Hollands Maandblad. Jaargang 2011 (758-769)

[p. 19]

Zbuilder Ultra
door Mirjam Lafleur

Het kruispunt nadert. Het regent. Lantaarnlicht klettert op de motorkap, radiostations ruisen door de ruitenwissers heen. Tot voor kort kon ik zo de nacht in rijden, de lege snelweg op, langs stille tankstations, slapende parkeerplaatsen, witte lijnen als richtsnoer. Nu is de rust weg. Het asfalt sist, de wissers schrapen als een vastgelopen printer, de lijnen kronkelen alle kanten uit.

Het licht springt op groen. Een man wil nog oversteken. Ik geef gas. Een seconde, meer niet. De man blijft staan, kijkt mijn kant op. Ja, wat? Loop door, lul. Als hij recht voor de koplampen is gekomen, raak ik het gaspedaal nog even aan. De motor loeit. Infantiel, ja. Misschien wilde ik daarom geen kinderen. Die maken je tweemaal zo kwetsbaar.

Op dit kruispunt gebeurde het. Op een warme dag in augustus, mijn vrouw weet de dag, het uur, de minuut. Ik niet. Het was een Scania r480. Een vierasser, dertien liter turbo, zes cilinders in lijn. Internationaal transport, goed voor dertig ton. Dat weet ik dan weer.

Als hij uit mijn lampen is, trek ik op, passeer straten, draai de steeg in. Voor mijn studio is een plek vrij. Als ik het portier open, stortregent het. Straf hoort erbij.

De deur, tl-balken floepen aan, even knijp ik met mijn ogen. Het geluid van een ruitenwisser. Verdomd, de printer is nog bezig: twee ledjes knipperen blauw, het groene brandt constant.

Ik lijk niet gek, ik ben het. Elke nacht wachten tot ze slaapt, eerlijk gezegd heb ik geen flauw benul of mijn vrouw me mist. Mijn vrouw? Een ervaringsdeskundige is ze. In elke zin zeurt therapie door. Voor wie? Alsof stilte niet het beste medicijn is. Stilte en afstand.

Elke verjaardag schrijft ze haar een kaart, versiert de tafel, cadeautjes bij haar bord, slingers. Wat bereik je met een bezoekuur zonder patiënt? Haar troost is een mes dat in je omgedraaid wordt, elk jaar helpt het me verder de vernieling in, maar mijn vrouw leeft ervan op.

De poymeerbak is nog halfvol. Ik slijp de burijn die gisteren is blijven liggen. Een half uur printtijd nog, zegt de pc. De deadline is morgen - nee, niet de deadline, lifeline moet ik zeggen. Over een uur of wat zal ik de verjaardagtafel dekken, de cadeautjes uitstallen en de slingers ophangen. Morgen wordt ze eenentwintig.

Ik probeer een droge sigaret te vinden, me te concentreren op iets dat er niet is.

Ik open mijn ogen. Naast me is het bed leeg. Het lijkt alsof buiten auto's langs waaien. Vlagen; uit het niets, naar het niets. Licht van koplampen dringt naar binnen, strepen waaieren uit over de muur. Denkt hij echt dat ik niet door heb dat hij elke nacht verdwijnt? Alsof er niets anders op de wereld bestaat dan werk. De cijfers van de wekker gloeien, het is ver na middernacht, de ochtend van haar verjaardag. Trouw nooit met een kunstenaar, ik wist het.

Ik ga op de bedrand zitten, pak mijn gsm, aarzel, wat ga ik zeggen? Het duurt lang voor hij opneemt. Te lang.

[p. 20]

‘Ben je nou nog bezig?’

‘Ik maak iets af.’ Het klinkt kortaf, ik stoor hem. Alweer.

Geritsel. Er zit een mot op het raam, hij wil naar buiten. Aan de andere kant blijft het stil. ‘Midden in de nacht? Dat is godverdomme elke avond zo. Je wacht tot ik slaap en smeert hem dan.’

Hij zucht, geloof ik.

Ik krijg het koud, richt mijn blik op de grond.

‘Kom naar huis.’

Dezelfde stilte. Dan: ‘Ik ben bijna klaar.’

In het weinige licht zie ik mijn bleke voeten. ‘Je komt niet, is dat wat je zegt?’ Mijn tenen lijken op vingers. Ik kan ermee wringen.

‘Ik kom zo.’

