Hollands Maandblad. Jaargang 2000 (626-637)

[p. 7]

9 Brieven en 1 ansichtkaart
door Arnon Grunberg

1

Waarde Mozes,

Allereerst hartelijk dank voor je ondersteuning die ook deze maand weer bijzonder goed van pas is gekomen. Ik weet zeker dat God je gulle gedrag later rijkelijk zal belonen.

Het spijt me te horen dat je relatie alweer is geëindigd en ook nog op zo'n gruwelijke manier. Je bent een van de ongelukkigste mensen die ik ken, maar het is nu te laat om daar nog enige verandering in aan te brengen.

Stoppen met ongelukkig zijn is voor jou levensgevaarlijk.

Bovendien vermoed ik dat het je financiële toestand helemaal niet ten goede zal komen.

Ik heb geen ervaring met huwelijksbureaus en al helemaal geen ervaring met joodse huwelijksbureaus, maar je moet niet wanhopen.

Het is nooit te laat, ook niet voor jou.

Ga met God, en als er geen God is, ga dan met mij.

Als altijd,

val

P.S. Kun je je bijdrage voor januari iets eerder overmaken in verband met de feestdagen?

2

Heerlijke courtisane van me,

Mozes vertelde me dat hij u het huis heeft uitgegooid. (Ik stuur een kopie van zijn brief mee, zodat u er zelf van kunt genieten.)

Ik hoop niet dat u heeft gehuild, maar u moet maar denken dat de relatie toch op zijn eind liep en dan heb ik het nog niet eens over het leeftijdsverschil. Bovendien doet het u misschien goed om te lezen dat Mozes wel heeft gehuild, en niet zo'n beetje ook, en dat hij ten einde raad zijn hulp heeft gezocht bij kennismakingsbureaus.

Ik heb sterk de indruk dat uw ontboezemingen over andere mannen slechts dienen om mijn jaloezie op te wekken. Of omdat u meent dat mijn achting voor u stijgt met ieder hart dat u breekt. U weet niet hoeveel pijn het mij doet geconfronteerd te worden met mijn eigen seksuele falen.

Als ik aan u denk, denk ik aan mijn seksuele falen en pas onlangs drong het tot me door dat eigenlijk elk falen seksueel van aard is.

Uw laatste alinea, waarin u beweert veel van mij te houden, maakt iets goed. Het is dus mogelijk seksueel te falen en toch bemind te worden.

[p. 8]

Dat Mozes u uw ontrouw zou vergeven heb ik altijd al voorspeld, zoals ik u ook heb voorspeld dat hij in de gaten zou krijgen dat u hem financieel uitkleedde.

U had van zijn meubilair af moeten blijven. Een ontbrekend meubelstuk valt ook veel te veel op.

Maar kop op, u vindt wel weer een nieuw huis. Ik zit zelf nogal krap de laatste jaren, maar voor een kopje soep of een klein biefstukje kunt u altijd bij mij terecht.

De gedachte om wraak te nemen op Mozes moet u echt uit uw begeerlijke hoofdje zetten.

Iedereen heeft recht op een paar zwakke momenten in zijn leven, maar u heeft uw rantsoen voor dit jaar al opgemaakt.

U hoeft verder niet bevreesd te zijn dat ik op een nare manier over u zal schrijven.

Na mijn standaardwerk The mind, the female body and modern philosophy (The Pennsylvania State University Press, 1994) heb ik de filosofie terzijde geschoven.

U moet het maar eens lezen, het is hier en daar nog wel verkrijgbaar. Als uw verpleegstersopleiding maar niet in de knel komt.

Het allerbelangrijkste is nu echt dat u binnenkort uw verpleegstersopleiding afrondt, dat is hoe je het ook wendt of keert uw toekomst.

Reken niet op mij, alstublieft niet, ik heb geen toekomst.

