De Huisvriend. Jaargang 1892

Een five o'clock tea bij mevrouw Albani.

In een der fraaiste gedeelten van Kensington is een rustig plekje, dat bekend staat als ‘The Boltons.’ Een betere en toepasselijker naam, dan die, welken het zoontje der beroemde zangeres er aan heeft gegeven, is moeielijk te vinden. Hij noemt het ‘ons dorpje’; van al de ramen der omliggende woningen heeft men het gezicht op de in weelderig groen verscholen kerk en niets verbreekt de stilte dan het gezang der vogels, die van alle kanten hun gefluit laten hooren. In een groot hoekhuis met ruime balcons - geschikte plaatsen van samenkomst voor een Romeo met zijne Juliette - woont Mrs. Ernest Gye, over de geheele wereld bekend als mevrouw Albani. Voor den voorbijganger is het een aanlokkelijk plekje, en dikwijls treft men hier 's morgens eene verrukte menigte aan, die buiten staat te luisteren naar de stem der artiste, in haar salon haar operapartij voor dien avond instudeerende.

Ik had mij op geen beter oogenblik hierheen kunnen begeven. Het was den middag na haar laatste optreden in Covent Garden, en de plaats was als in een bloementuin herschapen: giften den vorigen avond der zangeres uitgereikt, bij hare dramatische vertolking van Desdemona in den ‘Othello.’ Waarheen men zich ook wendde viel het oog op geurende rozen, kolossale bouquetten of groote bloemenmanden; lager stond een groote A van witte latherussen achteloos tegen den wand in het salon, en ook de tallooze vazen, die het vertrek versierden, waren allen met bloemen gevuld. Den vorigen avond waren zij in een ‘cab’ naar huis vervoerd moeten worden, daar er in haar eigen rijtuig geen plaats genoeg was.

Het talent van mevrouw Albani heeft haar een kostbare verzameling souvenirs bezorgd, die hier allen een plaats hebben gevonden.

Na de vestibule door te zijn gegaan komen wij het eerst aan de kamer van Mr. Gye. Op zijn tafel staan de portretten van hemzelven, zijne vrouw en hun eenig kind, Ernest; en boven den haard hangt een prachtige hertekop, eene herinnering aan Schotland. In een nis bij het raam staat een levensgroot standbeeld van hun zoon, door prins Victor van Hohenlohe. Het kleine ventje is als matroos gekleed en speelt met een klein locomotiefje, zijn geliefkoosd speelgoed toen hij ongeveer vier jaar oud was, en zich beroemen kon op een collectie locomotieven en wagentjes, die alle andere kinderen met een vergeeflijke afgunst zou vervullen.

In het salon gekomen begrijpt men eerst ten volle hoe hoog mevrouw Albani's talent gewaardeerd wordt. Het vertrek is rijk gedrapeerd en de wanden vertoonen

[p. 409]

brutaal. Naar B. Vautier. (Zie blz. 408.)

[p. 410]

eene aangename symphonie van amberkleur en crême. Ontelbaar zijn de keurig gewerkte kussens en voetenbankjes, de kleine, met kostbare draperiën bekleede stoeltjes, de verdere geschenken, waarmee de tafels letterlijk overladen zijn. Een der tafels is geheel versierd met zilveren ornamenten - zilveren scheepjes, vischjes, paarden, reukfleschjes en.... zelfs snuifdoozen. Verder in het vertrek staat een kast met kostbaar chineesch porselein en daar dichtbij eene buste van mevrouw Albani zelve, van de hand van denzelfden vorstelijken beeldhouwer, die dat van haar zoon heeft vervaardigd. De piano is een echt, degelijk stuk, en dit moet ook, want de toetsen worden onophoudelijk bespeeld; dicht in hare nabijheid staat de harp, want de zangeres is eene uitstekende harpiste en toovert vaak heerlijke klanken op de snaren. Een groote photographie op een rood pluchen ezel stelt prinses Frederika van Hanover voor, die, verlangend om zich als Elsa uit den ‘Lohengrin’ te laten photographeeren, hiervoor het costuum van mevrouw Albani leende.