Ik zou ermee kunnen bidden, als ik zou willen. Ik weet niks meer en druk hem weg. Hij heeft nooit kinderen gewild. Geen gezin, geen vrouw. Nog niet het kleinste huisdier. Ergens is hij opgelucht, dat weet ik wel. Blij dat de verantwoording nu verdwenen is; dat wat kon gebeuren, is gebeurd; dat zijn angst niet vergeefs was. Uitkwam, als een wens.

Ik geloof niet in mensen, ik hoor het hem nog zeggen. Eén foute beweging en ze spatten uit elkaar. Ik zeg: vandaar dat jij je niet laat aanraken, jij kijkt wel uit. Ik zie zijn blik, hoe hij op me af komt, hij neemt mijn gezicht tussen zijn handen. ‘Alles waar ik van hou, gaat naar de klote.’ Op een toon alsof hij een schadeformulier voorleest. Dan tekent hij een hartje op mijn voorhoofd. Een prijskaartje.

Ik open de kap van de printer, een Zbuilder Ultra van Duotec. Mijn vrouw weet van niets. Een 3d fotopolymeer printer voor full scale productie, een kast van een machine, installatie en plaatsing all-in, op kosten van de studio aangeschaft. Ik ben niet helemaal achterlijk, ik ga voor het beste.

Met mijn nagel pulk ik de sticker van de bovenrand. Produceert concept modellen om de communicatie tussen partijen te verbeteren en te versnellen, rode letters op een asfalt-grijze achtergrond. Toch bouwt dit kreng nog geen dertien millimeter per uur op; de hele dag laat ik hem aanstaan, kost een godvergeten fortuin. De nacht is voor correcties en nieuwe opdrachten.

Stukje bij beetje is ze opgegroeid. Vanaf het bestand Young European female 2, gevonden op de site van de Cornell University, heb ik haar opgebouwd, gepersonaliseerd door eindeloos pielen aan de curves. Fuck, eerst waren haar vingers twee keer te lang geworden. Invoerfoutje; buitenaardse heksenklauwen, helemaal geen verlegen meisjesvingers. Hoe vaak heb ik haar hoofd niet afgerukt en weggegooid? Nu is het goed. Nu is haar mond precies zoals haar lippen waren en dan die verteblik, niet naar binnen: buiten bereik, op een bepaalde manier. Ik trek de zak van haar lijf. Op haar linkervoet na zit ze bloot voor me op de werkbank. Mijn engel. Ik geloof in haar.

De mot gaat tekeer tegen het vensterglas. Hoe kan iets wat je niet ziet, er zijn? Hoe kan hij er niet zijn? Misschien werkt hij wel niet, heb ik hem niet gesproken, is hij klokslag middernacht in een mot veranderd. Goed, dan zal ik hem zacht slaan, alleen verdoven, een speld door zijn rug steken en hem zo vastpinnen dat hij zich nooit meer kan verroeren.

Allebei raakte ik ze kwijt, op hetzelfde moment. Morgen zal hij er op haar verjaardag weer bijzitten met die wat doe ik hier in godsnaam-blik. Het is zo

[p. 21]

godvergeten belangrijk; kaarsen branden, bloemen neerzetten, stilstaan, niet werken; een warme kamer om haar heen. Maar nee. Hij wil geen gebakje, niet zingen, alles is hem te veel.

Ik kijk naar buiten. Een gaas van regen. Staal, beton, het asfalt van de doorgaande weg, elke auto zijn eigen storm; alles beter dan hier binnen. Ze zit aan tafel of op de bank alsof ze nooit is weggeweest, nooit meer weg zal gaan, maar als ik iets vraag moet ik zelf antwoord geven. Hij is afwezig, zij nooit. De mot heeft het begrepen, vliegt voor de zoveelste keer een aanloop, bonkt tegen het glas.

[p. 22]

De weg glimt als een kanaal. Overal aangespoeld papier, plastic, stukken wieldop, blikjes, flessen; niets dan ongelukken. Geen slachtoffers vandaag.

Ik ga weer liggen. Onmiddellijk is het er. Ze ligt in de woonkamer. Een woonkamer in een huis zonder ramen, gordijnen slaan, regen klettert op de vloer. Geen vin kan ze verroeren, toch leeft ze, met opengesperde ogen kijkt ze omhoog, voelt hoe maden in en uit haar mond kruipen. Ik sta in de deuropening. Ik sta en kijk, ik sta daar maar. Steeds die droom.

Dan, geluid. De buitentrap waarschuwt me, iemand komt naar boven, opent de voordeur, vult de gang, het huis, mij. Hoe lang ben ik weg geweest?

