De Huisvriend. Nieuwe serie. Jaargang 2

[p. 20]

HOOFDCURSUS-GEBOUW (VOORFRONT) TE KAMPEN.
Naar eene photographie van den Heer Blad aldaar.

Het Hoofdcursusgebouw te Kampen
door A.J. Morks.
Met illustratiën.

Toen in het jaar 1884 de hoogere burgerschool aan de Koornmarkt te Kampen door leeraren en leerlingen verlaten werd, om met gejuich het schitterend paleis in het stadsplantsoen binnen te gaan, huurde de minister van Oorlog de leege school voor een groot aantal jaren van de gemeente, liet er het een en ander aan vertimmeren en veranderen en bestemde het tot gebouw voor den hoofdcursus.

Reeds op 1 October van hetzelfde jaar verhuisden de toenmalige leerlingen van den op den zolder der kazerne van het Instructie-bataljon gevestigden hoofdcursus naar hunne nieuwe salons aan de Koornmarkt en openden deze met een seven-o-clock-tea!

Had men reeds op 1 Juli 1877 den hoofdcursus te Maastricht opgeheven en de leerlingen over de klassen in Kampen verdeeld, den 1^sten October 1890 werd ook het doodvonnis aan de te 's Hertogenbosch in de citadel Papenbril gevestigde inrichting voltrokken en bracht men de vele leerlingen eveneens naar Kampen over.

Ten slotte werden op 1 October 1891 een bij ministerieel besluit vastgesteld aantal onderofficieren, die in Indië aan het hoofdcursus-examen voldaan hadden, ter voltooiing hunner studiën op dezelfde stad gedirigeerd.¹⁾

Die uitbreiding van het aantal leerlingen had het bijbouwen van een vleugel aan de bestaande inrichting ten gevolge, waardoor het gebouw zóó van stukje tot beetje hare tegenwoordige gedaante verkreeg.

Als wij het gebouw naderen, zien wij, dat het door een schildwacht bewaakt wordt, die - o ongekende weelde! - over twee schilderhuizen beschikt, om het veege lijf bij noodweer te kunnen bergen. Zou het met hem ook zijn: Entre ces deux, mon coeur balance!?

Wij gaan de drietredige stoep vóór den hoofdingang op, openen de deur, zonder sleutel voor den dag te moeten halen, en treden binnen, wat de soldaat op post ongehinderd toelaat, daar wij in uniform onze lezers rondleiden. Wee echter, als vreemden het zouden wagen zoo maar pardoes het heilige der heiligen te willen binnengaan. Hij zou hen onverbiddelijk terugzenden en naar eene andere buitendeur om den hoek van het gebouw verwijzen, die slechts, na flink aan den schelknop te hebben getrokken, door den sergeantplanton, 't is een leerling van den hoofdcursus, zou worden opengemaakt.

Komaan, laten wij liever hier onzen tocht aanvangen en het nederig vertrekje aan het begin van de lange gang, dat de sergeant gedurende 24 uur met een paar niet op post staande soldaten bewoont, eens binnengaan. Hij wijst ons op twee deuren die toegang geven tot nog somberder hokjes, waarin zondaren tegen de krijgstucht ter volkomen bekeering tijdelijk worden opgeborgen.

Hier ist 's nicht gut sein, lass uns gehen! en wij gaan

1) Het onderwijs aan de militaire school te Meester-Cornelis werd dientengevolge gewijzigd.

[p. 21]

verder de gang door, loopen langs verscheidene deuren tot studiezalen toegang gevende, om een lokaal aan onze linkerhand, de officierswachtkamer genaamd, binnen te treden.

In het midden eene groote tafel waarover een groen kleed,

uitspanningszaal van de leerlingen.

er omheen massieve stoelen; hier en daar tegen de wanden noodzakelijke meubelen.

Aan de muren beeltenissen van Hunne Majesteiten de Koningen Willem I, II en III, geschenken van de Koningin-Moeder; portretten van vijf verschillende gewezen inspecteurs van het militair onderwijs en verder nog twee prachtige kaarten achter glas - één topographisch geteekend en één en relief -, een gedeelte van Sumatra's westkust ter hoogte van Padang voorstellende; terwijl drie ramen vroolijk licht naar binnen en een prettig kijkje op de Koornmarkt naar buiten geven.

Deze kamer door eene andere deur dan die wij binnengekomen zijn, verlatend, komen wij in een marmeren gang, vlak hij de hoofddeur en tegenover het klein, maar doelmatig ingericht bureel van den kapitein compagnies-commandant tevens leeraar.