Een fraaie vaas, door de Duitsche keizerin Augusta geschonken, behoort ook tot de merkwaardigheden, daar het paleis en het venster, waar de oude Duitsche keizer altijd stond als hij zijn lijfwacht salueerde, er op zijn afgebeeld. In een glazen kast bij het venster ligt een zilveren krans - eene herinnering aan de vreeselijke overstroomingen in België, toen de zangeres een liefdadigheidsconcert gaf, om een fonds voor de slachtoffers te ondersteunen.

Maar wat het meest de aandacht trekt zijn de ontelbare portretten van haast al de leden van het koninklijk huis. Mevrouw Albani mag zich met recht de geliefkoosde zangeres der koningin noemen. Toen zij eenige jaren geleden Berlijn zou bezoeken, zond de koningin een telegram aan de kroonprinses, waarin zij met den grootsten lof over de kunstenares sprak. Dit telegram wordt hier bewaard. Ieder jaar komt Victoria eens bij hare gunsteling op ‘Old mar Lodge’ thee drinken, en meermalen moet deze voor een gesloten kring op Balmoral verschijnen en met hare heerlijke stem de oude liederen en balladen, welke de vorstin zoo gaarne hoort, voorzingen. Op haar gewoon bezoek aan het oude jachtslot van den hertog van Fife, bracht de koningin haar portret mede, dat bij gelegenheid van haar jubilee werd gemaakt en nu in een gouden lijst met kroon in dit salon bij den schoorsteenmantel hangt. Al de portretten, waar ons oog op valt, prijken met de handteekening van den gever, o.a. dat van den prins en de prinses van Wales, dat van den hertog en de hertogin van Fife en den hertog en de hertogin van Westminster, wederom dat van de koningin met een der kinderen van den hertog van Connaught, verder dat van den Duitschen keizer en prinses Beatrice.

De grootste merkwaardigheid in het eetvertrek zijn de fraaie eikenhouten meubels, waaronder een prachtig gebeeldhouwd buffet en antieke hooggerugde stoelen. De tafel - op dit oogenblik bestrooid met latherussen, - wordt beschenen door drie electrische lichten onder een reusachtige, roode kap. Het vertrek bevat verscheidene kostbare schilderijen in olieverf, en tegen een stoel staat, klaarblijkelijk in afwachting van een plaatsje aan den wand, een gravure, naar een schilderij in de dagen van het jubilee in Westminster genomen, en waarop men mevrouw Albani naast miss Ellen Terry ziet staan.

Een fraaie aquarel gunt ons een kijkje op een vallei, waar de rook omhoog kronkelt uit den schoorsteen van ‘Old mar Lodge.’ Dit is het verblijf waar mevrouw Albani ieder jaar twee maanden komt uitrusten van hare vermoeienissen. Het is eene stijve, Schotsche woning, waar - de zangeres bekent het zelve openlijk - zij haar tijd doorbrengt met bloemen plukken en frambozen eten. Hier heeft zij ruimschoots gelegenheid hare bekwaamheden als amateur tuinierster en hengelaarster te toonen. Iederen morgen na het ontbijt wijdt zij zich ongeveer een uur aan hare bloemen, hierop begeeft zij zich met hengel en lijn naar de oevers van de Dee, waar reeds menige mooie forel en vette zalm aan hare zwijgende uitnoodiging om eens ‘toe te happen’ gehoor heeft gegeven.

Eene kleine serre vol vriendelijke fuchsia's en sierlijke varens en palmen, die nu juist door miss Lajeunesse - mevrouw Albani's zuster - begoten worden, leidt van het eetvertrek naar den tuin.

De klok slaat vijf uur - een waarschuwing, dat op een klein tafeltje in het gezelligste hoekje van het salon, de thee ons wacht. Want het was gedurende de echt Kensingtonsche plechtigheid der ‘five o' clock tea’, dat ik mevrouw Albani's levensgeschiedenis van hare eigen lippen vernam.