Oren kijken beter dan ogen. Ik herken zijn tred, of vergis ik me? Ik draai me naar de deur, hoor ik hem zijn zakken vullen? Hoor ik hem nu god weet wat mee grissen, verdwijnen in de nacht, zonder afscheid, zonder mij een blik waardig te keuren?

Ik begrijp het niet en ik wil het niet begrijpen, maar ik zal hem aandoen wat hij mij aandoet. Ik sta op en loop naar de voordeur. Op de mat ligt de verjaardagskaart die ik daar heb neergelegd. Hij heeft er op gestaan, haar vertrapt. Ik kijk achter me, de gang in. Ooit dansten we hier. We dansten en we lachten.

Ik heb haar zittend gemaakt, dat kleedt moeilijk aan. Onder haar enkel is nog een lijmnaad zichtbaar. De burijn schiet mijn hand in. Bloed hoort erbij, hoe meer hoe beter wat mij betreft, alleen het moment is kut. Als haar jurk niet wit blijft, is het allemaal voor niets geweest.

Alles past, het resultaat is verbluffend, om bang van te worden. Ik weet niet wat ik moet zeggen. ‘Schatje,’ en dan niets meer. Ik ontwijk haar blik. Uit mijn zak komt het flesje met een vleugje voor haar nek. Een druppel loopt haar kraag in, geeft niets, het luchtje doet het. Ze is het.

Ik doe het licht uit. De steeg is stil, ik waag het, schuif haar op de achterbank. Nog even en we zijn er. Mijn angst voor een reservekind was mijn slechtste gedachte ooit.

Druppels springen op, bellen drijven op plassen. Ik kan mijn huis al niet meer zien. Mijn vrije hand volgt de vangrail. Auto's razen voorbij. Koplampen rekken mijn schaduw uit. Dan opeens is er geen vangrail meer, alleen nog vluchtstrook, nat asfalt met droge barsten.

Weg steun, mijn vangrailhand laat ik de tas dragen, ik zoek mijn evenwicht. Wat ik wil is urenlang lopen, ritme, gedachten uitschakelen, stilte. In plaats daarvan dreunen mijn stappen door mijn hoofd. Zelf ben ik dat huis zonder ramen. Deur op slot, dat heb ik gedaan. Dichte luiken rondom. Als je er 's nachts langs loopt, hoor je geluiden: van hem, van haar, ergens binnenin. Maar hoe ze leven, wat ze doen, dat blijft geheim. Morgen zal ze voor het eerst niet jarig zijn.

Het regent niet meer. Sporadisch komen nog auto's langs. Dan, ergens achter me, loeit een claxon. Een vrachtwagen. Ik zet het op een lopen, de tas bonkt tegen mijn benen, ik struikel, val. Hijgend krabbel ik op. Goed, dan blijf je hier. Hier, tussen deze bomen. Ik rits de tas open, gooi haar over de takken.

De kleren hangen roerloos, alleen een zomerjurkje wiegt wat heen en weer.

Er is geen verkeer op de weg. Ze zit in de achteruitkijkspiegel. Het stoplicht op de kruising knippert oranje, de zijstraten zijn stil, ergens straalt een neon reclame helblauwe letters op het asfalt, onleesbaar. Dan zijn we er.

[p. 23]

Ik draag haar of ze slaapt, blijf op de trap tegen haar fluisteren. Haar gestrekte armen vragen om hulp. Stil maar, we zijn er, echt. In de kamer zet ik haar aan tafel. Op haar plekje bij het raam.

Tafel dekken. Stoel versieren. Slingers ophangen. De cadeautjes, een van papa en een van mama. Ik leg ze bij haar bord. De kaart die haar moeder haar elk jaar stuurt om bij haar foto te zetten, die kaart is belangrijk, ik moet hem vinden. Godverdomme, waar ik ook zoek, hij blijft spoorloos.

Even de kaarsen aansteken.

Het is goed afgelopen. Het kaarslicht laat haar huid gloeien. Ik buig me voorover, pak haar hand. ‘Je bent er,’ fluister ik. ‘Op je verjaardag. Wie had dat gedacht? Jij niet en je moeder helemaal niet. Je bent zoveel beter dan een foto, ze zal niet weten wat haar overkomt.’

Ik blaas de kaarsen uit. Bij de deur sluit ik even mijn ogen. Ik draai me om. Daar zit ze. In het eerste vale licht. Onze dochter. Onze bloedeigen dochter.