[741-742]
Deze maand
Deze maand was er een van stille verwondering. Natuurlijk, oog in oog met mysteries - of het nu gaat om geringe raadsels dan wel grote levensproblemen - lijkt zwijgen altijd de meest gepaste houding. Ditmaal was de stilte evenwel extra diep omdat de verwondering gepaard ging met het begin van een inzicht. Deze maand, wil ik zeggen, groeide het besef dat Nederland een natie is waar vragen noch antwoorden op prijs worden gesteld. Wanneer men dit inziet, begrijpt men plots waarom dit land zo zonder enig bescheid of uitsluitsel, maar zielsgelukkig met zichzelf door de geschiedenis zweeft.
De raadsels die ik bedoel, hadden veelal te maken met geld. Omdat dit niet bepaald een beschaafd onderwerp is, hoef ik geenszins mijn best te doen er mateloos door geïntrigeerd te zijn. Ooit wil ik immers rijk worden, echt rijk. Zo rijk dat men alle gevoel voor proporties kwijtraakt. Zo rijk als de directeur van de Staatsloterij die van semi-overheidswege een salaris van bijna 450.000 euro per jaar in de schoot geworpen krijgt om eens per maand de balletjes met het winnende nummer op te vangen. Of wellicht zo rijk als de bestuurders van zorginstellingen, die vrijwel allemaal ruimschoots meer verdienen dan de ministerpresident om hun personeel minder te betalen dan Bulgaarse aardbeienplukkers, zodat uw grootmoeder wegkwijnt zonder aardbeien of verschoning.
Nee, dan is het misschien toch beter zo rijk te zijn als de Nederlandse gemeenten die bij elkaar het afgelopen jaar ettelijke miljoenen aan subsidies hebben besteed aan wijk- en buurtfeesten. In het kader van de inburgering - nu ja, het gaat natuurlijk niet om integratie, maar om het geld. Na onderzoek bleek dat bij gesubsidieerde buurtfeesten 64 procent van de aanvragers een hbo- of universitaire studie heeft gedaan, terwijl 80 procent een koophuis bezit en in de categorie ‘welgesteld’ valt.
Nog beter is het zo rijk te worden als de media-adviseurs van de rijksoverheid die door het ministerie van Wonen, Wijken en Integratie worden ingeschakeld om nieuw leven te blazen in de inburgeringtrajecten. Daarvoor is deze kabinetsperiode 460 miljoen euro trouwens extra uitgetrokken bovenop de 260 miljoen die er per jaar reeds aan wordt gespendeerd. Omdat het maar niet lukt voldoende inburgeraars op te trommelen, wordt nu de mediacampagne ‘Het begint met taal’ opgezet om de nieuwkomers aan te sporen deel te nemen aan de Nederlandse samenleving. Ik zou ze dit afraden. Een samenleving die een miljoenenverslindende mediacampagne opzet in een taal die inburgeraars niet begrijpen, is het nauwelijks waard om bij te horen. Of je moet media-adviseur zijn.
Omziend in stille verwondering, rest de slotsom dat onze tijd lijdt aan een ernstig gebrek aan proportionaliteit. Niet voor niets wijdde NRC Handelsblad precies 500 keer zoveel woorden aan het verscheiden van Michael Jackson als aan het overlijden van Leszek Kołakowski. Wij zijn elk gevoel voor verhoudingen verloren, en we genieten ervan. Sophocles schreef in zijn Antigone: ‘Geld! Er is in de wereld niets zo demoraliserend als geld.’ Wat had hij ongelijk! Met geld heb je helemaal geen moraal nodig. Precies daarom is dit een land zonder vragen en antwoorden, maar met heel veel buurtfeesten en mediacampagnes. - bb