Het huisconcert (II)
Piet Grijs
‘Zeer informeel’ stond er op de uitnodigingskaart voor ‘een muziekavond’ bij Frits, waar ik weliswaar niet was uitgenodigd maar mijn vriendin wel. Ik trok een das aan, en vervoegde mij om twintig uur bij een simpel villaatje van twee onder één dak in een erg keurige buurt bij de Scheveningse bosjes. Ik had een verrast gezicht verwacht als Frits mij daar zou zien staan aan de arm van Marietje, maar ik trok zèlf dat gezicht toen ik in de hal Jan Eik zag staan aan de arm van zijn eigen vrouw van twintig jaar geleden. Heeft de restauratie al zo ver om zich heen geslagen?
Frits had geen das aan, maar zo'n modern overhemd met een witte kraag op een gestreept lijfje. In de gang vroeg Hans van Mierlo me of hij na afloop met ons mee kon rijden naar Amsterdam. Dat kon. Hoeveel beroemde politici zou ik die avond nog zien? De formatie was in volle gang. Frits zat in het formatieteam van de VVD dat Nijpels moest adviseren, maar de kranten meldden dat Nijpels zijn eigen spelletje speelde met als enig doel een ministerszetel voor zichzelf. Frits moest proberen te voorkomen dat De Korte vice-premier werd, want dan zouden Nijpels en De Korte elkaar minister maken. Maar hij moest dat tegenwerken zo subtiel doen dat hij zijn eigen glazen niet ingooide. Men fluisterde dat hij zijn zin had gezet op het ministerie van Defensie (‘staatssecretaris word ik niet nog een keer’), en daarom was de aanwezigheid van de wel zeer eminente ex-minister van Defensie Van Mierlo op zijn plaats.
Het bleek de enige politicus te zijn op de muziekavond. Geen enkele onderknuppel uit de VVD liet zich zien. Zat Frits wel in de goede partij?
We hadden die avond gegeten bij een bevriend Haags echtpaar. De man is journalist bij een ochtendkrant en hij vertelde mij dat Frits bij zijn terugkeer uit de Shellse wingewesten bij hem was komen vragen of hij beter bij de VVD of bij de PvdA zijn politieke toekomst kon gaan zoeken.
Wie minister wil worden heeft weliswaar in een kleine fractie minder concurrenten te duchten, maar een kleine fractie zal ook minder ministers te leveren hebben. Die twee factoren houden elkaar in evenwicht. Maar tussen VVD en PvdA bestaan twee andere belangrijke verschillen voor een ambitieus jongmens. De VVD heeft ook verhoudingsgewijs minder strebers dan de PvdA. In de PvdA zou Frits in een fractie komen die wel twintig ministeriabelen telde. De VVD moet bij elke formatie een beroep doen op partijlozen, zoals Winsemius, die op weg naar de Koningin nog even een lidmaatschapskaartje bij het partijbureau moeten halen. Dat was dus een reden om de VVD aan te raden.
Aan de andere kant was het in die tijd niet onwaarschijnlijk dat de VVD lang in de oppositie zou moeten blijven. Maar dat kon anders uitpakken. Al een tijd was duidelijk dat het voetvolk van het CDA niets moest hebben van de PvdA. Dat er toch rood-roomse coalities kwamen lag aan sommige verlichte leiders in het CDA. Maar er kwamen daar anderen opzetten: Lubbers en Bukman, die liever met de VVD regeerden.
Dus ging Frits in de VVD. De keus was goed. Maar was Frits goed?
De avond werd geopend met twee trio's (Mozart en Beethoven) door drie strijkers van het Residentieorkest. Braver kon het niet. De vrouw van de altist was bevriend met Frits als ik het goed begreep. Frits kondigde niets aan, maar bedankte hen wel met het overhandigen van een geschenkje in ceramiek. Wij zaten allemaal op keurige gehuurde goudkleurige stoeltjes in een suite van bescheiden afmetingen (een dame en heer of 35 schat ik) met uitzicht op een uiterst beschaafde tuin.
Er viel hier voor mij niets interessants te horen of te zien. En het eerste deel van mijn tweedelig verhaal over het huisconcert was al ter perse!