Zij is eene schoone, levendige vrouw en spreekt met een alleraardigst Fransch accent. Onder het spreken gesticuleert en glimlacht zij onophoudelijk, en als zij het woord tot u richt is dit steeds op ernstigen toon, maar terwijl hare oogen tintelen van levenslust. Zij is eene uitstekende vrouw, die hare tegenwoordige positie geheel aan haar eigen harden arbeid te danken heeft.

‘Wat wilt ge nu eigenlijk dat ik u zal vertellen?’ vroeg zij, een kopje thee inschenkende. ‘Moet ik vele, vele jaren teruggaan, toen ik nog een klein ding van twee en een half jaar was en als mijn vader viool speelde naar zijn vingers keek en de noten trachtte na te zingen? Welnu, dan zal ik beginnen. Ik werd den 1sten November 1851 te Chambly bij Montreal geboren in een huisje, zoo klein, dat toen er in de naaste omgeving eenige veranderingen aangebracht moesten worden, het geheel uit den weg werd geruimd en elders weer neergezet. Mijn vader was muziekonderwijzer en organist en reeds op jeugdigen leeftijd begon ook ik te studeeren. Ik heb hem dikwijls hooren zeggen dat ik al zong, nog voor ik kon spreken. Toen ik vier jaar oud was begon ook mijne moeder zich mijne muzikale opleiding aan te trekken, en een jaar later studeerde ik vijf à zes uren per dag. Ik had toen dikwijls reeds vóór het ontbijt twee uren gespeeld en ging iederen dag honderdvijftig pagina's muziek door. Toen ik zeven jaar oud was stierf mijne moeder. Duidelijk staat het mij nog voor den geest hoe vader ontsteld het vertrek binnentrad, waar ik juist bezig was allerlei airs uit opera's als de Norma, Martha en andere te zingen.

Eens bevonden vader en ik ons in een der groote magazijnen, waar ik mij gewoonlijk op de piano

[p. 411]

oefende, toen een Schot, die te Montreal concerten gaf, zich bij ons voegde. Ik was toen acht jaar oud. Mijn vader liet zich door hem overhalen mij op een concert te laten zingen, maar het bleef niet bij een. Ik moest het tot driemaal herhalen en iederen avond was het tooneel als bedolven onder bloemen. Ja, die geschenken in bloemen worden soms verbazend opgevoerd. Eens kreeg ik een tropee, die door drie mannen op het orchest gedragen moest worden. Zij bestond uit niets dan rozen en was een geschenk van de dames uit Philadelphia.

Toen ik negen jaar was ging ik naar het klooster te Sault-au-Recollet. Daar was ik organiste en bleef er verscheidene jaren, waarna wij ons in Albanië gingen vestigen.

Dien naam kent ge, niet waar? Na eerst te Parijs onder Duprez en later onder Lamberti te Milaan gestudeerd te hebben, debuteerde ik daar in 1870 als Amina in de “Somnambula” onder den naam van Albani, als een hulde aan de stad, welker inwoners mij zoo hebben bijgestaan dat mijn toekomst er werd verzekerd. Met eene kleine wijziging maakte ik den naam tot mijn nom de théatre.

Hoe goed herinner ik mij mijn eerste optreden! Geene mijner vrienden was tegenwoordig, maar toch was ik niet half zoo zenuwachtig als toen ik, verscheidene jaren later, te Messina in den “Ottello” zou optreden. Maar op achttienjarigen leeftijd kent men geen vrees! De gedachte, dat ik eene vreemde was, maakte dat ik mij bij de eerste repetitie alles behalve op mijn gemak voelde, maar toen ik mijn eerste lied gezongen had, namen mijne kunstbroeders en -zusters mij op en droegen mij haast naar mijn vertrek.