Het zou wel fijn zijn als u mij te zijner tijd kunt helpen met het plascondoom en andere hulpmiddelen voor de oudere man, gesteld dat ik tegen die tijd genoeg verdien om mij een inwonende verpleegster te kunnen permitteren.

Heerlijke courtisane, ook ik verlang naar u en al die dagen dat ik u niet schrijf, denk ik aan u bij het opstaan en bij het naar bed gaan, ook als ik gebruik maak van de wc hoor ik in mijn hoofd uw verrukkelijke stem.

Toch is het maar goed dat u mij vandaag niet te zien krijgt, want ik ben vandaag niet erg mooi.

Het spijt mij bijzonder dat ik u tijdens onze laatste ontmoeting het gevoel heb gegeven dat u niet intelligent was. Dat is projectie, mijn geliefde courtisane.

U bent wel intelligent en hoe.

U bent een van de meest intelligente mensen die ik na mijn studie ben tegengekomen.

Nogmaals, u hoeft niet bang te zijn dat ik over u zal gaan schrijven. Mijn laatste filosofische bijdrage dateert zoals u heeft gemerkt van 1994, en mijn uitstapjes op het gebied van fictie en poëzie, waren toch vooral het resultaat van uit de hand gelopen weddenschappen. U kent dat wel, zo'n weddenschap die uit de hand loopt.

Mijn bijdragen voor de krant worden godzijdank door niemand gelezen, het gaat, zoals u misschien weet, om berichten uit de hel, en de hel, die kennen de mensen nu wel.

Bovendien hebben uw ouders geen abonnement, dus waar maakt u zich druk om?

Nee, mijn heerlijke courtisane, alles komt goed.

Heeft u uw andere vrienden al verteld van onze ontmoeting?

Doet u dat toch vooral niet. Niet dat ik een schandaal vrees, maar ik moet aan u denken.

Ik wil niet dat men over u fluistert dat u rondhoereert alsof er geen morgen is.

Dat zou ook uw verpleegstercarrière niet ten goede komen.

Voor de goede orde recapituleer ik nog even de feiten.

[p. 9]

Er is niet geneukt in Hamburg, niet gepijpt, vooral niet gepijpt, en er is ook niets in een wijnglas uitgespogen.

Ik ben uw dienaar,

val

P.S. Uw berichten over uw escapades winden mij erg op. Vertelt u mij alles. Door u voel ik voor het eerst sinds jaren weer de behoefte mij bezig te houden met filosofie.

Bespaart u mij geen detail.

Ja, ook ik ben bezig u te missen.

3

Mijn geliefd Mutterchen,

Jij bent het heerlijkste Mutterchen dat ik ken. Dat om te beginnen.

Ik werk aan een vervolg op The mind, the female body and modern philosophy, maar het zijn zware tijden in Californië.

Ik ondervind veel tegenwerking van ongure figuren, die mijn filosofische arbeid

[p. 10]

niet op waarde weten te schatten, omdat mijn arbeid hun arbeid overbodig maakt, en in veel gevallen ook nog eens belachelijk.

Ik lees in de krant dat de Duitsers je eindelijk gaan betalen voor al die vliegtuigen die je voor ze hebt gebouwd. Beter laat dan nooit, mijn heerlijk Mutterchen.

Jij bent een van de meest originele mensen die ik ken.

Ik heb vandaag met de abn-amro in Amsterdam gebeld en gevraagd of ze twintigduizend gulden van jouw rekening naar mijn rekening konden overmaken. Ik heb gezegd dat je de griep had en zelf niet kon bellen.

Je moet me dat niet kwalijk nemen. De voortgang van mijn filosofische arbeid stond op het spel.

Mijn geliefd Mutterchen, je zegt altijd dat ik een leuk meisje moet vinden die veel van me houdt, maar weet dat niemand zoveel van mij zal houden als jij, en dat ik me ook niet kan voorstellen ooit zoveel van iemand te houden als van jou.

