Hollands Maandblad. Jaargang 2009 (734-745)

[p. 39]

Afscheid
door Frans Stüger

Myra stond voor het raam in haar kamer op de hoogste verdieping van het flatgebouw en keek naar buiten. In de verte verdween een trein na een flauwe bocht uit het zicht. Ze richtte haar blik weer op de parkeerplaats, beneden in de diepte. Een auto, niet groter dan een luciferdoosje, schoof een parkeervak in. Na enige tijd ging het portier open en stapte een Halmapionnetje met een hoedje op uit de auto. Myra giechelde toen ze terugdacht aan het bordspel. Ze draaide zich om en zei: ‘Ik moet verder met de brief.’

Met lichte tred liep ze naar de ronde tafel die in het midden van de kamer stond. Haar manier van lopen, maar vooral ook haar uiterlijk, gaven haar iets jeugdigs. Haar korte haar was in pagemodel geknipt. Ze droeg een lamswollen grijs vest en daaronder een zomerjurk met blauwe bloemmotieven. De vleeskleurige nylonkousen, waarvan de rechter een ladder vertoonde, contrasteerden met de kleur van de jurk. Ze liep op een paar lage open schoenen met een sportieve hak.

Nadat ze aan de tafel had plaatsgenomen, herlas ze het gedeelte van de brief dat ze tot nu toe had geschreven.

Lieve echtgenoot Johan,

Ze behandelen hier ons als kinderen. Gisteren moesten we naar Madurodam in Haarlem. Nou vraag ik je, Johan! En dan het eten; ik raak er niet aan gewend: kipfilet met gestampte aardappelen, worteltjes, doperwten en botersaus. Hoe bedenken ze het! Ze hebben geen smaak. Voordat ik het vergeet: wil je de volgende keer een paar nylonkousen voor mij meenemen? Hier hebben ze alleen maar van die lelijke donkerbruine kousen.

Myra nam de pen op om verder te gaan met de brief, maar er schoot haar niets te binnen. Ze liet haar blik door de kamer dwalen, over het dressoir waar haar medicijnen lagen; de foto's van een meisje in tutu; de paar planten op de vensterbank; de staartklok boven het bed; het boekenplankje waarop een foto stond met de afbeelding van een man; het eenvoudige keukentje met één elektrische kookplaat; de wasbak en achter haar, ze moest zich omdraaien, het kersenhouten ladekastje dat ze beslist mee wilde nemen toen ze moest verhuizen.

Getroffen door een ingeving schreef ze: het ladekastje staat hier prachtig, vooral als 's morgens vroeg -. Ze maakte haar zin niet af, omdat er op dat moment werd geklopt. Verrast hief ze haar hoofd en keek op haar horloge. ‘Twee uur,’ mompelde ze, ‘wie kan dat zijn?’

Ze drukte zich met beide handen op de tafel omhoog en liep naar de deur. In het kijkglas dat een sterk vertekend beeld gaf, zag ze een man. Hij droeg een zomerhoed. Ik ken hem niet, dacht ze, maar het is een charmante verschijning met een vertrouwd gezicht. Sommige mensen hebben dat. Ze ontgrendelde de ketting en opende de deur.

Het viel Myra op dat de man iets kleiner was dan zij. Hij had zijn hoed afgezet. Het kobaltblauwe overhemd en de zwarte vlinderdas, staken fel af tegen het ecrukleurig zomerpak dat hij droeg. De pantalon met scherpe vouwen werd op

[p. 40]

taillehoogte gehouden door een smalle riem. Onder de broek staken twee mocassins uit waarvan de wreef rondom was afgezet met reepjes leer. De aftershave die Myra rook deed haar denken aan een dennenbos tijdens een benauwde, warme zomerdag.

‘Wie bent u,’ vroeg Myra.

De man aarzelde en antwoordde; ‘Ik kom op bezoek.’

‘Komt u dan verder,’ zei Myra en deed een stap opzij. Ze wees naar een stoel aan de ronde tafel en nam, toen hij zat, tegenover hem plaats. Tussen hen in lag de brief.

In afwachting van een gesprek, pulkte Myra aan het tafelkleed. De bezoeker glimlachte af en toe bemoedigend naar haar. Gespannen trok Myra aan de manchetten van haar vest en zei: ‘Nu zie ik het. U bent een oud collega van Johan. Dat is lang geleden. Hoe gaat het met u?’

‘Goed,’ antwoordde bezoeker. Hij legde twee zware handen op tafel.

‘Wat leuk. Wie had dat kunnen denken?’

De bezoeker maakte een grimas en trok hulpeloos zijn schouders op.

‘Wilt u thee,’ vroeg Myra. ‘Of iets anders. Ik moet ergens nog een flesje bier hebben.’

‘Doet u geen moeite,’ antwoordde de bezoeker. ‘Een glas water is voldoende.’

Myra drukte zich omhoog, vond in de ladekast een glas en vulde het met water. Ze nam weer plaats tegenover hem en keek toe hoe hij van zijn glas nipte

En beschaafd ook, dacht Myra.

‘Ik heb iets voor u meegenomen,’ zei de bezoeker. Hij zette zijn glas neer, haalde uit zijn binnenzak een doosje tevoorschijn en legde het voor Myra op tafel. ‘Ik hoop dat het de goede zijn.’ Hij keek haar aan.