In Messina ben ik ook bijna in aanraking gekomen met een krankzinnige; in ieder geval ben ik, hoezeer het mij ook spijt, de oorzaak geweest, dat hij weer naar het gesticht terug moest. In Italië is men zeer gul met geschenken aan artisten, en de menschen bewijzen hun alle mogelijke attenties. Het was den morgen na de opera en ik was juist gekleed, toen mijn kamenier mij kwam zeggen, dat een heer beneden op mij wachtte en eenige gewichtige zaken met mij wenschte te bespreken. Ik beval haar hem te zeggen, dat ik het te druk had, doch na eenige minuten kwam zij weer terug met een kolossaal pak in een groote, kanten sjaal. Ik opende het en vond tot mijne verbazing eene verzameling van de fraaiste juweelen, - kettingen, medaillons, diamanten, oorringen, armbanden, broches en tal van kleinoodiën meer. Ik zond ze terstond terug, en later vernam ik dat de gever den vorigen dag het krankzinnigengesticht te Napels hersteld verlaten had. Denzelfden avond was hij naar de opera gegaan en ik vermoed onder den invloed mijner stem geraakt. Het waren de juweelen van zijne vrouw, wier byouteriekist hij geheel geplunderd had. Arme man! den volgenden dag moest hij weer naar Napels terug.

Het was ook in Italië dat het opera-gebouw, waar ik zou optreden, gevaar liep van af te branden, en toen bleek het hoe kalm de anders zoo hartstochtelijke Italiaan zich in geval van nood kan houden. Het was tegen het einde van de tweede acte, toen ik plotseling een der balletdanseressen hare kamer uit zag snellen, met haar dun kleedje geheel in vlammen. De kleedkamer der danseressen stond in brand. Wij moesten er door om bij de tooneeldeur en op straat te komen; men wikkelde mij in groote sjaals en droeg mij naar het café aan den overkant van de straat. In twintig minuten was het vuur gebluscht; ik ging naar den schouwburg terug, de opera werd afgespeeld en iedereen genoot volop alsof er niets was gebeurd.

Te Londen debuteerde ik den 2den April 1872 in “Covent Garden theatre” als Amina, mijn lievelingsrol, en ik durf gerust bekennen, dat ik mijn succes grootendeels toeschrijf aan de plotselinge verschijning van een groote, zwarte kat. Ik ben zeer bijgeloovig. Ik heb altijd dezelfde kamer in den schouwburg - het is een der grootste vertrekken uit het geheele gebouw. Juist toen ik gereed was werd de deur langzaam en behoedzaam geopend en een der grootste katten, die men zich denken kan, stak haar kop door de deur en keek mij aan. Wat was ik blij! Ja, ik kan mij begrijpen, dat ge mij zult uitlachen, maar een zwarte kat is mij altijd welkom, want ik voor mij, geloof dat hare verschijning iets goeds voorspelt,’ en de begaafde kunstenares lacht hartelijk als zij mij vertelt, dat zij er opzettelijk geene houdt, om het voorteeken zijne kracht niet te doen verliezen; maar zij houdt er een kleinen terrier, Chat genaamd, op na, en dit is hare lieveling; op het oogenblik zit hij op het kleedje voor de piano, en als zijn meesteres speelt ontgaat hem geen nootje. Hij is zoo slim dat hij een groote aanwinst zou zijn voor een honden- en apenspel.

Mevrouw Albani houdt zich eenige oogenblikken bezig met hare bloemen te schikken en een bouquetje prachtige rozen in de hand nemende, speelt er een glimlach om hare lippen.

‘Ja, zulk een bouquet was het,’ zeide zij, meer tot zich zelve, met een half ondeugenden, half peinzenden blik op het bloementuiltje in hare hand. En nu vertelde zij welke herinnering het was, die haar deed glimlachen. Het gebeurde in ‘Covent Garden theatre’. Onder de bloemruikers, die de opgewonden menigte haar over het voetlicht toewierp, was er een, die een fraaien armband bevatte. Ongelukkig voor de arme mevrouw Albani had men niet goed gemikt, en de rozen, die natuurlijk voor het gevoel lang zoo zacht niet waren als de andere, vielen niet aan hare voeten, maar tegen haar hoofd. Vroolijk lachende vertelde zij mij dit kleine ongeval.