Je ruikt ook zo lekker.

Ik schrijf je snel meer,

Als altijd

Jouw

val

4

Geachte Saar,

Hartelijk dank voor uw vriendelijke brief.

Uw waardering voor mijn berichten uit de hel deed mij veel goed.

Ik meende dat niemand die berichten uit de hel meer las, maar nu weet ik dat u er bent.

U schrijft dat uw vakgebied de retorica is en dat u in mij een begaafd retoricus herkent.

U weet niet hoeveel goeds dit schijnbaar achteloze compliment mij heeft gedaan.

U moet weten dat ik vereenzaamd ben en veel moet huilen.

Het lijkt mij inderdaad een goed idee elkaar te ontmoeten, zodat wij van gedachten kunnen wisselen over uw vakgebied.

Kent u mijn standaardwerk The mind, the female body and modern philosophy (The Pennsylvania State University Press, 1994)? Het is hier en daar nog wel verkrijgbaar, maar ik stuur het toch maar op. Vooral de bladzijden 78-81 zullen uw interesse hebben.

Ik zie ernaar uit mijn retorica aan de uwe te toetsen, en u moet weten dat ik in feite het hele leven als een retorische aangelegenheid beschouw.

Waar en wanneer zullen wij elkaar ontmoeten, dat is nu even de vraag.

Wat mij betreft, hoe eerder, hoe beter. Het leven is kort, ik hoef u dat niet te vertellen, en mijn gezondheid kwakkelt.

Wat dacht u van Barcelona?

U schrijft in uw P.S. dat u blij bent dat ik besta, als mens en als fenomeen.

Welnu, ik kan alleen maar zeggen dat ik blij ben dat u bestaat, als mens en als fenomeen.

[p. 11]

Maar nogmaals, leest u toch vooral blz. 78-81 van mijn standaardwerk.

In afwachting van uw spoedige reactie,

Met een nederige handkus.

Uw

val

5

Waardevolle courtisane,

Uw laatste bericht heb ik met pijn in mijn hart gelezen.

Het laatste dat ik wil is uw ouders verdriet aandoen.

U had me nog zo gezegd dat ze het abonnement op de krant hadden opgezegd? Hoe kan ik dan ruiken dat ze die stukken toch stiekem lezen?

Als ik had geweten dat uw ouders toch nog stiekem die berichten uit de hel lezen, die helemaal niet voor hun ogen bestemd zijn, had ik wel voorzorgsmaatregelen genomen. Ik weet op dit moment niet wat, maar ik zweer u dat ik er alles aan had gedaan om te voorkomen dat ze de bewuste aflevering onder ogen hadden gekregen.

U schrijft dat uw vader eerst een halve fles whisky heeft gedronken en u toen ernstig heeft toegeproken. Dat u de familie te schande hebt gemaakt, dat u, praktisch minderjarig, en publique een beetje loopt rond te hoereren, en dat hij dat soort dingen helemaal niet wil weten, en zeker niet wil lezen en al helemaal niet in een krant.

Ik begrijp het standpunt van uw vader. Dat om te beginnen.

Maar hij neemt de dingen veel te letterlijk.

U loopt niet rond te hoereren en al helemaal niet en publique.

U bent niet praktisch minderjarig, u bent al meer dan een jaar meerderjarig en u gedraagt zich alsof u al tien jaar meerderjarig bent.

En dat hij dat alles in de krant moest lezen, is aan u te wijten.

U had mij duidelijk moeten vertellen welke kranten uw ouders wel lezen en welke niet.

Vertelt u maar aan uw vader dat ik van huis uit filosoof ben, dat ik mijn toevlucht heb genomen tot de roman, het feuilleton en het gedicht, omdat ik van mening was dat de filosofie het contact met de werkelijkheid had verloren.

Ik kon het tij niet keren, maar ik heb het geprobeerd.

