Hollands Maandblad. Jaargang 2010 (746-757)

[p. 33]

Mijn strafblad
door Florus Wijsenbeek

Nu zo veel politici in justitiële zin met de billen bloot gaan, is het een goed moment om ook mijn eigen strafblad op te biechten. Daar is niets geheim aan, trouwens. De eerste keer dat ik met de politie in aanraking kwam, was dit meteen voor iedereen op de landelijke televisie te zien. Tegenwoordig probeer ik deze openbare botsing met de wet te beschouwen als een goed voorteken voor mijn latere politieke carrière, alhoewel ik mij er eigenlijk ook wel een beetje voor schaam.

Het kwam allemaal zo. In de vroege jaren zestig had de Haagse Liberale Jongerenvereniging onder leiding van Diederik Dettmeijer, de zoon van de toenmalige vvd-wethouder, een demonstratie georganiseerd voor de indertijd gloednieuwe ambassade van de Verenigde Staten aan het Haagse Voorhout. Nee, het was geen protest tegen de Amerikaanse inmenging in Vietnam, maar vanwege het feit dat de VS extra landingsrechten aan de klm had geweigerd, zodat die niet kon vliegen op bijvoorbeeld Californië. Tegenwoordig zijn demonstraties ter plekke niet alleen frequenter dan in februari 1960, maar beslist ook voor belangrijker zaken dan dergelijke commerciële belangen. Nu ja, ook liberale jongeren voelden de wind der verandering alsmede de behoefte de wereld te verbeteren, al was het maar door een rechtstreekse vlucht naar San Francisco mogelijk te maken.

Tegenwoordig is de Amerikaanse ambassade een streng bewaakte vesting, van waaruit het onmogelijk is - al zou men dat willen - om ook maar iets waar te nemen van demonstraties nabij het pand. Destijds kon je nog gewoon op de stoep gaan staan, hetgeen we dan ook opzichtig deden. ‘We’, dat waren wel zeker drie demonstranten en één spandoek, gemaakt uit wethouderlijke beddenlakens. Desondanks moeten we grote indruk hebben gemaakt, want twee toevallig langslopende dienders aarzelden geen moment en sloegen er op los met de lange lat, die toen nog tot de standaarduitrusting behoorde. Dat was niet erg verstandig, want het gebouw van de Nederlandse Televisie Stichting (de toenmalige nos) stond in die jaren recht tegenover de ambassade, en voordat de bakkeleiende drie demonstranten en twee agenten het wisten, waren ze omringd door camera's en journalisten.

Aldus kwam het dat 's avonds op het journaal voor de gehele natie te zien was hoe ondergetekende op de drempel van zijn parlementaire loopbaan kort maar niet minder welgemeend stond te knokken met de prinsemarij. Uiteindelijk hielpen de camera's wel, want hoewel we behoorlijk bont en blauw waren geslagen, werden we niet gearresteerd. Nu ja, de landingsrechten voor de klm kwamen er, en zo'n direct politiek succes heb ik sindsdien nooit meer behaald, hoewel ik af en toe nog wel eens aan een demonstratie deelneem. Zo loop ik uit hoofde van mijn bestuurslidmaatschap van het Iran Comité met enige regelmaat uit protest tegen de mensenrechtensituatie daar op gepaste afstand langs de Iraanse ambassade. Omdat die naast mijn huis gelegen is, loop ik er trouwens ook dikwijls met mijn hondje langs, en al haar plasjes beschouw ik uit naam van de wereldvrede ook een beetje als demonstratie.

Ik weet niet of de politie mij na de knokpartij bij de Amerikaanse ambassade extra in de gaten hield, maar het duurde niet lang voordat me het voorrecht van een echte arrestatie wel ten deel viel. Ik was net zestien en de trotse bezitter van een Solex om naar school te rijden. Mijn oudere broer keek nogal neer op dat in zijn ogen suffige brommertje, want hij reed als echte Haagse kakker natuurlijk op een Puch met een hoog stuur. Maar ik beschouwde mezelf als de intellectueel van de familie en dan was zo'n brulmachine taboe. Een Solex was

[p. 34]

veel gedistingeerder, hoewel die het lang niet altijd deed.

Op een dag tufte ik nietsvermoedend en braaf over de Bezuidenhoutseweg richting school toen ter hoogte van het destijds nog onbewoonde Huis ten Bosch ineens een diender voor mijn Solex sprong en mij staande hield. Nadat hij het apparaat aan een uitgebreid onderzoek had onderworpen, bleek hij van mening dat mijn remblokjes niet goed genoeg waren om door te mogen rijden. Die opvatting deelde ik geenszins met hem. Bovendien vond ik dat de kwestie hoe ik aan het vervoermiddel kwam hem geen barst aanging. Hij beweerde evenwel dat ik, indien ik zijn vraag niet naar behoren kon beantwoorden, die Solex wel eens gestolen kon hebben.

