Hollands Maandblad. Jaargang 2009 (734-745)

[p. 24]

Koud
door Nina Roos

Tussen net voorbij Bunne en Eelde loopt een smal geasfalteerd fietspad. Met weilanden aan linker en rechterzijde en een enkele boom. Die dragen in de zomer nauwelijks blad. Aan het begin staat een boerderij, de enige die je tegenkomt. Daar komt steevast een magere, zwarte, kortharige hond hysterisch blaffend op Jet af. Hij rent tot de rand van het asfalt en stopt pas met blaffen als ze de eerste flauwe bocht naar rechts voorbij is. Op driekwart van het pad kom je langs een houten afdakje waar je kunt schuilen.

Via dit pad fietst Jet naar zwembad Lemferdinge. Het is een zaterdagochtend zonder wolken. Het wordt vandaag 26 graden in Drenthe. In de loop van de dag wolkenvelden en kans op een lichte bui. Windkracht drie, vanuit het zuidwesten.

De groene rugzak in haar fietstas zit vol. Er zitten twee flessen cola in, een snoeppuntzak, koeken, een schriftje, een spuitbus slagroom, negerzoenen en een etui met potloden. Jet fietst nooit zonder haar hoofdtelefoon omdat ze anders de wind hoort. Het fietsen lijkt dan moeizamer te gaan. Ze wiebelt nu en dan op haar zadel heen en weer, omdat er een opgloeigevoel van komt. Al haar donkere haren zitten vast in een zilverkleurige plastic haarklem. Het is haar zesde kassadraaidag. Ze opent om tien uur en zorgt ervoor dat ze ten minste tien minuten te vroeg aanwezig is.

Het zwembad heeft een buitenproportioneel grote parkeergelegenheid. Ze zet haar fiets op slot, ook al heeft ze gezien dat niemand dat hier doet. Aan deze kant van het bleekblauwe gebouw zit één deur. Ze steekt een lange sleutel in het slot, gaat naar binnen, draait het slot weer dicht. Haar beige trui hangt ze aan de kapstok aan de buitenkant van de wc-deur. Er zit een witte kauwgom vlek op haar mouw, al een week of drie. Haar vriendin zei nog: ‘In de vriezer! Zo gepiept.’ Maar ze is er nog niet aan toe gekomen.

Ze pakt een kleine sleutel uit de besteklade in het keukentje, opent er de hoge kast mee en haalt de geldkist eruit. Door de glazen deur ziet ze dat de badmeester al op zijn stoel zit bij het diepe bad. Hij is altijd veel te vroeg aanwezig en ze begrijpt niet waarom. Ze zwaait. Hij ziet het niet.

De glazen deur leidt naar het openluchtbad. Omkleden, plassen en douchen: links voor de mannen, rechts voor de vrouwen. Meisjes en jongens eigenlijk, want er zijn nog nauwelijks volwassenen gekomen dit jaar. Dertien kinderen zijn er op haar meest drukke dag komen zwemmen. Jet mag gratis zwemmen maar het water is haar te koud. Bovendien durft ze niet te zwemmen waar anderen bij zijn.

Om half elf komt de badmeester. ‘Even een bakkie doen,’ zegt hij. Drie minuten voor half elf drukt ze op het koffiezetapparaatknopje. Ze zet de suikerpot rechts van het kopje koffie neer voor de badmeester. Voor zichzelf schenkt ze een glas Cola Light in.

‘Hoe is het?’ vraagt de badmeester.

‘Goed hoor’, antwoord Jet zacht.

[p. 25]

Hij is lang en mager en lijkt op elke stoel boven en onder te ver uit te steken.

‘Fijne week gehad?’

‘Jawel.’

‘Jij?’

‘Ja hoor’.

Jet klikklakt met haar balpen. Ze heeft het fris. De badmeester slurpt net hoorbaar. Tiedeldiedeldieh Toedeldiedeldie, Tiedeldiedeldieh Toedeldiedeldie, Tiedeldiedeldieh Toedeldiedeldie, Tiedeldiedeldieh Toedeldiedeldie!

‘Moet je niet opnemen?’ vraagt de badmeester.

‘Nee joh, hoeft niet.’

Ze kijkt op de klok, bijna kwart voor elf. De zongebruinde vingers van de badmeester schuiven heen en weer over de rand van de tafel.

‘Nou, dan ga ik weer hoor, tot zo!’

Hij sloft op zijn plastic klompen richting de glazen deur. Jet heeft een schurfthekel aan mensen die hun poten niet optillen. Ze klapt haar schriftje open. Tussen haar taken door wil ze een roman schrijven. Over eenzaamheid binnen een relatie of over een familie in een vakantiehuis. Maar ze kan zich niet concentreren. En ze moet regelmatig opkijken om toezicht te houden op de kleedruimtes. Bovendien kan er elk moment iemand bij de kassa verschijnen. Ze loopt liever op en neer. Verplaatst dingen in het kantoortje of haalt buiten met een aardappelschilmesje onkruid tussen de tegels weg. Soms gumt ze de bedragen in het kasboek uit om ze opnieuw en rechter, op te schrijven. Of ze oefent op een groot gezin dat kaartjes komt kopen. De prijzen van de kaartjes zijn niet eenvoudig op te tellen. Tot nog toe heeft iedereen een jaarabonnement laten zien of een twaalfbadenkaart laten stempelen. Elf bezoekers staan op haar druktellertje.