‘Sedert ik mijn loopbaan begon heb ik vreemde plaatsen bezocht, maar een mijner merkwaardigste ondervindingen heb ik in Rusland opgedaan, bij de voltrekking van een vorstelijk huwelijk. In Rusland worden zangers en zangeressen als bedienden behandeld. Het ging er vreemd toe. Wij werden allen in een soort van balcon gestopt, vanwaar wij de feestzaal konden overzien, en wanneer wij aan de beurt kwamen, moesten wij ons naar eene kleine opening begeven en daarachter zingen. Wat mij het meest verbaasde, was, dat terwijl wij ons best deden zoo goed mogelijk en met het meeste gevoel te zingen, het gerammel met messen en vorken steeds voortduurde en, om de kroon op alles te zetten, wanneer de zanger midden in de schoonste passage was,

[p. 412]

hoorde men soms plotseling trompetgeschal en een der feestvierenden stond op en begon een toast. Ik trof het beter dan Patti, want zij moest midden in haar solo ophouden.

‘Dikwijls is mij ook het verzoek gedaan om aan een sterfbed of bij een zwaren zieke te komen zingen. Toen de oude bisschop van Albanië ziek was, zong ik herhaaldelijk voor hem. Het eerste feest waar ik gezongen heb, was te Harwich, en toen ik daar zes jaar later kwam, kreeg ik een brief van een ouden heer, die mij toen gehoord had, en nu bedlegerig was. Hij verlangde “The last Rose of Summer” te hooren, en nooit zal ik het oogenblik vergeten, waarop ik dit schoone lied voor hem zong. En dikwijls ben ik ook in de noodzakelijkheid geweest om bij middernacht, lang nadat de opera uit was, op het balcon van mijn hotel te verschijnen en “Home, sweet Home”, of eene andere bekende ballade, voor de menigte, die buiten stond, te zingen. Dit gebeurde eenige jaren geleden te Dublin, waar de studenten de paarden van mijn rijtuig hadden uitgespannen. Men kwam mij zeggen dat de ruiten van het hotel kapot geslagen zouden worden als ik niet zong. Ik moest er dus wel gehoor aan geven, en in een dikke sjaal gehuld begaf ik mij naar het balcon, want het was bitter koud en het was lang niet gemakkelijk om “The last Rose of Summer” in deze omstandigheden te zingen.

Ik heb ook in het koor van een vreedzaam kerkje te Braemar gezongen, en ik geloof dat ik nergens zoo'n groot compliment heb gekregen als daar, uit den mond van een bergbewoner, die zelfs nooit te Edinburg geweest was. Bij het uitgaan der kerk hoorde een mijner vrienden hem zeggen: “Ik heb nooit geweten dat men zoo'n macht over zijn stem kon hebben.” Een onbeperkte macht over de stem! Dit was alles wat hij zei, maar hierin ligt het groote geheim van het succes eens kunstenaars.’

Hierop vernam ik het een en ander aangaande de wijze waarop mevrouw Albani studeert. Als de meeste chanteuses heeft zij een vaste wet ingevoerd in haar huis, - wanneer zij bezig is mag niemand haar storen. In haar salon is zij met evenveel hart en ziel bij haar werk als op het tooneel. Zij heeft alles verbazend gauw in hare macht, hetgeen zij aan de harde maar degelijke opleiding in hare vroege jeugd te danken heeft. Mevrouw Albani studeerde Lohengrin in den tijd van veertien dagen, en even vlug had zij ook langere rollen, als Marguérite, Ophelia, Mignon, Elizabeth, Lucia en andere, die steeds in een adem met haar naam genoemd worden, in hare macht.