Ik stuur uw ouders hierbij The mind, the female body and modern philosophy op, met een persoonlijke opdracht. Ik denk dat zij mij en mijn werk veel beter zullen begrijpen, als zij dit boek gelezen hebben en ik ben zo vrij vooral het vijfde hoofdstuk (blz. 166-203) onder hun aandacht te brengen.

En dat uw vader u het huis uit dreigt te gooien is helemaal het toppunt. Wie denkt hij wel dat hij is?

Eerst zet Mozes u het huis uit, dan uw vader. Wat is er aan de hand met de mensen?

U weet trouwens niet hoe goed het is dat u bij die man weg bent, zijn melancholie en depressie begonnen op u af te stralen, uw huid werd dof, enfin, ik zal er niet over doorzeuren. Al ben ik Mozes natuurlijk bijzonder erkentelijk dat hij ons met el-

[p. 12]

kaar in contact heeft gebracht, daarom moet u ook geen wraak op hem nemen, maar geloof me, voor u is het goed dat u van die kerel af bent.

Ik ben blij te horen dat uw verpleegstersopleiding vordert, hoe eerder die achter de rug is, hoe beter het is.

Weet u, mijn verrukkelijke courtisane, dat u verborgen schrijftalenten heeft. Ik lees uw berichten en uw brieven altijd met zoveel plezier. Er zit meer in u dan u en uw ouders denken. En ik wil dat meer graag uit u trekken, want ik houd ervan mensen te stimuleren.

Mocht uw vader niet te vermurwen zijn, weet dan dat ik bereid ben een hongerdood te sterven om voor uw onderdak hier in Californië te zorgen.

Ja, komt u toch snel naar Californië.

Mijn filosofische arbeid komt in de knel, want ik ben alleen maar bezig u te missen. Ik beloof dat ik seksueel minder zal falen dan in het verleden.

Als altijd, met veel kussen

Uw

val

6

Waarde mevrouw en meneer Delprat,

Zoals u weet ben ik een vriend van uw dochter.

Ik heb vernomen dat mijn laatste aflevering van berichten uit de hel u nogal ontstemd heeft.

Uw pijn is mijn pijn.

Uw verdriet is mijn verdriet.

Ik ben zo vrij u mijn standaardwerk The mind, the female body and modern philosophy op te sturen. De details die u misselijk makend heeft genoemd, maken deel uit van mijn filosofisch systeem. Iets dat u beter zult begrijpen als u mijn boek heeft gelezen.

Mevrouw Delprat, nu wil ik een paar woorden tot u richten.

De vrucht die uit uw schoot is gekropen is een heerlijke en veelbelovende vrucht.

Ik spreek nu als filosoof. Vele vruchten zijn aan mijn oog voorbij getrokken, en zelden tot nooit heb ik een vrucht heerlijk en veelbelovend kunnen noemen.

U kunt trots zijn, op uzelf, en op uw dochter.

Ik ben dat ook.

En verblijf,

Met verschuldigde hoogachting.

Uw

val

N.B. Bijlage

[p. 13]

7

Lieve Stephan,

Houd je het nog een beetje uit daar in Chicago?

Geef me nog twee weken, dan kan ik je alles terugbetalen.

Ik was de laatste dagen druk. Wat ik allemaal moet doen om me in leven te houden, dat wil je niet weten.

Ik geloof dat mijn zoektocht voor jou niet geheel vruchteloos is gebleven.

Ik heb eindelijk een lief, leuk en intelligent meisje voor je gevonden. Bovendien is ze jong en mooi.

[p. 14]

Ze woont nog bij haar ouders en studeert voor verpleegster, maar ik zeg zonder enige overdrijving: ze kan veel meer.

Ik heb haar veel over je verteld. En ze is enthousiast.

Ze wil je hier in Santa Monica ontmoeten. Maar het probleem is dat ze heel weinig geld heeft.

