De opvoedende waarde van Richter's anker-steenbouwdoozen.
Onder de vele zoogenaamde ‘stille bezigheden’ der kinderen is er geene, die zoo'n groote opvoedende waarde bezit als het spelen met de bouwdoos. Bijna alle andere spelen zijn louter geschikt om de kinderen ‘bezig te houden’, en zijn dus heel aangenaam voor ouders die geen lust of geen tijd hebben, zich met hun kinderen te bemoeien. Een andere vraag is het, of de kinderen zelve er veel aan hebben, m.a.w. of deze met dat spel hun lichaam of geest ontwikkelen. Nu, de lichamelijke opvoeding wordt zeer zeker niet bevorderd door het spelen met de kienblokjes, de dominosteenen, het ganzebord (met al zijn moderne variaties) en dergelijke meer. Wordt het verstand er door verscherpt? Nu, al bedroevend weinig. Lezen sleept al heel wat nadeelige gevolgen voor het lichaam na zich, en zoo het geen goede lectuur betreft (en een heel klein deel der zoogenaamde kinderlectuur is goed) bederft het vaak èn verstand èn karakter.
Het beste spel voor kinderen in huis, is en blijft nog altijd het bouwspel. De groote opvoedkundige Fröbel, en met hem vele anderen hebben dat al lang vóór ons uitgesproken. En waarom?
1e. | Het scherpt het verstand in hooge mate. Zonder voortdurende opmerkzaamheid komt er niets tot stand. En bovendien is het een krachtige aansporing tot zelf vinden, tot zelf voortbrengen; |
2e | het ontwikkelt den zin voor vormen; |
3e | het versterkt de wilskracht. |
Daarbij komt nog als negatief voordeel, dat het niet schadelijk is voor de lichamelijke ontwikkeling, zooals het lezen en vele andere stille bezigheden.
Alle genoemde voordeelen zijn echter slechts in den hoogsten graad aanwezig bij het spelen met de steenbouwdoozen der firma Ad. Richter te Rotterdam. Deze hebben in hunne soort de volmaaktheid bereikt; alleen bij deze ligt een wetenschappelijk stelsel ten grondslag. Waarin bestaat dat?
‘Alle begin zij eenvoudig; langzamerhand ga men over tot het moeilijkere.’ Deze stelregel geldt overal; waarom zou hij dan ook niet toegepast moeten worden bij het spelen onzer kinderen? Dr. Richter zag de noodzakelijkheid daarvan in, en paste het toe op de door hem uitgevonden anker-steenbouwdoozen.
Een stevige bordpapieren doos, die slechts 28 steenen bevat, kan men kinderen van 4 à 5 jaar reeds in handen geven. Daarbij is een aflevering van 16 bladzijden met voorbeelden gevoegd, welke het kind kan nabouwen. Natuurlijk hoogst eenvoudige voorbeelden, die uiterst netjes en bijzonder accuraat zijn uitgevoerd. En reeds in dit eerste boekje merkt men een zichtbare opklimming in moeilijkheid van de voorbeelden der eerste bladzijden tot die der laatste. Nergens echter te groote sprongen voor normaal ontwikkelde kinderen.
Zijn alle voorbeelden al eenige keeren opgesteld, en heeft het kind er zelfs reeds eenige nieuwe bij bedacht, dan heeft Richter er voor gezorgd, dat men deze doos niet als waardeloos behoeft weg te zetten. Neen, dan koope men er slechts de aanvullingsdoos van hetzelfde nr. bij (evenals de andere ook voor f 1. -) en men heeft te zamen een geheel nieuwe doos met 53 steenen, en een aflevering van 16 bladzijden met voorbeelden, waarvan de eerste zich onmiddellijk aansluiten bij de moeilijkste van de vorige aflevering, om dan zelf allengs weer moeilijker en samengestelder te worden. En natuurlijk winnen de voorstellingen aan verscheidenheid en grootere overeenkomst met de werkelijkheid. Een nieuwe bron van genot en ontwikkeling is hier alzoo met weinig onkosten geopend. Is deze bron nochtans uitgeput, dan is er een gemakkelijk middel, om haar niet alleen opnieuw te vullen, maar haar zelfs breeder en dieper te maken: men koopt slechts de aanvullingsdoos van de beide voorgaande te zamen, voor f 2. -. Dan heeft men met elkaar een doos van 107 steenen, en een nieuwe aflevering van 16 bladzijden gekleurde voorbeelden, die alweer rijker in verscheidenheid en moeilijker van samenstelling zijn. Maar - immer is in 't oog gehouden: van 't gemakkelijke tot het moeilijke.
En zoo kan men doorgaan: wat men heeft, wordt