thee voor tea-cup reading is China thee. Indische thee of goedkope mélanges bevatten veel te veel stof om de toekomst helder uit te kunnen beelden.
Het ritueel is doodeenvoudig. Eerst drink je je kopje zover leeg dat de overgebleven blaadjes nog maar net in een half theelepeltje vocht ronddrijven. Dan neem je het kopje in je linkerhand en draait het drie keer rond, met de klok mee. Vervolgens keer je het heel voorzichtig en langzaam om op een schoteltje, zodat het laatste restje thee er uit loopt. Nu kan het echte lezen beginnen. Je zet het kopje voor je neer met het oor naar je toe en probeert te ontcijferen wat de theeblaadjes te zeggen hebben. Lees niet alleen wát er staat maar ook wáár het staat:
de bodem: de iets verdere toekomst
de zijkanten: tamelijk dichtbij
het randje van de bodem: vlakbij.
De inleiding eindigt met een wijze raad: ‘There is nothing to beat one of the plain old-fashioned earthenware teapots, whether for the purpose of preparing a palatable beverage or for that of providing the means of telling a fortune’.
Na een lange lijst van veel voorkomende symbolen (kameel: last die gedragen moet worden, hamer: triomf, etc.) volgen dan ten slotte de prachtige specimina waarvan ik er hieronder twee verkleind afbeeld (fig. 1 en fig. 2):
SPECIMEN CUPS
Fig. 1
Principal Symbols:
Hammer in centre of bottom.
A letter approaching the house, accompanied by Dots,
Hat,
Initials ‘Y’ and ‘J’ (accompanied by small cross).
SPECIMEN CUPS
Fig. 2
Principal Symbols:
Hare sitting on side.
Butterfly near rim.
Heart and ring.
Large flower on edge of bottom.
Figure of woman holding ivy-leaf in bottom.
Triangle.
Initials ‘A’ and small ‘C’ with dots.
Wie van zijn eerste verbazing bekomen is en goed kijkt, zal opmerken dat de dingen nu eindelijk op hun plaats vallen. Het hele gezelschap waarmee we aan het begin van dit stuk hadden kennis gemaakt, blijkt in het eerste kopje te wonen!
Het tweede kopje heb ik voornamelijk afgebeeld vanwege de haas die met zijn oortjes recht omhoog een huwelijk komt aankondigen en vanwege de charmante juffrouw met het klimopblad. Iedereen kan zo met eigen ogen zien wat voor wonderlijke taferelen worden opgeroepen door heel nietige dingetjes die meestal over het hoofd worden gezien. Dat danken we aan de Theepoëten.
Maar nu de Typoëten. Dit is een heel ander slag. Typoëten zeggen: ‘Waarom al die flauwe kul met theeblaadjes? Theeblaadjes zijn om thee mee te zetten en wie wil lezen, moet zich maar van letters bedienen’. Daar zit iets in, maar waarom verkleinen en vervormen ze hun letters dan net zo lang tot ze niet meer te lezen zijn en precies op theeblaadjes lijken?
Een van de bekendste Typoëten is de Duitser Hansjörg Mayer. Een werkstuk van zijn hand staat hier (fig. 3).