Hollands Maandblad. Jaargang 1986 (458-469)

[p. 8]

Iets in de as
Leo Vroman

Er komt geen ogenblik te vroeg.
Het schijnbare vergaan der uren
schim van ons voortgejaagd verstand
is dus niet jammerlijk jammer genoeg.
De brandlucht van gebluste vuren
schrijnt immers heter dan de brand.

Ook duister maakt mij nooit meer bang
't Is eeuwig duister tussen je hand
en mijn gestreelde wang.
En ik vind optocht en ondergang
de doodstrijd om een vredig leven
de dood of leven na de dood
in moleculen van belang
voor mij en voor mijn cellen even
klein en daarin even groot.

Toch dorst dit vers naar vast papier
dun leesvlak tussen nu en nooit
getroffen en gemist

alsof een uitgestorven dier
zo straks de voordeur opengooit
en zich in ons vergist.

Dan schijnt het helle buitenlicht
de donkere kamer binnen
en kan dit ongezien gedicht
ontstaan voordat het zon verdroeg
opnieuw beginnen:
Er komt geen ogenblik te vroeg
maar tussen zijn onmogelijkheden
wentelt de oorzaak naar beneden.

[p. 9]

 

Tussen achter- en vooruitstrevenden

 

dozijnen goden en tien geboden

 

mort het water van de levenden

 

en stort de mergel van de doden

 

groeistoffen tot een laatste gaarde

 

van onbevattelijke waarde

 

en hemelhoge stalen vazen

 

waartussen zelfbevlogen bazen

 

Alleen maar om hun mond van spreken

 

verkozen presidenten steken

 

ieder de vonk in eigen lont

 

en kruipen met hun vredesteken

 

om het diepst onder de grond

 

Schaarse krenten worden zij

 

in hun land van rijstebrij.

 

 

 

Gebeden genot gebod gebeden

 

herhalen zich zwaarder en zwaarder vermomd

 

in een spiraal met steeds rottere treden

 

het puin van de bovenste wacht ons beneden

 

door druppelend water verzacht en verstomd.

 

Zonder toekomst vergaat ons verleden.

 

 

 

Toch draait nauwkeurig als een oog

 

de as van elke dalende spiraal

 

als een geboortegraag kanaal

 

De tocht waait er omhoog

 

en als wij lichter zijn dan lucht

 

slaan wij open op een vlucht

 

langs dondermaan en hagelboog

 

 

 

Zo zie ik de toekomst levensvrij

 

mijn dood ligt veilig achter mij

 

de waarheid wiegelt omgekeerd

 

of spiegelend maar zwart geteerd

 

reikbaar aan ons voorbij

 

 

 

De baren wijken voor de boeg.

 

Er komt geen ogenblik te vroeg.

 

 

 

Brooklyn, 16 juli 1986