Hollands Maandblad. Jaargang 1985 (446-457)

[p. 26]

Marken
Michaël Zeeman

I

Het knekelveld: hier zag ik hen
toen ik niet beter wist of
aanstonds gingen graven open.
Engelen in blauwe overalls en
plompe modderlaarzen zij spatten
met water alsof het licht was.

Jeu de boules met het hoofd van
een man van honderdtachtig jaar
zij braken de kaak van zijn schedel
een tandeloze kinnebak en er droop
een lijntje van rulle aarde uit.

Rommelend zag ik later op die dag
de trage vuilniswagen naar dit
weiland gaan, de molens kraakten.
Zij gingen als mortel in een vloer
beensplinters, kiezen en weer
die draderige aarde.

De onbereikbaarheid: een brede wetering
om de heuvel vol graven, vol doden
samen met Angelica weet ik de angst
(mijn zusje, mijn zusje - al die verhalen)
wij stellen vast hoe smal de greppel werd.

Is dit te weten dat men ouder werd
het brede water werd een hinkestap
droogt na een jeugd de Lethe uit?

II.

Ons sjibbolet is mij reeds lang ontschoten
ik ken de taal niet die men nodig heeft noch
ken ik het gebaar dat vrede sticht en orde
en voor een antwoord zorgt of een gesprek;
er lopen mensen om mij heen aan wie ik ooit
gevraagd heb om een brood, een liter melk.

Nu ik mij witte hemden een lijntje stropdassen
verwierf trek ik mij spoedig terug in een café
de argwaan van een lompe jongen schimmen aan
een tap het werend vocht aan al het meubilair
stellen de engte vast van mijn verblijf.

[p. 27]

 

De vluchtweg die het huis bond met de school

 

de school weer met het huis er treft hun

 

geen verwijt ik ken de zwakte der beschuldiging

 

weet dat hun schele oog hun lispelend gepraat

 

te blind te stom hun hand te mild is voor het

 

onnozel weerwoord dat mijn onschuld aan moet tonen.

 

 

 

‘Schuilekuiten’: ik heb mij hier verstopt

 

kende de sloppen en elk kattegat de afstand

 

uitgeteld in klinkers in de straat er is

 

een god die zich verhult met kamerplanten

 

en vitrages achter een duizendogig ruit.

 

 

 

Als men mij nu zal vinden op een verboden plaats

 

kan er geen wachtwoord meer gestameld dat die mij

 

aantreft doet geloven mijn angst is enkel kinderspel.

III.

Mijn vader had die kamers nog behangen
ik sliep er als mijn ouders elders waren
een plaats bezochten die opnieuw een
woonplaats worden zou voor vier, vijf jaar
een huis waarin een nieuwe ruimte, nieuwe
geur mijn nachten zou hun beelden geven.

Pastelllen tinten met een bloemmotief en
dat ouderwetse reepje tintelend papier
dat rondom langs de zoldering getrokken was
het hoekig knippen weggestopt zoals men
klerenranden schuilt onder een ceintuur.

Een twijfelaar, ik was een jaar of vier
toen ik het onbegrijpelijke woord een bed
onthullen zag dat net te groot en later
net te klein was ik ben er veelal koud geweest
mijn zusjes praatten in het brede ledikant
hadden een lampje aan sliepen al spelend in.

Te kort mijn armen om de rand te vinden
te groot mijn jongensromp om er een warme
rug in te verbeelden onder het schuifraam
een magnolia die ik er nooit in bloei zag
achter de velden aan de dijk de misthoorn.

Stemmen van vroeger, huilend in de mist
de natte koude heeft allang mijn bed bereikt
ik werd het huis dat men alleen bewoont.