Nu is de zon volledig achter bonte witte en grijze wolken verdwenen. Jet trekt haar trui aan. Om één uur komt de badmeester weer. Lunchen. Hij opent zijn vaal geworden broodtrommeltje met Bart Simpson opdruk. Weer heeft hij witte zachte bolletjes met paté mee. Er zit iets in de paté dat hevig ruikt, een geur die lang blijft hangen in het kantoor. Jet opent haar tweede fles cola en eet een dunne snee zelfgebakken brood met marmite. Brood balt samen in stevige klonten in je maag. Brood verteert zeer traag.

‘Gelukkig hoor je de kermis hier niet, hé?’ zegt de badmeester zonder een antwoord af te wachten.

‘Snap jij dat nou? Al die verschillende liedjes, die elkaar helemaal onverstaanbaar maken? Daar moeten ze toch zelf ook last van hebben?’

‘Dat horen ze niet meer zo denk ik,’ zegt Jet.

‘Ben jij er nog met de zwemvierdaagse eigenlijk?’

‘Nee, niet meer.’

Tussen twee en vijf kruipt de klok. Ze loopt een vast rondje langs alle kleedhokjes en kijkt of de vuilnisbakken geleegd moeten worden. Veegt alle bladeren op een blik en neemt het draaihekje af met een nat doekje. Dan begint het onrustig te miezeren en alle bezoekers komen naar het overdekte gedeelte met kleedhokjes. De jongens klimmen het liefst over de schotten van de hokjes heen. Deze kunnen weinig hebben en de panelen zwabberen vervaarlijk. Ze zegt er niets van omdat ze bang is voor de drie wilde mannetjes met blond kort haar. Twee moeten broertjes zijn of zelfs tweeling, ze hebben dezelfde felle blauwe ogen. De derde is dik en heeft een fikse spleet tussen zijn tanden. Ze blijft schrikken van

[p. 26]

het schreeuwen. En ze bewegen te snel. Ze weet niet wat ze moet zeggen om ze te laten luisteren. Hopelijk zijn ze het zo zat.

Het houdt op met miezeren, maar de zon komt niet tevoorschijn. Jet heeft het koud. De jongetjes rennen naar het grasveld achter de baden. Haar blik blijft hangen bij de badmeester op zijn hoge stoel. Tijdens het miezeren is hij blijven zitten. Zelfs in de stortbui van twee weken geleden bleef hij roerloos op zijn stoel. Hij kijkt naar links in de verte. Jet loopt naar binnen. Bijna kwart over drie. Ze bekijkt wat er in de koektrommel zit. Niet voldoende.

Ze zet een mok met chocomel klaar. Drop werkt doeltreffend als begin en eindpunt. Ze haalt de puntzak gemengd drop uit haar tas en snoept er een paar van. Uit het rechterkastje boven de gootsteen haalt ze een ontbijtkoek met kandij en snijdt er twee plakken af. Pakt met duim en middelvinger de bruine plakranden vast, smeert de boven en onderkant in met roomboter en eet ze achter elkaar op. Uit de koektrommel pakt ze drie minitwixen. En een stroopwafel. Spuit er een toren slagroom op. Likt, kauwt en slikt door. Blind. Drie pennywafels. De ronde Engelse dropjes zonder de binnenkant. Winegums en alles met mint slaat ze over. Te scherp straks. Uit haar tas haalt ze twee roze koeken. En haar laatste vier negerzoenen. Een slok chocomel. Ze heeft het warm. Nog een stroopwafel. Een minimars. Nog een minimars. Ze kijkt door de glazen deur naar de badmeester. Twee slokken chocomel. Twee dropjes. Ze grijpt de lege verpakkingen bij elkaar en drukt deze onderin haar rugzak.

Dan loopt Jet naar het toilet, legt haar bril in het fonteintje, klapt de zitting omhoog, hangt het haakje van de deur in het oogje en bukt. Met één vinger roert ze achter in haar mond. Zachtjes. Eén werkt nog niet en ze stopt twee vingers in haar keel. Heen en weer bewegen. De eerste golf is flink. Drop. Door. Eén vinger is genoeg en door. Door nu. Ze ademt in en bekijkt haar vinger vol klontjes, slijm en wit schuim. Duwt hem weer in haar keel en forceert drie korte golven kots uit haar maag. Nog niet zuur genoeg. Snot. Door. Het gaat niet, haar hartslag klopt in en onder haar oren.