Myra onderzocht het doosje nauwkeurig, maakte het open en toen ze even later de twee nylonkousen omhoog hield, riep ze: ‘Precies die ik bedoel. Hoe wist u dat? U hebt zeker mijn man Johan gesproken?’

De bezoeker glimlachte.

Weer viel er een stilte tot de staartklok sloeg. Myra schrok en zei: ‘O jee, al half drie, wat gaat het toch snel. Ik wil u iets vragen. Ik zit met die brief. Die moet naar mijn man, Johan. Zou u hem die brief willen overhandigen? Ik heb hem al in geen eeuwen meer gezien. Zelf ga ik liever niet meer de straat op. Als je tegenwoordig leest wat daar allemaal gebeurt. In mijn tijd was iedereen nog beschaafd, wist u dat?’

De bezoeker knikte, wees naar de brief op de tafel en vroeg: ‘Is dit de brief?’

‘Ja, maar hij is nog niet af. Ik had hem bijna klaar, maar toen kwam u. Vindt u het vervelend als ik hem even afmaak, het is zo gebeurd?’

‘Nee, beslist niet. Gaat uw gang.’

‘U bent erg vriendelijk,’ zei Myra en glimlachte.

Ze herlas de brief nam haar pen op en vervolgde:

Waarom kom je zo weinig langs? Momenteel is hier een keurige, charmante heer op bezoek. Het is een oud-collega van je. Wat is het warm, hè?

Zo, nou weet ik niks meer. Dag hoor.

Je trouwe echtgenote

Myra las de brief in zijn geheel nog eens over en vouwde hem toen zorgvuldig in drie gelijke delen dicht. Ze keek de bezoeker even aan, glimlachte verontschuldigend en zei; ‘Ik moet nog ergens een enveloppe hebben, maar waar?’

‘Dat hoeft niet,’ zei de bezoeker.

[p. 41]

‘U heeft gelijk, antwoordde Myra, ‘ik verwacht van iemand met beschaving niet dat hij de brief stiekem leest.’ Ze gaf hem de brief.

De bezoeker stak de brief in zijn binnenzak.

‘Wilt u misschien nog wat drinken,’ vroeg Myra.

‘Nee, dank u,’ antwoordde bezoeker. Hij aarzelde en vroeg: ‘Is het misschien een idee om beneden in de tuin te gaan wandelen? Het is zo'n mooie zomer.’

Myra vond de vraag ongepast. Een dame wandelt niet met een vreemde heer in een tuin. Ze keek nog eens naar zijn gezicht en dacht: toch ziet hij er vertrouwd uit. Sommige mensen hebben dat.

‘Ik zou graag met u in de tuin wandelen,’ zei ze, ‘maar weet u wat het is?’

De bezoeker schudde zijn hoofd.

‘Als ik in de zon loop dan krijgt mijn huid van die vlekken. Vreemd hè, dat had ik vroeger niet. Ik was zo'n mooi meisje, vroeger. Ik heb zelfs bij het ballet gedanst, wist u dat?’ Myra wierp een snelle blik op de bezoeker, terwijl ze glimlachte. ‘Ik weet nog dat ik -,’ vervolgde ze maar haar stem stokte. Ze was

[p. 42]

vergeten wat ze wilde zeggen. Ze streek met haat hand over het tafelkleed en fluisterde met gebogen hoofd: ‘Het doet er ook niet meer toe.’

In een opwelling kwam ze overeind, tilde de zoom van haar jurk iets op en zong, terwijl ze voor het dressoir ronddraaide: ‘Sag mir wo die Blumen sind, wo sind sie geblieben? Sag mir wo die Blumen sind, was ist geschehen?’ Ze bleef staan en zei: ‘Kom, laten we dansen. Johan hoeft het niet te weten, als hij nooit op bezoek komt.

De bezoeker keek van haar weg en antwoordde: ‘Ik moet weer eens opstappen.’ Hij kwam overeind en zette zijn hoed op.

‘Gaat u nu al weg,’ vroeg Myra en pruilde haar lippen. ‘Wat vervelend. Belooft u dat u morgen weer komt? Dan haal ik taartjes voor ons.’ Myra keek de bezoeker stralend aan. ‘Vindt u dat lekker, of houdt u meer van chocola?’

‘Het is goed zo,’ zei de bezoeker nauwelijks verstaanbaar en liep naar de deur.

‘A demain,’ riep Myra en giechelde.

De bezoeker moest even wachten tot de lift voor hem stopte. De deuren schoven open en een vrouw met een rollator slofte de lege gang in. Toen de liftdeuren zich weer hadden gesloten, drukte de bezoeker op de knop voor de begane grond. Eenmaal beneden stak hij de ruime hal over.

Buiten sloeg de hitte op hem neer. Bij zijn auto bleef hij even staan, ontgrendelde vervolgens het portier en plofte neer op de bestuurdersstoel. Toen hij de auto wilde starten, hoorde hij de brief ritselen in zijn binnenzak. Hij verstijfde. Een tijdlang staarde hij door de voorruit. Plotseling liet hij zijn voorhoofd op het stuur vallen en begon onbedaarlijk te huilen.

Alsof er geen einde aan kwam.