Hollands Maandblad. Jaargang 1993 (542-553)

[p. 24]

Nora Oomen Capteyn
Alleen aarde moet aarde worden

Bosnische elegieën

1

Een verpleegster wast
de rug van een soldaat en buiten
neemt een huisvrouw een tafel
af die is natgeregend.
Het stille ziekenhuis glanst tussen
de planten. Daaronder spelen kinderen
krijgertje, zingen een lied:
het is geen boom, het is een
knie, anders niet.
Aan de horizon nadert een vliegtuig.
De vrouw roept hen binnen.
Duiven vliegen op en
keren een voor een terug, poetsen
hun veren. De kinderen komen
weer naar buiten. Ze spelen verder
waar ze zijn opgehouden.

2

Een studente aan de filmacademie
werkt als vrijwilligster
in het ziekenhuis.
Zij krijgt de taak
geamputeerde handen en
benen te verbranden
en neemt dit proces op:
de filmpjes duren vijftien
minuten elk. Volgend jaar
wil zij examen doen.

3

Een hond wordt begraven op
de binnenplaats door een meisje
van acht, daarbij
geholpen door haar vader.
Achter hen hangt haar grootmoeder
de was op. De plek wordt nog maar
aan twee kanten omsloten.
Daartussen heeft de oude vrouw
zuchtend lijnen gespannen. Op één muur
is de afdruk te zien van een
trap en een wespennest.

[p. 25]

4

Een cameraman gaat een
gebombardeerde flat binnen.
Hij loopt om een leunstoel heen
en zoomt in. In de stoel zit
een man zonder hoofd.
Buiten vertelt hij wat
hij heeft gezien. Een vrouw
valt flauw. De man zonder hoofd
is haar broer. Hij is drie jaar
geleden met pensioen gegaan.

5

Een sluipschutter schiet
op een vrouw. Ze schreeuwt.
De straat is verlaten.
Een jonge man uit een van
de huizen probeert bij
haar te komen. De sluipschutter
schiet op de jonge man.
Hij bloedt, de vrouw zwijgt. De klok
van de kerk slaat zes keer.

6

Een journalist komt thuis
van zijn werk, loopt een kamer
binnen. Een granaat slaat in.
Zijn vrouw ligt in bed te
slapen. Hij herkent alleen
haar enkel. De man gaat
op bed zitten en trekt zijn
schoenen uit.

7

Een jongen en een meisje,
middelbare scholieren,
zijn spoorloos verdwenen.
Men zoekt, vindt niets. Ze
zijn waarschijnlijk de stad uit
gevlucht. Een maand later
worden ze gevonden, verbrand.
Ze waren geen geliefden,
kenden elkaar van een
volleybalvereniging.

[p. 26]

8

Een dokter amputeerde het
been van een drie
maanden oude baby. Men maakt
een filmpje: het kind speelt met zijn
stomp. Zes maanden later verwijdert
een andere dokter het tweede been.
De eerste arts liep in een hinderlaag
onderweg naar een bevalling.

9

Aan de bosrand even buiten
de stad sterven plotseling bomen.
Wortelbeschadiging: men graaft
de lijken van zesendertig mensen op.
Ze zijn allen vermoord. Twee
van hen - mannen - aan
het spit geregen en geroosterd.
Daar niet ver vandaan is een geblakerd
meer. Een houten steiger
weerspiegelt pasgeschilderd.

10

Een echtpaar betrekt het huis
dat hun is toegewezen. 's Ochtends
horen zij eerst een motorrijder dan
een ontploffing beneden op straat.
Voorzichtig kijken ze
uit het raam. De volgende granaat
onthoofdt beiden.
Hun vorige huis was
onherstelbaar beschadigd.

11

Een man in de stad leest
lopend over straat
de krant. Hij stopt,
vouwt de krant op, doet
hem in zijn zak, haalt
uit de andere zak een pistool
en jaagt een kogel door zijn hoofd.
Sinds twaalf jaar was hij
als neuroloog verbonden aan
het plaatselijke ziekenhuis.

[p. 27]