Even stil. Zweetklam. Nog een keer. Twee vingers nodig en voor de laatste restjes roert ze ongerust achterin haar mond. Ze ziet nu dropjesdelen. Vlot maakt ze haar rechterhand met wc-papier schoon. Een deel blijft plakken en valt uiteen in kleine plukjes. Ze pulkt, kucht en spoelt door. Dept haar natte ogen, snuit haar neus en opent de deur. Wast haar handen en drinkt een glas water. Ze drinkt nog een glas water en kijkt door de glazen deur. De badmeester zit er nog. Met zijn blik op het diepe bad gericht. Ze loopt naar de wc, sluit de deur en kotst het water met de allerlaatste restjes drop en schuimgal eruit.

Nauwkeurig controleert Jet de randen van het toilet. Pakt een plukje papier van het zeil op de grond, spoelt door en spuit langdurig met de toiletverfrisser. Dennenbos. Ze drinkt een glas Cola Light en begint aan de afwas.

Jet blaast een gat in het sop. Ze houdt haar handen lang in het bloedhete water. Om het volhouden en om ribbelvingers te maken. Na het afdrogen laat ze de waterkoker vollopen tot driekwart liter en zet hem aan. Om vier uur komt de badmeester. Ze geeft het plantje in het kantoor water en vult de koektrommel aan met drop en de overgebleven roze koeken uit haar rugzak. Ze zet een glas earl grey thee neer voor de badmeester. Klikt vier zoetjes in haar glas en maakt een rooibos thee voor zichzelf.

‘Jet? Weet jij wie er morgen kassadienst heeft?’ vraagt de badmeester terwijl hij zijn vochtige witte T-shirt uittrekt.

[p. 27]

‘Ik.’

‘O ja.’

Hij heeft onregelmatige plukjes borsthaar. Jet rilt. De badmeester trekt een lichtblauw poloshirt aan en komt bij haar aan de formicatafel zitten. Er zit een grijze plastic striprand om het tafelblad. Jet pulkt met een paperclip kruimels uit de deels losgelaten strip. De badmeester bladert in een Autoweek van vorig jaar. Terwijl hij leest tikt hij met de neus van zijn gymschoen tegen de tafelpoot.

‘Er moet echt wat gebeuren op dat veld.’

De badmeester duwt zijn voorhoofd in rimpels terwijl hij tegen haar spreekt.

‘Het wordt echt te bont met die molshopen. Straks is er geen ligplek meer over! Toch?’

[p. 28]

‘Ja. Inderdaad.’

Ze schuift de bovenkant van haar sokken op en neer boven haar gympen.

‘Raar rustig is het steeds voor deze temperatuur, vind je niet?’ zegt hij zonder op te kijken van zijn blad. ‘Ik begrijp het gewoon niet.’

‘Ja, veel mensen zullen wel met vakantie zijn.’ zegt Jet.

‘Ach ja. Ik hou ze niet tegen!’ zegt hij enthousiast.

Hij slaat zijn Autoweek dicht.

‘Hé, ik ga nog even zitten hoor’.

Hij zet zijn kopje op het aanrecht en loopt naar de glazen deur.

‘Goed,’ zegt Jet zacht en schrijft het getal elf van het tellertje op in de map met bezoekersgegevens.

Ze stopt de snoepverpakkingen in een ondoorzichtig wit pedaalemmerzakje en loopt naar buiten. Gooit het zakje in de prullenbak bij de heren en rolt de geelzwarte tuinslang uit. Jet spuit eerst de schotten van de heren schoon. De wc's vergen een gerichte methode. Eén verkeerde beweging en het water spuit terug. Jet heeft de techniek onder de knie maar kan spetters op de wc-rol nog niet voorkomen. Die zijn toch al vochtig van natte kinderhanden. Ze trekt een vergeten plas door en tuurt over het grasveld. Er zijn nog drie jongens aanwezig. De badmeester heeft al twee of drie keer gezegd dat ze zich moeten gaan omkleden. Jet hoopt klaar te zijn voor ze komen. Anders gaan ze met haar straal spelen. Ze spuit de opklapzittingen van de kleedhokjes schoon en koppelt de achterkant van de slang aan de buitenkraan bij de dames.

Voor deze ruimte neemt Jet de tijd. Ze spuit treuzelend, kijkt naar het water dat ze langs de plastic schotten laat lopen en verdwijnt in kalme zorgeloosheid. De vierkante put kan de langdurige stromen niet aan. Het water loopt te traag weg, er ontstaat een plas en gras kolkt boven de putgaatjes. Ze rilt, rolt de slang op en kijkt of de jongens echt weg zijn.

Jet pakt haar rugzak in en zwaait naar de badmeester. Hij zwaait terug. Hij blijft na sluiting altijd langer aanwezig, ze weet niet waarom. Fietsend in de miezer wordt ze snel plaknat en er ontstaan druppels op haar gezicht. Die glijden langzaam omlaag en blijven hinderlijk hangen aan haar neus en onderaan haar kin. Ze moet de druppels eraf vegen voordat ze vallen. Nog voor Bunne is Jet weer door en door warm.