[600-601]
Deze maand
Wie de zeshonderd haalt heeft niets te klagen. Misschien is het een gelegenheid nog eens vast te stellen dat alleen een gedachte die riskant is de moeite loont om op te schrijven. Dit betekent niet dat hier louter zinnen die schreeuwen of stampvoeten voorrang krijgen. Wie goed luistert, weet dat een gefluisterd woord soms riskanter is dan een opdringerig uitroepteken. Wie goed leest, beseft dat een regel zonder letters luchtkastelen kan doen wankelen.
Het risico dat het waard is te nemen - en dus af te drukken - wortelt niet in een hang naar bravoure, maar in de wil het onbekende te betreden en de gebaande paden achter zich te laten. Hetgeen niet wil zeggen dat Hollands Maandbladt zou neigen naar vegetaristische esoterie, zenboeddhistische introspectie dan wel avantgardistische zelfverheffing - integendeel: alledaagse bloeddorst ligt ons na aan het hart, net als de kwalijke dampen van het rumoerige straatleven in het hier en nu. Het betekent slechts dat wie de zeshonderd haalt ook de stilte kan waarderen. Niet omdat hij zich verheven voelt boven de melee, boven het gekwaak en gesnater van de Nederlandse literaire gemeenschap, noch omdat hij verlegen zit om woorden, maar omdat het riskant kan zijn te zwijgen in een tijd van oorverdovende opinies.
En als wij van iets houden, dan is het van risico.
Wie de zeshonderd haalt heeft niets te klagen. Misschien is het een gelegenheid nog eens vast te stellen dat de enige plicht jegens de cultuur is om haar te maken. Dit betekent niet dat hier louter fijnbesnaarde geesten samenkomen, noch dat woorden geballoteerd worden op hun beschavingsniveau. Een met oneindige precisie geciselleerd gedicht is ons even dierbaar als een verbale tackle op kniehoogte. Mits het gedicht het risico aandurft en mits de tackle het risico aankan - het risico van het onbekende. Wie goed schrijft, weet dat slechts één taak van belang is: te schrijven wat nog niemand eerder schreef.
Dit is geen pleidooi voor banale tegendraadsheid of infantiele obsceniteiten - wie zo schrijft, toont geen durf maar machteloze zucht naar aandacht. Dit is slechts een roep om nieuwsgierigheid. De nieuwsgierigheid naar de andere kant van de medaille, naar de ommezijde van de communis opinio, naar de oorsprong van een uitkomst - en vooral naar een ander woord, een andere zin dan die wij al eerder lazen.
Wie de zeshonderd haalt heeft niets te klagen. Niet over de medewerkers, en niet over de lezers. Wij zijn blij met de nieuwe lezers, met de nieuwe medewerkers, met de nieuwe abonnees. Net zoals onze oude lezers en onze oude medewerkers dat steeds hebben gedaan belonen zij het risico dat wij iedere maand nemen.
En zo kunnen we nu meteen ophouden met onszelf te feliciteren en gewoon weer aan het werk gaan. - de redactie