Wanneer zij een nieuwe rol gaat leeren, gaat zij eerst rustig op een harer rieten stoelen in de serre of in een ander kalm hoekje in haar huis zitten, neemt de partituur ter hand en gaat de muziek door. Dan besteedt zij eenigen tijd om de woorden van buiten te leeren, zet zich dan aan de piano en nu vangt eigenlijk de ware studie aan. Kent zij de woorden en de muziek geheel, dan wordt de hulp van een ander ingeroepen, die haar accompagneert, terwijl zij, midden in het vertrek staande en de andere personen in hun rol om zich denkende, de geheele partij stuk voor stuk instudeert. Den morgen, die aan de uitvoering voorafgaat, repeteert zij ieder nootje, dat zij 's avonds te zingen heeft. Behalve al deze afzonderlijke studie, heeft zij vaak in den schouwburg zelf nog twee repetitiën met de piano, twee met het volle orchest en een voor de gestes en standen.

Van geene opera houdt zij zooveel als van de ‘Othello’. De muziek leerde zij in veertien dagen.

‘Maar,’ herneemt de artiste, ‘er is nog zooveel om aan te denken, behalve de woorden en de muziek. Ik heb Shakespere goed bestudeerd want een zanger, moet de rol die hij te zingen heeft even goed begrijpen, als de acteur, die hem speelt. Ik zelve kies altijd mijne toiletten en meestal krijg ik er het idee voor in “South Kensington Museum”. Soms valt mijn oog daar op een schilderij, waaraan ik het model van een mouw ontleen, op een ander zie ik weer het fatsoen van een lijf, dat mij aanstaat. Wanneer zulke costumes klaar zijn kosten zij gewoonlijk zeventig à tachtig guinjes en soms veel meer. En daaronder zijn de juweelen niet begrepen. Als ik die meereken is ieder toilet verscheidene honderden ponden waard. Wil ik u mijne juweelen eens laten zien?’

Hierop verliet zij het vertrek en kwam na eenige oogenblikken terug met een pak brieven en een groote byouteriekist.

‘Deze brieven bevatten allen verzoeken om mijn handschrift. Ik krijg ze uit Indië, Australië, Nieuw-Zeeland - kortom, uit alle werelddeelen. Wanneer ik er een paar honderd bij elkaar heb, ga ik er mij een morgen toe zetten om ze allen te beantwoorden.’

Toen opende zij het kistje en liet mij geschenken zien van bijna alle vorstelijke personen uit Europa. Mevrouw Albani haalde ze een voor een te voorschijn. Een kruis van fonkelende juweelen werd haar door den vorigen keizer van Rusland geschonken; een ster en een vlinder, beide uit de schoonste edelgesteenten vervaardigd, kreeg zij van de ingezetenen van St. Petersburg en Moskou, want in Rusland is het de gewoonte, bij de benefice-voorstelling eener gevierde kunstenares, zooveel geld in te zamelen als men maar krijgen kan, om haar geschenken te geven. Het lichaam van den vlinder is een groote smaragd en de vleugels zijn van robijnen en brillianten.

Van den ouden Duitschen keizer, die mevrouw Albani in het laatste jaar zijns levens tot hofzangeres benoemde, kreeg zij een gouden medaille, een gedenkpenning aan zijn 90sten verjaardag, als belooning omdat zij opzettelijk Duitsch had geleerd ten einde haar rol in den ‘Lohengrin’ in de taal zijner vaderen te kunnen vertolken.

Talrijk zijn de geschenken der koningin, o.a. een gouden kruis, met smaragden en diamanten omzet, en de twee prachtige, gouden armbanden, die mevrouw Albani altijd draagt en met juweelen en robijnen versierd zijn, werden haar door de koningin en de prinses van Wales gegeven.

Weer slaat de klok, ik sta op, de waakzame chat volgt mij tot de voordeur en weldra bevind ik mij weer in ‘ons dorpje.’ Ik hoor de piano, een stem, die reeds tot menig hart gesproken heeft, bereikt mijn ooren; ik snel heen, bijna afgunst gevoelende voor hem, wiens weg dikwijls langs deze woning leidt.