En hoe gaat zoiets als je zestien bent en tegenover een wetshandhaver staat die zich opmaakt je kostbaarste bezit in beslag te nemen. U begrijpt, de gemoederen raakten alras verhit en het twistgesprek ging zelfs een politieke richting uit. Dat kwam wellicht omdat ik de diender snerend vroeg of ik er nu echt uitzag als iemand die de brommer had gestolen, waarop hij riposteerde dat de mensen die er het minst naar uitzagen het meeste stalen. Ik riep dat zulks een wel heel oud-linkse mening was, en begon uitgebreid sociaal commentaar op zijn stelling te geven.

Het draaide erop uit dat ik werd gearresteerd wegens belediging van een ambtenaar in functie. Ik werd letterlijk in de kraag gevat en door het gehele Bezuidenhout heen opgebracht naar het bureau op het Stuyvesantplein om aldaar ingesloten te worden. Mijn ouders werden gebeld dat ik op het politiebureau was, maar zij gaven te kennen dat ze me daar maar rustig moesten houden en dat ze niet van zins waren mij te komen bevrijden. Ik heb wel iets geleerd van die eenzame uren in de arrestantencel, want het is de enige keer in mijn gehele schoolloopbaan en studiecarrière geweest dat ik al mijn huiswerk heb gedaan, al was het uit louter verveling.

Na enige tijd werd ik heengezonden met een boete wegens de belediging. Die geldstraf werd door mijn vader op de maandelijkse lunch van gemeentelijke diensthoofden rechtstreeks betaald aan de hoofdcommissaris, de befaamde en enigszins beruchte Gualthérie van Weezel, de vader van het latere kamerlid Hans. Commissaris Gualthérie van Weezel was verzetsstrijder geweest en militair, en stond niet bepaald bekend om zijn vooruitstrevende denkbeelden. Als hoofd der politie was hij echter geliefd bij de Haagse burgemeesters, hoewel de burgerij hem doorgaans ‘Jan Hak’ noemde, naar zijn voorletters J.H.A.K. maar vooral omdat hij - vooral op oudejaarsnacht - ook graag de lange lat hanteerde.

Sinds mijn arrestatie heb ik de politie zo veel mogelijk gemeden, hoewel dit niet altijd lukte. Toen ik in Luxemburg woonde in mijn tijd bij het Europees Parlement raakte ik zelfs op goede voet met de twee gendarmes van mijn dorp. Het hielp wellicht dat ik een huis huurde van hun chef. Die twee dienders hadden op een vaste plek op de weg van Luxemburgstad naar Echternach een val voor snelheidsovertreders, maar elke keer als ze mij met gierende banden naderbij zagen komen, werd het stopteken omgebogen in een vriendelijk saluut, want de huurder van je baas kon je niet bekeuren.

De goede verstandhouding liep uit in een farce toen aan het begin van de oliecrisis ineens mijn benzinetank leeg bleek te zijn. Ik was niet van zins aangifte te doen van brandstofdiefstal, want in Luxemburg was en is de benzine het goedkoopst van heel Europa. Wel vertelde ik het voorval aan het hoofd van de veiligheidsdienst van het Europarlement, een Vlaming, die nochtans luisterde naar de naam Wallon. Die vond dat ik het er niet bij mocht laten zitten en waarschuwde op eigen initiatief de gendarmerie van het Groothertogdom. Reeds binnen enkele uren rukte de gehele mobiele eenheid van Luxemburg in hun twee jeeps uit naar mijn huis, alwaar ze langs mijn nergens iets vanaf wetende echtgenote binnenstormden onder het slaken van de kreet: ‘Le president du Parlement doit être protegé!’ Inmiddels zat ik echter hoog en droog in Brussel, zodat ze onverrichterzake weer moesten inrukken. Nadien moest de chef van de lokale gendarmes rapport opmaken over wat de op één na spannendste operatie onder zijn

[p. 35]

bewind was geweest. Dat rapport schreef hij op basis van een gezellig gesprek dat hij met mijn echtgenote voerde, waarin hij bekende dat de allerspannendste actie de inval was geweest in het huis pal tegenover ons, want daar had ooit een wapensmokkelaar gewoond. Ze hadden geen wapens gevonden, maar wel een verzameling pornografie. Die hadden ze met het hele corps van drie man sterk voor een mooie prijs in het nabijgelegen Franse Thionville kunnen verkopen.