Een hoek om, een donker eindje gang

tuingezicht (oostfront).

door en wij treden de officiersbibliotheek binnen waar, achter glazen deuren, een rijke boekenschat tot studeeren en overpeinzen uitnoodigt. Onwillekeurig komen ons hier de volgende schoone woorden van Jules Janin in de gedachte: ‘O mes livres! Ils sont ma force et ma gloire, ils sont le guide éternel de ma causerie et de mon ambition. Absens, je les pleure et je les salue à mon retour. O mes amis, mes confidens, ma cohorte et mon cortége!’

Vervuld van de gedachte aan het groot voorrecht dat de mensch geniet, die zich geheel aan de wetenschap kan wijden, verlaten wij ‘diese heilige Halle’, keeren op onze schreden terug, gaan nu achtereenvolgens langs de woning van den gehuwden adjudant-onderofficier - de bescheidenheid verbiedt ons binnen te treden -; langs de werkkamer van een der aan den hoofdcursus verbonden onderofficieren, en langs de teekenzaal die wij even binnentreden en daardoor gelegenheid hebben eene groote ruimte te zien, vol teekentafels met rechtopstaande houten hekjes, afgesloten door kale muren, hier en daar versierd (?) met bedrieglijk nagebootst klimop, waartusschen de veelvuldig herhaalde letters E en W en wonderlijk geschilderde, als naar beneden tuimelende wapenschilden het gezicht op die lange slingerdeslangen verbreken.

Nog één paar stappen, linksom eene meestal openstaande glazen deur door en een tuintje - neen ‘de tuin’ ligt voor u. De plek gronds moge niet groot zijn, maar welk eene verkwikking biedt het den dikwijls naar lichaam en geest vermoeiden leerling niet!

Hier en daar staan banken die tot rusten uitnoodigen; een gymnastiektoestel biedt gelegenheid tot krachtsontwikkeling; eene fontein zendt nu en dan hare fijne verkwikkende stralen omhoog en rondom; een leuke serre naast de cantine is kweekplaats van bloemen en planten voor huis en hof - een kanon, schrikt niet, een heusch kanon, den mond gericht op de voorgalerij der cantine, staat als een stoute schooljongen in een afgelegen hoekje van den tuin.

Het is een zoogenaamd 12 c.M. kanon, alleen nog maar dienstdoend bij het onderwijs in de Indische artillerie-bewapening en overigens een onschadelijke Zweedsche lucifer, goed voor sigarendomper en wijnkelder.

Als wij den tuin rondgaan, staan wij spoedig voor de glazen veranda der cantine, gaan binnen, wenden onze schreden nog een weinig verder en... He, wat zegt gij nu hiervan?

Wat het hart is voor het menschelijk lichaam, dat is de cantine voor den hoofdcursus; het neusje van den zalm, het slagwerk van de militaire pendule! Cantine! O meester Koenen, hoe kondt gij dit woord omschrijven met soldatenbierhuis! Waart gij nu maar bij ons, gij zoudt het voortaan wel uit uw hart laten, zoo schoon eene zaal met dien minnen naam te betitelen!

Denkt u zich de cantine weg en ‘tout est triste comme un bataillon sans musique!’

Stijlvolle gaskronen, prachtige eikenhouten meubileering,

[p. 22]

tafels met marmeren bladen, schitterend buffet met japansche vazen, een tweetal kasten met leesboeken in alle moderne talen, pianino's en biljart en over dit alles een eigenaardig mat licht, zooals men het meestal in die deftige op oud-Hollandsche wijze gemeubileerde salons aantreft.

Een leestafel met vele tijdschriften en couranten ontbreekt niet - de ‘Witte’ in 't klein! Juist, juist, zoo moet het zijn! Verpoozing na studie in eene omgeving die de oogen aangenaam aandoet en den trek naar het zoo verleidelijk, hoewel in Kampen zoo weinig genotgevend koffiehuisleven, doet verdwijnen!

Konden de wanden spreken, zij zouden u verhalen doen van schitterende festijnen op onderscheidene Zaterdagavonden hier gegeven, waarvoor dan in eenen hoek een allerliefst tooneeltje als uit den grond oprees en een uit eigen krachten gevormd orchest er lustig op los streek, blies - en sloeg, en hoe er dan gezongen, voorgedragen en gespeecht werd. Nergens in Nederland wordt de St.-Nicolaasavond eigenaardiger gevierd dan hier, waar men van den goeden Sint vergt, dat hij tegelijk is moralist, humorist, satiricus en alweter, met de eene hand straffend, met de andere beloonend. Hoe angstig hoorde men soms zijnen naam afroepen met de uitnoodiging op het tooneel te verschijnen.

‘Excelsior!’ ‘Immer hooger zij ons streven!’ is de aanvang van hun korpslied, dat steeds bij alle feesten met stijgend enthousiasme gezongen wordt - straks vliegen zij uit naar Oost en West, zien elkander soms nimmer weder, maar herinnering aan deze plek houdt hen saamverbonden! Il y a dans la vie quelque chose de bizarre et cruelle!

(Slot volgt.)