen zoude kunnen ontgaan. En bij dit overleg kwam men tot het besluit, dat het het meest verkieslijk zou wezen, eenigen tijd de stad te verlaten. In het najaar zoude eene reis naar het Zuiden plaats hebben; intusschen was nu pas de zomer begonnen, en - de nood begon te dringen. Gelukkig daarom, dat eene vriendin uit mama's jeugd, die haar reeds meermalen had uitgenoodigd om met Carla op haar buiten te komen logeeren, deze invitatie nog zeer onlangs herhaalde, zoodat die thans onder dankbetuiging gretig werd aangenomen. Het was nu begin Juni; men zou er eenige weken vertoeven, en intusschen begon de vacantie aan de Academie; er werd verder gehoopt, dat de liefde van den ongewenschten aanbidder wel voldoende bekoeld zou wezen, wanneer men wellicht vóór het aanvaarden der reis nog eenigen tijd te Leiden zou moeten vertoeven.

En hiermede is verklaard, hoe Carla en hare moeder eenige weken doorbrachten te Maasdorp, als logée's van mevrouw Van Sloten.

[p. 123]

III.

‘Schoonoord’ draagt met recht zijn naam, zooals wij hoorden uit den mond van Anna Menzel. Het is eene deftige en vrij uitgestrekte plaats, prachtig vooral in vergelijking met de overige huizen van Maasdorp, waarom het dan ook gewoonlijk ‘het huis’ genoemd wordt.

Het hoofdgebouw bestaat uit twee verdiepingen en heeft een steil oploopend leiendak, dat zich verheft boven het omringende geboomte. Een oprit, aan beide zijden beplant met eene dubbele rij tamme kastanjes, voert langs eene ruime volière, van den straatweg naar de hooge stoep, waarop een paar prachtige laurierboomen prijken. Daarvóór ligt een uitgestrekt grasperk, in welks midden eene ruime waterkom. In het heldere water, dat door middel van een duiker wordt ververscht uit een snelvlietend beekje, zwemt een zestal Kaapsche eenden lustig rond. Ter zijde en naar achteren gaat het gazon, in glooiende richting over in een boschje van meidoorn, seringen, jasmijn, ribes en ander bloemhout, waarvan geur en tinten in het voorjaar een allerliefsten indruk maken.

Een weinig verderop geeft eene laan van hooge beuken toegang tot een uitgestrekt park, waarin eeuwenoude eiken fier hunne machtige kruinen verheffen, waar breede olmen verfrisschende schaduw geven. Het beekje baant er zich een weg tusschen distels en varens, en langs en over bemoste steenbrokken, die hier en daar een waterval doen ontstaan. Frissche, krachtige heesters en jong aangelegd hakhout verrassen den wandelaar in bonte en aangename afwisseling, en geven door juist aangebrachte openingen een schoon en uitgestrekt vergezicht.

Zelfs op de meest warme Juli-dagen, zooals heden, kan men op ‘Schoonoord’ koele plekjes vinden, waar banken zijn geplaatst ten gerieve van de bewoners, en van de wandelaars, die in het park steeds vrijen toegang hebben.

Het is nu zes uur in den avond; het diner is afgeloopen en Carla komt, met een boek in de hand, uit het huis om zich te begeven naar een koepel in het park, eene haar lief geworden zitplaats, waar zij, terwijl de twee oudere dames thuis hare rust nemen, een uurtje genoeglijk hoopt door te brengen met lezen.

Met veerkrachtigen tred stapt zij de beukenlaan door en is weldra bij den koepel, waar zij een gemakkelijk plaatsje gereedmaakt, om zich in hare lectuur te gaan verdiepen.

Zij opent haar boek, een manuscript, dat volgens het titelblad eene vertaling is van Schiller's ‘Don Carlos’, en dat haar door den auteur ter lezing werd gegeven. Zij verdiept zich in het tweede bedrijf, waar prinses Van Eboli haar hartsgeheim zal gaan ontdekken aan Carlos, nadat zij hem eerst mededeelt hoe schandelijk men háar aan graaf Gomez meent te verkoopen. Zij leest:

‘... Vrouwengunst,

't Geluk der liefde als koopwaar te beschouwen,
Waarop geboden worden kan! - En zij
Is toch het eenige op dit wereldrond,
Dat juist geen kooper duldt, dan slechts zichzelf.
De liefde is prijs der liefde. Ja! Zij is
De onschatb're diamant, die òf door mij
Geschonken wordt, òf eeuwig ongebruikt
Verborgen blijft - zooals de groote koopman,
Die, niet geroerd door 't goud van den Rialto,
Ten schimp van vorsten, zijne kostb're paarlen
Teruggaf aan de rijke zee, te trotsch
Om ze onder hare waarde te verkoopen.’

