De Huisvriend. Jaargang 1890

[p. 169]

Dr. Campbell.

In de laatste, vochtig kille dagen van ‘Lentemaand’ dezes jaars kwam uit Den Haag het

in den ‘effectenhoek’ te johannesburg. (Zie blz. 170.)

zorgwekkend bericht, dat de heer Dr. M.F.A.G. Campbell, bibliothecaris der Koninklijke bibliotheek, sedert eenigen tijd ernstig ongesteld was.

Wegens den hoogen leeftijd van den achtenswaardigen geleerde durfde men zich ternauwernood met de hoop op zijn herstel vleien, en de achtereenvolgens ontvangen tijdingen deden die zwakke hoop dan ook allengs meer en meer verflauwen. De krachten van den 70-jarigen lijder namen voortdurend af, en in den ochtend van Woensdag 2 April jl. verspreidde zich de niet onverwachte, maar daarom niet minder droeve mare, dat de Haagsche bibliothecaris dien afgeloopen nacht overleden was. De ‘Huisvriend’ brengt gaarne mede hulde aan dezen uitnemenden bevorderaar van studie en wetenschap, door aan zijn portret een plaats in te ruimen en het met een kort woord van herinnering te begeleiden.

De heer M.F.A.G. Campbell, den 15den October 1819 te Kampen geboren, ontving reeds in den loop van het jaar 1838 zijne aanstelling als geëmployeerde aan de Koninklijke Bibliotheek te 's Gravenhage, een niet alledaagsche onderscheiding voor een 19-jarig jongeling. Reeds negen jaar later, in 1847, vinden wij hem geplaatst als onderbibliothecaris, welke gewichtige betrekking hij tot algemeene tevredenheid een en twintig jaar lang bleef waarnemen. Toen werd hij tot de hoogste functie op zijn arbeidsveld geroepen. In 1868 toch volgde hij zijn schoonbroeder, wijlen den heer J.W. Holtrop, als bibliothecaris op, en in die hoedanigheid verving hij hem tevens ook als bestuurder van het Haagsche Museum ‘Meermano-Westreenium’.

Ondanks de velerlei bezwaren van zijn eigenaardigen en veelomvattenden werkkring, was en bleef Dr. Campbell in zijne betrekking steeds een vertrouwbare en nimmer falende vraagbaak voor allen, die zijne voorlichting kwamen inroepen. Binnenen buitenlandsche schrijvers, die zich tot hem wendden om raad, hulp of terechtwijzing bij hunne bronnenstudiën, klopten nooit tevergeefs bij hem aan; en voortdurend was hij er op bedacht om de door hem beheerde instelling in steeds toenemende mate aan hare bestemming te doen beantwoorden.

Maar ook het groote publiek had herhaaldelijk gelegenheid om de vele verdiensten van Dr. Campbell op het gebied van letterkunde en geschiedenis dankbaar te leeren waardeeren. Reeds in de werken van de in 1844 opgerichte ‘Vereeniging ter bevor-

[p. 170]

dering der oud-Nederlandsche letterkunde’ kwamen opstellen van zijne hand voor; en bovendien schreef hij onderscheidene stukken en mededeelingen in de bekende, door den Arnhemschen boekhandelaar Is. An. Nijhoff uitgegeven ‘Bijdragen’, gevolgd door latere, gedurende de jaren 1854-'59, in de ‘Algemeene Kunst- en Letterbode’, in 1860 en volgende jaren in den ‘Nederlandschen Spectator’ en vele buitenlandsche tijdschriften.

In 1859 bezorgde hij een herdruk van den Latijnschen ‘Reynardus Vulpes’, in 1743 door Ketelaar en De Leempt te Utrecht gedrukt, en in 1880 een herdruk van Sprucha's levensbeschrijving door Joh. Colerus, die in 1705 het licht had gezien en uiterst zeldzaam was geworden. Nadat Dr. Campbell reeds had medegewerkt aan de door zijn zwager Holtrop uitgegeven ‘Monuments typographiques des Pays-Bas’ (1856), gaf hij in het jaar 1874 zijn standaardwerk uit, getiteld: ‘Annales de la typographie Neêrlandaise au quinzième siècle’, dat te 's Gravenhage het licht zag en waarop vervolgens in 1878 en 1884 supplementen zijn verschenen. Ook onder de ‘Levensberichten’, door de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde te Leiden uitgegeven, komen er voor van Campbell's hand, o.a. van zijn voorganger Holtrop, waarin tevens een overzicht werd gegeven van de geschiedenis der Koninklijke Bibliotheek.

Bij gelegenheid van het 300-jarig bestaan der Leidsche Hoogeschool werd Campbell honoris causa tot dokter in de letteren benoemd, - een welsprekend bewijs van de hooge waarde, die aan zijne wetenschappelijke ervaring en talenten werd toegekend. Ook als lid der Koninklijke Academie van Wetenschappen onderscheidde hij zich door zijne grondige en doorwrochte adviezen. Als een welverdiend blijk van hulde aan zijne veelzijdige begaafdheden ontving hij van Z.M. onzen Koning het ridderkruis van den Nederlandschen Leeuw, terwijl men hem in het buitenland eerde door de toekenning van de Belgische Leopoldsorde en de Italiaansche Kroonorde.

In den vroegen ochtend van Zaterdag 5 April werd het stoffelijk overschot van Dr. Campbell per Rijnspoor uit Den Haag naar Duitschland overgebracht. Het oogenblik van vertrek had eenigermate het karakter eener sobere, weemoedige plechtigheid, waarbij o.a. tegenwoordig waren de hoofdambtenaren en beambten der Koninklijke Bibliotheek - de onderbibliothecaris Dr. Wijnmalen was door ziekte verhinderd - de bibliothecarissen der Polytechnische School en der Gentsche boekerij, vele voorname letterkundigen en tal van belangstellenden. De heer A. Ising, voorzitter van het genootschap ‘Oefening kweekt kennis’, maakte zich in eenige welgekozen woorden tot tolk van de gevoelens, die de aanwezigen in deze oogenblikken bezielden, voor welk blijk van deelneming door den heer Guyot namens de familie hartelijk dank werd betuigd.

In Dr. Campbell heeft de vaderlandsche wetenschap een waardig lid der ‘oude garde’ verloren.