Ze verdient nu en dan wel wat bij als fotomodel, maar ook dat houdt niet over.

Als jij me nu even een cheque stuurt van vijfduizend dollar, dan koop ik voor haar een vliegticket en regel ik een goed hotel, hier in de buurt.

Ik wil dat jouw eenzaamheid eindelijk een einde neemt, want die staat je wetenschappelijke werk in de weg.

Ze staat te trappelen. Ze wil je zien. Ik heb haar verteld dat je geniaal bent.

Weet je, Stephan, ik ken veel geleerde, interessante en aardige mensen, maar jij bent een van de weinigen, misschien wel de enige die ik niet zou willen missen.

Omdat jij zo'n inspirerende persoonlijkheid bent.

Laat je me snel weten of je me die cheque kunt sturen? Het liefst per ups.

Als altijd,

Je vriend

val

8

Heerlijke en waardevolle courtisane,

Dit wordt een kort bericht.

Ik heb een ticket voor je geregeld.

En een hotel.

Ik zie je overmorgen in Los Angeles.

Jawel.

Hier volgen de vluchtgegevens:

Je vliegt met Continental co 71 naar Newark en vandaar verder naar LA. Ik haal je op.

Neem geen kleren mee, alles wordt nieuw gekocht.

Vertel niemand dat je mij gaat zien. Hoe minder mensen ervan weten hoe beter het is.

Geloof me, je brengt jezelf onnodig in problemen als je mijn naam laat vallen.

Er zijn nogal wat mensen die geen raad weten met mijn filosofische arbeid en die daarom kwalijke geruchten over me hebben verspreid. Nu weet ik wel dat je intelligent genoeg bent meteen in te zien dat die kwalijke geruchten leugens zijn, maar toch, het woord is vergif, ook als het een leugen is.

Ik moet het kort houden, ik heb nog veel te regelen.

Ik kan niet wachten je te kussen.

Weldra lopen wij over de pier van Santa Monica.

[p. 15]

Al wat ik wil is genade vinden in jouw ogen en ik hoop dat ook mijn seksueel falen genade mag vinden in jouw ogen, dat is alles waar ik nog om vraag. Voor ik sterf. En dat zal weldra zijn, want lichamelijk ben ik een wrak.

Jouw

val

9

Waarde Mozes,

Hartelijk dank voor je bijdrage voor de maand januari die hier nu al binnen is gekomen.

Jij bent mijn laatste vriend.

Ik stuur je een kopie van een brief van je ex-vriendin op.

Ze is nog niet bij je weg of ze begint met mij te flirten.

Dank God op je blote knietjes dat je haar het huis uit hebt gegooid. Voor ze het hele meubilair onder de prijs had verkocht. Vooral dat onder de prijs neem ik haar kwalijk, als ik het had gedaan, had ik er een goede prijs voor gekregen.

Mozes, je hebt ooit tegen me gezegd, ‘je bent een schoft, maar wel een scherpzinnige schoft.’

Zo is dat, maar weet dat het mijn schofterigheid is waardoor je je tot mij aangetrokken voelt.

Andere mensen vervelen je, omdat ze geen schoften zijn.

Ik amuseer je, ik verjaag je depressies, en aan elk amusement hangt een prijskaartje, maar dat hoef ik je niet uit te leggen.

Daarom ben jij mijn vriend, omdat jij dat soort dingen begrijpt.

Ik zal zorgen dat het slecht afloopt met dat verpleegstertje, want van mijn vrienden moeten ze afblijven.

Als je mijn moeder ziet bij de koshere slager, geef haar dan heel veel kusjes.

Als altijd,

Jouw

val

10

Lieve Stephan,

Sorry dat het niets werd met dat verpleegstertje.

Een volgende keer beter.

Ik zit nu in Barcelona en verveel me dood.

Ik heb een idee voor iets heel groots.

Er is te veel geld, te weinig liefde, de rest is economie.

val