Hollands Maandblad. Jaargang 1996 (578-589)

[p. 34]

Een jachtongeluk
door Jan Schotte

De eenogige Fransman had de lucifer zonder kop getrokken en hij zou straks het eerste schot mogen afgeven. Iedereen, behalve de Gascogner zelf uiteraard, vervloekte het lot, want een jachtpartij verliep nooit plezierig wanneer de Eenoog erbij was.

De Fransman was arrogant, eigenwijs en sadistisch en een goed jager was hij allerminst. Maar hij was familie van de grootgrondbezitter en dat betekende dat hij in dit gedeelte van de Pyreneeën regelmatig opdook wanneer er een jacht werd georganiseerd.

De jagers en drijvers liepen achter elkaar aan over het slingerende rotspad, dat volgens de oude spoorzoeker vele generaties geleden door smokkelaars was gebaand. Tussen de bomen en rotsblokken lagen hier en daar nog plekken sneeuw, sporen van de winter die soms tot ver in het voorjaar bleven liggen. Toen de groep bij de beek kwam, werden na overleg met de gids de drijvers in twee groepen verdeeld. De spoorzoeker kreeg zijn loon, gaf nog wat laatste aanwijzingen en keerde terug naar het dorp in het dal.

De zeven jagers wachtten bij de beek en liepen kleumend heen en weer in de vroege ochtendzon, die nog geen enkele voelbare warmte gaf. Af en toe wisselde men wat schaarse woorden uit, maar niemand richtte zich tot de Eenoog, die zich afzijdig hield en ongeduldig liep te ijsberen. Hij nam nu en dan een slokje cognac, zonder op de gedachte te komen een van de anderen zijn zakflacon aan te bieden.

Na ruim een half uur kwamen de signalen. Eerst een dunne rooksliert in het westen, aan het begin van de bergkloof, en vijf minuten daarna een rooksein vanuit het noorden, verder weg. De drijvers hadden hun posities bereikt. De jagers laadden hun geweren en begonnen de beboste helling op te lopen. De magere, gekromde Gascogner ging voorop.

Men zei dat hij de titel Vicomte droeg. Hij was rijk en dat was te zien aan zijn extravagante jagerskleding en zijn dure uitrusting. Zijn dubbelloops geweer was van Canadese makelij, de kolf was ingelegd met ivoor uit Abidjan en zijn weitas was van herteleer. Bij velen die hem kenden bestond niet alleen een afkeer van zijn onaangename karakter maar ook van zijn gedrag. Bij de jacht hield hij zich niet aan de codes. Hij doodde om het plezier van het doden.

Dank zij connecties met allerlei invloedrijke personen kon hij zich veel permitteren. In de herbergen tussen Viella en Espot vertelde men het verhaal van de geschoten beer van Orgaña. De zeer zeldzame beer gold in de Pyreneeën als beschermde diersoort. Iedereen wist dat de Eenoog de beer in de buurt van Orgaña had gedood, maar niemand had iets kunnen bewijzen. De berehuid werd verbeurd verklaard en de Eenoog kreeg hem via slinkse omwegen toch in handen. Ongetwijfeld had hij de huid laten prepareren en hing de kop nu boven de haard in zijn landhuis ergens in de buurt van Tarascon.

Ernstiger was het gerucht dat hij ooit een mede-jager zou hebben gedood. Dat was jaren geleden gebeurd in het dal van de Cardós. De Eenoog was bij die jacht van de partij geweest en was als getuige gehoord. De zaak was afgedaan als een jachtongeluk. De onderzoeksrechter was een verre neef van hem en dat was voldoende geweest om de geruchtenstroom op gang te brengen.

De jagers vertraagden hun pas en liepen behoedzamer. De begroeiing werd dunner, eiken en beuken maakten plaats voor dennen en laag struikgewas. Op een teken

[p. 35]

van de oudste jager stopten zij. De leider verzamelde takjes en bladeren en maakte een rokend vuurtje. De kolom steeg loodrecht op in de windstille ochtendlucht. Even later, toen het signaal door de drijvers was opgevangen, werd het rumoer dat zij begonnen te maken, hoorbaar. Ze sloegen met hun stokken tegen de bomen en wierpen stenen voor zich uit het struikgewas in.

Het hert zou weinig kans hebben. Opgejaagd door het lawaai van de drijvers en zonder vluchtweg in de richting van het ravijn, kon het alleen maar de kant uit van de jagers, die zwijgend naderbij kwamen, met het geweer in beide handen. Het hert mócht ook geen kans krijgen, daarvoor was de premie die de landeigenaar had uitgeloofd, te aantrekkelijk. Daarom ook bejammerde men het zeer dat de Eenoog, als eerste schutter, waarschijnlijk de helft zou mogen opeisen. Niemand gunde hem de premie. Híj had het geld niet nodig, anderen in het gezelschap daarentegen wél. Even liet het hert zich zien. Driehonderd meter verder de helling op was een schimmige beweging zichtbaar in het grijs-groene decor. Heel kort, maar lang genoeg om te kunnen zien dat het een mannetje was. Een eenzame bok die geen roedel had kunnen vormen. Of een oud, verstoten exemplaar.

Wéér zag men het dier, veel dichterbij ditmaal. Een van de jagers schouderde in een reflex zijn geweer, maar de Eenoog vloekte en snauwde dat híj het eerste recht had. Daarna liep hij demonstratief in de richting van het doel. Toen het hert zich voor een derde keer vertoonde, goed zichtbaar van kop tot staart, legde de Fransman aan en twee tellen later daverde het schot.

Hij trof het hert onder de staart, iedereen kon het waarnemen. Het brullende dier begon zich met hakende voorpoten vooruit te trekken door het lage kreupelhout, het scheef weggezakte achterlijf met zich mee slepend. Dit schot was met opzet een halve misser geweest, dat voelde iedereen intuïtief. Dit was puur sadisme.

De Eenoog lachte schamper om het getier en gevloek van de jagers en de toegesnelde drijvers en liep met de dubbelloops achteloos over zijn schouder met verpletterende stappen naar zijn radeloze prooi. De anderen volgden hem op de hielen, sommigen zagen wit van woede. Het hert keek hun aan met één groot wanhopig oog en terwijl het zwaar ademend bleef voortschuiven, richtte de Fransman van dichtbij op de gespannen buik en haalde ten tweedenmale de trekker over.

De verklaringen over wat zich daarna ter plaatse had afgespeeld waren door hun vaagheid onbruikbaar om als eensluidende waarheid te kunnen worden geboekstaafd.

Na het tweede schot van Monsieur le Vicomte was een gevecht uitgebroken. Er was geroepen en geschreeuwd. Er waren dingen gebeurd, maar geen van de betrokkenen had iets echt duidelijk gezien.

Iemand moest in ieder geval met een jagersmes snel een einde hebben gemaakt aan het lijden van het zwaargewonde hert, maar niemand had gezien wíe dat had gedaan. En evenmin had een van de mannen gezien of iemand de Fransman zijn wapen uit handen had gerukt en het opnieuw had geladen. Niemand was ergens volkomen zeker van.

En helemaal niemand kon zich nog herinneren wie met een Canadees jachtgeweer de Eenoog de hersens uit zijn schedel had geschoten. Dat moest hij dus zelf hebben gedaan, tot een andere conclusie konden de autoriteiten niet komen. Een ongeluk bij de jacht.

De rechter zag de mannen met geheven hoofd gaan. Hij kende dit volk. In handelen en in zwijgen was en bleef men naamloos eensgezind.