Hollands Maandblad. Jaargang 1986 (458-469)

Gezicht op Delft
J.J.A. Mooij

I

Gegrondvest op de donkre spiegelbeelden
verheft de stad zich in het vreemde licht;
maar vóór dit zich naar boven toe verdeelde,
trok reeds een zware wolk de hemel dicht.

Zijn grijs is in het andre beeld weerkaatst.
Tussen die floersen in, wier kleur verdorde,
is, glinsterend, de huizenrij geplaatst
en zélf tot een luchtspiegeling geworden.

't Lijkt haast of iemand op het kleine strand
ons, met de anderen, ontboden had,
straks voor de afvaart naar de overkant:
het brugje onderdoor dichtbij de voet
van gindse toren, die ons lichtend groet,
en dan verwelkomt in de dodenstad.

[p. 31]

II

In lucht en water weggezonken
verschijnt de stad, die voortbestaat
sinds alle stemmen zijn verklonken,
terwijl zij langzaamaan vergaat.

De plekken, die er vroeger blonken
op boten, daken, muur en straat,
glinstren als wier in de verdronken
wereld die men hier gadeslaat.

Geen vogel zwenkt meer om de toren,
die zelf vergeefs zijn licht uitstraalt.
Maar zie hoe, klein en haast verloren,
het dubb'le luik achter de poort
tot venster wordt en ons verhaalt
van klare wanhoop, onverwoord.

III

Hoe zijn de mensen op de kade,
juist zichtbaar aan de overkant
dat men hun vormen haast moet raden,
in dat bestaan toch ooit beland?

De stad is stil en onbewogen,
verloren in een diep geheim.
Alleen een ongekend vermogen
doet hen daar op de kade zijn.

Eens zal de tover zijn geweken:
het water trilt weer, klokken slaan,
er is geloop, de mensen spreken -
dan is het reeds voorbijgegaan,
die wereld voor ons oog vergaan.
Er glinstert nog een laatste teken.

[p. 32]

De watermolen

(Meindert Hobbema)

Twee eenden hebben hun de weg gewezen,
nu komen man en jongen stromplend aan.
Wie weet hoe ver zij beiden moesten gaan:
het huis, de plek, de mensen zijn geprezen!

En zie het vallend water, dat in 't schuimen
zijn doffe klank verliest en, schittrend, zwijgt.
Boven dat niet te horen ruisen stijgt
een vlucht van vogels in de blauwe ruimte.

De raadren van de tijd zijn stilgezet
onder hun allesziende hoge blik.
Het water staat en valt, en staat weer met
de glans van 't dak voor één vol ogenblik.
Dan wenden wij ons argeloos opzij,
en eeuwen gingen in een wenk voorbij.

[p. 33]

Portret van Kardinaal Bibbiena

(Rafaël)

Vanuit de donkerbruine ogen,
wijdopen in het smal gelaat,
een blik waar veel te lezen staat:
ervaring, aandacht, mededogen.

Hoe dwingend ook en vol gedachten,
hij voegt zich in de harmonie
van rood en groen en zilver, die
het zicht op 't leven komt verzachten.

Vergeet toch niet de paar juwelen,
die glanzend daar beneden staan
en in een flits het beeld verdelen.
Twee ándre ogen, in een ándre stand,
vanuit de ringen aan de rechterhand,
zien ons met duistre toeleg aan.