Hollands Maandblad. Jaargang 2007 (710-721)

[p. 10]

Een kerstvertelling
door Vrouwkje Tuinman

‘Hadden jullie niet een hond?’ vroeg ik.

We hadden onze jassen opgehangen en waren de woonkamer ingeloodst. Ik was hier nooit eerder geweest. Een rondleiding leek er niet in te zitten. Al na een paar voorzichtige stappen naar wat de keuken leek te zijn, voelde ik een hand op mijn bovenarm. Zachtjes duwde de man me richting de voorkant van het huis. Hij wees naar het rechtergedeelte van een driezitsbank. We gingen zitten. Buiten had het gemiezerd. Te weinig om een paraplu voor op te steken, maar genoeg om nat van te worden. De bank maakte een zuigend geluid toen ik mijn benen over elkaar sloeg.

‘Die is in de schuur,’ zei hij. En dat de hond niet zo lekker was, en ze geen zin hadden in ongelukjes, met kerst.

De man zat nu in een grote leunstoel, en keek naar buiten, de straat in. Op de tafel lag een groen plastic kleed met een patroon van witte sneeuwvlokken.

‘Hoe hebben jullie het gisteren gehad?’ informeerde ik.

‘Geweldig. Ontzettend leuk.’ De man somde op hoeveel mensen er waren komen eten, hoeveel gangen er waren geweest, tot hoe laat de gasten waren gebleven en hoeveel flessen wijn er over waren. Twee.

‘Ach, ik drink toch niet,’ zei ik. Niemand moest lachen.

De vrouw van de man lag boven op bed. De moeder van de man liep heen en weer tussen de kamer en de keuken. Ik bood haar aan om te helpen.

‘Niet nodig,’ zei de man.

De moeder legde uit dat ze nog niet begonnen waren met koken. Dat de man nog niet had willen beginnen. Dat we misschien iets konden drinken. Eerst. Ze keek naar haar zoon. De zoon keek nog steeds uit het raam. Iedereen was stil. Ik vroeg wat de sint-bernard in de schuur precies mankeerde.

De waterketel floot en de moeder liep naar de keuken. Ik herinnerde me ons cadeau en stootte mijn man aan. Uit de gang haalde hij de glimmende doos met handgemaakte bonbons. Een kilo, met een gouden lint eromheen. De man liep met de doos naar de achterkant van het huis en verdween daar door een deur.

We dronken allemaal één kopje thee. De moeder schraapte haar keel. ‘Moeten we eigenlijk niet even met Dennis gaan lopen? Anders plast hij misschien de schuur onder?’

‘Als hij nat wordt, stinkt hij nog erger,’ zei de man. Nu keken we allemaal naar buiten. Dennis zou met dit weer zeker nat worden. Ik bracht het lege kopje naar mijn mond en deed alsof ik nog een slokje nam.

Om half acht was het tijd voor het voorgerecht. Kort daarvoor was de vrouw beneden gekomen. Haar man stond op uit de leunstoel, liep naar de keuken, en de vrouw ging zitten. De moeder liep een paar keer heen en weer. De laatste keer met bestek. Haar handen veegden over het tafelkleed en trokken het recht.

Door de achterdeur kwamen twee jongens naar binnen. Ze brachten een kille damp mee. Ik stelde me aan hen voor en mijn vriend sloeg ze allebei op hun schouders. De oudste kuste zijn moeder en vroeg waarom Dennis zo zat te piepen.

[p. 11]

Er stonden zes borden met een plakje ham en een plakje meloen. Omdat ik vegetariër ben, kreeg ik een plakje meloen met een blokje kaas erop. Ik probeerde er zo langzaam mogelijk van te eten. Voor de gezelligheid. Iemand had een cd opgezet met adagio's van diverse componisten. De jongens praatten over een auto die gerepareerd moest worden.

De man verdween naar de keuken. Mijn geliefde vroeg of hij buiten in de tuin mocht roken. Dat mocht. Met de jongens vertrok hij door de achterdeur. Ik had spijt dat ik niet dronk en rookte. De tafel werd nu alleen nog bezet door vrouwen. Twee waren zenuwachtig, de derde zuchtte.

[p. 12]

De kraan liep. Ik kreeg een glas water met ijsklontjes. Naast alle andere borden werd een glas wijn gezet. Er was nog een halfvolle fles over, die de man voorzichtig terug naar de keuken droeg. Vanaf mijn kant van de tafel kon ik een deel van het aanrecht zien, en het fornuis. Af en toe verdween de man uit beeld en hoorde ik een kastje opengaan of een zak opengescheurd worden. De rest van de tijd keek hij naar de pannen.

De rokers kwamen weer naar binnen. Iedereen behalve de man zette zich aan de tafel, in dezelfde opstelling als daarnet. De moeder hief haar glas en richtte haar blik op de keuken. Daar hoorden we een aantal korte piepjes.

‘Drie minuten,’ zei de man. Hij keek niet naar de tafel toen hij naar buiten liep met een aantal potten in zijn armen. Toen hij terugkwam en zich bukte om nog meer glaswerk op te pakken, liet de moeder haar arm weer zakken. Op sommige potten stond ‘doperwten, fijnste kwaliteit’. In zes rinkelende stappen was de man bij de schuur. Hij duwde de deurklink met zijn elleboog omlaag. Zijn rechterbeen boog zich en maakte een soort schaarbeweging in de lucht. Dennis, dacht ik. De man zei iets tegen de deur toen hij hem weer sloot.

Mijn tweede gang bestond uit een gesmolten stuk camembert. De anderen kregen hazenrug. In een ovenschotel lag een langwerpig bruin stuk vlees, dat verdronk in een oranje saus.

‘Zal ik hem aansnijden?’ leek de moeder te juichen. Ze prikte het mes precies in het midden van de hazenrug en bewoog het naar zich toe. Er kwamen belletjes omhoog uit de saus, die daarna wegzakte in de snede.

‘Hij is nog niet gaar.’

De man kwam aanlopen met een schaal erwtjes. ‘Natuurlijk wel.’

‘Nee, kijk maar, het vlees is nog rood.’

De man keek. We keken allemaal. Ik zag bruin, oranje en rood. En helemaal binnenin de rug van de haas een glazig roze.

‘Wanneer heb je hem uit de diepvries gehaald?’

De magnetron piepte vier keer en begon toen zacht te zoemen. Een schaal met aardappelschijfjes ging rond, in de richting van de klok. Mijn man had honger en bediende zich van twee forse scheppen. Zijn broer ook. Toen hun moeder de schaal aangereikt kreeg, keek ze er bezorgd naar. De schaal was bijna voor de helft leeg. Ze nam één schepje. De jongens namen allebei twee scheppen. De vrouw zuchtte en gaf de schaal aan mij, zonder zelf iets te nemen. Er lagen nog een stuk of tien aardappelschijfjes in. Ik legde er vier naast mijn camembert.

Toen de groente rondging gaf ik mijn vriend onder tafel een schopje tegen zijn been zodat hij alleen een symbolische lepel nam en er genoeg was voor de anderen. De jongens schraapten de laatste erwten uit de schaal terwijl de hazenrug in zessen werd verdeeld.

Door het raam van het schuurtje meende ik een dofglanzend oog, met eromheen een witte en een bruine kring, te zien. Ik legde mijn vork met de tanden naar beneden en het mes rechts daarvan, met de snijkant naar de vork toe. Op mijn bord was het twintig over vier.