Nu legt ze het boek geopend op de tafel, om het gelezene te overdenken en zich er over te verwonderen, hoe Carlos niet aanstonds begrepen heeft, dat het Eboli was, die hem tot zich lokte met brief en sleutel.

En van dit onderwerp dwalen hare gedachten af naar de werkelijkheid. Reeds morgen zal zij naar Leiden teruggaan. Zou die lastige aanbidder, ook een Carlos, daar weder zijn met zijne ongewenschte vervolging?

Doch neen! hoogstwaarschijnlijk niet; de vacantie is nog lang niet ten einde. Maar daarna? Och, misschien is hij nu wel bekoeld. En hoe het ook zij, laat hem maar plezier hebben, ik trek het me verder niet aan. Het duurt niet zoo heel lang, of de reis wordt aanvaard en - laat dan het ventje maar razen!

Het zoele weder, het zachte gemurmel van het beekje in de nabijheid, het lichte gesuis der bladeren, de eenzaamheid - dit alles brengt haar langzamerhand in een toestand van half waken, half droomen. Ten minste zij bemerkt niet, dat de lucht ietwat is gaan betrekken, dat er enkele witte koppen zijn verschenen aan den zooeven nog helderblauwen hemel, en dat zich heel uit de verte het zachte gerommel van den donder laat hooren.

Carla mijmert en droomt steeds voort. Zij hoort niet dat er enkele regendroppels gaan tikken op het zinken dak van den koepel, en zij ziet ze niet neervallen daarbuiten in het mulle zand, dat niet bij machte is ze op te slurpen, maar ze tot kleine plassen doet samenvloeien.

Een oogenblik hebben hare oogen zich vaster gesloten - hare gedachten staan stil. - Hoelang?

Een schelle bliksemstraal, onmiddellijk gevolgd door een kletterend-dreunenden donderslag, die den koepel doet trillen, en haar opschrikt uit den slaap, voert haar tot de werkelijkheid terug. En dáár aan den ingang van den koepel ziet zij den jonker Van Sloten, gewapend met twee paraplu's, eene natte in de hand, eene droge onder den arm, verbluft het onverwachte, rustige tooneeltje daarbinnen aanschouwend. Even moet zij half spottend glimlachen, dan laat zij hare wel-wat-al-te-ongedwongen houding varen; brengt haar toilet met een paar streekjes in orde, en als Gustaaf haar heeft toegesproken: ‘Ben je niet erg geschrikt van dien slag?’ dan heeft ze hare tegenwoordigheid van geest herkregen en antwoordt zij onbevangen:

‘Ja, wel een beetje - dat kun je begrijpen! Ik ging straks met zulk mooi weer van huis, dat ik niet kon verwachten, zulk een....’

Een nieuwe lichtstraal en een hevige slag doen haar zwijgen. Intusschen is Gustaaf naar binnen gekomen en haar ter zijde getreden.

‘Kom, Carla,’ zegt hij, ‘wees maar niet bang! De bui is spoedig voorbij; maar wij zullen haar den tijd moeten laten, en dus verplicht zijn, hier een poosje te schuilen. Toen ik straks zag, dat het begon te droppelen, kwam ik hierheen.’

‘Erg lief van je, hoor!’

‘Ik dacht wel, je hier te zullen vinden, op het plekje, waar je zoo gaarne placht te zitten.’

Weer een felle straal en een harde slag doen eene korte pauze ontstaan; dan vervolgt Gustaaf:

‘Zie het eens stortregenen! We zouden niet naar huis kunnen gaan. Ondanks de paraplu's zouden we doornat zijn, voordat we tien passen buiten den koepel waren.’

‘Maar zal men thuis niet ongerust worden, als we zoolang wegblijven?’

‘Neen, wees maar gerust! Ze zullen best begrijpen, dat we hier niet vandaan kunnen. Het middagslaapje was pas uit toen ik wegging, en ik vertelde dat ik je van hier zou gaan halen.’

‘Zoo!’ zegt Carla, hem een verleidelijk blikje toewerpende. ‘Dan weten zij ten minste dat ik onder veilige hoede ben.’

(Wordt vervolgd.)