Mijn andere recente ontmoetingen met de politie waren minder goedmoedig. Een keer betrof het de nasleep van een achtervolging die mijn brave hondje had ingezet op een snorfiets. Zij (mijn hondje) was van het ras der Friese Stabij en had behoorlijk de pest aan lang scheurende brommers en motoren en mocht daar graag blaffend achteraan lopen. Nooit kreeg ze er een te pakken, totdat er een keer een oudere Scheveninger op een snorfiets met een luid knallende uitlaat voorbijkwam. Die kon ze hebben. De desbetreffende Scheveninger meldde zich luid vloekend bij mij aan de deur met de klacht dat hij ernstig letsel had opgelopen. Ik bekeek zijn ongeschonden uiterlijk en meldde dat ik voor dergelijk euvel verzekerd was. Hij moest zich maar, zei ik hem bemoedigend, onder behandeling van een arts stellen en mij de rekening sturen.

Blijkbaar waren mijn woorden niet bemoedigend genoeg, want diezelfde avond meldden twee massieve en tot de tanden met wapenstokken, pepperspray en andere afschrikwek-

[p. 36]

kende parafernalia uitgeruste agenten van de hondenbrigade zich aan de deur. Bij mij zou een bijtgrage, gevaarlijke hond huizen, die terstond gemuilkorfd zo niet afgemaakt diende te worden. Omdat ik zag dat hun handen nerveus over hun holsters dwaalden heb ik mijn hondje uit haar mand gehaald en aan de twee bullen getoond. Toen ze de mannen zag, ging ze direct met haar pootjes in de lucht op haar rug liggen in de hoop op een aaitje over haar buik. De agenten konden hun lachen niet houden en namen afscheid met de quasi-ernstige waarschuwing dat als het nog een keer zou gebeuren zij beslist terug zouden komen.

Mijn laatste botsing met de wet was nog iets minder goedgemutst. Het gebeurde op een zeer regenachtige dag toen mijn vier kleinkinderen tijdens hun wekelijks verblijf in het grootouderlijk huis allemaal in hun bedjes voor een middagslaapje lagen. Ondertussen was ik, gekleed in een vies jagersjasje en een mal hoedje, bezig in mijn tuin met een knijptang op jacht naar naaktslakken die mijn dahliacollectie bedreigden. Opeens werd de goddelijke rust ruw verstoord toen een Mercedes met zwaailicht door mijn hek heen de tuin in scheurde. Twee forse agenten sprongen uit de auto en op mij af onder het uiten van de kreet: ‘En wat zijn wij aan het doen, mijnheer?’

Danig geschrokken overwoog ik een kort moment of het vangen van naaktslakken ter bescherming van mijn toekomstige tuinvreugde inmiddels door toedoen van De Telegraaf dan wel het Dierenbevrijdingsfront verboden was. Om tijd te winnen, vroeg ik wat de heren agenten eigenlijk onuitgenodigd op mijn terrein deden. Misschien was dat niet gelukkig, want toen ik mijn hoedje afgezet en mijn bril opgezet had, bleek het om twee vrouwelijke agentes te gaan, die mij steeds strenger aankeken.

Zonder te antwoorden, posteerde een hunner zich naast mij, klaarblijkelijk in gereedheid mij tegen de grond te werken, terwijl de ander naar de voordeur holde en lang aanbelde. Mijn echtgenote en de kinderoppas kwamen verschrikt naar de deur. Hun werd op indringende toon gevraagd of het wel goed met ze ging. Mijn ega antwoordde dat haar kleinkinderen, voor zover zij wist, rustig sliepen en er geen enkele kwijt was. Dat overtuigde de agentes nauwelijks. Of die vreemd uitgedoste man in de tuin haar echt niets had gedaan, wilden ze weten. Zulks werd met klem ontkend, te meer omdat ik inderdaad niets had gedaan, althans wat betreft het in bed stoppen van de kinderen, terwijl dit wel van mij was verwacht. Daar bleek het de agentes niet om te gaan. Zij hadden een melding van huiselijk geweld gekregen. Dat werd door mijn echtgenote en door de kinderoppas lachend ontkend. De dienaressen van de heilige Hermandad dropen enigszins teleurgesteld af en wij hebben hen nooit meer teruggezien.

Wat leren deze diverse confrontaties met de wetsdienaren ons nu? Misschien wel dat dit land dermate onveilig is voor grootvaders en naaktslakken dat men het nieuwe kabinet - en in het bijzonder mijn vriend en jaargenoot minister van Veiligheid Ivo Opstelten - wel gelijk moet geven in hun overtuiging dat we op zijn minst drieduizend extra politiemensen en vijfhonderd animal cops hard nodig hebben.